Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βάρκη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βάρκη
αραβικά: برقة
Βάρκη is located in Λιβύη
Βάρκη
ΤοποθεσίαΛιβύη
ΠεριοχήΔιαμέρισμα του Μαρτζ
Συντεταγμένες32°29′54″N 20°53′34″E / 32.498333°N 20.892778°E / 32.498333; 20.892778

Η Βάρκη υπήρξε αρχαία ελληνική αποικία. Αργότερα ήταν Ρωμαϊκή και στην συνεχεια Βυζαντινή πόλη στην Βόρεια Αφρική.

Νόμισμα κοπής στη Βάρκα κατά την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία (475–435 π.Χ.)

Η Βάρκη βρισκόταν στη θέση της παλιάς πόλης Μαρτζ, περίπου 100 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Βεγγάζης[1]. Δεν υπάρχουν ορατά ερείπια του αρχαίου οικισμού, αλλά ορισμένα από τα ευρήματα που βρέθηκαν εκεί κατά τη διάρκεια της ιταλικής αποικιακής κυριαρχίας στη Λιβύη (1913–41) εκτίθενται στο μουσείο της Τολμέιτα.

Η Βάρκη φαίνεται να ήταν αρχικά οικισμός λιβυκής φυλής. Αργότερα, Έλληνες άποικοι από την Κυρήνη την αποίκισαν. Αρχαιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι η ελληνική παρουσία στη Βάρκη χρονολογείται από τον έβδομο αιώνα π.Χ[2]. Η πόλη έγινε σημαντικό οικονομικό κέντρο λόγω του γεωργικού της πλούτου[1]. Ο Ηρόδοτος τοποθετεί την ίδρυση της πόλης γύρω στο 560 π.Χ., όταν οι αδελφοί του βασιλιά Αρκεσίλαου Β΄ της Κυρήνης διαφώνησαν μαζί του και έφυγαν από την Κυρήνη για να ιδρύσουν τη Βάρκη. Οι κάτοικοι της Βάρκης και οι Λίβυοι νίκησαν τον Αρκεσίλαο Β΄ σε μάχη και τον σκότωσαν γύρω στο 550 π.Χ.[3]

Πριν από το 515 π.Χ., ο Αρκεσίλαος Γ΄ της Κυρήνης οδηγήθηκε στην εξορία και ήρθε στη Βάρκη, όπου δολοφονήθηκε. Ως αποτέλεσμα, η μητέρα του, η Φερετίμα, ζήτησε βοήθεια από τον Αχαιμενίδη κυβερνήτη της Αιγύπτου, Αρυάνδη. Πολιόρκησε και λεηλάτησε τη Βάρκη το 515 π.Χ.[4][5]

Ο βασιλιάς των Αχαιμενίδων, Δαρείος Α΄, εγκατέστησε μερικούς από τους αιχμαλώτους από τη Βάρκη σε ένα χωριό στη Βακτρία, το οποίο άκμαζε ακόμα την εποχή του Ηροδότου[6][7]. Μέχρι το δεύτερο μισό του πέμπτου αιώνα, η Βάρκη φαίνεται να ήταν η κυρίαρχη πόλη στην περιοχή. [8]

Το 324 π.Χ., ένας Σπαρτιάτης μισθοφόρος ηγέτης, ο Θίβρων, ένωσε τις δυνάμεις του με Κυρηναίους και Βαρκανούς εξόριστους στην Κρήτη και εισέβαλε στην Κυρηναϊκή[9]. Εκδιώχθηκε, αλλά επέστρεψε το 322 π.Χ.[10]

Οι Κυρηναίοι απηύθυναν έκκληση στον Πτολεμαίο Α΄, ο οποίος έστειλε στρατεύματα. Η Βάρκη απορροφήθηκε από την Πτολεμαϊκή αυτοκρατορία μαζί με την υπόλοιπη Κυρηναϊκή. Γρήγορα επισκιάστηκε από το παλιό της λιμάνι, το οποίο τώρα ονομάστηκε Πτολεμαΐδα[1]. Η παρακμή της ήταν τόσο σημαντική που όταν η Πεντάπολη, η συμμαχία των πέντε πιο σημαντικών πόλεων της Κυρηναϊκής, αναπτύχθηκε στα τέλη της ελληνιστικής περιόδου, η Βάρκη δεν ήταν μέλος της[1]. Αν και μικρή, παρέμεινε κατοικημένη κατά τη Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο[1]. Ήταν μέρος της επαρχίας Κρήτης και Κυρηναϊκής μέχρι το 293, όταν έγινε μέρος της νέας επαρχίας της Άνω Λιβύης, η οποία αποτέλεσε μέρος της Πραιτωριανής επαρχίας της Ανατολής μετά το 337.

Μεσαιωνική Μπάρκα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριος σιδηροδρομικός σταθμός στην ιταλική Μπάρτσε

Η Μπάρκα ήταν μια από τις πρώτες πόλεις που καταλήφθηκαν από τους Άραβες το 643-644 κατά την ισλαμική κατάκτηση της Βόρειας Αφρικής. Αρχικά χρησίμευσε ως πρωτεύουσα της επαρχίας Μπαρκά του Χαλιφάτου. Το όνομα της πόλης, που αραβοποιήθηκε ως Barqah, κατέληξε να αναφέρεται στο πρώην κράτος και επαρχία της Κυρηναϊκής[11][1]. Η Μπάρκα παρέμεινε σημαντική πόλη τον δέκατο αιώνα υπό τους Φατιμίδες και ο Αλ-Μπάκρι αναφέρει ότι ήταν μια πλούσια πόλη που εξήγαγε μαλλί, μέλι και φρούτα.[1]

Οι επιθέσεις των Μπανού Χιλάλ τον 11ο αιώνα οδήγησαν σε απότομη παρακμή και κάποια στιγμή έπαψε να κατοικείται[1]. Όταν οι Οθωμανοί Τούρκοι κατέκτησαν την περιοχή το 1521, χρησιμοποίησαν την τουρκική μορφή «Μπάρκα» για την επαρχία, αλλά δεν διατήρησαν την ιδιότητα της πόλης ως πρωτεύουσάς της. Οι Οθωμανοί χρησιμοποίησαν αρχαία ερείπια ως οικοδομικό υλικό για την κατασκευή ενός κάστρου στην τοποθεσία λίγο πριν από το 1852, όταν το επισκέφτηκε ο Τζέιμς Χάμιλτον[1]. Το κάστρο καταστράφηκε στον σεισμό του Μαρζ το 1963. [1]

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kenrick 2013, σελίδες 108-109
  2. Kenrick 2013, σελ. 68.
  3. Rosamilia 2023, σελ. 20.
  4. Kenrick 2013, σελ. 3.
  5. Rosamilia 2023, σελ. 21.
  6. «Harry Thurston Peck, Harpers Dictionary of Classical Antiquities (1898), Barca». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2025.
  7. «Welcome to Encyclopaedia Iranica».
  8. Rosamilia 2023, σελ. 23.
  9. Rosamilia 2023, σελ. 25.
  10. Rosamilia 2023, σελ. 26.
  11. Preece, Warren E. (1972). Encyclopaedia Britannica. W. Benton. ISBN 978-0-85229-162-7.