Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μετοχή της Compagnie francaise des mines du Laurium.
Εργοστάσιο της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου, γύρω στο 1890
Ράμπα επιβίβασης της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων στο Λαύριο (Γαλλική Σκάλα), κατασκευή 1888

Η Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου (γαλλικά: Compagnie francaise des mines du Laurium‎‎) (συντ. ΓΕΜΛ), που ιδρύθηκε στο Παρίσι το 1875, ήταν μεταλλευτική εταιρεία που αγόρασε από το ελληνικό κράτος το δικαίωμα εκμετάλλευσης των αγρυροφόρων φλεβών μολύβδου των ορυχείων του Λαυρίου. Τα ορυχεία του Λαυρίου ήταν γνωστά από την αρχαιότητα και μάλιστα είχαν υποστεί έντονη εξορυκτική δραστηριότητα την κλασική περίοδο των Αθηνών, συμβάλλοντας σημαντικά στην ισχύ της πόλης.

Από το 1877, η ΓΕΜΛ εξήγαγε μεταλλεύματα αργύρου, αλλά και άλλα μέταλλα, όπως μόλυβδο, ψευδάργυρο, μαγγάνιο ή κάδμιο. Επιδίωξε να χρησιμοποιήσει τα παλιά φρεάτια των αρχαίων ορυχείων για να συμβάλει στον αερισμό των δικών της στοών [1] . Δημιούργησε επίσης ένα μεταλλουργικό κέντρο στο Λαύριο (ιδιαίτερα για τον ψευδάργυρο). Το Φεβρουάριο του 1946 η γαλλική εταιρεία θα επιχειρήσει να επαναλειτουργήσει συνάπτοντας δάνειο με την Εθνική Τράπεζα Ελλάδος προκειμένου να εξασφαλίσει τα κεφάλαια κινήσεως της. Ωστόσο η διεθνής αγορά των μετάλλων δεν θα είναι ευνοϊκή, καθώς η ζήτηση του μολύβδου θα είναι ασήμαντη.Τα ορυχεία έκλεισαν το 1977, αφού σχεδόν 490.000 τόνοι μολύβδου είχαν εξορυχθεί εκεί μέσα σε έναν αιώνα. Η εταιρεία βέβαια υπολειτουργούσε, ουσιαστικά, ως το 1982 εκμεταλλευόμενη μεταλλεύματα άλλων περιοχών κυρίως του εξωτερικού[2].

Κατά την περίοδο 1977-1989, λαμβάνει χώρα μία ανοιχτή και μακροχρόνια αναζήτηση σχετικά με τις δυνατές προοπτικές επανάχρησης του βιομηχανικού συγκροτήματος της ΓΕΜΛ. Έτσι "γεννήθηκε" η ιδέα του Τεχνολογικού και Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου με στόχο τη διάσωση της τεχνολογικής φυσιογνωμίας του συγκροτήματος, με στόχο την αποκατάσταση και αναγέννηση του παλαιού βιομηχανικού συγκροτήματος και την επανάχρησή του ως τεχνολογικού και πολιτιστικού πάρκου. Το πάρκο αναβιώνει την ιστορική ταυτότητα και τη συλλογική μνήμη ως τόπος παραγωγής από τους αρχαίους χρόνους. Σε πραγματιστικό επίπεδο, το πάρκο συμβάλλει στην τεχνολογική αναβάθμιση της αθηναϊκής βιομηχανίας μέσω της μεταφοράς τεχνολογίας, της ίδρυσης spin-off εταιριών, της δημιουργίας νέου επιχειρηματικού περιβάλλοντος και υποδομών, καθώς και της ανάπτυξης νέων εφαρμογών και καινοτομιών παραγωγής ή προϊόντων[3].

Το εγχείρημα αυτό υιοθετήθηκε απο το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και από το 1995 λειτουργεί υπό την επιβλέψη του με χρηματοδότησεις που έχουν δοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και εθνικούς πόρους όπου ανέρχονται συνολικά σε 5,19 δισεκατομμύρια δραχμές (15,23 εκατομμύρια Ευρώ)[3].

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ανακαλύφθηκε ένα εξαιρετικό αρχείο ΓΕΜΛ : αρκετά κυβικά μέτρα εγγράφων αποθηκεύτηκαν σε εγκαταλελειμμένους και εν μέρει μη στεγασμένους χώρους στην περιοχή της Καμάριζας. Τα έγγραφα αυτά ( φυλλάδια εργαζομένων, γεωλογικά έγγραφα, τοπογραφικά σχέδια κ.α. τα οποία ήτα γραμμένα στα γαλλικά) μεταφέρθηκαν στις εγκαταστάσεις του τεχνολογικού πάρκου Λαυρίου[4] .

Σημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Denis Morin, Adonis Photiadès, « Nouvelles recherches sur les mines antiques du Laurion (Grèce) », Pallas 67, 2005, p. 329
  2. Ορφανού, Φωτεινή (2002). Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου: 1900-1930. Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Τμήμα Κοινωνιολογίας. http://hdl.handle.net/10442/hedi/15600. 
  3. 3,0 3,1 «Ιστορία – Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου». Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2023. 
  4. Denis Morin, Adonis Photiadès, op.cit. p. 329