Γάιος Καλπούρνιος Πίσων (συνωμότης)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γάιος Καλπούρνιος Πίσων (συνωμότης)
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1ος αιώνας
Θάνατος19  Απριλίου 65
Ρώμη
Συνθήκες θανάτουεξαναγκασμένη αυτοκτονία και θανατική ποινή
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
στρατιωτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΛιβία Ορεστίλλα
Satria Galla
ΤέκναCalpurnius Galerianus
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΎπατος στην αρχαία Ρώμη
Ρωμαίος συγκλητικός

Ο Γάιος Καλπούρνιος Πίσων, λατιν.: Gaius Calpurnius Piso, ήταν Ρωμαίος συγκλητικός τον 1ο αι. Ήταν το επίκεντρο της συνωμοσίας τού Πίσωνα του 65 μ.Χ., της πιο διάσημης και ευρείας δολοπλοκίας κατά της εξουσίας τού Αυτοκράτορα Νέρωνα.

Χαρακτήρας και πρώιμη ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν γιος τού υπάτου Λεύκιου Καλπούρνιου Πίσωνα και της συζύγου του Λικινίας, κόρης τού υπάτου Mάρκου Λικίνιου Κράσσου Φρούγι υπάτου το 14 και αδελφή του Mάρκου Λικίνιου Κράσσου Φρούγι υπάτου το 27 και συγκλητικού. 

Ο Πίσων ήταν πολύ αγαπητός σε όλη τη Ρώμη. Μέσω τού πατέρα του κληρονόμησε δεσμούς με πολλές διακεκριμένες οικογένειες, και από τη μητέρα του μεγάλη περιουσία. Ο Πίσων καταγόταν από το αρχαίο και ευγενές γένος των Καλπουρνίων [1] και μοίρασε τον μεγάλο πλούτο του σε πολλούς, ωφελώντας όλες τις ρωμαϊκές κοινωνικές τάξεις. Μεταξύ ενός ευρέως φάσματος ενδιαφερόντων, ο Πίσων τραγούδησε στην τραγική σκηνή, έγραψε ποίηση, έπαιξε ένα έμπειρο παιχνίδι Latrunculi, και ήταν ιδιοκτήτης της βίλας των Πισώνων στις Bαίες. [2]

Ο Πίσων ήταν υψηλός, εμφανίσιμος, ευγενικός και εξαιρετικός ρήτορας και συνήγορος στα δικαστήρια. Παρά αυτά τα γεγονότα, η συνολική ακεραιότητα τού Πίσωνα ήταν αμφισβητήσιμη. Σύμφωνα με τον Τάκιτο, ο Πίσων χρησιμοποιούσε την ευγλωττία του για να υπερασπιστεί τους συμπολίτες του και ήταν γενναιόδωρος και ευγενικός στο λόγο, αλλά δεν είχε σοβαρότητα και ήταν υπερβολικά επιδεικτικός, ενώ λαχταρούσε το αισθησιακό. [1] Το 40 μ.Χ. ο Αυτοκράτορας Καλιγούλας έδιωξε τον Πίσωνα από τη Ρώμη, αφού έκανε το κέφι του με τη σύζυγο τού Πίσωνα, τη Λιβία Ορεστίλλα. Ο Καλιγούλας ανάγκασε τη γυναίκα τού Πίσωνα να τον εγκαταλείψει, και στη συνέχεια κατηγόρησε τον Πίσωνα για μοιχεία μαζί της, προκειμένου να στοιχειοθετηθεί η αιτία της εξορίας. [3] Ο Πίσων επέστρεψε στη Ρώμη έναν χρόνο αργότερα, μετά τη δολοφονία τού Καλιγούλα. Αργότερα νυμφεύτηκε την Aτρία Γάλλα, όταν αυτή άφησε τον πρώτο της σύζυγο Δομίτιο Σίλο.

