Δροναβινόλη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Να μη συγχέεται με Δροπεριδόλη.

Η Δροναβινόλη (διεθνής μη ιδιόκτητη ονομασία) γνωστή επίσης με διαφορετικά εμπορικά σήματα, είναι γενικό όνομα για το μόριο της Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη στο φαρμακευτικό πλαίσιο. Έχει ενδείξεις ως διεγερτικό της όρεξης, αντιεμετικό και ανακουφιστικό της άπνοιας του ύπνου[1] και έχει εγκριθεί από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, ως ασφαλές και αποτελεσματικό μόνο για την ανορεξία που προκαλείται από τον HIV/AIDS και την ναυτία και τον έμετο που προκαλούνται από τη χημειοθεραπεία.[2][3][4] Η δροναβινόλη είναι η κύρια ψυχοδραστική συστατική μορφή εναντιομερούς, της (−)-τρανς-Δ9-τετραϋδροκανναβινόλης, που βρίσκεται στην κάνναβη.[5] Η δροναβινόλη δεν περιέχει άλλα ισομερή τετραϋδροκανναβινόλη (THC) ή κανναβιδιόλη.

Στην Ελλάδα, η δραστική ουσία έχει εγκριθεί από τον ΕΟΦ,[6] για την παραγωγή και κυκλοφορία τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης, σύμφωνα με το Νόμο 4523/2018.[7]

Ιατρικές χρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διεγερτικό της όρεξης και αντιεμετικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δροναβινόλη χρησιμοποιείται για την τόνωση της όρεξης και επομένως της αύξησης του βάρους σε ασθενείς με HIV/AIDS και καρκίνο. Χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία της ναυτίας και των εμετών που προκαλούνται από τη χημειοθεραπεία.[8][9]

Αναλγητικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δροναβινόλη έδειξε αναλγητική αποτελεσματικότητα στην πλειονότητα των μελετών για τον χρόνιο πόνο, τα δεδομένα για τον οξύ πόνο είναι λιγότερο πειστικά.[10]

Εθισμός στην κάνναβη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δροναβινόλη μπορεί να είναι χρήσιμη για τη θεραπεία του εθισμού στην κάνναβη, καθώς έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα συμπτώματα στέρησης από αυτήν και τις υποκειμενικές επιδράσεις της μαριχουάνας[11]

Άπνοια ύπνου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δροναβινόλη αποδεικνύει σημαντική βελτίωση στις βαθμολογίες της άπνοιας ύπνου.[1][12][13][14] Οι κλινικές δοκιμές Φάσης 2Β ολοκληρώθηκαν το 2017 για έγκριση FDA για αυτήν την ένδειξη. [15][16][17]

Υπερβολική δόση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια ήπια υπερδοσολογία δροναβινόλης παρουσιάζει υπνηλία, ξηροστομία, ευφορία και ταχυκαρδία, ενώ μια σοβαρή υπερδοσολογία παρουσιάζει λήθαργο, μπερδεμένη ομιλία, μειωμένο κινητικό συντονισμό και ορθοστατική υπόταση.

Συγκρίσεις με ιατρική κάνναβη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε: Ιατρική κάνναβη.

Τα θηλυκά φυτά κάνναβης όχι μόνο περιέχουν δροναβινόλη αλλά τουλάχιστον 113 άλλα κανναβινοειδή,[18] συμπεριλαμβανομένης της κανναβιδιόλης (CBD), που θεωρείται ότι είναι το κύριο αντισπασμωδικό που βοηθά τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας[19] και κανναβιχρωμίνης (CBC), ένα αντιφλεγμονώδες που μπορεί να συμβάλει στην αναλγητική επίδραση της κάνναβης.

