Καραμανλήδικα (τουρκική διάλεκτος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 12:19, 9 Αυγούστου 2021

Καραμανλήδεια γραφή (MAΣAΛAΧ) - Ιντζέσου, Καισάρεια (Τουρκίας)

Τα καραμανλήδικα είναι γραφή της τουρκικής γλώσσας με ελληνικούς χαρακτήρες (αντί των αραβικών), καθώς και διάλεκτος της τουρκικής. Τα χρησιμοποιούσαν τουρκόφωνοι ορθόδοξοι χριστιανοί στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, κυρίως στις ανατολικές επαρχίες της Μικράς Ασίας, οι οποίοι αποκαλούνταν Καραμανλήδες, εξ ου και η ονομασία αυτής της διαλέκτου και γραφής, αλλά και σε ορισμένες άλλες περιοχές, όπως λ.χ. της Ρωσικής Αυτοκρατορίας στη Μαύρη Θάλασσα. Πρώτη επίσημη εμφάνιση της γραφής αυτής σημειώνεται το 1718 και είχε τόση απήχηση που διατηρήθηκε επί δύο αιώνες.

Λόγω των εξισλαμισμών που σημειώνονταν ως τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα στη Μικρά Ασία, μεγάλο μέρος των Ελλήνων λησμόνησαν τη μητρική τους γλώσσα και χρησιμοποιούσαν την Τουρκική. Ένας περιορισμένος αριθμός Ελλήνων που βρισκόταν σε περιοχές μακριά από τα παράλια και από μεγάλα αστικά κέντρα αφομοιώθηκαν μεν γλωσσικά από τον κατακτητή, κατάφεραν όμως να διατηρήσουν τη συνείδηση της θρησκευτικής και φυλετικής τους αυτοτέλειας.

Η γραφή αυτή ονομάσθηκε "καραμανλήδικη γραφή", την οποία τελικά αναγνώρισε και το τουρκικό κράτος δίνοντας την έγκριση συγγραφής τουρκοελληνικού λεξικού στον Ι. Χλωρό υπό την από 28 Σαφέρ 1313 Έτος Εγίρας-(1895 μ.Χ.) του τουρκικού Υπουργείου Δημόσιας Εκπαίδευσης.^[1]

Τα κείμενα που είναι γραμμένα με αυτό τον τρόπο είναι γνωστά και με το όνομα "καραμανλήδικα"^[2]. Η παραγωγή εκδόσεων στα καραμανλήδικα σταμάτησε το 1925, με την Ανταλλαγή πληθυσμών^[3].

Το πρώτο γνωστό έντυπο καραμανλήδικο κείμενο εκδόθηκε το 1718 και το τελευταίο το 1929, ενώ στα καραμανλήδικα γράφτηκε ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα σε τουρκική γλώσσα, το 1871-72, από τον δάσκαλο και δημοσιογράφο Ευαγγελινό Μισαηλίδη^[4].

Τα παλαιότερα καραμανλήδικα κείμενα ήταν θρησκευτικού περιεχομένου ενώ από το τέλος του 18ου αι. τυπώνονται και κείμενα ιστορικά, γεωγραφικά, διδακτικά κ.ά. Αυτά τυπώνονταν σε τυπογραφεία της Κωνσταντινούπολης, Αθηνών, Βενετίας, Σμύρνης κ.ά. Πολύ σημαντικό ρόλο στη διάδοση της καραμανλήδικης γραφής έπαιξε ο Ευαγγελινός Μισαηλίδης ο οποίος το 1851 άρχισε να εκδίδει στην Κωνσταντινούπολη την εφημερίδα Ανατολή (Αναντολού), σε καραμανλήδικη γραφή.^[5]

Παραπομπές

↑ Χλώρος, Ι. (1899). Λεξικόν Τουρκο-Ελληνικόν. Κωνσταντινούπολη.
↑ Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. «Εκδόσεις στην καραμανλίδικη γραφή». Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
↑ Balta, Evangelia· Kappler, Matthias (2010). Cries and Whispers in Karamanlidika Books: Proceedings of the First International Conference on Karamanlidika Studies (Nicosia, 11th-13th September 2008). Otto Harrassowitz Verlag. σελ. 11. ISBN 978-3-447-06185-8.
↑ Mackridge, Peter (2010). Language and National Identity in Greece, 1766-1976. OUP Oxford. σελ. 64. ISBN 978-0-19-959905-9.
↑ Η συλλογή "Καραμανλίδικα", Ινστιτούτο Μελετών Χερσονήσου του Αίμου.

