Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βασίσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βασίσκα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1η χιλιετία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΓονείςΚανίσκα Β΄ και Shantimala
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααυτοκράτορας (247–265, Αυτοκρατορία των Κοσσανών)
δεδομένα
Εμπρός όψη: ο Βασίσκα με φωτοστέφανο, διάδημα με ταινίες και στέμμα, όρθιος εμπρός από βωμό, κρατώντας τρίαινα, άλλη τρίαινα αριστερά, επιγρ. σε βράχμι: VIRA κάτω αριστερά, VA κάτω, CHU κάτω δεξιά, επιγρ. σε ελληνο-βακτριανικά: [ÞAONANOÞAO BAZH]ÞKO K[O]ÞA[NO]. Πίσω όψη: Ο θεός Αρδόξο ένθρονος, με φωτοστέφανο, κρατά στεφάνι περιβολής και κέρας αφθονίας, τάμγκα επάνω αριστερά, επιγρ. σε ελληνο-βακτριανικά: [ΑΡ]Δ[Ο]ΧΟΟ. π. 240-250, 7,81 γραμ.

Ο Βασίσκα (Ελληνο-βακτριανικά: BAZHÞKO Bazēško; Μέσα-βράχμι: Vā-si-ṣka, Χαρόστι: 𐨬𐨗𐨿𐨱𐨅𐨮𐨿𐨐 Va-jhe-ṣka, [1] βασίλευσε π. 247 - 265) ήταν ένας αυτοκράτορας των Κουσάν, ο οποίος φαίνεται να είχε μια σύντομη βασιλεία μετά τον Κανίσκα Β΄.

Η βασιλεία του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εξουσία του Βασίσκα στην περιοχή του Πουντζάμπ επιβεβαιώνεται από επιγραφές,[2] καθώς και στην περιοχή της Μαθούρα (επιγραφή του Ισαπούρ).[3] Η εξουσία του καταγράφεται τόσο νότια όσο και στο Σάνσι, όπου έχει βρεθεί μια -και πιθανώς ακόμη μια- επιγραφή με το όνομά του, χρονολογημένη το έτος 22ο (η επιγραφή Σάνσι του "Βασκουσάνα", δηλ. του Βασίσκα Κουσάνα), και στο έτος 28ο (η επιγραφή Σάνσι του Βασάσκα, δηλ. του Βασίσκα) της εποχής των Κουσάν (οι περισσότεροι πιστεύουν ότι είναι του 2ο αι. της εποχής Kανίσκα). Αυτό θέτει την βασιλεία του στο π. 247-265.

Επιγραφές και αγάλματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βασίσκα εμφανίζεται σε τέσσερις γνωστές επιγραφές, συμπεριλαμβανομένης μιας επιγραφής Χαρόστι στην περιοχή του Ινδού. [2]

Σάνσι Μποντισατάβα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλά αγάλματα ή θραύσματα αγαλμάτων από την τέχνη της Μαθούρα με το όνομα Βασίσκα έχουν βρεθεί στην περιοχή του Σάνσι.[4] Ένα από αυτά είναι ένα άγαλμα ενός καθιστού Μποντισάτβα, που χρονολογείται από το "28ο έτος του Βασίσκα". Η επιγραφή λέει:[5]


Sanchi Bodhisattva with inscription of Year 28 of Kushan King Vasishka.

L.1 ........ sya [rā] j[ā] t[i] r [ā] jasya Dēvaputrasya sh[ā]hi V[ā]s[ī]shkasya sa[ṁ] 20 8 he I di 5 as ya purv [āyāṁ] Bhaga[va]
L.2 sya jambuchhāyā-śailagṛi [ha]sya Dharmadēva vihārē pratishṭāpita Virasya dhitare Madhuriaka
L.3 [Anē]na deyadharma-pari [tyāgena]

A better preserved statue with similar jewellery.

"Επιτυχία: Το έτος 28ο του μαχαράτζα ρατζατιράτζα ντεβαπούτρα σάχι Βασίσκα, τον 1ο μήνα του χειμώνα, την 5η ημέρα, την ημέρα αυτή η Μαδουρίκα, κόρη του Βίρα, εγκατέστησε (μία εικόνα) του Μπαγκαβάτ (Μποντισάτβα) καθήμενου στον λόφο κάτω από τη σκιά του δένδρου Τζάμπου (ροδο-μηλιάς) στο Νταρμανταβαβιχάρα. Με το δώρο αυτό ..." [5]

Sanchi Buddha pedestal inscribed Year 22 of Vaskushana.