Χρειάζεται πάνω από μία ώρα για να επιτύχει η Marinol πλήρη συστηματική δράση, σε σύγκριση με δευτερόλεπτα ή λεπτά για την καπνιστή ή την ατμισμένη κάνναβη.[20] Ο Μαρκ Κλέιμαν, διευθυντής του Προγράμματος Ανάλυσης Πολιτικής Ναρκωτικών στη Σχολή Δημοσίων Υποθέσεων του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (Λος Άντζελες) είπε για τη Marinol, «Δεν ήταν καθόλου διασκεδαστικό και έκανε τον χρήστη να αισθάνεται άσχημα, επομένως μπορούσε να εγκριθεί χωρίς φόβο ότι θα διείσδυε στην αγορά αναψυχής, ενώ στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ως επιχείρημα για να νικήσει τους υποστηρικτές, ως φαρμάκου, ολόκληρης της κάνναβης».[21]

Κλινικές δοκιμές που συνέκριναν τη χρήση εκχυλισμάτων κάνναβης με Marinol στη θεραπεία της καρκινικής καχεξίας έχουν δείξει ίση αποτελεσματικότητα και ευεξία μεταξύ των ατόμων στα δύο σκέλη θεραπείας.[22] Ο ομοσπονδιακός νόμος των Ηνωμένων Πολιτειών καταγράφει επί του παρόντος τη δροναβινόλη ως ελεγχόμενη ουσία του Παραρτήματος ΙΙΙ (Νόμος περί ελεγχόμενων ουσιών) αλλά όλα τα άλλα κανναβινοειδή παραμένουν στο Παράρτημα Ι, εκτός από τα συνθετικά όπως η ναβιλόνη και το HU-308 (φάρμακο παραγώγου κανναβιδιόλης).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Schütz, Sonja G.; Dunn, Abbey; Braley, Tiffany J.; Pitt, Bertram; Shelgikar, Anita V. (2021). «New frontiers in pharmacologic obstructive sleep apnea treatment: A narrative review». Sleep Medicine Reviews (Elsevier BV) 57: 101473. doi:10.1016/j.smrv.2021.101473. ISSN 1087-0792. PMID 33853035. «"Initial rodent studies showed that injections of dronabinol, a synthetic form of delta-9-tetrahydrocannabinol, in the nodose ganglia suppressed serotonin induced reflex apneas and increased upper airway dilating muscle activity during sleep. Limited studies in humans with moderate-to-severe OSA have demonstrated significant reduction in AHI with dronabinol use."». 
  2. ↑ «Marinol (Dronabinol)» (PDF). US Food and Drug Administration. Σεπτεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2018. 
  3. ↑ «Cannabis and Cannabinoids». National Cancer Institute. 24 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2014. 
  4. ↑ «A review of oral cannabinoids and medical marijuana for the treatment of chemotherapy-induced nausea and vomiting: a focus on pharmacokinetic variability and pharmacodynamics». Cancer Chemotherapy and Pharmacology 80 (3): 441–449. September 2017. doi:10.1007/s00280-017-3387-5. PMID 28780725. 
  5. ↑ «List of psychotropic substances under international control». International Narcotics Control Board. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2018. This international non-proprietary name refers to only one of the stereochemical variants of delta-9-tetrahydrocannabinol, namely (−)-trans-delta-9-tetrahydrocannabinol 
  6. ↑ «Άρθρο 11 Έγκριση Ε.Ο.Φ. για την παραγωγή και κυκλοφορία τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης στην Ελλάδα». Υπουργείο Ανάπτυξης-Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 
  7. ↑ «Νόμος 4523/7-3-2018» (PDF). Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 
  8. ↑ Melissa E Badowski; Paa Kwesi Yanful (2018). «Dronabinol oral solution in the management of anorexia and weight loss in AIDS and cancer». Ther Clin Risk Manag 14: 643–651. doi:10.2147/TCRM.S126849. PMID 29670357. Melissa E Badowski; Paa Kwesi Yanful (2018). "Dronabinol oral solution in the management of anorexia and weight loss in AIDS and cancer". Ther Clin Risk Manag. 14: 643–651. doi:10.2147/TCRM.S126849. PMC 5896684. PMID 29670357.