[1] Χλώρος, Ι. (1899). Λεξικόν Τουρκο-Ελληνικόν. Κωνσταντινούπολη.

[2] Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. «Εκδόσεις στην καραμανλίδικη γραφή». Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.

[3] Balta, Evangelia· Kappler, Matthias (2010). Cries and Whispers in Karamanlidika Books: Proceedings of the First International Conference on Karamanlidika Studies (Nicosia, 11th-13th September 2008). Otto Harrassowitz Verlag. σελ. 11. ISBN 978-3-447-06185-8.

[:02-4] Mackridge, Peter (2010). Language and National Identity in Greece, 1766-1976. OUP Oxford. σελ. 64. ISBN 978-0-19-959905-9.

[5] Η συλλογή "Καραμανλίδικα", Ινστιτούτο Μελετών Χερσονήσου του Αίμου.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Γραμμή 5: / Γραμμή 5: @@
 Λόγω των [[Εξισλαμισμός|εξισλαμισμών]] που σημειώνονταν ως τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα στη Μικρά Ασία, μεγάλο μέρος των Ελλήνων λησμόνησαν τη μητρική τους γλώσσα και χρησιμοποιούσαν την [[Τουρκία|Τουρκική]]. Ένας περιορισμένος αριθμός Ελλήνων που βρισκόταν σε περιοχές μακριά από τα παράλια και από μεγάλα αστικά κέντρα αφομοιώθηκαν μεν γλωσσικά από τον κατακτητή, κατάφεραν όμως να διατηρήσουν τη συνείδηση της [[θρησκεία|θρησκευτικής]] και φυλετικής τους αυτοτέλειας.
-[[Αρχείο:Aesop's tale in Greek-Turkish language from the Mariupol area.jpg|thumb|left|340px|O μύθος του [[Αίσωπος|Αίσωπου]] «Ο ποντικός και ο βάτραχος» σε «ελληνο-τουρκική γλώσσα», όπως δημοσιεύτηκε το 1874, με βάση επιτόπια καταγραφή του Ρώσου καθηγητή Β. Γκριγκόροβιτς στην περιοχή της [[Μαριούπολη]]ς]]
+[[Αρχείο:Aesop's tale in Greek-Turkish language from the Mariupol area.jpg|thumb|left|340px|Ο μύθος του [[Αίσωπος|Αίσωπου]] «Ο ποντικός και ο βάτραχος» σε «ελληνο-τουρκική γλώσσα», όπως δημοσιεύτηκε το 1874, με βάση επιτόπια καταγραφή του Ρώσου καθηγητή Β. Γκριγκόροβιτς στην περιοχή της [[Μαριούπολη]]ς]]
 Η γραφή αυτή ονομάσθηκε "καραμανλήδικη γραφή", την οποία τελικά αναγνώρισε και το τουρκικό κράτος δίνοντας την έγκριση συγγραφής τουρκοελληνικού λεξικού στον Ι. Χλωρό υπό την από 28 Σαφέρ [[1313]] [[Έτος Εγίρας]]-(1895 μ.Χ.) του τουρκικού Υπουργείου Δημόσιας Εκπαίδευσης.<ref>{{cite book|last=Χλώρος|first=Ι.|title=Λεξικόν Τουρκο-Ελληνικόν|year=1899|location=Κωνσταντινούπολη|url=http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?filename=%2Fvar%2Fwww%2Fanemi-portal%2Fmetadata%2F3%2F7%2F3%2Fattached-metadata-01-0000111%2F60466_01_w.pdf&rec=%2Fmetadata%2F3%2F7%2F3%2Fmetadata-01-0000111.tkl&do=60466_01_w.pdf&width=1190&height=841&pagestart=1&maxpage=529&lang=el&pageno=1&pagenotop=1&pagenobottom=6}}</ref>