Δικαίωμα ψήφου στους νέους

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το δικαίωμα ψήφου των νέων είναι το δικαίωμα της νεολαίας να ψηφίζει και αποτελεί μέρος του ευρύτερου κινήματος για καθολική ψηφοφορία και για τα δικαιώματα των νέων. Οι περισσότερες δημοκρατίες έχουν μειώσει την ηλικία ψήφου ανάμεσα στα 16 και τα 18 έτη, ενώ ορισμένοι υποστηρικτές του δικαιώματος ψήφου των παιδιών ελπίζουν να αρθούν εντελώς οι ηλικιακοί περιορισμοί.[1]

Συζήτηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δικαίωμα ψήφου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νέα ψηφοφόρος στην Ινδία
Νέα ψηφοφόρος στη Σμύρνη

Το δημοκρατικό ιδεώδες «μία ψήφος ανά άτομο» υποστηρίζει το δικαίωμα ψήφου σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, προκειμένου η σοφία ενός πιο αντιπροσωπευτικού εκλογικού σώματος να αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα για την κοινωνία. Ο καθορισμός της ηλικίας ψήφου στα 16 ή κάτω από τα 16 έτη, για παράδειγμα, θα επιτύγχανε αυτόν τον πρακτικό στόχο, ενώ θα δημιουργούσε και μια πιο ηθική δημοκρατία για όσους πιστεύουν ότι σε εκείνους που επηρεάζονται περισσότερο από κυβερνητικές αποφάσεις με το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής[2] δίνεται τουλάχιστον ίσος λόγος στη λήψη αποφάσεων.

Επαρκής αλφαβητισμός, κατανόηση και ευφυΐα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλές χώρες δεν απαιτούν από τους ψηφοφόρους αλφαβητισμό να είναι για να ψηφίσουν, επιβεβαιώνοντας την ιδέα ότι η επίτευξη ενός συγκεκριμένου επιπέδου παιδείας δεν χρειάζεται για να κατανοήσει κανείς πώς να ψηφίσει σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα ή τις πεποιθήσεις του. Στον νόμο του 1965 για τα δικαιώματα ψήφου στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, καθορίστηκε ότι η βασική εκπαίδευση (που συνήθως επιτυγχάνεται μέχρι την ηλικία των 12-13 ετών) παρέχει «επαρκή παιδεία, κατανόηση και ευφυΐα για την ψηφοφορία σε οποιεσδήποτε εκλογές».[3] Υπάρχει και η άποψη ότι τα ψηφοδέλτια που ρίχνονται από κάποιον (δηλαδή παιδιά) με μειωμένη κατανόηση μπορεί απλώς να κατανέμουν τυχαία ψήφους και να μην έχουν καμία επίδραση στο αποτέλεσμα των εκλογών.[4]

Επιπλέον, η καθηγήτρια νομικής Βίβιαν Χάμιλτον υποστηρίζει ότι υπό το φως ευρημάτων της αναπτυξιακής ψυχολογίας και τη γνωστική και κοινωνική νευροεπιστήμη, τα κράτη «δεν μπορούν πλέον να δικαιολογήσουν τον εκλογικό αποκλεισμό των εφήβων ισχυριζόμενα ότι δεν έχουν τις σχετικές ικανότητες».[4]

Ο Τζον Γουόλ υποστηρίζει ότι ακριβώς επειδή τα παιδιά και οι νέοι σκέφτονται διαφορετικά από τους ενήλικες, θα συνεισφέρουν με μοναδικό τρόπο σε αποφάσεις με φρέσκες προοπτικές και χρήσιμες ιδιότητες, όπως η συμπόνια.[5]

Πολιτικές γνώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όσον αφορά τις γνώσες για τις πολιτικές αποφάσεις, ο Ντάνιελ Χαρτ υποστηρίζει ότι οι 16χρονοι έχουν αποδειχθεί εξίσου ικανοί να αξιολογήσουν υποψηφίους που ευθυγραμμίζονται με τις αξίες και τα ενδιαφέροντά τους με τους 18χρονους και τους 19χρονους (αν και όχι τόσο με τους 30χρονους).[6]

