Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δημοκρατικόν Κόμμα Εργαζομένου Λαού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δημοκρατικό Κόμμα
Εργαζόμενου Λαού
ΗγέτηςΣτυλιανός Αλλαμανής
Ίδρυση1953
Διάλυση1961
Συγχώνευση τωνΔημοκρατικόν Κόμμα
Σοσιαλιστικό Κόμμα-Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας
Συγχωνεύθηκε σεΈνωσις Κέντρου
ΙδεολογίαΣοσιαλδημοκρατία
Δημοκρατικός Σοσιαλισμός
Πολιτικό φάσμαΚεντροαριστερά
Χρώματα     Κόκκινο
Πολιτικό σύστημα Ελλάδας
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές

Το Δημοκρατικό Κόμμα Εργαζομένου Λαού (Δ.Κ.Ε.Λ.) ήταν ελληνικό πολιτικό κόμμα στο χώρο της κεντροαριστεράς, που ιδρύθηκε το 1953 από τον Γεώργιο Καρτάλη και τον Αλέξανδρο Σβώλο.

Το κόμμα ανέστειλε τη λειτουργία του το 1961 μετά τη συμμετοχή του στην ίδρυση της Ενώσεως Κέντρου.

Το Δημοκρατικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού ιδρύθηκε την 1 Σεπτεμβρίου 1953. Προήλθε από τη συγχώνευση του Δημοκρατικού Κόμματος των στελεχών που είχαν διαγραφεί από την Εθνική Προοδευτική Ένωση Κέντρου, σημαντικότερα από τα οποία ήταν ο Γεώργιος Α. Καρτάλης και του Σοσιαλιστικού Κόμματος-Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας, του οποίου ηγέτης ήταν ο Αλέξανδρος Σβώλος.

Σε σύσκεψη στελεχών του Δημοκρατικού Κόμματος Εργαζόμενου Λαού στον Βόλο, τέλος Απριλίου 1956, ο Γεώργιος Καρτάλης ανέπτυξε τις θέσεις του κόμματος. Επιγραμματικά ανέφερε, "για την εσωτερική πολιτική, γενική πολιτική αμνηστία, κατάργηση των πιστοποιητικών κοινωνικών φρονημάτων, παροχή συνδικαλιστικών ελευθεριών. Για τον οικονομικό τομέα, δικαία κατανομή φορολογικών βαρών, λύση αγροτικού προβλήματος δια της αναπτύξεως εμπορικών σχέσεων με τα ανατολικά κράτη. Για την εξωτερική πολιτική, ίση φιλία προς όλους, ευθυγράμμιση της πολιτικής της Ελλάδας με την πολιτική της ενεργού συνυπάρξεως". Άρθρο στην εφημερίδα Η ΩΡΑ[1].

Το Δημοκρατικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού υποστήριξε ανοιχτά τη συνεργασία με την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά το 1954 μετά την ψήφιση του εκλογικού νόμου που έφερε ο Ελληνικός Συναγερμός. Ο Καρτάλης με τα δέκα σημεία του "ελάχιστου προγράμματος" που προτείνει προωθεί την συμπαράταξη όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης και θέτει τα θεμέλια δημιουργίας της "Δημοκρατικής Ενώσεως"[2].

Στις εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956 η Δημοκρατική Ένωσις λαμβάνει το 48,15 % των ψήφων ενώ η Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις λαμβάνει το 47,38%. Εντούτοις, λόγω του εκλογικού συστήματος και των εκλογικών περιφερειών, τις περισσότερες έδρες καταλαμβάνει η Ε.Ρ.Ε., με τη Δημοκρατική Ένωση να παίρνει 132 έδρες. Εκ των 132 εδρών της Δημοκρατικής Ένωσης, το Δημοκρατικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού λαμβάνει 20 έδρες. Λαμβάνει δηλαδή το 7 % των εδρών, ποσοστό μεγαλύτερο από την πραγματική του εκλογική δύναμη. Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι η Ε.Δ.Α. ενίσχυσε τους υποψηφίους του κόμματος.[3][4]

Λίγες μέρες μετά τις εκλογές απεβίωσε αιφνιδίως ο Αλέξανδρος Σβώλος, και ο Γεώργιος Καρτάλης παραμένει ο μόνος αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος Εργαζόμενου Λαού. Μετά το θάνατο και του Καρτάλη, την ηγεσία του κόμματος ανέλαβε ο Στυλιανός Αλλαμανής.[5]

Ενόψει των εκλογών του 1958, έγιναν συζητήσεις για εκλογική συνεργασία με την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά, οι οποίες δεν καρποφόρησαν, με αποτέλεσμα επτά βουλευτές (Ζάκκας, Μπραδήμας, Βουλόδημος, Σκυλλάκος, Παπαβασιλείου, Γαληνός, Στρατής) και στελέχη, μεταξύ άλλων ο Ηλίας Τσιριμώκος και ο Κομνηνός Πυρομάγλου, να αποχωρήσουν από το κόμμα και να συνεργαστούν με την Ε.Δ.Α..[6] Τελικά το Δ.Κ.Ε.Λ. συμμετείχε στο συνασπισμό της Προοδευτικής Αγροτικής Δημοκρατικής Ενώσεως και κατέκτησε μία μόνον έδρα. Το έτος 1961 απετέλεσε ένα από τα πολλά κόμματα του Κέντρου που συγχωνεύθηκαν για την ίδρυση της Ενώσεως Κέντρου.

Αποτελέσματα εκλογών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έτος Αρχηγός κόμματος Αριθμός ψήφων Ποσοστό ψήφων Έδρες Θέση
1956 Αλέξανδρος Σβώλος
Γεώργιος Καρτάλης
1.620.007
(Δ.Ε.)
48,15%
(Δ.Ε.)
19 / 300
Αξιωματική
Αντιπολίτευση
1958 Στυλιανός Αλλαμανής 408.787
(Π.Α.Δ.Ε.)
10,62%
(Π.Α.Δ.Ε.)
1 / 300
Αντιπολίτευση

Διατελέσαντες πρόεδροι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
# Πρόεδρος Θητεία
1 Αλέξανδρος Σβώλος 1 Σεπτεμβρίου 1953 22 Φεβρουαρίου 1956
2 Γεώργιος Καρτάλης 1 Σεπτεμβρίου 1953 27 Σεπτεμβρίου 1957
3 Στυλιανός Αλλαμανής 27 Σεπτεμβρίου 1957 19 Σεπτεμβρίου 1961
  1. «Πρόγραμμα Δημοκρατικού Κόμματος Εργαζόμενου Λαού». Η ΩΡΑ. 2.5.1956. https://oratoulaou.blogspot.com/2022/10/251956-6.html.  σελ. 6
  2. Λιναρδάτος, Σπύρος (1978). Από τον εμφύλιο στην χούντα τόμος Β'. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση. σελ. 147. 
  3. Meynaud, Jean· P. Merlopoulos, G. Notaras (1965). Les forces politiques en Grece. Lausanne: Etudes de science politique. σελ. 102, 103. 
  4. Νικολακόπουλος, Ηλίας (Μάϊος 2001). «Η ΕΔΑ στις εκλογές του 1956». Αρχειοτάξιο 3. 
  5. Μητρώο Γερουσιαστών και Βουλευτών 1929-1974 Βουλή των Ελλήνων, Εθνικό Τυπογραφείο, 1977.(pdf)
  6. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ-ΙΣΤΟΡΙΑ:Το αστικό πολιτικό σύστημα μετά το 1949