Διεθνές Ινστιτούτο Κληρονομιάς του Αγίου Όρους στην Ουκρανία

Το Διεθνές Ινστιτούτο Κληρονομιάς του Αγίου Όρους στην Ουκρανία (ΔΙΚΑΟΟ, ουκρανικά: Міжнародний інститут афонської спадщини в Україні (МІАСУ)) είναι ο δημόσιος, επιστημονικός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ενώνει τους Ουκρανούς και ξένους επιστήμονες και ερευνητές που ενδιαφέρονται για το Άγιο Όρος, την ιστορία και την πνευματική κληρονομιά του.

Ιστορία

Ανεπίσημα ο οργανισμός ξεκίνησε τις δραστηριότητές του το 2010 ως μια ομάδα ομοϊδεατών με επικεφαλής τον ερευνητή και ειδικό στις θρησκευτικές μελέτες Σεργίι Σουμίλο (Sergiy Shumylo), ενώ η επίσημη ίδρυσή του πραγματοποιήθηκε το 2013 στο Κίεβο Ουκρανίας, με την ευλογία των γερόντων του Αγίου Όρους.

Σκοπός

Οι στόχοι του οργανισμού είναι:

• Μελέτη της πνευματικής και πολιτιστικής επιρροής του Αγίου Όρους στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ουκρανίας και της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, προωθώντας την αναβίωση και την εκλαΐκευση της ορθόδοξης πνευματικής, πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς του Αγίου Όρους.
• Αλληλεπίδραση και συνεργασία με τα πνευματικό-πολιτιστικά και θρησκευτικά κέντρα στο Άγιο Όρος, καθώς και τις επιστημονικές, κοινωνικές, πνευματικές και εκπαιδευτικές οργανώσεις και ιδρύματα.
• Διεθνής επιστημονική συνεργασία, με τη συμμετοχή επιστημόνων, ερευνητών, υπεύθυνων χάραξης δημόσιας πολιτικής και επιχειρηματιών με στόχο την μελέτη και τη διάδοση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς του Αγίου Όρους στην Ουκρανία.
• Διεξαγωγή αναζήτησης και έρευνας στα αρχεία της Ουκρανίας και το εξωτερικό, με στόχο την εξεύρεση εγγράφων που σχετίζονται με το Άγιο Όρος, την επιρροή του και τις συνδέσεις στην Ουκρανία, πραγματοποίηση σχετικών μελετών, δημιουργία άρθρων, βιβλίων, εκδόσεων και την διανομή τους.
• Διοργάνωση συνεδρίων, σεμιναρίων, διαλέξεων, επιστημονικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης, συνεντεύξεων τύπου, εκθέσεων, διαγωνισμών, ερευνών και διαβουλεύσεων, προγραμμάτων κατάρτισης, πρακτικής άσκησης, προγραμμάτων ανταλλαγών, εκπαιδευτικών ταξιδιών.
• Οργάνωση των προσκυνηματικών περιηγήσεων, ταξιδιών σε ιερούς τόπους και τα πολιτιστικά και ιστορικά κέντρα (εγχώριων και ξένων), θερινών κατασκηνώσεων, κλπ.
• Εκτέλεση άλλων εργασιών που δεν έρχονται σε αντίθεση με την ισχύουσα νομοθεσία και που συμμορφώνονται με το καταστατικό και τους στόχους του οργανισμού.

Δομή

Επίτιμος Πρόεδρος του ΔΙΚΑΟΟ είναι ο Αντώνιος- Αιμίλιος Ν. Ταχιανός (Θεσσαλονίκη, Ελλάδα) , διδάκτωρ ιστορικών επιστημών, καθηγητής, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αλλοδαπός (??? Лучше вообще не писать аллодапос) μέλος της Σερβικής και της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, επίτιμος πρόεδρος της Ελληνικής Σλαβικής Κοινότητας, πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας του Κυρίλλου και του Μεθοδίου, συγγραφέας πολυάριθμων μελετών για το Άγιον Όρος και την κληρονομιά του.

Διευθυντής και ιδρυτής του οργανισμού είναι ο Σουμίλο Σεργίι Βίκτοροβιτς (Shumylo Sergiy Viktorovich) , ερευνητής της κληρονομιάς του Αγίου Όρους στην Ουκρανία, συγγραφέας πολλών άρθρων και αρκετών βιβλίων για την ιστορία του Αγίου Όρους, αρχισυντάκτης του επιστημονικού αλμανάκ «Κληρονομιά του Αγίου Όρους». Η οργάνωση λειτουργεί υπό το Επιστημονικό Συμβούλιο, μέλη του οποίου είναι οι επιστήμονες από την Ουκρανία και το εξωτερικό, οι οποίοι μελετούν την ιστορία και την κληρονομιά του Αγίου Όρους. Η οργάνωση έχει αντιπροσώπους στην Ελλάδα, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, τη Ρωσία, την Πολωνία και τη Βουλγαρία, και συνεργάζεται στενά με τα μοναστήρια του Αγίου Όρους, τις βιβλιοθήκες και τα αρχεία των μονών του Αγίου Όρους.

