Βάτσλαβ Σιμέρκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βάτσλαβ Σιμέρκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Václav Šimerka (Τσεχικά)
Γέννηση20 Δεκεμβρίου 1818
Βυζόκε Βεσέλι
Θάνατος26 Δεκεμβρίου 1887
Praskačka[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστριακή Αυτοκρατορία
Αυστροουγγαρία
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία[2]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΤσεχικά[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[3]
καθολικός ιερέας[2]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Βάκλαβ Σίμερκα (20 Δεκεμβρίου 1819 - 26 Δεκεμβρίου 1887) ήταν Βοημός μαθηματικός, ιερέας, φυσικός και φιλόσοφος. Έγραψε το πρώτο τσεχικό κείμενο για τον λογισμό και του αποδίδεται η ανακάλυψη των επτά πρώτων αριθμών Καρμάικλ, από 561 έως 8911, το 1885.[4]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σιμέρκα γεννήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1819 στο Βυζόκε Βεσέλι της Βοημίας από οικογένεια κωπηλατών του επιχειρηματία Πετρ Σιμέρκα και της συζύγου του Τερέζι. Αφού πήγε σχολείο στο Jičín, σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πράγας από το 1839 έως το 1841. Εκεί, σπούδασε μαθηματικά υπό την καθοδήγηση του Γιάκομπ Φίλιπ Κούλικ και αστρονομία υπό και πρακτική γεωμετρία υπό την καθοδήγηση του Άνταμ Μπίτνερ, καθώς και υποχρεωτική διδασκαλία θρησκείας, φιλοσοφίας, μαθηματικών, λατινικής φιλολογίας, φυσικών επιστημών, φυσικής, ηθικής φιλοσοφίας και ιστορίας. Μετά την αποφοίτησή του στην Πράγα, ο Σιμέρκα σπούδασε στο Θεολογικό Σεμινάριο του Χράντεκ Κράλοβε. Ο Σιμέρκα χειροτονήθηκε στις 25 Ιουλίου 1845 και στη συνέχεια έγινε εφημέριος στο Ζλουνίτσε (Žlunice) κοντά στο Γκίτσιν (Jičín).[5] Πέρασε μόνο ένα σύντομο χρονικό διάστημα ως εφημέριος στο Ζλουνίτσε, καθώς παραιτήθηκε από το διορισμό του μετά από διαφωνίες με τον εκεί ιερέα[6]. 1852, αφού πέρασε τις εξετάσεις για τα προσόντα του καθηγητή μαθηματικών, πήγε στην Πράγα για να σπουδάσει φυσική με τον F. A. Petřina. Όταν πέρασε τις εξετάσεις για την πιστοποίηση της φυσικής, έγινε αναπληρωτής καθηγητής στο γυμνάσιο των Πιαριστών στο Τσέσκε Μπουντεγιόβιτσε, αλλά δεν πέτυχε μόνιμο διορισμό εκεί. Το 1862, ο Σιμέρκα ζήτησε να επιστρέψει στην πνευματική διοίκηση και στη συνέχεια διορίστηκε έγινε εφημέριος στο Σλάτινα ναντ Ζντομπνίκι και στη συνέχεια έγινε ιερέας στο Βραχνάνι από το 1866 έως το 1886. Πέθανε στην Πρασκάτσκα στις 26 Δεκεμβρίου 1887.

Εργασίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1858, το έργο του Die Perioden der quadratischen Zahlformen bei negativen Determinanten (Περίοδοι τετραγωνικών αριθμητικών μορφών με αρνητικούς προσδιοριστές) δημοσιεύθηκε στις εκθέσεις της Ακαδημίας Επιστημών της Βιέννης. Το ίδιο περιοδικό δημοσίευσε το άρθρο του Lösungen zweier Arten von Gleichungen (Λύσεις δύο τύπων εξισώσεων) ένα χρόνο αργότερα. Το 1862, η Βασιλική Εταιρεία της Τσεχίας δημοσίευσε το Přispěvky k neurčité analytice, τη συμβολή του στην απροσδιοριστική αναλυτική. Το έργο του Die rationalen Dreiecke (Τα ορθολογικά τρίγωνα) που ασχολείται με το διοφαντικό πρόβλημα των ορθολογικών τριγώνων δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Archiv der Mathematik und Physik (Αρχείο Μαθηματικών και Φυσικής) το 1869[7] και αποτελεί μία από τις γνωστές συνεισφορές του Σιμέρκα στη θεωρία της παραγοντοποίησης[8].

