Γκουλχάν-Ευδοκία της Γεωργίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκουλχάν-Ευδοκία της Γεωργίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση14ος αιώνας
Θάνατος2  Μαΐου 1395[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜανουήλ Γ' Μέγας Κομνηνός (1377–1395)[2]
ΤέκναΑλέξιος Δ' Μέγας Κομνηνός[3]
ΓονείςΔαυίδ Θ΄ της Γεωργίας[3] και Sindukhtar Jaqeli[3]
ΑδέλφιαΒαγράτιος Ε΄ της Γεωργίας
ΟικογένειαΔυναστεία των Μπαγκρατιόνι
Θυρεός

Η Γκουλχάν-Ευδοκία (απεβ. 2 Μαΐου 1395) από τον Οίκο των Βαγρατιδών γεννήθηκε ως Γκουλχάν πριγκίπισσα της Γεωργίας. Έγινε αυτοκράτειρα της Τραπεζούντας, μετά τον γάμο της με τον Μανουήλ Γ΄ Μεγάλο Κομνηνό, αφού την πρηγούμενη ημέρα βαπτίστηκε Χριστιανή με το όνομα Ευδοκία.

Ο σύζυγος της Ευδοκίας των Βαγρατιδών, ο Μανουήλ Γ΄ Μέγας Κομνηνός.

Καταγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν κόρη τού Δαυίδ Θ΄ της Γεωργίας και της Σινντούκχταρ των Ζακέλι. Αδελφός της ήταν ο Βαγράτιος Ε΄ της Γεωργίας.

Ο Δαυίδ Θ΄ ήταν γιος τού Γεωργίου Ε΄ της Γεωργίας. Η μητέρα του δεν είναι γνωστή. Τα Γεωργιανά Χρονικά τού 18ου αι. αναφέρουν, ότι ήταν κόρη τού "Έλληνα Αυτοκράτορα κυρ Μανουήλ Κομνηνού". Όμως η βασιλεύουσα δυναστεία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας τον 14ο αι. ήταν οι Παλαιολόγοι. Δεν αναφέρεται γάμος κόρης τού Μιχαήλ Θ΄ Παλαιολόγου και της συζύγου του Ρίτας με Γεωργιανό ηγεμόνα σε κάποια γραπτή πηγή, ούτε αναφέρεται νόθη κόρη τού Μιχαήλ Θ΄. Όμως οι Κομνηνοί εξουσίαζαν την Τραπεζούντα. Ο Μιχαήλ Μέγας Κομνηνός ήταν εκεί αυτοκράτορας (1344-49). Από τη σύζυγό του Ακροπολίτισσα οι πηγές αναφέρουν, ότι είχε ένα τέκνο, τον Ιωάννη Γ΄ και δεν γνωρίζουμε αν είχε άλλα αδέλφια.

Η Σινντούκχταρ ήταν κόρη τού Κβαρκβάρε Β΄ Ζακέλι πρίγκιπα τού Σάμτσκχε. Οι Ζακέλι κατείχαν το Γεωργιανό αξίωμα τού εριστάβι, τίτλου που ερμηνεύεται ως "κυβερνήτης επαρχίας" ή "διοικητής στρατού", περίπου ισοδύναμο με το Βυζαντινό αξίωμα τού στρατηγού και αποδίδεται ως δούκας.

Ο γάμος της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα μνηστεύθηκε ή παντρεύτηκε τον Ανδρόνικο, νόθο γιο τού Αλεξίου Γ¨ Μεγάλου Κομνηνού. Όμως στις 14 Μαρτίου 1376 ο Ανδρόνικος έπεσε από ένα παράθυρο τού ανακτόρου και από τα τραύματά του, απεβίωσε. Σύμφωνα με τον Μιχαήλ Πανάρετο μόνο η μητέρα του και η βασιλομήτωρ έλαβαν μέρος στην κηδεία τού νόθου και η αρραβώνας μεταφέρθηκε στον αδελφό του Μανουήλ Γ΄, που ο Πανάρετος τον ονομάζει "νεότερο, γνήσιο και νόμιμο τέκνο" τού αυτοκράτορα. Οι λεπτομέρειες αυτές οδηγούν τους ιστορικούς να υποπτευθούν κάτι περισσότερο στο ατύχημα.[4] Στο έργο "Γενεαλογικά δένδρα για την Ιστορία των Ευρωπαϊκών Κρατών" τού Ντέτλεβ Σβέννικε (1978) αναφέρεται, ότι σκοτώθηκε με τον να τον ρίξουν από το παράθυρο.[5]

Στη συνέχεια ο Πανάρετος περιγράφει τι έγινε ως τον γάμο: όταν δηλαδή συμφωνήθηκε η μεταφορά της μνηστείας, η Γκιουλκχάν ήταν στη Γεωργία (Ιβηρία). Άφησε το βασίλεια τού πατέρα της και συνάντησε την αυτοκρατορική ομάδα στον Μακράγιαλο στις 14 Αυγούστου 1377. Μαζί επέστρεψαν στην Τραπεζούντα στις 30 Αυγούστου και στις 5 Σεπτεμβρίου βαπτίστηκε, λαμβάνοντας το όνομα Ευδοκία. Την επόμενη ημέρα έγινε ο γάμος της με τον Μανουήλ στον μητροπολιτικό ναό της Τραπεζούντας, τον Άγ. Θεοδόσιο. Οι γαμήλιες εορτές κράτησαν μία εβδομάδα.[6]

Απέκτησαν έναν γιο, τον Αλέξιο (Δ΄).[7] Στις 20 Μαρτίου 1390 ο πεθερός της Αλέξιος Γ΄ απεβίωσε. Ο Μανουήλ Γ΄ τον διαδέχθηκε και η Ευδοκία στέφθηκε αυτοκράτειρα-σύζυγος. Η θητεία της ήταν σύντομη· απεβίωσε στις 2 Μαΐου 1395.[8] Ο Μανουήλ έκανε έπειτα δεύτερο γάμο, με την Άννα Φιλανθρωπηνή. Το 1417 τον διαδέχθηκε ο μόνος γιος του Αλέξιος Δ΄.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παντρεύτηκε το 1277 τον Μανουήλ Γ΄ Μεγάλο Κομνηνό αυτοκράτορα της Τραπεζούντας και είχε τέκνο:

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. p21918.htm#i219175.
  2. p21918.htm#i219175. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  4. Panaretos, Chronicle, 48. Greek text in Original-Fragmente, Chroniken, Inschiften und anderes Materiale zur Geschichte des Kaiserthums Trapezunt, part 2; in Abhandlungen der historischen Classe der königlich bayerischen Akademie 4 (1844), abth. 1, p. 36; German translation, pp. 64f
  5. Detlev Schwennicke, Europäische Stammtafeln: Stammtafeln zur Geschichte der Europäischen Staaten (1978), vol. 2, page 176
  6. Panaretos, Chronicle, 48. Greek text in Original-Fragmente, Chroniken, Inschiften und anderes Materiale zur Geschichte des Kaiserthums Trapezunt, part 2; in Abhandlungen der historischen Classe der königlich bayerischen Akademie 4 (1844), abth. 1, p. 36; German translation, pp. 64f
  7. Cawley, Charles, Profile of Alexios IV, Medieval Lands database, Foundation for Medieval Genealogy
  8. Panaretos, Chronicle, 54. Greek text in Original-Fragmente, p. 40; German translation, p. 68

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]