Αμπραχάμ Γκάντσβαϊχ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμπραχάμ Γκάντσβαϊχ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1902
Τσενστοχόβα
Θάνατος1943
Βαρσοβία
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος

Ο Αμπραχάμ Γκάντσβαϊχ (Abraham Gancwajch) (1902–1943) ήταν Πολωνοεβραίος εξέχων συνεργάτης των Ναζί στο Γκέτο της Βαρσοβίας κατά τη διάρκεια της της κατοχής της Πολωνίας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και βασιλιάς του υπόκοσμου του γκέτο.[1] Οι απόψεις για τις δραστηριότητές του στο γκέτο είναι αμφιλεγόμενες, αν και η σύγχρονη έρευνα καταλήγει ομόφωνα στο συμπέρασμα ότι ήταν πληροφοριοδότης και συνεργάτης, με κίνητρο κυρίως από προσωπικό ενδιαφέρον.[2][3]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκάντσβαϊχ γεννήθηκε στην Τσενστοχόβα της Πολωνίας.[3][4] Ως νέος, μαθήτευσε ως δημοσιογράφος και συντάκτης στο Λοτζ[3] και τελικά έφυγε από την Πολωνία για τη Βιέννη, στην Αυστρία, όπου εργάστηκε ως ρεπόρτερ για εβραϊκές υποθέσεις για την περιοδική εφημερίδα Gerechtigkeit (Δικαιοσύνη) που επιμελήθηκε η Ιρένα Χάραντ. Εκδιώχθηκε από τη Βιέννη γύρω στο 1936–1938 και επέστρεψε στην Πολωνία,[3] έχοντας αποκτήσει τη φήμη του ως δάσκαλος και σιωνιστής δημοσιογράφος με ρητορική ικανότητα.[2]

Μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, εμφανίστηκε στη Βαρσοβία ως πρόσφυγας από το Λοτζ και ως άτομο με διασυνδέσεις με τη γερμανική Sicherheitsdienst (SD).[3] Πρώτα έγινε συνεργάτης των Ναζί ως ηγέτης των Hashomer Hatzair, παρέχοντας εβδομαδιαίες αναφορές πληροφοριών στους Γερμανούς.[5] Το Δεκέμβριο του 1940 ίδρυσε το δίκτυο της Ομάδας 13, μια εβραϊκή ναζιστική συνεργατική οργάνωση στο Γκέτο της Βαρσοβίας, που περιγράφεται από τον Ίσραελ Γκούτμαν και τον Εμάνουελ Ρίνγκελμπλουμ ως η «Εβραϊκή Γκεστάπο».[2][3][6]

Ο Γκάντσβαϊχ πίστευε ότι οι Γερμανοί θα κέρδιζαν τον πόλεμο και κάλεσε τους Εβραίους της Βαρσοβίας να τους χρησιμεύσουν ως βασικό μέσο επιβίωσης.[3][6] Κήρυξε τη συνεργασία με τους Γερμανούς κατακτητές σε ένα φυλλάδιο που εξόργισε τους κατοίκους του Γκέτο.[2][3][7] Ήταν επίσης υποστηρικτής του ναζιστικού Σχεδίου Μαδαγασκάρη για τη δημιουργία ενός αυτόνομου οικισμού για όλους τους Εβραίους υπό την προστασία του Τρίτου Ράιχ σε μια υπερπόντια χώρα.[3] Ο Άνταμ Τσερνιάκουφ, τον οποίο ο Γκάντσβαϊχ προσπάθησε να σφετεριστεί ως επικεφαλής της Γιούντενρατ,[2][8] τον ανέφερε στο ημερολόγιό του ως «ένα κατάπτυστο, άσχημο πλάσμα».[9] Ο Γιάνους Κόρτσακ, ο οποίος διατηρούσε ένα ορφανοτροφείο στο γκέτο, όταν τον ρώτησαν γιατί είχε συναναστροφές μαζί του, απάντησε: «Θα δω τον ίδιο τον διάβολο για να σώσω τα παιδιά μου».[1]

