Γιάκομπ Φόππενς φαν Ες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιάκομπ Φόππενς φαν Ες
Γέννηση1596[1][2][3]
Αμβέρσα
Θάνατος11  Μαρτίου 1666[2][4][5]
Αμβέρσα
Χώρα πολιτογράφησηςΚάτω Χώρες των Αψβούργων
Ιδιότηταζωγράφος[6]
Είδος τέχνηςΝεκρή φύση
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Γιάκομπ Φόππενς φαν Ες (φλαμανδικά: Jacob Foppens van Es ή Jacob Fopsen van Es[7] Αμβέρσα, περ. 1596 - Αμβέρσα 1666) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, γνωστός για τις νεκρές φύσεις, κυρίως με φαγητά, και, περιστασιακά, με άνθη. Συνεργάστηκε με άλλους καλλιτέχνες στη δημιουργία ανθοστεφάνων.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα στοιχεία που υπάρχουν σχετικά με τη ζωή του Φόππεν φαν Ες είναι σπάνια. Πιθανότατα γεννήθηκε στην Αμβέρσα, όπως συμπεραίνεται από κείμενο σε πορτρέτο του φαν Ες που εγχάραξε ο Βενσέσλαος Χόλλαρ.[8] Το 1617 έγινε "Δάσκαλος" στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά.[8] Στους μαθητές του συγκαταλέγονται οι Γιάκομπ Χίλλις και Γιαν φαν Τίνεν (1623).

Η επιτυχία του ως καλλιτέχνη επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι τα έργα του περιλαμβάνονταν σε πολλές συλλογές της Αμβέρσας τον 17ο αιώνα. Ακόμη και η συλλογή του κορυφαίου Φλαμανδού ζωγράφου Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς περιλάμβανε δύο έργα του.[8] Περαιτέρω απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι ο Γιαν Μέισσενς φιλοτέχνησε το πορτρέτο του, που ο Βενσεσλάους Χόλλαρ έκανε χαρακτικό, το οποίο περιλήφθηκε στη συλλογή πορτρέτων του καλλιτέχνη που έφερε τον τίτλο Images de Divers Hommes Despirit Sublime qui par leur art et science debvrovent vivre eternellement et des quels la louange et renomée facit estonner le monde (), που εκδόθηκε στην Αμβέρσα του 1649 και περιλάμβανε το εξής κείμενο:

IACOBVS VAN ES/ Peinctre Excellent en fruicts poissons oiseauz et fleurs les/ quelles il faict extremement bien au naturel il demeure a Anvers/ y estant ne.[9]
(Μετάφραση: Ο Jacobus van Es, ζωγράφος που διαπρέπει στη ζωγραφική καρπών, πτηνών και ανθέων, τα οποία απεικονίζει με μεγάλη φυσικότητα και διαμένει στην Αμβέρσα, όπου και γεννήθηκε).

Ο Φόππενς φαν Ες ήταν φίλος με τους κορυφαίους καλλιτέχνες της Αμβέρσας, όπως οι Γιάκομπ Γιόρντενς, Κορνέλις Σχουτ και Ντεοντάτ ντελ Μόντε, οι οποίοι έγιναν ανάδοχοι των παιδιών του.[8]

Απεβίωσε στην Αμβέρσα όπου και τάφηκε στις 11 Μαρτίου 1666.[10]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γιάκομπ Φόππενς φαν Ες ζωγράφισε κατά κύριο λόγο νεκρές φύσεις και ιδιαίτερα νεκρές φύσεις με τρόφιμα. Συνήθως απεικονίζουν καροπύς, ψάρια, αστακούς, στρείδια, μύδια, τυρί, ζαμπόν, ψωμί, ελιές, λεμόνια και πορτοκάλια μαζί με αντικείμενα όπως γυάλινα σκεύη, στάμνες και ασημικά. Περιστασιακά, στους πίνακές του απαντώνται ζώα όπως πεταλούδες, πτηνά, σκίουροι, ή ένα άνθος. Οι νεκρές φύσεις του συνήθως απεικονίζουν μια τυχαία συσσώρευση άσχετων αντικειμένων σε τραπέζι με μεγάλη κλίση, με κύριο μέλημα τη χρήση πλούσιων χρωμάτων.[11] Συνήθως είναι αρχαϊκού στυλ και ακολουθούν τον τύπο των μικρών νεκρών φύσεων με σκηνές πρωινού των Φλαμανδών δασκάλων Οσίας Μπέερτ και Κλάρα Πέιτερς. Αργότερα δέχτηκε την επίδραση του Ολλανδού ζωγράφου νεκρών φύσεων Φλόρις φαν Σχόοτεν. Τα έργα του επιτυγχάνουν την αίσθηση του τρισδιάστατου μέσω του δραματικού φωτισμού και της ευρείας γκάμας χρωμάτων.[8]

Πίνακες με άνθη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φιλοτέχνησε επίσης ορισμένες συνθέσεις με άνθη, ιδιαίτερης απλότητας, χρησιμοποιώντας τους πραγματικούς χρωματικούς συνδυασμούς και δυναμική τεχνική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Βάζο με άνθη (βλ. φωτοθήκη), σήμερα στο "Fondation Custodia" στο Παρίσι. Η σύνθεση είναι γοητευτικά απλή, περιλαμβάνοντας τρία τριαντάφυλλα κι έναν κρίνο τοποθετημένα σε κεραμικό βάζο πάνω σε ξύλινο τραπέζι.[8]

