Γαλλο-Συριακός πόλεμος
| Γαλλο-Συριακός πόλεμος | |||
|---|---|---|---|
| Μέρος του Μεσοπολέμου | |||
 Σύροι στρατιώτες στο Μαϊσαλούν το 1920 | |||
| Χρονολογία | 8 Μαρτίου[1][2][3][4] – 25 Ιουλίου 1920 | ||
| Τόπος | Συρία και ΟΕΤΑ | ||
| Έκβαση | Γαλλική νίκη
| ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| Δυνάμεις | |||
| |||
| Απολογισμός | |||
| Απώλειες | 5.000 νεκροί | ||
Ο Γαλλο-Συριακός Πόλεμος έλαβε χώρα το 1920 μεταξύ των Χασεμιτών ηγεμόνων του νεοσύστατου Αραβικού Βασιλείου της Συρίας και της Γαλλίας. Κατά τη διάρκεια μιας σειράς εμπλοκών, οι οποίες κορυφώθηκαν με τη Μάχη του Μαϊσαλούν, τα γαλλικά στρατεύματα νίκησαν τις δυνάμεις του χασεμιτικού μονάρχη βασιλιά Φαϊζάλ Α' και των υποστηρικτών του, εισερχόμενοι στη Δαμασκό στις 24 Ιουλίου 1920. Μια νέα φιλογαλλική κυβέρνηση ανακηρύχθηκε στη Συρία την επομένη, υπό την ηγεσία του Αλαα αλ-Ντιν αλ-Ντανούμπι[7] και η περιοχή της Συρίας στο τέλος χωρίστηκε σε πολλά εξαρτημένα κράτη υπό την Εντολή για τη Συρία και τον Λίβανο. Η κυβέρνηση της Βρετανίας, ανήσυχη για τη θέση της στη νέα εντολή στο Ιράκ, συμφώνησε να ανακηρύξει τον δραπέτη Φαϊζάλ ως νέο μονάρχη του Ιράκ.
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κοντά στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι αιγυπτιακές εκστρατευτικές δυνάμεις του Έντμουντ Άλενμπι κατέλαβαν τη Δαμασκό στις 30 Σεπτεμβρίου 1918 και λίγο αργότερα, στις 3 Οκτωβρίου 1918, ο Χασεμίτης ηγεμόνας Φαϊζάλ Α΄ εισήλθε επίσης στη Δαμασκό, στα τελευταία στάδια της Αραβικής Επανάστασης ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στις 5 Οκτωβρίου 1918, με την άδεια του στρατηγού Άλενμπι, ο Φαϊζάλ Α΄ ανακοίνωσε την ίδρυση μιας αραβικής συνταγματικής κυβέρνησης στη Δαμασκό.
Μετά την εφαρμογή της αρχικά μυστικής Συμφωνίας Σάικς-Πικό το 1916, η οποία χώριζε τα κατεχόμενα απομεινάρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μεταξύ της Γαλλίας και της Βρετανίας, δημιουργήθηκε μια γαλλική στρατιωτική διοίκηση στον Λεβάντε. Ο στρατηγός Ανρί Γκουρό διορίστηκε εκπρόσωπος της Γαλλικής κυβέρνησης στη Μέση Ανατολή και διοικητής του Γαλλικού Στρατού του Λεβάντε, με επίκεντρο τη Συρία.
Ενώ συνέβησαν γεγονότα στην Ευρώπη που τελικά θα έδιναν το Αραβικό Βασίλειο της Συρίας σε Γαλλική κατοχή, θα κατέλυαν επίσης τις συριακές εθνικιστικές κοινωνίες όπως η αλ-Φατάτ (η Νεαρή Αραβική Κοινωνία), ώστε να μην έχουν χρόνο, για να προετοιμαστούν για ένα εθνικό συνέδριο. Αυτές οι συριακές εθνικιστικές κοινωνίες υποστήριζαν την πλήρη ανεξαρτησία για το Αραβικό Βασίλειο της Συρίας, ενώνοντας τον αραβικό κόσμο υπό τον Χασεμιτικό ηγεμόνα Φαϊζάλ. Η πρώτη επίσημη σύνοδος του Συριακού Κογκρέσου πραγματοποιήθηκε στις 3 Ιουνίου 1919 και το μέλος της αλ-Φατάτ, Χασίμ αλ-Ατάσι εξελέγη πρόεδρός του.[8] Στις 25 Ιουνίου, η Επιτροπή Κίνγκ-Κρέιν έφτασε στη Δαμασκό με μια σειρά από φυλλάδια που έγραφαν "Ανεξαρτησία ή Θάνατος". Στις 2 Ιουλίου 1919, το Συριακό Κογκρέσο ψήφισε μια σειρά από ψηφίσματα σχετικά με τον σχηματισμό της Συρίας ως μιας εντελώς ανεξάρτητης συνταγματικής μοναρχίας υπό την ηγεσία του Φαϊζάλ Α', ζητώντας τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών και την άρνηση κάθε δικαιώματος που διεκδικούν οι Γάλλοι.[8] Οι ελπίδες, όμως του Φαϊζάλ πως είτε οι Βρετανοί είτε οι Αμερικανοί θα παρείχαν υποστήριξη παρεμβαίνοντας εναντίον των Γάλλων γρήγορα έσβησαν με αυτό που πολλοί θεωρούν τον καθοριστικό καταλύτη για τη δημιουργία και την καταστροφή του Αραβικού Βασιλείου της Συρίας: την Αγγλο-Γαλλική Συμφωνία, η οποία προέβλεπε την αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων από τη Συρία και σήμανε το τέλος της βρετανικής στρατιωτικής κατοχής στη Συρία.