Άλλοι αμφισβητούν το ότι η έλλειψη των πολιτικών γνώσεων ενός 18χρονου είναι καλός λόγος αποκλεισμού, δεδομένου του ότι οι ενήλικες δεν χρειάζεται να αποδείξουν κάποιο επίπεδο πολιτικών γνώσεων πριν ψηφίσουν.[4] Επιπλέον, δεν αναμένεται κάθε ψηφοφόρος να έχει γνώσεις για κάθε ζήτημα, αλλά η σοφία του πλήθους από διαφορετικές εμπειρίες ζωής είναι αυτό που συμβάλλει σε μια υγιή και ενημερωμένη κοινωνία, συμπεριλαμβανομένων των προοπτικών που είναι μοναδικές για άτομα κάτω των 18 ετών.[4] Επιπλέον, ενώ η προηγούμενη γνώση και εμπειρία μπορεί να προσφέρουν μεγαλύτερη κατανόηση, μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε λιγότερο αντικειμενική λήψη αποφάσεων περιορίζοντας ένα κατά τα άλλα ανοιχτό μυαλό.[4]

Ορισμένοι μελετητές που υποστηρίζουν περαιτέρω μείωση της ηλικίας ψήφου, προωθούν την ιδέα ότι θα πρέπει η ψήφος να είναι πάντα προαιρετική κάτω από μια ορισμένη ηλικία, έτσι ώστε όσοι πιστεύουν ότι δεν γνωρίζουν αρκετά ακόμη να μην αναγκάζονται να συμμετέχουν μέχρι να το θελήσουν.[7]

Νεανικός ακτιβισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι νέοι και οι φοιτητές ακτιβιστές έχουν μακρά ιστορία υπεράσπισης ενός μέλλοντος χωρίς αποκλεισμούς, κι έτσι έχουν αρχίσει να ζητούν τη δυνατότητα να ψηφίζουν σε ορισμένες ή σε όλες τις εκλογές.[8]

Ανεξαρτησία από συνομηλίκους και γονείς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν έχει αποδειχθεί ότι οι γονείς έχουν επιρροή στη συμπεριφορά των νέων κατά την ψηφοφορία σε μελέτες χωρών όπου δόθηκε δικαίωμα ψήφου σε 16χρονους, όπως αυτός ο φόβος δεν εκδηλώθηκε όταν δόθηκε το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες.[6][9] Ομοίως, η πίεση των συνομηλίκων έχει αποδειχθεί ότι δεν έχει μεγαλύτερη επιρροή στους εφήβους από ό,τι στους ενήλικες κατά την ψηφοφορία.[10]

Ο Τζον Γουόλ υποστηρίζει ότι ακόμα κι αν τα παιδιά επέλεγαν να ψηφίσουν ακριβώς όπως οι γονείς τους ή οι συνομήλικοι τους, αυτό δεν θα δικαιολογούσε την άρση του δικαιώματός τους, όπως η αντίστοιχη συμπεριφορά δεν θα απέκλειε τους ενήλικες.[5]

Ωριμότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενώ οι έφηβοι συχνά είναι πιο παρορμητικοί σε ορισμένες περιστάσεις μέχρι τα 20 τους χρόνια,[11] σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον, όπως είναι το εκλογικό κέντρο, δεν υπάρχει σημαντική διαφορά στην ικανότητα ενός 16χρονου να πάρει προσεκτικές, ορθολογικές αποφάσεις όπως κάθε άλλος ψηφοφόρος.[12] Άλλοι υποστηρίζουν ότι τα κράτη δεν πρέπει να στερούν δικαιώματα από τα παιδιά, όπως η ψήφος, μόνο και μόνο επειδή δεν μπορούν να ασκήσουν άλλα δικαιώματα, όπως η οδήγηση.[13] Μεγάλο μέρος της ανάπτυξη στο αναλυτικό τμήμα του εγκεφάλου λαμβάνει χώρα μεταξύ 14 και 16 ετών, γι' αυτό οι 16χρονοι έχουν συχνά περισσότερα κοινωνικά προνόμια όπως να μπορούν να εργαστούν ή να οδηγήσουν αυτοκίνητο, κάτι που είναι πιο δύσκολο από το να ψηφίσουν.[14] Στο ρωμαϊκό δίκαιο, το ελάχιστο όριο ηλικίας για πλήρη πολιτικά δικαιώματα ήταν τα 14 (για τους άνδρες), ενώ σε μεγάλο μέρος της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βόρειας Ευρώπης του 9ου-11ου αιώνα η ηλικία ενηλικίωσης (κυρίως για τη συμμετοχή σε πολέμους) ήταν τα 15.[4]

Νομιμότητα και εμπιστοσύνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι μελετητές δεν έχουν φτάσει σε αρνητικά αποτελέσματα από τη μείωση της ηλικίας ψήφου σε χώρες σε όλο τον κόσμο, ενώ θετικά αποτελέσματα, όπως η αυξημένη εμπιστοσύνη στους θεσμούς, κερδίζουν έδαφος με την πάροδο του χρόνου.[15] Μια μελέτη σε πέντε χώρες της Λατινικής Αμερικής, για παράδειγμα, όπου η ηλικία ψήφου μειώθηκε στα 16, έδειξε σημαντική συσχέτιση αυτής της αλλγής με την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση.[16]

Εκλογικές δεξιότητες και συνήθειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι μελετητές δεν βρήκαν αρνητικά αποτελέσματα από τη μείωση της ηλικίας ψήφου κάτω των 18 ετών σε χώρες σε όλο τον κόσμο, ενώ σε πολλά μέρη, υπάρχουν θετικά αποτελέσματα όπως η αυξημένη συμμετοχή.[15] Έχει αποδειχθεί ότι το δικαίωμα ψήφου στους νέους πριν από τα 18 αναπτύσσει πιο εύρωστες και μακροχρόνιες συνήθειες ψηφοφορίας,[17] οδηγώντας σε μεγαλύτερα ποσοστά (~25% υψηλότερα, σύμφωνα με μια μελέτη) συμμετοχής στις εκλογές στο μέλλον.[3] Μελέτες σε Νορβηγία,[18] Αυστρία[19] και Σκωτία[20][21] διαπίστωσαν ότι το να επιτρέπεται σε 16χρονους να ψηφίσουν οδήγησε αυτούς τους ψηφοφόρους να έχουν «ουσιαστικά υψηλότερα επίπεδα δέσμευσης στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία (μέσω της ψηφοφορίας) καθώς και άλλες μορφές πολιτικής συμμετοχής». Από την άλλη, ορισμένες χώρες της Νότιας Αμερικής (Αργεντινή, Βραζιλία και Ισημερινός) μειώνουν την ηλικία ψήφου στα 16, και θεσμοθετούν την υποχρεωτική ψηφοφορία από τα 18, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη μελέτη των επιπτώσεων της προσέλευσης από τη χαμηλότερη ηλικία ψήφου. Η Ινδονησία παρέχει μια πιθανή μελέτη περίπτωσης για μη δυτικές δημοκρατίες, αν και έχει μειώσει την ηλικία ψήφου μόλις στα 17.[22] Η εκπαίδευση των παιδιών στη δημοκρατία θα ήταν πιθανώς πιο διαρκής εάν μειωνόταν ή εξαλειφόταν η ηλικία ψήφου, ενώ το πόσο επιδέξια θα μπορούσαν να γίνουν τα παιδιά κατά τη διάρκεια λίγων εκλογών είναι άγνωστο, αφού αυτό δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί κάτω από την ηλικία 16.[5]

Στην Ελλάδα, η ηλικία ψήφου έχει οριστεί στα 17 έτη από τις 3 Αυγούστου 2016[23], ενώ μέχρι τότε ήταν τα 18 έτη.