Πίνακες με ανθοστεφάνους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο φαν Ες περιστασιακά εργάστηκε σε πίνακες με ανθοστεφάνους, στους οποίους το "σταφάζ" (πληθύσμωση με μορφές) δημιουργούσαν άλλοι καλλιτέχνες. Οι πίνακες με ανθοστεφάνους (γιρλάντες) είναι ειδικός τύπος νεκρής φύσης, που αναπτύχθηκε στην Αμβέρσα από τους Γιαν Μπρίγκελ τον πρεσβύτερο και Χέντρικ φαν Μπάλεν κατ' απαίτηση του καθολικού Καρδιναλίου Φεντερίκο Μπορρομέο στις αρχές του 17ου αιώνα[12][13]. Άλλοι καλλιτέχνες που ενεπλάκησαν σε αυτό το είδος ήταν οι Άντριες Ντάνιελς, Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς και Ντάνιελ Σέγκερς. Το είδος αρχικά είχε σχετιστεί με τις απεικονίσεις κατά το κίνημα της Αντιμεταρρύθμισης.[12] Εμπνεύστηκε, επί πλέον, από τον λατρευτικό σεβασμό και την αφοσίωση στην Παναγία, που κυριαρχούσε στην Αυλή των Αψβούργων (τότε Κυβερνητών της Νότιας Ολλανδίας) και στην Αμβέρσα εν γένει.[12][13] Στους πίνακες αυτούς τυπικά απεικονίζεται μια γιρλάντα από λουλούδια γύρω από μια λατρευτική εικόνα, πορτρέτο ή άλλο θρησκευτικό σύμβολο, όπως η όστια.[13] Τυπικό παράδειγμα είναι ο πίνακας "Ανθοστέφανος με καρπούς και κεντρικό πλαίσιο με απεικόνιση της Αγίας Οικογένειας", τον οποίο ο φαν Ες δημιούργησε σε συνεργασία με τον Χέντρικ φαν Μπάλεν και σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Ορλεάνης. Ο φαν Μπάλεν πιστεύεται ότι έφτιαξε το κεντρικό πλαίσιο και ο Φόππεν φαν Ες τη γιρλάντα με τους καρπούς και τα άνθη.[14]

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Έργα του Γιάκομπ Φόππενς φαν Ες
  • Βάζο με άνθη
    Βάζο με άνθη
  • Νεκρή φύση με στάμνα
    Νεκρή φύση με στάμνα
  • Νεκρή φύση με σκίουρο
    Νεκρή φύση με σκίουρο
  • Ανθοστέφανος με καρπούς και κεντρικό πλαίσιο με απεικόνιση της Αγίας Οικογένειας. Συνεργασία με τον Χέντρικ φαν Μπάλεν
    Ανθοστέφανος με καρπούς και κεντρικό πλαίσιο με απεικόνιση της Αγίας Οικογένειας. Συνεργασία με τον Χέντρικ φαν Μπάλεν
  • Το Γεύμα. Μουσείο Καλών Τεχνών Νανσύ
    Το Γεύμα. Μουσείο Καλών Τεχνών Νανσύ
  • Νεκρή φύση με σταφύλια, μήλα, δαμάσκηνα και άνθη. Ιδιωτική συλλογή
    Νεκρή φύση με σταφύλια, μήλα, δαμάσκηνα και άνθη. Ιδιωτική συλλογή
  • Πρωινό με στρείδια. Μουσείο Ερμιτάζ
    Πρωινό με στρείδια. Μουσείο Ερμιτάζ
  • Νεκρή φύση με σκίουρο. Μουσείο Καλών Τεχνών Ρεν
    Νεκρή φύση με σκίουρο. Μουσείο Καλών Τεχνών Ρεν
  • Νεκρή φύση με σταφύλια και αγριοφράουλες σε καλάθι πάνω σε ξύλινο τραπέζι. Ιδιωτική συλλογή
    Νεκρή φύση με σταφύλια και αγριοφράουλες σε καλάθι πάνω σε ξύλινο τραπέζι. Ιδιωτική συλλογή
  • Νεκρή φύση με φρούτα σε πορσελάνινο σκεύος
    Νεκρή φύση με φρούτα σε πορσελάνινο σκεύος

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ rkd.nl/explore/artists/26605. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Jacob van Es». British Museum person-institution thesaurus. 26567.
  3. ↑ (Ολλανδικά) RKDartists. 26605. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ (Αγγλικά, Μποκμάλ, Σουηδικά, Φινλανδικά, Δανικά, Εσθονικά) KulturNav. 7142f6f4-74fb-4f77-ba41-961342056076. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ Athenaeum. 6956. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/139458. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  7. ↑ Υπάρχουν περισσότερες παραλλαγές του ονόματός του: Jacob van Es, Jacob Fossens van Essen (I), Jacob Fossen van Essen, Jacob Fobsen (van Essen), Jaques Foppsen, Iaces van Ees, Jacob Fobsen van Es
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Christine van Mulders. "Es, Jacob van." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 27 February 2015
  9. ↑ The Wenceslaus Hollar Digital Collection, University of Toronto.
  10. ↑ Jacob Foppens van Es[νεκρός σύνδεσμος] στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  11. ↑ Hans Vlieghe, Flemish Art and Architecture, 1585-1700, Pelican history of art. New Haven: Yale University Press, 1998
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 David Freedberg, "The Origins and Rise of the Flemish Madonnas in Flower Garlands, Decoration and Devotion", Münchener Jahrbuch der bildenden Kunst, xxxii, 1981, pp. 115–150.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 Susan Merriam, Seventeenth-Century Flemish Garland Paintings. Still Life, Vision and the Devotional Image, Ashgate Publishing, Ltd., 2012
  14. ↑ A garland of flowers and fruit with a central cartouche depicting the Holy Family Αρχειοθετήθηκε 2013-07-18 at Archive.is at the Netherlands Institute for Art History


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γιάκομπ_Φόππενς_φαν_Ες&oldid=10473986"