Ο Σιμέρκα είναι γνωστός για το έργο του με τίτλο Algebra, čili, počtářství obecné pro vyšší gymnasia, το εγχειρίδιο άλγεβρας που δημοσίευσε το 1863. Θεωρείται ως το σημαντικότερο σύγγραμμά του, το εγχειρίδιο άλγεβρας για το γυμνάσιο κυκλοφόρησε σε τρεις εκδόσεις.[9] Το παράρτημα του βιβλίου, το οποίο παρουσιάζει μια εισαγωγή στο διαφορικό και ολοκληρωτικό λογισμό δημοσιεύτηκε ξεχωριστά το 1864 με τον τίτλο Přídavek k algebra, που προοριζόταν για τους πιο περίεργους μαθητές. Θεωρείται το πρώτο τσεχικό κείμενο για τον λογισμό.[8] Το κείμενο του Σιμέρκα για τον λογισμό παρουσίαζε τον διαφορικό λογισμό χωρίς να χρησιμοποιεί τις έννοιες των ορίων και της συνέχειας. Η χρήση των διαφορικών από τον ίδιο είναι παρόμοια με την απειροελάχιστη προσέγγιση των μαθηματικών του 17ου και 18ου αιώνα. Το κείμενο του λογισμού επικεντρώθηκε στην εξήγηση των βασικών γνώσεων και της διαίσθησης για να διδάξει στους μαθητές να χρησιμοποιούν τα μαθηματικά σε πρακτικές εργασίες[10].

Ο Σιμέρκα επηρεάστηκε από τον Γιόχαν Φρίντριχ Χέρμπαρτ στα φιλοσοφικά του γραπτά, αφού αναφέρθηκε στον εν λόγω φιλόσοφο στην εισαγωγή του έργου του Síla přesvědčení. Pocus v duchovní mechanice (που δημοσιεύθηκε αρχικά στο Časopis pro pěstování mathematiky a fysiky το 1881, και στη συνέχεια μεταφράστηκε στα γερμανικά το 1883 με τίτλο Die Kraft der Überzeugung. Ein mathematisch-philosophischer Versuch) (Η δύναμη της πειθούς. Ένα μαθηματικό-φιλοσοφικό πείραμα). Σε αυτό το έργο, ο Σιμέρκα έθεσε ως στόχο να δείξει τη δύναμη της πεποίθησης κάποιου χρησιμοποιώντας αριθμούς μεταξύ 0 και 1, όπου μια πεποίθηση με τιμή 0 είναι ένα κενό μυαλό, που αυξάνεται σε προαίσθημα, στη συνέχεια σε εικασία, στη συνέχεια σε υπόθεση και τελικά σε αναγκαία γνώση για μια πεποίθηση με τιμή 1. Ο Σιμέρκα φέρεται να έχει πει: "Η ατέλεια της ανθρώπινης πίστης είναι ίση με το προϊόν της άγνοιας των λόγων της" (μεταφρασμένο από τα τσεχικά)[11], το οποίο προέκυψε από τους υπολογισμούς του που αφορούσαν τη δύναμη της πίστης στην εργασία του 1881. Άλλα αποτελέσματα από την εργασία αυτή περιλαμβάνουν τα εξής: "Όταν δύο αντικρουόμενες πεποιθήσεις συγκρούονται, η ασθενέστερη υποφέρει περισσότερο από την ισχυρότερη" και "Η διπλή επίδραση δύο αντεπιχειρημάτων βλάπτει την πεποίθηση περισσότερο από την απλή επίδραση της συνέπειάς τους"[12]. Η εργασία αυτή αποτέλεσε πρόδρομο της θεωρίας των υποκειμενικών πιθανοτήτων, προγενέστερη των εργασιών του Ramsey (1931) και του Μπρούνο ντε Φινέτι (1937) επί του θέματος. Εξαιτίας αυτού, ο Σιμέρκα ήταν ο πρώτος Τσέχος μαθηματικός που εφάρμοσε τα μαθηματικά στην ψυχολογία[10].

Το 1885, ανέφερε τους επτά πρώτους αριθμούς Καρμάικλ στο Zbytky z arithmetické posloupnosti. Αυτό συνέβη χρόνια πριν το κριτήριο του Άλβιν Κόρσελτ υπονοήσει την ύπαρξή τους το 1899 και επίσης πριν το εκλαϊκευμένο πρώτο παράδειγμα του Ρόμπερτ Ντάνιελ Καρμάικλ το 1912.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01130067. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  2. 2,0 2,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01130067. Ανακτήθηκε στις 15  Μαΐου 2020.
  3. 3,0 3,1 «Šimerka, Wenzel» (Γερμανικά) σελ. 314.
  4. V. Šimerka (1885). «Zbytky z arithmetické posloupnosti (On the remainders of an arithmetic progression)». Časopis Pro Pěstování Matematiky a Fysiky 14 (5): 221–225. doi:10.21136/CPMF.1885.122245. http://dml.cz/handle/10338.dmlcz/122245. 
  5. «Šimerka's Subjective INtrpretation of Probability Theory» (PDF). Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2022. 
  6. «Václav Šimerka». Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022. 
  7. «Šimerka (Schimerka), Václav (Wenzel) (1819-1887), Mathematiker und Theologe». Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022. 
  8. 8,0 8,1 Lemmermeyer, F (2011). «Václav Šimerka: Quadratic Forms and Factorization». arXiv:1201.0282 [math.NT]. 
  9. «Šimerka (Schimerka), Václav (Wenzel) (1819-1887)» (PDF). Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022. 
  10. 10,0 10,1 «Šimerka's Czech Book of Calculus» (PDF). Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022. 
  11. Václav Šimerka on Wikiquote
  12. «Václav Šimerka, phil.muni.cz». Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022.