Ισότητα μεταξύ γενεών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θα μπορούσε να δοθεί πολύ μεγαλύτερη εκπροσώπηση σε άτομα κάτω των 18 ετών, έτσι ώστε αυτοί που έχουν τα περισσότερα οφέλη από μακροπρόθεσμες αποφάσεις να μπορούν να έχουν λόγο. Για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή είναι ένα από τα κορυφαία προβλήματα των νέων σε όλο τον κόσμο.[24]

Προτεινόμενες ελάχιστες ηλικίες ψήφου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

16[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επί του παρόντος, αποτελεί τη χαμηλότερη ηλικία ψήφου σε εθνικές εκλογές σε όλο τον κόσμο, ενώ φαίνεται να υπάρχει συναίνεση στις μελέτες ότι οι ψηφοφόροι στα 16 έχουν αποδειχθεί ουσιαστικά ίδιοι με τους ψηφοφόρους στα 18.[25][26] Η πλειονότητα των εκστρατειών για τη μείωση της ηλικίας ψήφου παγκοσμίως (από τον Ιανουάριο του 2023) επιδιώκει την ηλικία ψήφου στα 16, με ίσως το πιο αξιοσημείωτο παράδειγμα την έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μειώσουν τα μέλη της την ηλικία ψήφου στα 16.[27] Σε χώρες με υποχρεωτική ψηφοφορία και ηλικία ψήφου τα 16 (Αργεντινή, Βραζιλία και Ισημερινός), οι κυρώσεις για μη συμμετοχή στις εκλογές ξεκινούν από τα 18.

15[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Έιβι Χάιν και Τα-Νεχίσι Κόουτς ζήτησαν να μειωθεί η ηλικία ψήφου στα 15[28][29] (τα Ηνωμένα Έθνη ορίζουν ως "νεολαία" τις ηλικίες από 15 έως 24 ετών).[30]

6[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο καθηγητής πολιτικής επιστήμης Ντέιβιντ Ράνσιμαν υποστηρίζει τη μείωση της ηλικίας ψήφου στα 6, δεδομένου ότι σε αυτήν την ηλικία τα παιδιά πηγαίνουν συνήθως σχολείο και έχουν την ικανότητα να διαβάζουν και να χειριστούν ένα ψηφοδέλτιο.[31][32]

5[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα συμβούλια νέων (ή παιδικά κοινοβούλια) συχνά περιλαμβάνουν παιδιά από την ηλικία των 5 ετών, γεγονότ το οποίο χρησιμοποιεί ο Τζον Γουόλ ως απόδειξη της ετοιμότητάς τους για άλλους πολιτικούς ρόλους, όπως η ψηφοφορία (υποστηρίζει την πλήρη κατάργηση των ορίων ηλικίας).[27]

4[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα δημοκρατικά σχολεία εφαρμόζουν και υποστηρίζουν την καθολική ψηφοφορία στο σχολείο, η οποία επιτρέπει την ψήφο σε κάθε μέλος του σχολείου, συμπεριλαμβανομένων των μαθητών και του προσωπικού. Τα σχολεία πιστεύουν ότι αυτό το χαρακτηριστικό είναι απαραίτητο για την προετοιμασία των μαθητών να ζήσουν στην κοινωνία γενικότερα. Το Sudbury Valley School, για παράδειγμα, επιτρέπει σε όλα τα παιδιά ηλικίας 4 ετών και άνω να έχουν ισότιμο λόγο στη λειτουργία του.[33]