Τελικά, ο Φαϊζάλ θα αναγκαζόταν να διαπραγματευτεί με τον Ζωρζ Κλεμανσό τον Ιανουάριο του 1920 που όριζε ότι οι Γάλλοι θα παρείχαν την υποστήριξή τους για την ύπαρξη ενός ανεξάρτητου συριακού κράτους και δεν θα εγκαθιστούσαν τα στρατεύματά τους στη Συρία όσο η γαλλική κυβέρνηση παρέμενε η μόνη κυβέρνηση που παρείχε συμβούλους και τεχνικούς εμπειρογνώμονες[9] Η είδηση για αυτόν τον συμβιβασμό δεν προοιωνίστηκε καλά με τους έντονα αντι-Γάλλους και υποστηρικτές της ανεξαρτησίας του Φαϊζάλ, οι οποίοι τον πίεσαν αμέσως να ανατρέψει τη δέσμευσή του στη Γαλλία, κάτι το οποίο έγινε.
Χρονολογία του πολέμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εξεγέρσεις σε όλη τη χώρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στον απόηχο των διαπραγματεύσεων του Ζωρζ Κλεμανσό με τον Φαϊζάλ Α' τον Ιανουάριο του 1920, βίαιες επιθέσεις κατά των γαλλικών δυνάμεων σημειώθηκαν σποραδικά σε ολόκληρη τη Συρία και ουσιαστικά το Συριακό Κογκρέσο συγκεντρώθηκε τον Μάρτιο του 1920 με σκοπό να ανακηρύξει τον Φαϊζάλ Α' βασιλιά της Συρίας, καθώς και να ιδρύσει επίσημα το Αραβικό Βασίλειο της Συρίας. Ο Χασίμ αλ-Ατάσι ως πρωθυπουργός. Ένα ανεξάρτητο Αραβικό Βασίλειο της Συρίας ιδρύθηκε στη Δαμασκό στις 8 Μαρτίου 1920, σε μια διαμάχη με τους Γάλλους για το ποιος θα έχει την κυριαρχία του νεοϊδρυθέντος βασιλείου.
Αυτή η ενέργεια είχε αποκυρηχθεί άμεσα από τους Βρετανούς και τους Γάλλους και η Διάσκεψη του Σαν Ρέμο συγκλήθηκε με πρωτοβουλία της Κοινωνίας των Εθνών τον Απρίλιο του 1920 για να καθορίσει ρητά για την παραμονή της Γαλλικής Εντολής στη Συρία. Σύντομα, ο πόλεμος των Σύριων Αράβων εθνικιστών με τους Γάλλους έγινε μια καταστροφική εκστρατεία για το νέο διακηρυγμένο Αραβικό Βασίλειο της Συρίας. Αρκετά βίαια επεισόδια στην περιοχή που ξεκίνησαν από διάφορες αραβικές πολιτοφυλακές, όπως η Μάχη του Τελ Χάι και η Επιδρομή στο Σαμάκ, οδήγησαν σε περισσότερη υποστήριξη από τους Γάλλους.