Η συνωμοσία και το τέλος του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κλαύδιος ανακάλεσε τον Πίσωνα στη Ρώμη, πιθανότατα αμέσως μετά την άνοδό του το 41 μ.Χ. Υπήρξε αντικαταστάτης ύπατος (suffect consul) σε άγνωστο έτος. Ο Πίσων έγινε ισχυρός συγκλητικός κατά τη διάρκεια της βασιλείας τού Αυτοκράτορα Νέρωνα, και το 65 μ.Χ. καθοδήγησε μία μυστική πρωτοβουλία για την αντικατάσταση τού Αυτοκράτορα, που έγινε γνωστή ως Συνωμοσία τού Πίσωνα.

Ο Πίσων χρησιμοποίησε τη συγκλητική οργή με τον Νέρωνα, για να κερδίσει την εξουσία. Ήδη το 62 μ.Χ. είχε γίνει λόγος μεταξύ των συγκλητικών, των ευγενών και των ιππέων, ότι ο Νέρων κατέστρεφε τη Ρώμη. [4] Μέχρι το 65 μ.Χ. η πόλη είχε υπομείνει τη Μεγάλη Πυρκαγιά της Ρώμης, ωθώντας ομάδες συνωμοτών να συγκεντρωθούν υπό την ηγεσία τού Πίσωνα, με στόχο να σκοτώσουν τον Νέρωνα.

Στις 19 Απριλίου 65 μ.Χ. ο απελεύθερος Mιλίχος πρόδωσε το σχέδιο τού Πίσωνα να σκοτώσει τον Αυτοκράτορα [4], και οι συνωμότες συνελήφθησαν όλοι. Συνολικά 19 θανατώθηκαν και 13 εξορίστηκαν, [4] αντανακλώντας το τεράστιο εύρος της συνωμοσίας. Ο Πίσων διατάχθηκε να αυτοκτονήσει, και αυτό έκανε. Οι ιδιοκτησίες του, συμπεριλαμβανομένης της Έπαυλης των Πισώνων (Villa Pisoni) στις Bαίες, κατασχέθηκαν για να γίνουν αυτοκρατορική ιδιοκτησία.

Τού Πίσωνα επέζησε ο γιος του, Καλπούρνιος Πίσων Γαλεριανός, ο οποίος νυμφεύτηκε την Καλπουρνία, κόρη της Λικινίας Μάγνας και του Λεύκιου Καλπούρνιου Πίσωνσ, [5] που υπηρέτησε ως ένας από τους υπάτους το 57. [6] Ο Γαλεριανός εκτελέστηκε το 70, επειδή εναντιώθηκε στον Αυτοκράτορα Βεσπασιανό. [7]

Υστεροφημία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πίσων είναι πιθανώς αυτός, που αναφέρεται από τον Καλπούρνιο Σικελό με το όνομα «Μελίβοιος», και είναι το θέμα του πανηγυρικού Προς τον έπαινο τού Πίσωνα (De laude Pisonis). [8]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Bunson, Matthew. "Piso, Gaius Calpurnicus." Encyclopedia of the Roman Empire. New York: Facts on File, 1994
  2. Rogers, Robert Samuel. "Heirs and Rivals to Nero." Transactions and Proceedings of the American Philogical Association, Vol. 86. 1955, pp. 190-212
  3. Hazel, John. "Piso, 1." Who's Who in the Roman World. London: Routledge, 2001.
  4. 4,0 4,1 4,2 Bunson, Matthew. "Pisonian Conspiracy." Encyclopedia of the Roman Empire. New York: Facts on File, 1994.
  5. Tacitus, Annales, IV.49
  6. Elsner, Life, Death and Representation: Some New Work on Roman Sarcophagi, p. 57
  7. Anne Publie. "Les Cneuius". & Anne Publie. "Les Caesoninus"
  8.  Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Piso s.v. 4. Gaius Calpurnius Piso» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 21 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 652 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ελεύθερο βιβλίο 'The History of Rome, Book IV στο Project Gutenberg