Τελικά γεγονότα και εξαφάνιση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Γκέτο της Βαρσοβίας, ο Γκάντσβαϊχ ζούσε μια πλούσια ζωή, εισπράττοντας τεράστια ποσά από άλλους με διάφορα μέσα.[2] Από την άλλη, βοηθούσε τους φτωχούς και τους καλλιτέχνες. Αλλά όλες οι πρωτοβουλίες του είχα δόλιο σκοπό. Για παράδειγμα, δημιούργησε ένα νοσοκομείο με ασθενοφόρα, αλλά το δίκτυο άρχισε σύντομα να χρησιμοποιείται κυρίως για λαθρεμπόριο από την Ομάδα 13, ένα δίκτυο εκβιασμών που επρόκειτο επίσημα να καταπολεμήσει τη μαύρη αγορά στο Γκέτο.[2] Μετά την εξάλειψη του μεγαλύτερου μέρους της Ομάδας 13 από τους Γερμανούς το 1943, ο Γκάντσβαϊχ επανεμφανίστηκε έξω από το γκέτο στην άρια πλευρά στη Βαρσοβία,[2] όπου μαζί με άλλα μέλη της ομάδας του, προσποιούμενοι τους Εβραίους μαχητές του υπόγειου κινήματος, κυνηγούσαν Πολωνούς που κρύβονταν ή που βοηθούσαν τους Εβραίους. Ήταν επίσης ο ηγέτης της διαβόητης Żagiew, μιας εβραϊκής οργάνωσης που υποστηριζόταν από την Γκεστάπο.[10] Είναι επίσης γνωστό ότι προσπάθησε να σαμποτάρει απόπειρες στην Εξέγερση του Γκέτο της Βαρσοβίας.[2] Η Εβραϊκή Οργάνωση Μάχης τον καταδίκασε σε θάνατο, αλλά δεν μπόρεσε ποτέ να τον εκτελέσει. Η τελική του μοίρα παραμένει άγνωστη.[3][6][11]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Lawrence Baron (2005). Projecting the Holocaust into the Present: The Changing Focus of Contemporary Holocaust Cinema. Rowman & Littlefield. σελ. 83. ISBN 0-7425-4333-1. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Itamar Levin, Walls Around: The Plunder of Warsaw Jewry During World War II and Its Aftermath, Greenwood Publishing Group, 2004, (ISBN 0-275-97649-1), Google Print, pp. 94–98.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 «Warsaw Ghetto Database». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2023. 
  4. see for confirming report from Czestochowa
  5. W. D. Rubinstein, The Left, the Right, and the Jews, Universe Books, 1982, (ISBN 0-87663-400-5), Google Print, p. 136.
  6. 6,0 6,1 6,2 Richard L. Rubenstein, John K. Roth, Approaches to Auschwitz: The Holocaust and Its Legacy, Westminster, John Knox Press, 2003, (ISBN 0-664-22353-2), Google Print, p. 413.
  7. «"All Are Equal."». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2023. 
  8. Yehuda Bauer, Jews for Sale?: Nazi-Jewish Negotiations, 1933–1945, Yale University Press, 1994, (ISBN 0-300-06852-2), Google Print, p. 70.
  9. Hilberg, Raul (1999). The Warsaw Diary of Adam Czerniakow: Prelude to Doom. Ivan R. Dee. ISBN 1-56663-230-7. 
  10. Tadeusz Piotrowski, Poland's Holocaust: Ethnic Strife, Collaboration with Occupying Forces and Genocide in the Second Republic, 1918–1947, McFarland 1998, (ISBN 0-7864-0371-3), Google Print, p. 66.
  11. «Abraham Gancwajch, The "13": Nazi Collaborators in the Warsaw Ghetto». www.holocaustresearchproject.org. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2020.