Γιάνις Ακουράτερς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιάνις Ακουράτερς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jānis Akuraters (Λετονικά)
Γέννηση13  Ιανουαρίου 1876[1][2][3]
Επαρχία Γιέκαμπιλς[2]
Θάνατος25  Ιουλίου 1937[1][2][3]
Ρίγα[4][2]
Τόπος ταφήςδασικό νεκροταφείο της Ρίγας
Χώρα πολιτογράφησηςΛετονία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΛετονικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[5][2]
πολιτικός[2]
ποιητής
θεατρικός συγγραφέας
Οικογένεια
ΤέκναLaima Akuratere
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα των τριών αστέρων, Γ΄ Τάξη

Ο Γιάνις Ακουράτερς (Jānis Akuraters, 13 Ιανουαρίου 1876 – 25 Ιουλίου 1937) ήταν Λετονός λογοτέχνης και πολιτικός. Το 1919 ίδρυσε το Εθνικό Θέατρο της Λετονίας.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γ. Ακουράτερς γεννήθηκε στην ενορία Ντιγκνάγια (Dignāja), στον σημερινό Δήμο Γιέκαμππιλς. Ο πατέρας του ήταν δασοκόμος.

Ο Γιάνις πήγε στο δημόσιο γυμνάσιο του Γιέκαμππιλς και μετά το σχολείο πέρασε σε έναν διαγωνισμό για δασκάλους και άρχισε να εργάζεται σε σχολεία: Το 1898 στο Elkšņi, το 1899-1901 στη Γιουμούρντα και το 1902 στη Ρίγα.

Καθώς η Λετονία ήταν τότε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, το 1903 ο Ακουράτερς πήγε στη Μόσχα για να σπουδάσει ιατρική. Ωστόσο προτιμούσε να παρακολουθεί μαθήματα νομικής και να μελετά ρωσική λογοτεχνία.

Το 1904 επέστρεψε στη Λετονία και άρχισε να γράφει ποίηση. Συμμετέσχε στη Ρωσική επανάσταση του 1905 και ένα από τα γνωστότερα ποιήματά του, το Ar kaujas saucieniem uz lūpām (= «Με την κραυγή της μάχης στα χείλη μας»), είναι αφιερωμένη σε αυτή. Μετά το τέλος της κρατήθηκε για λίγο από τις αρχές και μετά την απελευθέρωσή του εξέδωσε το περιοδικό τέχνης Pret Sauli. Το 1907 ο Ακουράτερς συνελήφθη και πάλι και εξορίσθηκε στην Περιφέρεια Πσκοφ. Από εκεί κατόρθωσε να διαφύγει στη Φινλανδία, από όπου πέρασε στη Σουηδία και τελικώς εγκαταστάθηκε στη Νορβηγία. Κατά την περίοδο της εξορίας του, ο Ακουράτερς έγραψε ένα από τα γνωστότερα έργα του, τις παιδικές αναμνήσεις Kalpa zēna vasara. Επέστρεψε στη Λετονία το 1908.

Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο λογοτέχνης κατατάχθηκε στο σώμα των «Λετονών Τυφεκιοφόρων» και πολέμησε στις λεγόμενες «Μάχες των Χριστουγέννων» κατά των Γερμανών.

Μετά τον πόλεμο η πατρίδα του έγινε ανεξάρτητη χώρα, οπότε τον ανέδειξε σε υψηλά αξιώματα. Εξάλλου είχε συμμετάσχει στην ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Λετονίας τη 18η Νοεμβρίου 1918 και εκλέχθηκε μέλος της προσωρινής κυβερνήσεως Tautas padome («Συμβουλίου του λαού»). Από το 1930 μέχρι το 1934 ήταν γενικός διευθυντής της Εθνικής Ραδιοφωνίας («Ράδιο Ρίγα»).[6]

Ο Γιάνις Ακουράτερς πέθανε στη Ρίγα σε ηλικία 61 ετών.

  • Το σπίτι του λογοτέχνη στη συνοικία Τόρνιακαλνς της Ρίγας, που ανεγέρθηκε το 1933 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Βέρνερς Βίταντς, έχει αποκατασταθεί στην αρχική του μορφή και στεγάζει σήμερα το «Μουσείο Γιάνις Ακουράτερς».[7]

Τα έργα του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη δημοσίευση του Γιάνις Ακουράτερς έγινε το 1895 στο περιοδικό Austrums και ήταν το ποίημα Ziema (= «Χειμώνας»). Γνωστός έγινε κυρίως με το συναισθηματικό και αυτοβιογραφικό του διήγημα «Το καλοκαίρι ενός φτωχού αγοριού» (1908). Συνολικά δημοσίευσε όσο ζούσε δέκα ποιητικές συλλογές, από τις οποίες ξεχωρίζει η συλλογή Λετονικές μπαλάντες (1922). Επιπλέον, έγραψε 14 θεατρικά έργα, πολλά διηγήματα και αρκετά μυθιστορήματα. Η ποίησή του είναι κοντά στον Ρομαντισμό, ενώ στα πεζά του έργα κυριαρχεί ο εξπρεσιονισμός.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το λήμμα «Ακυράτερς Ιάνις» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 3, σελ. 542