L.1 ..... rājño Vaskushāṇasya sa 20 2 va 2 di 10 Bhagavato Sakkyam[un]eḥ pratimā pratishṭāpita Vidyamatiye pu
L.2 ......mātā-pitṛiṇa sarvva-satvanā ca hita-su

"Κατά τη (βασιλεία) του ηγεμόνα Βασκουσάνα, το 22ο έτος, τον 2ο μήνα της εποχής των βροχών, τη 10η ημέρα, (Αυτή) η εικόνα του Μπαγκαβάτ Σακγιαμούνι εγκαταστάθηκε από τον Βιντγιαμάτι για ... και για την ευημερία και τη χαρά των γονέων (της) και όλων των πλασμάτων ."[6]

Η βάση αγάλματος στο Σάνσι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα άλλο κομμάτι τέχνης Μαθούρα που βρέθηκε στο Σάνσι είναι η βάση ενός αγάλματος ενός όρθιου Βούδα.[4] Η επιγραφή έχει γίνει το "έτος 22ο του Βασκουσάνα", που πιστεύεται ότι πιθανά είναι ο "Βασίσκα Κουσάνα".[7][8] Στη βάση είναι ανάγλυφοι λάτρεις με μακριές τουνίκες με ζώνες, τυπικά για το Ελληνιστικό στυλ Kουσάν, που στέκονται γύρω από έναν καθισμένο Μποντισάτβα. [5] Η επιγραφή λέει:

Επιγραφή του έτους 41
Στην επιγραφή του Κανίσκα Γ΄ στα Χαρόστι, χρησιμοποιείται ο τίτλος μαχαράτζα, ρατζιτιράτζα, ντεβαπούτρα, καϊσάρα Κανίσκα ("μεγάλος βασιλιάς, βασιλεύς βασιλέων, υιός Θεού, καίσαρας Κανίσκα") [9]

Επιγραφή Άρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βασίσκα εμφανίζεται στην "επιγραφή Άρα" του Kανίσκα Γ΄, που βρέθηκε στην περιοχή του Ινδού, όχι πολύ νότια από το Άτοκ. Σε αυτή την επιγραφή, παρουσιάζεται ως πατέρας τού Κανίσκα, που θεωρείται ότι είναι ο Κανίσκα Γ΄, και το όνομά του εμφανίζεται στα Χαρόστι ως "Βατζέσκα".[3]

Επιγραφή στο Ισαπούρ του Βασίσκα, έτος 24ο
Επιγραφή του Βασίσκα του έτους 24ου, σε μία γιούπα βραχμανικό θυσιαστικό κίονα από το Ισαπούρ, κοντά στη Μαθούρα. Μουσείο της Μαθούρα. Ο βασιλικός τίτλος (κάτω) διαβάζεται καθαρά σε γραφή βράχμι:

Mahārājasya, rājātirājāsya, devaputrasya Shāhe Vvāsishkasya
"του μεγάλου βασιλιά, του βασιλιά των βασιλέων, θειότατο σάχη Βασίσκα"
Επισγραφή του έτους 41
Στην επιγραφή του Κανίσκα Γ΄, στα Χαρόστι, χρησιμοποιείται ο τίτλος μαχαράτζα ρατζατιράτζα ντεβαπούτρα καϊσάρα Κανίσκα ("μεγάλος βασιλιάς, βασιλιάς βασιλέων, υιός του θεού, καίσαρας Κανίσκα") [10]

Η επιγραφή στο Ισαπούρ του Βασίσκα, έτος 24[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια επιγραφή με το όνομα του Βασίσκα σε καθαρά σανσκριτικά με γραφή μέσων βράχμι, με τους πλήρους αυτοκρατορικούς τίτλους του μαχαράτζασγια ρατζατιράτζασγια ντεβαπούτρασγια σάχε Βασίσκασγια ("μεγάλος βασιλιάς, βασιλεύς βασιλέων, θειότατος, σάχης Βασίσκα") βρέθηκε στο Ισαπούρ (27°30′41′′ Β 77°41′21′′ Α / 27.5115° Β 77.6893° Α) κοντά στην πόλη Ματούρα, στο σχήμα ενός "γιούπα", ενός θυσιαστικού βραχμανικού κίονα, που βρίσκεται τώρα στο Μουσείο Ματούρα.[11][3]

Νομισματοκοπία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρυσό ντινάρ του Βασίσκα (ως Βασκουσάνα). Ο Οέσο, πιθανότατα ο Σίβα, εμφανίζεται στην πίσω όψη, π. 240-250.