0 (εξάλειψη απαιτήσεων ηλικίας)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμένοι συνηγορούν υπέρ της εξάλειψης του ορίου ηλικίας για το δικαίωμα ψήφου, σημειώνοντας ότι στην πράξη τα πολύ μικρά παιδιά δεν θα επιλέξουν να ψηφίσουν, αλλά ότι θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να το πράξουν όταν νιώσουν έτοιμα,[13] ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν να τους παραχωρηθεί δικαίωμα ψήφου μέσω πληρεξουσίου (γονέα) μέχρι το παιδί να θελήσει να ψηφίσει.[27] Άλλοι αναφέρουν πώς απαγορεύτηκαν τα τεστ αλφαβητισμού για ενήλικες και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να καταργηθούν και για τα μικρά παιδιά, αφαιρώντας το όριο ηλικίας για την ψηφοφορία.[34][35]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Pearse, Harry. «Why aren't children allowed to vote? An expert debunks the arguments against». The Conversation (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2023. 
  2. ↑ «World Happiness Report: living long and living well». LSE Business Review. 19 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2023. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Rusch, Elizabeth (2020). You call this democracy? : how to fix our government and deliver power to the people. Boston. ISBN 978-0-358-17692-3. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Hamilton, Vivian E. (2012) (στα αγγλικά). Democratic Inclusion, Cognitive Development, and the Age of Electoral Majority. Rochester, NY. https://papers.ssrn.com/abstract=2086875. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Wall, John (2022). «Chapter 2». Give Children the Vote: On Democratizing Democracy. London, UK. ISBN 978-1-350-19630-8. 
  6. ↑ 6,0 6,1 «Daniel Hart: Time for American Teens Under 18 to Hit the Polls». AAPSS (στα Αγγλικά). 23 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2022. 
  7. ↑ Tremmel, Jörg· Wilhelm, James (2015). Tremmel, Jörg, επιμ. Democracy or Epistocracy? Age as a Criterion of Voter Eligibility. Cham: Springer International Publishing. σελίδες 125–147. ISBN 978-3-319-13431-4. 
  8. ↑ «Learning by Voting: Students Want the Right to Make a Difference in Real Life - MindShift». KQED (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2023. 
  9. ↑ Douglas, Joshua A. (2017-01-01) (στα αγγλικά). In Defense of Lowering the Voting Age. Rochester, NY. https://papers.ssrn.com/abstract=2903669. 
  10. ↑ Sinclair, Betsy (2012). The social citizen : peer networks and political behavior. Chicago. ISBN 978-0-226-92281-2. 
  11. ↑ Brooks, Libby (2006-02-28). «'We can have sex, so why can't we vote?'» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/politics/2006/feb/28/voterapathy.comment. Ανακτήθηκε στις 2023-08-16. 
  12. ↑ Douglas, Joshua A. (2017-01-01) (στα αγγλικά). In Defense of Lowering the Voting Age. Rochester, NY. https://papers.ssrn.com/abstract=2903669. 
  13. ↑ 13,0 13,1 Pearse, Harry. «Why aren't children allowed to vote? An expert debunks the arguments against». The Conversation (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2023. 
  14. ↑ Begley, Patrick (27 Μαρτίου 2015). «Hot and cold thinking: why 16-year-olds are smart enough to vote, but not drink». The Sydney Morning Herald (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Eichhorn, Jan (14 July 2021). «Lowering the Voting Age to 16 in Practice: Processes and Outcomes Compared». Parliamentary Affairs 74 (3): 507–521. doi:10.1093/pa/gsab019. https://doi.org/10.1093/pa/gsab019. 
  16. ↑ Sanhueza Petrarca, Constanza (2020), Eichhorn, Jan; Bergh, Johannes, επιμ., «Does Voting at a Younger Age Have an Effect on Satisfaction with Democracy and Political Trust? Evidence from Latin America», Lowering the Voting Age to 16: Learning from Real Experiences Worldwide (Cham: Springer International Publishing): 103–119, doi:10.1007/978-3-030-32541-1_6, ISBN 978-3-030-32541-1, https://doi.org/10.1007/978-3-030-32541-1_6, ανακτήθηκε στις 2023-01-20 