Η Κοινωνία των Εθνών δίνοντας τη γαλλική εντολή στη Συρία όπως είχε προγραμματιστεί, ο Γάλλος στρατηγός Ανρί Γκουρό εξέδωσε τελεσίγραφο στην Κυβέρνηση του Αραβικού Συριακού Βασιλείου, να διαλύσει τα στρατεύματά της και να παραδοθεί στον γαλλικό έλεγχο. Ανησυχώντας για τα αποτελέσματα μιας μακροχρόνιας αιματηρής μάχης με τους Γάλλους, ο ίδιος ο Χασεμίτης βασιλιάς Φαϊζάλ Α' παραδόθηκε στις 14 Ιουλίου 1920,[8] αλλά το μήνυμά του δεν έφτασε στον Στρατηγό και τον υπουργό Άμυνας του Βασιλιά Φαϊζάλ Α', Γιουσούφ αλ-Αζμά, ο οποίος αγνοούσε τον Βασιλιά, οδήγησε έναν στρατό στο Μαϊσαλούν για να υπερασπιστεί το Αραβικό Βασίλειο της Συρίας από τη συνεχή προέλαση των Γάλλων. Η Χασεμιτική κυβέρνηση στη Δαμασκό υποτάχθηκε απρόθυμα στο γαλλικό τελεσίγραφο και διέλυσε όλα τα στρατεύματά της.
Μάχη του Μαϊσαλούν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παρά την αποδοχή του τελεσίγραφου της Γαλλίας από τον βασιλιά Φαϊζάλ Α', ο Γιουσούφ αλ-Αζμά αρνήθηκε να υποχωρήσει. Δημιούργησε ένα μικρό σώμα που αποτελούνταν από διαλυμένα στρατεύματα και αμάχους, φτωχά οπλισμένους σε σχέση με τον σύγχρονο, καλύτερα εξοπλισμένο Γαλλικό Στρατό, και τους οδήγησε στο Μαϊσαλούν. Αν και δεν είχε αυταπάτες για την έκβαση της μάχης, ο αλ-Αζμά ήθελε να καταστήσει σαφές ότι το Αραβικό Βασίλειο της Συρίας δεν θα παραδοθεί χωρίς πόλεμο, προκειμένου να αρνηθεί στη γαλλική κατοχή οποιαδήποτε νομιμότητα. Η μάχη του Μαϊσαλούν στις 24 Ιουλίου οδήγησε σε μια συντριπτική ήττα της Συρίας. Οι γαλλικές δυνάμεις υπό τη διοίκηση του στρατηγού Μαριανό Γκοιμπέ νίκησαν εύκολα τις συριακές δυνάμεις. Ο ίδιος ο Γιουσούφ αλ-Αζμά σκοτώθηκε στη μάχη.
Τελικά στάδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το τελικό στάδιο του πολέμου έγινε στις 24 Ιουλίου 1920, όταν οι γαλλικές δυνάμεις εισήλθαν στη Δαμασκό χωρίς να συναντήσουν αντίσταση. Την επόμενη μέρα, το Αραβικό Βασίλειο της Συρίας έπαψε να υπάρχει και η γαλλική κυριαρχία επανεγκαταστάθηκε και επισήμως.
Συνέπειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ύστερα από τη διάσκεψη στο Σαν Ρέμο και την ήττα της βραχύβιας μοναρχίας του βασιλιά Φαϊζάλ Α΄ στη Συρία στη μάχη του Μαϊσαλούν, ο Γάλλος στρατηγός Ανρί Γκουρό εγκατέστησε την πολιτική διοίκηση στην επικράτεια. Η περιοχή της εντολής υποδιαιρέθηκε σε έξι κράτη. Ήταν το Κράτος της Δαμασκού (1920), το Κράτος του Χαλεπίου (1920), το Κράτος των Αλαουιτών (1920), το Τζαμπάλ Ντρούζε (1921), το αυτόνομο Σαντζάκι της Αλεξανδρέτας (1921) (η σημερινή Επαρχία του Χατάι στην Τουρκία) και το Κράτος του Μείζονος Λιβάνου (1920), που έγινε αργότερα η σύγχρονη χώρα του Λιβάνου.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Sarkees, Meredith Reid· Wayman, Frank Whelon (1 Ιουλίου 2010). Resort to war: a data guide to inter-state, extra-state, intra-state, and non-state wars, 1816-2007. CQ Press. ISBN 9780872894341 – μέσω Google Books.
- ↑ Peretz, Don (3 Σεπτεμβρίου 1994). The Middle East Today. Greenwood Publishing Group. ISBN 9780275945756 – μέσω Google Books.
- ↑ Benny Morris. Victims. the date of the first attack of Arabs against French interest on March, 1st.
- ↑ Tom Segev in One Palestine. Complete. the date of the first attack of Arabs against French interest on March, 1st.
- ↑ 5,0 5,1 Tauber E. The Formation of Modern Syria and Iraq. p.22
- ↑ Caroline Camille Attié: Struggle in the Levant: Lebanon in the 1950s, I.B.Tauris, 2004, (ISBN 1860644678), page 15-16
- ↑ Eliezer Tauber The Formation of Modern Syria and Iraq. p.37
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Eliezer Tauber.
- ↑ Elie Kedourie.