Τα νομίσματα του Βασίσκα έγιναν μικρότερα από των προκατόχων του, καθώς κοβόταν σε όλο και μικρότερα δισκία μετάλλου, και η ποιότητα του μετάλλου υποβαθμιζόταν. [2] Οι θεότητες που εμφανίζονται στην πίσω όψη των νομισμάτων του είναι παρόμοιες με εκείνες στα νομίσματα του Χουβίσκα και του Βασουδέβα Α΄.[2]

Πολλά από τα νομίσματα του Βασίσκα έχουν βρεθεί μαζί με αυτά του Κουσανο-Σασανίδη ηγεμόνα Αρδασίρ Α΄ Κουσανσάχ, γεγονός που υποδηλώνει ένα επίπεδο ανταγωνισμού και αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο βασιλέων.[12]

Τα νομίσματα του Βασίσκα έχουν συνήθως την επιγραφή στην Ελληνο-Βακτριανική γραφή ÞAONANOþAO BAZIþKO KOþANO "σαχ-ιν-σάχ Βαζίσκο Κοσάνο" (Ie των Κουσάν).[13]

Μερικά νομίσματα με ελαφρώς διαφορετικό όνομα (επιγρ. στην πίσω όψη ÞAONANOþAO BAZOΔΗO/BOZOΗO KOþANO "σαχ-ιν-σάχ Βαζόδηο/Βοζόηο Κοσάνο" (ie των Κουσάν) έχουν αποδοθεί στον "Βασκουσάνα", γενικά ταυτόσημο με τον ίδιο τον Βασίσκα.[14][15]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • "Αρχαίες Ινδικές Επιγραφές", S. R. Goyal, 2005
  • "Από την Περσεπόλη στο Παντζάμπ: Αναζήτηση του Αρχαίου Ιράν, του Αφγανιστάν και του Πακιστάν", Elizabeth Errington και Vesta Sarkhosh Curtis, 2007.
  • Τα Σταυροδρόμια της Ασίας: Μεταμόρφωση σε εικόνα και σύμβολο", Elizabeth Errington και Joe Cribb, 1992.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Konow, Sten, Kharoshṭhī Inscriptions with the Exception of Those of Aśoka, Corpus Inscriptionum Indicarum, Vol. II, Part I. Calcutta: Government of India Central Publication Branch, p. 163
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Rezakhani, Khodadad (2017). From the Kushans to the Western Turks (στα Αγγλικά). σελ. 203. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Rosenfield, John M. (1967). The Dynastic Arts of the Kushans (στα Αγγλικά). University of California Press. σελ. 57. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Mitra, Debala (2001). Sanchi. Archeological Survey of India. σελ. 7 Note 1. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Kuraishi, Mohammad Hamid· Kak, Ram Chandra (1922). Catalogue of the Museum of Archaeology at Sanchi, Bhopal State. Calcutta, Superintendent Government Printing, India. σελίδες 29–32. 
  6. ↑ Marshall, Sir John (1902). Monuments Of Sanchi Vol.1. σελ. 386. 
  7. ↑ Dani, A. H.· Staff, UNESCO (1994). History of Civilizations of Central Asia: The Development of Sedentary and Nomadic Civilizations, 700 B. C. to A (στα Αγγλικά). UNESCO. σελ. 253. ISBN 9789231028465. 
  8. ↑ "He might have begun to rule even two years earlier if he can be identified with king Vaskushana(=Vasishka Kushana?) of a Sanchi record of the year22" Shashi, Shyam Singh (1999). Encyclopaedia Indica: The Kushana Empire: government, society, and culture (στα Αγγλικά). Anmol Publications. σελ. 23. ISBN 9788170418597. 
  9. ↑ Konow, Sten (1929). Kharoshthi Inscriptions With The Exception Of Those Of Asoka. p. 163.
  10. ↑ Konow, Sten (1929). Kharoshthi Inscriptions With The Exception Of Those Of Asoka. p. 163.
  11. ↑ Catalogue Of The Archaeological Museum At Mathura. 1910. σελ. 189. 
  12. ↑ Rezakhani, Khodadad (2017). ReOrienting the Sasanians: East Iran in Late Antiquity (στα Αγγλικά). Edinburgh University Press. σελ. 134. ISBN 9781474400312. 
  13. ↑ Singh, Arvind Kumar (1996). Coins of the Great Kushanas (στα Αγγλικά). Parimal Publications. σελ. 23. 
  14. ↑ Friedberg, Arthur L.· Friedberg, Ira S. (2017). Gold Coins of the World - 9th edition: From Ancient Times to the Present. An Illustrated Standard Catlaog with Valuations (στα Αγγλικά). Coin & Currency Institute. σελ. 474, coin 38–39. ISBN 9780871840097. 
  15. ↑ "The coins bearing the legend 'ShaonanoShao Ba-Zodeo/Bozoeo Koshano', ('PAONANOPAO BA-ZOAHO / BOZOHO KOPANO') starts at 1 o'clock have 46 been attributed to Vaskushana (Vasishka) by Gobl." in Bhavan, Bharat Kala· Sharma, Savita (1999). Gold Coins of Imperial Kushāṇas and Their Successors in Bharat Kala Bhavan (στα Αγγλικά). Bharat Kala Bhavan, Banaras Hindu University. σελ. 51. 

Εξωτερικές συνδέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βασίσκα&oldid=10641142"