Δραστηριότητα

Το ΔΙΚΑΟΟ αναζητά στα αρχεία της Ουκρανίας και του Άγιου Όρους έγγραφα, που αποδεικνύουν τους ιστορικούς, πνευματικούς και πολιτιστικούς δεσμούς μεταξύ της Ουκρανίας και του Αγίου Όρους. Έχει προγραμματιστεί μια σειρά από διεθνείς διασκέψεις, προγράμματα ευαισθητοποίησης, κλπ. Ανάμεσα στις εκδηλώσεις που διοργανώνονται με την πρωτοβουλία και την υποστήριξη του Ινστιτούτου διεθνών συνεδρίων είναι οι εξής: «Το Άγιον Όρος και ο σλαβικός κόσμος» (Κίεβο, 2015);

«Μικρό Άγιον Όρος - μοναστήρια και μοναχισμός στην Υπερκαρπαθία: παράδοση και νεωτερισμός» (Μουκάτσεβε, 2015);

Διεθνές Ορθόδοξο φεστιβάλ κινηματογράφου αφιερωμένο στις παραδόσεις του Αγίου Όρους (Κίεβο, 2015);

«Η Ρως (Ρούς) και το Άγιον Όρος: χιλιετία πνευματικών και πολιτιστικών σχέσεων" (Τσερνίγιβ, 2014);

«Ανάγνωση της ιστορίας και του πολιτισμού των Ρως του Κιέβου (Κιίβσκα Ρούς)» (Τσερνίγιβ, 2013);

«Ησυχασμός στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ορθόδοξης Ανατολής» (Τσερνίγιβ, 2012);

«Χριστιανικές επιπτώσεις στο Ρως του Κιέβου (Κιίβσκα Ρούς), 1150» (Τσερνίγιβ, 2010); στρογγυλά τραπέζια στην Αθήνα (Ελλάδα) και την Ουκρανία, σεμινάρια, διαλέξεις, παρουσιάσεις και άλλες εκδηλώσεις

Με την υποστήριξη του Διεθνούς Ινστιτούτου Κληρονομιάς του Αγίου Όρους, το 2013 δημιουργήθηκε η πρώτη ενημερωτική και εκπαιδευτική πύλη Afonit.info, αφιερωμένη στην 1000η επέτειο του αρχαίου μοναχισμού των ρως (ρούς) στο Άγιο Όρος. Επίσης, με την πρωτοβουλία του ΔΙΚΑΟΟ στην Βουλή της Ουκρανίας έχει αναπτυχθεί και κατοχυρωθεί το νομοσχέδιο Περί του εορτασμού σε κρατικό επίπεδο της 1000ης επετείου των πνευματικών και πολιτιστικών δεσμών μεταξύ των Ρως του Κιέβου (Κιίβσκα Ρούς) και του Άγιου Όρους το 2016» (№ 4543 από 27.08.2014).

Από το 2014, ο οργανισμός έχει τμήμα ΔΙΚΑΟΟ στην Υπερκαρπαθία (Επικεφαλής Ιου. Ντανίλετς), το οποίο μελετάει τις πνευματικές και ιστορικές σχέσεις της Υπερκαρπαθίας με το Άγιον Όρος.

Το Διεθνές Ινστιτούτο Κληρονομιάς του Αγίου Όρους στην Ουκρανία είναι εμπνευστής και δημιουργός της ιδέας της δημιουργίας του πρώτου Μουσείου Κληρονομιάς του Άγιου Όρους στην Ουκρανία. Ο διευθυντής της οργάνωσης, Σεργίι Σουμίλο (Serhiy Shumylo) ήταν ο πρώτος που ανακάλυψε στο Άγιο Όρος το εγκαταλελειμμένο αρχαίο ουκρανικό μοναστήρι Κοζάκων "Τσόρνιι Βιρ" που ιδρύθηκε από τους Κοζάκους του Ζαπορίζζια το 1747 (αυτό δημοσιεύεται σε ένα ξεχωριστό βιβλίο). Ο Σουμίλο δημοσίευσε επίσης τις ελάχιστα γνωστές επιστολές του Αιδεσιμότατου Παϊσίου Βελιτσκόβσκι στον τελευταίο κοσοβίι οταμάν (αρχηγό) της Ζαπορίζκα Σιτς, Πετρό Καλνισέβσκι. Έχει συναφθεί μια λεπτομερή βιογραφία του ασκητή και γέροντα του Αγίου Όρους, Ιωάννη Βισέβσκι, του Μητροπολίτη Ησαΐα Κοπίνσκι και άλλων.

