Γκλαντζόρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Γκλαντζόρ ή Γκλατζόρ (αρμενικά: Գլաձոր) ήταν αρμενικό μοναστήρι ευρισκόμενο εντός του μαρζ του Βαγιότς Ντζορ, στην Αρμενία. Κατά την διάρκεια του 13ου και του 14ου αιώνα, το συγκεκριμένο μοναστήρι αποτέλεσε πρώτης τάξεως πανεπιστημιακό κέντρο και κέντρο παραγωγής εικονογραφημένων χειρογράφων στη Ζακαριδική Αρμενία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιδρυθέν υπό την αιγίδα των πριγκίπων Προσιάν και ευρισκόμενο υπό την προστασία τους, το μοναστήρι αποτέλεσε σημαντικό κέντρο του πολιτισμού της Ζακαριδικής Αρμενίας κατά την διάρκεια του 13ου αιώνα[1]: το πανεπιστήμιό του (χαμαλσαράν[1]) γνώριζε, ήδη, ακμή κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1260, σύμφωνα με τον Βαρντάν Αρεβελτσί, ενώ έφτασε στο απόγειό του κατά την περίοδο στην διάρκεια της οποίας ευρισκόταν υπό τους δύο διάσημους βαρνταπέτ του, τους Νερσές του Μους (από το 1280 έως το 1284) και Γιεσαγί του Νιτς (από το 1284 έως το 1338[2])[3], στο πλευρό των οποίων ευρισκόταν αριθμός ραμπουναπέτ (« αρχηγών των διδακτόρων »)[4]. Έφτασε να αριθμεί άνω των 300 μαθητών ορισμένες χρονιές (εκ των οποίων ορισμένοι προέρχονταν από την Κιλικία[2]), ενώ ήταν γνωστό ως « δεύτερη Αθήνα » από τους συγχρόνους του[1]. Το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο « σχεδόν σύγχρονο ενός εκ των κυριότερων κέντρων της ευρωπαϊκής σκέψεως, του Πανεπιστημίου του Παρισιού, ήταν σε θέση να ανταγωνιστεί με το τελευταίο τόσο στο επίπεδο της πολιτισμικής εκπαιδεύσεως, όσο και στον πλούτο της βιβλιοθήκης του και την ευρύτητα των εντός αυτού διδασκόμενων μαθημάτων »[5]. Το μοναστήρι, κέντρο του αγώνα ενάντια στην επιρροή της Καθολικής Εκκλησίας[6], στήριζε μεγάλο μέρος των μαθημάτων του στην βιβλική εξήγηση[3].

Μετά τον θάνατο του Γιεσαγί, το πανεπιστήμιο μεταφέρθηκε στο Τατέβ[2]. Όσο για το ίδιο το μοναστήρι, δεν επιβίωσε της μογγολικής περιόδου[7]. Η ακριβής τοποθεσία του παραμένει άγνωστη[8]. Ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα, ορισμένες φορές ταυτοποιείται με το Ταναχάτ[9].

Παραγωγή χειρογράφων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Γκλαντζόρ ήταν επίσης γνωστό για τα χειρόγραφα και τις μικρογραφίες του: εντός αυτού εκπαιδεύτηκαν, μεταξύ άλλων, οι Μομίκ[10], Τορός του Ταρόν[11] και Αβάγκ[2]. Μόνον εξήντα εννέα εκ των χειρογράφων τα οποία συνεγράφησαν εντός του μοναστηριού έχουν διατηρηθεί[12], μεταξύ αυτών το φημισμένο Ευαγγέλιο του Γκλαντζόρ (Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, Ms. Arm. 1[6]). Σε αντίθεση με άλλα κέντρα, η παραγωγή προοριζόταν κυρίως για την διδασκαλία η οποία παρεχόταν εντός του μοναστηριού[13].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 (Γαλλικά) Dédéyan, Gérard, επιμ. (2007). Histoire du peuple arménien. Τουλούζ: Éditions Privat. ISBN 978-2-7089-6874-5. .
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 (Γαλλικά) Annie Vernay-Nouri, Livres d'Arménie — Collections de la Bibliothèque nationale de France, Bibliothèque nationale de France, Paris, 2007 (ISBN 978-2-7177-2375-5), σ. 62.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) Thomas F. Mathews et Alice Taylor, The Armenian Gospels of Gladzor: The Life of Christ Illuminated, Getty Publications, 2001 (ISBN 0-89236-627-3), σ. 28.
  4. ↑ Dédéyan 2007, σελ. 357.
  5. ↑ (Ρωσικά) Lévon Khatchikian, Научные труды Ереванского Государственного Университета (L'université de Gladzor et les discours de fin d'études), Travaux scientifiques de l'université d'Érevan, t. 23, 1946.
  6. ↑ 6,0 6,1 (Γαλλικά) Claude Mutafian (dir.), Arménie, la magie de l'écrit, Somogy, Paris, 2007 (ISBN 978-2-7572-0057-5), σ. 77.
  7. ↑ (Αγγλικά) Thomas F. Mathews et Alice Taylor, op. cit., σ. 27.
  8. ↑ (Γαλλικά) Jannic Durand, Ioanna Rapti et Dorota Giovannoni (dir.), Armenia sacra — Mémoire chrétienne des Arméniens (IVe– XVIIIe siècle), Somogy / Musée du Louvre, Paris, 2007 (ISBN 978-2-7572-0066-7), σ. 467.
  9. ↑ (Γαλλικά) Patrick Donabédian et Jean-Michel Thierry, Les arts arméniens, Éditions Mazenod, Paris, 1987 (ISBN 2-85088-017-5), σ. 582.
  10. ↑ Dédéyan 2007, σελ. 366.
  11. ↑ Dédéyan 2007, σελ. 367.
  12. ↑ (Γαλλικά) Jannic Durand, Ioanna Rapti et Dorota Giovannoni (dir.), op. cit., σ. 334.
  13. ↑ (Αγγλικά) Thomas F. Mathews et Alice Taylor, op. cit., σ. 29.
CC-BY-SA
Μετάφραση 		Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Gladzor της Γαλλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γκλαντζόρ&oldid=9097969"