Ανάκτορο των Αρχανών
Συντεταγμένες: 35°13′52″N 25°9′40″E / 35.23111°N 25.16111°E
| Ανάκτορο των Αρχανών | |
|---|---|
 | |
| Είδος | ανάκτορο και αρχαιολογική θέση |
| Αρχιτεκτονική | Μινωικός πολιτισμός |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 35°13′52″N 25°9′40″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Αρχανών - Αστερουσίων και Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου |
| Τοποθεσία | Αρχάνες |
| Χώρα | Ελλάδα |
| δεδομένα (π) | |
Το Ανάκτορο των Αρχανών είναι αρχαιολογικός τόπος μινωικού ανακτόρου και οικισμού στο νησί της Κρήτης, στην Ελλάδα. Βρίσκεται εντός της κωμόπολης των Αρχανών, έδρας του Δήμου Αρχανών-Αστερουσίων. Η συγκεκριμένη τοποθεσία οφείλει την ονομασία της στη σημερινή κωμόπολη, καθώς η μινωική ονομασία της δεν είναι γνωστή.[1][2]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκτιμάται πως το Ανάκτορο των Αρχανών ανεγέρθηκε προς το 1900 π.Χ., κατά την ίδια περίοδο όπου ανεγέρθηκαν και τα υπόλοιπα σημαντικά μινωικά ανάκτορα της ευρύτερης περιοχής. Καταστράφηκε από σεισμό προς το 1700 π.Χ. και εκ νέου προς το 1600 π.Χ., ενώ, στη συνέχεια, ανακατασκευάστηκε εκ νέου και στις δύο περιπτώσεις. Η τελική καταστροφή του έλαβε χώρα προς το 1450 π.Χ., ωστόσο, εκτιμάται πως η συγκεκριμένη τοποθεσία συνέχισε να βρίσκεται σε χρήση έως και την μυκηναϊκή μετανακτορική περίοδο και πιο συγκεκριμένα έως, περίπου, το 1200 π.Χ.[1][2][3][4]
Το Ανάκτορο των Αρχανών βρισκόταν στην ίδια τοποθεσία με το γειτονικό νεκροταφείο του Φουρνίου, το οποίο και αποτελεί το σημαντικότερο έως σήμερα γνωστό μινωικό νεκροταφείο.[5][6] Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονται, μεταξύ άλλων, το ιερό της Ανεμόσπηλιας, καθώς και το ιερό στην κορυφή του όρους Γιούχτα.[4]
Η συγκεκριμένη τοποθεσία αποτέλεσε το αντικείμενο αρχαιολογικών ερευνών για πρώτη φορά υπό τον Άρθουρ Έβανς. Στη συνέχεια, συστηματικές ανασκαφές έλαβαν χώρα στη συγκεκριμένη τοποθεσία από τους Γιάννη Σακελλαράκη και Έφη Σαπουνά (μετέπειτα Σαπουνά-Σακελλαράκη) με σημείο εκκίνησης το 1964.[2]
Κτίρια και ευρήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα ερείπια του ανακτόρου βρίσκονται εντός του υπεδάφους της σημερινής κωμόπολης των Αρχανών. Το ανάκτορο εκτιμάται ως μεγέθους ομοίου εκείνων της Κνωσσού και της Φαιστού, ενώ βρισκόταν σε απόσταση, περίπου, οκτώ χιλιομέτρων νότια του ανακτόρου της Κνωσσού. Το κυρίως τμήμα του ανακτόρου το οποίο έχει αποτελέσει αντικείμενο αρχαιολογικών ερευνών βρίσκεται στις Άνω Αρχάνες, εντός συνοικίας γνωστής ως «Τουρκογειτονιά». Μεταξύ των διαφόρων αρχαιολογικών ευρημάτων τα οποία έχουν ανασκαφεί περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, μία μνημειακή είσοδος με πρόπυλο, αριθμός δωματίων, κλιμακοστάσια, φωταγωγός, αποθηκευτικοί χώροι, καθώς και μέρος της κεντρικής αυλής του ανακτόρου. Παράλληλα, τμήματα του ανακτόρου έχουν ανευρεθεί και σε άλλες τοποθεσίες της κωμόπολης. Μεταξύ άλλων, έχουν ανευρεθεί δεξαμενές νερού, τμήμα αρχαίου θεάτρου, ο χώρος φύλαξης των αρχείων του ανακτόρου, καθώς και τμήμα των τειχών του. Ωστόσο, η πλήρης αρχαιολογική ανασκαφή και εξερεύνηση του ανακτόρου δεν έχει καταστεί δυνατή, καθώς η έκτασή του βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό εντός του υπεδάφους της σημερινής κωμόπολης και, ως συνέπεια, καλυμμένη από κτίρια.[2][3][7]
Το κτίριο πιθανώς αποτελείτο από δύο επίπεδα, ενώ ήταν διακοσμημένο με τοιχογραφίες.[4] Μεταξύ άλλων, αριθμός πήλινων αγγείων, τελετουργικών αντικειμένων, ελεφάντινων ειδώλων, πήλινη αναπαράσταση μινωικής οικίας, καθώς και αριθμός δισκίων φερόντων επιγραφές στη Γραμμική Α, έχουν ανευρεθεί εντός των ερειπίων.[2]
Καθώς το ανάκτορο βρισκόταν σε κοντινή απόσταση και η πλήρης αρχαιολογική ανασκαφή και εξερεύνησή του δεν έχουν καταστεί δυνατές, αμφιβολίες έχουν υπάρξει σχετικά με το κατά πόσο αυτό ήταν όντως ανάκτορο με την πλήρη έννοια του όρου. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, τα αρχαιολογικά ευρήματα αποτελούν ένδειξη πως το συγκεκριμένο κτίριο είχε διοικητικού, εμπορικού, καθώς και θρησκευτικού σκοπού χρήση, πως ήταν μεγάλου μεγέθους, καθώς και πως από αρχιτεκτονικής απόψεως είχε χαρακτηριστικά ανακτόρου.[3][8]
Η συγκεκριμένη αρχαιολογική τοποθεσία δεν είναι σε μόνιμη βάση ανοιχτή στο κοινό, ωστόσο τμήματα αυτής είναι ορατά από το ύψος γειτονικού δρόμου.[2][3] Παράλληλα, τέχνεργα προερχόμενα από τη συγκεκριμένη τοποθεσία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχανών.[9]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 «Ανάκτορο Αρχανών». Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 (Αγγλικά) «Minoan Palace in Archanes». Travel Crete. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 (Αγγλικά) «Palace in Tourkogeitonia, Archanes». WebCrete. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 (Αγγλικά) «Minoan palace of Archanes». Original Crete. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ (Αγγλικά) «Phourni». Minoan Crete. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ (Αγγλικά) «Archanes: History». Ministry of Culture and Sports. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ (Αγγλικά) Georganas, Ioannis. «Archanes: Architecture and finds». Gournia, Archanes and Ayia Triada: Palaces or Not?. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ (Αγγλικά) Georganas, Ioannis. «Archanes: Conclusion». Gournia, Archanes and Ayia Triada: Palaces or Not?. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ «Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχανών». Cretan Beaches. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2020.