Εκδόσεις

Ο οργανισμός εκδίδει το επιστημονικό αλμανάκ «Κληρονομιά του Αγίου Όρους» («The Athonite Heritage») (Πιστοποιητικό εγγραφής των μέσων εκτύπωσης: Σειρά KV № 21.259 έως 11.059-P της 20 Μάρτη, 2015).

Το Αλμανάκ στοχεύει στην συστηματική και ολοκληρωμένη αποκάλυψη και προώθηση της ιστορίας, πνευματικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Αγίου Όρους στην ανάπτυξη των Σλαβικών χωρών και του Ρως του Κιέβου (Κίιβσκα Ρούς). Το πρώτο τεύχος του αλμανάκ ξεκινάει με έναν χαιρετισμό του πρίγκιπα Καρόλου της Ουαλίας, ο οποίος είναι επίτιμος πρόεδρος της Διεθνής Κοινότητας «Friends of Mount Athos» (Ηνωμένο Βασίλειο). Η σύνθεση της συντακτικής επιτροπής του αλμανάκ περιλαμβάνει:

• Καθηγητής του Πανεπιστήμιου της Οξφόρδης, ο Μητροπολίτης Διοκλίισκι Κάλλιστος Ουέρ (Callistus Ware) (Oxford, UK);
• Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Διδάκτωρ Ιστορίας, Καθηγητής A.-E. Ταχιάος (Θεσσαλονίκη, Ελλάδα);
• Διευθυντής του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας ΕΑΕΟ (НАНУ), Διδάκτωρ Ιστορίας, ακαδημαϊκός Π.Π. Τολοτσκό (Κίεβο, Ουκρανία);
• Ανώτερος Επιστημονικός Συνεργάτης του Κέντρου Βυζαντινών Σπουδών της Οξφόρδης, εκτελεστικός γραμματέας της Διεθνούς Κοινότητας «Friends of Mount Athos», Δρ. Γγράχαμ Σπικ (Graham Speake) (Oxford, UK);
• Διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Κληρονομιάς του Αγίου Όρους στην Ουκρανία, Σεργίι Σουμίλο (Κίεβο, Ουκρανία), και άλλοι.

Εκτός από το αλμανάκ, το 2015 το ΔΙΚΑΟΟ δημοσίευσε νέα βιβλία του Σεργίι Σουμίλο «Πνευματικό Ζαπορίζια στο Άγιον Όρος». Ένα ελάχιστα γνωστό μοναστήρι των Κοζάκων «Τσόρνιι Βιρ» του Αγίου Όρους», πρόσθετες σημειώσεις. (Κίεβο, 2015. -. 116 σελ ISBN 978-966-2371-34-5) και «Αιδεσιμότατος Παΐσιος Βελιτσκόβσκι και Ζαπορίζσκα Σιτς. Οι ελάχιστα γνωστές επιστολές του αιδεσιμότατου Παϊσίου Βελιτσκόβσκι στον κοσοβίι οταμάν (αρχηγό) της Ζαπορίζκα Σίτς, Πετρό Καλνισέβσκι» επιπλέον σημειώσεις (Κίεβο, 2015. -. 128 σελ ISBN 978-5-9905423-3-4).

Πηγές και βιβλιογραφία

• Σ.Β. Σουμίλο "Πνευματικό Ζαπορίζια στο Άγιο Όρος. Ένα ελάχιστα γνωστό μοναστήρι Κοζάκων «Τσόρνιι Βιρ» στο Αγίο Όρος» Κίεβο, 2015. - 116 σελ. ISBN 978-966-2371-34-5.
• Σ.Β. Σουμίλο «Αιδεσιμότατος Παΐσιος Βελιτσκόβσκι και Ζαπορίζσκα Σιτς. Οι ελάχιστα γνωστές επιστολές του αιδεσιμότατου Παϊσίου Βελιτσκόβσκι στον κοσοβίι οταμάν (αρχηγό) της Ζαπορίζκα Σίτς, Πετρό Καλνισέβσκι» Κιέβο-Σερπούχοβ, 2015. - 128 σελ. ISBN 978-5-9905423-3-4.
• Επιστημονικό Αλμανάκ «Αφόνσκοε Νασλέντιε» («Αγιορείτικη κληρονομιά»). Δημοσίευση του Διεθνούς Ινστιτούτου του Αγίου Όρους στην Ουκρανία. Τεύχος 1-2. - Κ, 2015. 512 σ. (Πιστοποιητικό της κρατικής καταχώρησης των μέσων εκτύπωσης: Σειρά KV № 21.259-11059-F από 20 Μαρτίου 2015).
• Πρακτικά Συνεδρίου: «Rus’ and Mount Athos: a Millennium of Spiritual and Cultural Ties»

https://networks.h-net.org/node/3076/discussions/56199/conference-report-%E2%80%9Crus%E2%80%99-and-mount-athos-millennium-spiritual-and

• LaRus’etl’Athos: unmillénairedeliensspirituelsetculturels

http://eurorbem.paris-sorbonne.fr/spip.php?article116&lang=fr Αρχειοθετήθηκε 2020-11-30 στο Wayback Machine.