  17. ↑ Douglas, Joshua A. (2017-01-01) (στα αγγλικά). In Defense of Lowering the Voting Age. Rochester, NY. https://papers.ssrn.com/abstract=2903669. 
  18. ↑ «Top Ten Reasons to Lower the Voting Age - NYRA» (στα Αγγλικά). 28 Μαρτίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2023. 
  19. ↑ Zeglovits, Eva; Aichholzer, Julian (2014-07-03). «Are People More Inclined to Vote at 16 than at 18? Evidence for the First-Time Voting Boost Among 16- to 25-Year-Olds in Austria». Journal of Elections, Public Opinion and Parties 24 (3): 351–361. doi:10.1080/17457289.2013.872652. ISSN 1745-7289. PMID 27226806. PMC 4864896. https://doi.org/10.1080/17457289.2013.872652. 
  20. ↑ Eichhorn, Jan (2018-04-01). «Votes At 16: New Insights from Scotland on Enfranchisement» (στα αγγλικά). Parliamentary Affairs 71 (2): 365–391. doi:10.1093/pa/gsx037. ISSN 0031-2290. https://www.pure.ed.ac.uk/ws/files/46486791/Eichhorn_PA_2017_VotesAt16.pdf. 
  21. ↑ Eichhorn, Jan (2 Ιανουαρίου 2018). «Beyond anecdotes on lowering the voting age: New evidence from Scotland». EUROPP. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2023. 
  22. ↑ Mujani, Saiful· Liddle, R. William (2018). Voting behavior in Indonesia since democratization : critical democrats. Cambridge. ISBN 978-1-108-38988-4. 
  23. ↑ «Greece lowers voting age to 17». European Youth Forum (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2018. 
  24. ↑ «Climate change: Young people very worried - survey» (στα αγγλικά). BBC News. 2021-09-14. https://www.bbc.com/news/world-58549373. Ανακτήθηκε στις 2023-01-20. 
  25. ↑ Wagner, Markus; Johann, David; Kritzinger, Sylvia (2012). «Voting at 16: Turnout and the quality of vote choice» (στα αγγλικά). Electoral Studies 31 (2): 372–383. doi:10.1016/j.electstud.2012.01.007. PMID 24850994. 
  26. ↑ Stiers, Dieter; Hooghe, Marc; Goubin, Silke (2020-02-01). «Are 16-year-olds able to cast a congruent vote? Evidence from a "voting at 16" initiative in the city of Ghent (Belgium)» (στα αγγλικά). Electoral Studies 63: 102107. doi:10.1016/j.electstud.2019.102107. ISSN 0261-3794. 
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Wall, John (2022). «Ch. 1». Give Children the Vote: On Democratizing Democracy. London, UK. ISBN 978-1-350-19630-8. 
  28. ↑ «Avi Hein – 20th Anniversary Reflection – NYRA» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2023. 
  29. ↑ Coates, Ta-Nehisi (7 Ιανουαρίου 2011). «Kids Are Citizens, Let Them Vote». The Atlantic (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2023. 
  30. ↑ «Frequently asked questions | United Nations For Youth». www.un.org. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2023. 
  31. ↑ Weaver, Matthew (6 Δεκεμβρίου 2018). «Lower voting age to six to tackle bias against young, says academic». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023. 
  32. ↑ Runciman, David (16 Νοεμβρίου 2021). «Votes for children! Why we should lower the voting age to six». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023. 
  33. ↑ The Sudbury Valley School Experience (στα Αγγλικά). The Sudbury Valley School. 1992. ISBN 978-1-888947-01-4. 
  34. ↑ «Fotenos '99 Pursues Child Suffrage». 21 Απριλίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2001. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2023. 
  35. ↑ Wallace, Vita (1992-04-01). «Immodest Proposals II: Give Children The Vote» (στα αγγλικά). Thinking: The Journal of Philosophy for Children 10 (1): 46–47. doi:10.5840/thinking199210126. https://www.pdcnet.org/pdc/bvdb.nsf/purchase?openform&fp=thinking&id=thinking_1992_0010_0001_0046_0047. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δικαίωμα_ψήφου_στους_νέους&oldid=10183300"