  9. ↑ Brafford May, Megan; Glode, Ashley (2016). «Dronabinol for chemotherapy-induced nausea and vomiting unresponsive to antiemetics». Cancer Management and Research (Informa PLC) 8: 49–55. doi:10.2147/cmar.s81425. ISSN 1179-1322. PMID 27274310. Brafford May, Megan; Glode, Ashley (2016). "Dronabinol for chemotherapy-induced nausea and vomiting unresponsive to antiemetics". Cancer Management and Research. Informa PLC. 8: 49–55. doi:10.2147/cmar.s81425. ISSN 1179-1322. PMC 4869612. PMID 27274310.
  10. ↑ «Dronabinol and chronic pain: importance of mechanistic considerations.». Expert Opinion on Pharmacotherapy 15 (11): 1525–34. 2014. doi:10.1517/14656566.2014.918102. PMID 24819592. 
  11. ↑ «Use of dronabinol for cannabis dependence: two case reports and review.». Am J Addict 17 (2): 161–4. 2008. doi:10.1080/10550490701861177. PMID 18393061. 
  12. ↑ Prasad, Bharati; Radulovacki, Miodrag G.; Carley, David W. (2013). «Proof of Concept Trial of Dronabinol in Obstructive Sleep Apnea». Frontiers in Psychiatry (Frontiers Media SA) 4: 1. doi:10.3389/fpsyt.2013.00001. ISSN 1664-0640. PMID 23346060. 
  13. ↑ «Can Dronabinol Help Treat Sleep Apnea? | HealthCentral». www.healthcentral.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2018. 
  14. ↑ «Pharmacotherapy of Apnea by Cannabimimetic Enhancement, the PACE Clinical Trial: Effects of Dronabinol in Obstructive Sleep Apnea». Sleep 41 (1). January 2018. doi:10.1093/sleep/zsx184. PMID 29121334. 
  15. ↑ Carley, DW; Prasad, B; Reid, KJ; Malkani, R; Attarian, H; Abbott, S; Vern, B; Xie, H και άλλοι. (2017-04-28). «0558 Dronabinol Reduces Ahi and Daytime Sleepiness in Patients with Moderate to Severe Obstructive Sleep Apnea Syndrome» (στα αγγλικά). Sleep 40 (suppl_1): A207–A208. doi:10.1093/sleepj/zsx050.557. ISSN 0161-8105. 
  16. ↑ «Synthetic Cannabis-Like Drug Reduces Sleep Apnea» (στα αγγλικά). Neuroscience News. 2017-11-29. https://neurosciencenews.com/sleep-apnea-cannabis-8051/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-04. 
  17. ↑ «Drug Dronabinol Reduces Symptoms of Obstructive Sleep Apnea, Finds Phase 2B Study - Sleep Review» (στα αγγλικά). Sleep Review. http://www.sleepreviewmag.com/2017/01/drug-dronabinol-reduces-symptoms-obstructive-sleep-apnea-finds-phase-2b-study/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-04. 
  18. ↑ «Evolution of the Cannabinoid and Terpene Content during the Growth of Cannabis sativa Plants from Different Chemotypes». Journal of Natural Products 79 (2): 324–31. February 2016. doi:10.1021/acs.jnatprod.5b00949. PMID 26836472. https://figshare.com/articles/journal_contribution/5028338. 
  19. ↑ «Sedative activity of cannabis in relation to its delta'-trans-tetrahydrocannabinol and cannabidiol content». British Journal of Pharmacology 72 (4): 649–56. April 1981. doi:10.1111/j.1476-5381.1981.tb09145.x. PMID 6269680. PMC 2071638. https://archive.org/details/sim_british-journal-of-pharmacology_1981-04_72_4/page/649. 
  20. ↑ McKim, William A (2002). Drugs and Behavior: An Introduction to Behavioral PharmacologyΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή (5th έκδοση). Prentice Hall. σελ. 400. ISBN 978-0-13-048118-4. 
  21. ↑ Greenberg, Gary (1 November 2005). «Respectable Reefer». Mother Jones. http://motherjones.com/politics/2005/11/respectable-reefer. Ανακτήθηκε στις 8 April 2010. 
  22. ↑ «Cannabis and Cannabinoids (PDQ)». Cancer Topics. National Cancer Institute, U.S. Department of Health and Human Services. 16 Μαρτίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δροναβινόλη&oldid=10497785"