• Lecongrèsinternational «LaRus’etl’Athos: unmillénairedeliensspirituelsetculturels» s’esttenu à Tchernihiv

http://www.orient-mediterranee.com/IMG/pdf/AthosInfoFR.pdf

• ΑΓΊΟΝ ΌΡΟΣ: ΤΑ ΚΎΡΙΑ ΕΥΡΉΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ 2015 http://www.pravlife.org/content/afon-glavnye-nahodki-i-otkrytiya-2015-goda
• Στην Ελλάδα ανακαλύφθηκε ένα άγνωστο Κοζάκικο μοναστήρι, που ιδρύθηκε από τους Ζαπορόζκι Κοζάκους το 1747 http://golosukraine.com/publication/kultura/istoriya/47296-v-greciyi-viyavili-nevidomij-kozackij-skit-zasnova/#.VtYFhvmLSUk
• Ο ρόλος του Αγίου Όρους στην ιστορία του πολιτισμού και της πνευματικότητας στην Ουκρανία http://www.day.kiev.ua/uk/article/poshta-dnya/posilati-rusiniv-shilnih-do-blagochestya-na-afon
• «ΧΑΜΕΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΌΡΟΥΣ http://pravlife.org/content/zateryannyy-mir-svyatoy-gory-afon
• Στο Άγιο Όρος βρέθηκε ένα ερειπωμένο μοναστήρι, όπου ζούσαν οι ουκρανοί Κοζάκοι, οι οποίοι ασκούσαν τον μοναχικό βίο (φωτογραφία) http://fakty.ua/206846-na-afone-otyskali-zabroshennyj-skit-v-kotorom-selilis-ukrainskie-kazaki-prinyavshie-monashestvo-foto
• Χαμένο μοναστήρι των Κοζάκων του Ζαπορίζια http://kp.ua/life/505901-zateriannaia-obytel-zaporozhskykh-kazakov
• ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΩΣ ΜΙΑ ΤΑΣΗ ΄Η ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ http://pravlife.org/content/moda-na-afon
• Ο γέροντας αιδεσιμότατος Παΐσιος Βελιτσκόβσκι είχε προβλέψει την αγιοποίηση του Πετρό Καλνισέβσκι πριν από 240 χρόνια.

http://religions.unian.ua/orthodoxy/1200253-shanuvannya-petra-kalnishevskogo-yak-svyatogo-sche-240-rokiv-tomu-peredbachiv-starets-prp-pajisiy-velichkovskiy.html

• Στο ερειπωμένο μοναστήρι των ουκρανών Κοζάκων στο Αγίον Όρος βρέθηκαν νέα κειμήλια http://www.religion.in.ua/news/ukrainian_news/30176-u-zakinutomu-ukrayinskomu-kozackomu-skitu-na-afoni-znajshli-novi-relikviyi.html
• Στην ερώτηση σχετικά με την ίδρυση της μονής της αρχαίας Ρούς (Ρως) στο Άγιον Όρος στα χρόνια του Αγίου Πρίγκιπα του Κιέβου, Βολοδίμιρ http://afonit.info/biblioteka/istoriya-russkogo-monastyrya/knyaz-vladimir-kievskiy-i-afon
• «Λαϊκοί γέροντες» στις πνευματικές παραδόσεις των Κοζάκων της Ουκρανίας http://www.religion.in.ua/main/history/23860-miryanske-starchestvo-v-duxovnij-tradiciyi-ukrayinskogo-kobzarstva.html
• Σε συνέδριο στο Τσερνίγιβ για πρώτη φορά παρουσίασαν τις άγνωστες επιστολές του Αγίου Παϊσίου Βελιτσκόβσκι στον οταμάν του Ζαπορόζια Πετρό Καλνισέβσκι http://www.religion.in.ua/news/ukrainian_news/27605-na-konferencii-v-chernigove-vpervye-predstavili-neizvestnye-pisma-sv-paisiya-velichkovskogo-k-atamanu-vojska-zaporozhskogo-petru-kalnyshevskomu.html