Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βούπαλος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βούπαλος
Ιδιότηταγλύπτης και αρχιτέκτονας
ΓονείςΆρχερμος
ΑδέλφιαΆθηνις

Ο Βούπαλος ήταν αρχαίος Έλληνας γλύπτης, και συγκεκριμένα αγαλματοποιός, από τη Χίο. Ο Βούπαλος έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ., και ήταν γιος του επίσης γλύπτη Αρχέρμου και αδελφός του αγαλματοποιού Αθήνιδος.[1][2]

Απεικόνιση του Βούπαλου και του Άθηνι, Promptuarii Iconum Insigniorum, 1553

Ο Πλίνιος αναφέρει ότι στη Δήλο υπήρχε επιγραφή σε ένα άγαλμα των δύο αδελφών, που έλεγε ότι «η Χίος δεν ήταν μόνο για τα αμπέλια της ονομαστή, αλλά και για τα έργα των γιων του Αρχέρμου». Ο ίδιος αναφέρει ότι οι δύο αδελφοί δημιούργησαν δύο αγάλματα της Αρτέμιδας (ένα στην Κρήτη και ένα στη Χίο), καθώς και άλλα έργα στη Δήλο. Για το άγαλμα της Χίου γράφει ότι ήταν στημένο σε ψηλό βάθρο και η μορφή της θεάς εμφανιζόταν θλιμμένη για όσους έμπαιναν στην πόλη και χαρούμενη για όσους έβγαιναν από αυτή.[3]

Ο Παυσανίας αναφέρει ότι ο Βούπαλος δημιούργησε άγαλμα της Τύχης στη Σμύρνη που κρατούσε στο ένα χέρι το κέρας της Αμαλθείας και ήταν πρώτο του είδους του.[4]. Έχουν αποδοθεί στον Βούπαλο ομάδα από τρεις Χάριτες στον ναό της Νεμέσεως στη Σμύρνη και στο παλάτι των Ατταλιδών της Περγάμου.[5] Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, έργα του γλύπτη μεταφέρθηκαν από τον Αύγουστο στη Ρώμη και κόσμησαν τον ναό του Απόλλωνος στον Παλατίνο λόφο.

Ο Πλίνιος και το Λεξικό της Σούδας αναφέρουν ότι ο Βούπαλος και ο Άθηνις απαγχονίσθηκαν επειδή ο ποιητής Ιππώναξ έγραψε εναντίον τους δριμείς χωλιάμβους. Λέγεται ότι προηγουμένως οι δύο γλύπτες είχαν κατασκευάσει ανδριάντα του ποιητή στον οποίο τον παρίσταναν ακόμη πιο άσχημο από ό,τι ήταν.

Σήμερα, μία οδός στο κέντρο της πόλης της Χίου φέρει το όνομα του Βουπάλου.[6]

  1. «Bu'palus». William Smith, Ed. A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. perseus.tufts.edu. 
  2. «3.3.11. Μια καινούργια φτερωτή θεά: Η Νίκη της Δήλου». Μανόλη Βουτυρά & Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2014. 
  3. Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, Φυσική Ιστορία, 36.4, (John Bostock, M.D., F.R.S., H.T. Riley, Esq., B.A., Ed.), perseus.tufts.edu
  4. Παυσανίας, Ελλάδος περιήγησις/Μεσσηνιακά, IV.30.6
  5. «Ripe Archaic (1) The Cyclades and East Greece». Andrew Stewart, One Hundred Greek Sculptors, Their Careers and Extant Works. perseus.tufts.edu. 
  6. «Διάσημοι Χιώτες». ChiosLife. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2014. 
  • Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια (Χάρη Πάτση), τόμος 8, σελ. 823.