Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γκλίτσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μια γκλίτσα.
Βοσκός σε βροχερό καιρό, του Μίλαν Ντβόρνιτς.

Η γκλίτσα, επίσης κλίτσα, αγκλίτσα[1] ή κλούτσα,[2] είναι μακρύ και στιβαρό ξύλινο ραβδί, κυρτό στο πάνω μέρος του (σε μορφή γάντζου), που χρησιμοποιείται από έναν βοσκό για να διαχειρίζεται και μερικές φορές να πιάνει πρόβατα. Επιπλέον, η γκλίτσα μπορεί να βοηθήσει στην άμυνα έναντι της επίθεσης από αρπακτικά. Κατά τη διάσχιση σε ανώμαλο έδαφος, η γκλίτσα είναι ένα βοήθημα για την ισορροπία. Οι βοσκοί μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν τη γκλίτσα για να χωρίσουν πυκνά χαμόκλαδα (για παράδειγμα στην άκρη των βοσκομονοπατιών) όταν ψάχνουν για χαμένα πρόβατα ή πιθανά αρπακτικά.

Η καινοτομία ενός γάντζου διευκολύνει την ανάκτηση των πεσμένων ζώων παγιδεύοντάς τα από το λαιμό ή το πόδι. Για το λόγο αυτό η γκλίτσα έχει χρησιμοποιηθεί ως θρησκευτικό σύμβολο φροντίδας (ιδιαίτερα σε δύσκολες συνθήκες), συμπεριλαμβανομένης της ποιμαντορικής ράβδου του χριστιανού επισκόπου.[3]

Στην ιατρική, ο όρος γκλίτσα χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια δεξιά στεφανιαία αρτηρία που ακολουθεί μια ασυνήθιστα υψηλή και ελικοειδή διαδρομή. Αυτή η παραλλαγή, η οποία έχει επικράτηση περίπου 5%,[4] επιβάλλει τεχνικά προβλήματα στις επεμβάσεις αγγειοπλαστικής.[5]

Το γράμμα λαμέντ (στα εβραϊκά: ל, στα αραβικά: ل) προήλθε ως αναπαράσταση της γκλίτσας ενός βοσκού, από το οποίο έχει εξελιχθεί το λατινικό γράμμα L.

Η μούσα Θάλεια της κωμωδίας στην ελληνική μυθολογία, απεικονιζόταν συνήθως να κρατά μια γκλίτσα.

  1. «Η γκλίτσα και η χρησιμότητά της». tzourtzia.gr. 10 Απριλίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2022. 
  2. «Γκλίτσα, ή Κλούτσα, ή Καρλίμπου, ή Καρλίκλου». vlaxoxoria.gr. 26 Φεβρουαρίου 2021. 
  3. Caeremoniale Episcoporum (Vatican Polyglott Press, 1985)
  4. Shriki, Jabi E.; Shinbane, Jerold S.; Rashid, Mollie A.; Hindoyan, Antereas; Withey, James G.; DeFrance, Anthony; Cunningham, Mark; Oliveira, George R. και άλλοι. (2012-03-01). «Identifying, Characterizing, and Classifying Congenital Anomalies of the Coronary Arteries». RadioGraphics 32 (2): 453–468. doi:10.1148/rg.322115097. ISSN 0271-5333. PMID 22411942. 
  5. Gossman, David E.; Tuzcu, E. Murat; Simpfendorfer, Conrad; Beck, Gerald J. (1988-01-01). «Percutaneous transluminal angioplasty for shepherd's crook right coronary artery stenosis» (στα αγγλικά). Catheterization and Cardiovascular Diagnosis 15 (3): 189–191. doi:10.1002/ccd.1810150313. ISSN 1097-0304.