Αμπντούλ Αζίζ Χοτάκ
| Αμπντούλ Αζίζ Χοτάκ | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 17ος αιώνας |
| Θάνατος | 1717 Κανταχάρ |
| Θρησκεία | Ισλάμ |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Ασράφ Χοτάκ |
| Γονείς | Σαλίμ Χαν Χοτάκ και Νάζο Τόχι |
| Αδέλφια | Μίρβαϊς Χοτάκ |
| Οικογένεια | Δυναστεία Χοτάκ |
Ο Σάχης Αμπντούλ Αζίζ Χοτάκ (παστού: عبد العزیز هوتک, απεβ. 1717) ήταν ο δεύτερος ηγεμόνας της δυναστείας Χοτάκ των Γκιλτζί στην Κανταχάρ, στο σημερινό Αφγανιστάν. Στέφθηκε το 1715 μετά τον θάνατο του αδελφού του, Μίρβαϊς Χοτάκ. Είναι ο πατέρας του Ασράφ Χοτάκ, του τέταρτου ηγεμόνα της δυναστείας Χοτάκ. Ο Αμπντούλ Αζίζ σκοτώθηκε από τον ανιψιό του Μαχμούντ Χοτάκ.
Πρώιμος βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Αμπντούλ Αζίζ γεννήθηκε σε μία γνωστή, πλούσια και ασχολούμενη με την πολιτική οικογένεια της περιοχής της Κανταχάρ. Η οικογένειά του ενεπλάκη στις κοινωνικές και κοινοτικές διεργασίες της περιοχής πολλά χρόνια πριν. Ήταν γιος των Σαλίμ Χαν και Νάζο Τόχι (γνωστή και ως «Νάζο Ανάα»), εμβληματικής ποιήτριας των Παστούν, εγγονός του Καρούμ Χαν και δισέγγονος του Ισμαΐλ Χαν, απόγονου του Μαλικυάρ, του αρχαίου επικεφαλής των Χοτάκων. Οι Χοτάκοι είναι ισχυρός κλάδος των Γκιλτζί, και μία από τις κύριες φυλές των Παστούν. Ο Χατζής Αμανουλάχ Χοτάκ αναφέρει στο βιβλίο του πως η φυλή Γκιλτζί είναι οι αρχικοί κάτοικοι του Γκοούρ ή Γκερτζ. Έπειτα η φυλή αυτή μετανάστευσε για να κατακτήσει εδάφη στο νοτιοανατολικό Αφγανιστάν τα οποία πολλαπλασίασε.[1]
Το 1707, η Κανταχάρ βρισκόταν σε κατάσταση χάους μιας και διεκδικούνταν από το σιιτικό κράτος των Περσών Σαφαβιδών και τη σουνιτική αυτοκρατορία Μουγκάλ της Ινδίας. Ο Μίρβαϊς Χαν, ένας σουνίτης φύλαρχος του οποίου η επιρροή στους συντοπίτες του τον κατέστησε ύποπτο, φυλακίστηκε ως πολιτικός κρατούμενος από τον κυβερνήτη των Σαφαβιδών στην περιοχή, Γκουργκίν Χαν, και στάλθηκε στο ανάκτορο των Σαφαβιδών στην Ισφαχάν. Στη συνέχεια αποδεσμεύθηκε και του επετράπη να έχει συναντήσεις με τον Σάχη, Σουλτάνο Χουσεΐν, σε τακτική βάση. Έχοντας καταφέρει να κερδίσει ψευδώς την εμπιστοσύνη της περσικής αυλής, ο Μίρβαϊς έλαβε την πολυπόθητη άδεια για να προσκυνήσει στη Μέκκα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Είχε μελετήσει προσεκτικά τις στρατιωτικές αδυναμίες των φθίνοντων Σαφαβιδών ενώ βρισκόταν στο ανάκτορό τους.[2][3]
Το 1709 ο Μίρβαϊς και ο Αμπντούλ Αζίζ άρχισαν να οργανώνουν τους συμπατριώτες τους σε εξέγερση, και όταν μεγάλο μέρος της περσικής φρουράς βρισκόταν σε εκστρατεία έξω από την πόλη, οι ακόλουθοι των Μίρβαϊς και Αμπντούλ Αζίζ επιτέθηκαν στο υπόλοιπο τμήμα της φρουράς, σκοτώνοντας του περισσότερους, συμπεριλαμβανομένου και του ιδίου του Γκουργκίν Χαν.[3]
Οι φυλές των Παστούν ερεθίστηκαν ενώ βρισκόταν υπό την εξουσία των Σαφαβιδών λόγω των συνεχών προσπαθειών τους να τους μετατρέψουν από σουνίτες σε σιίτες.[2] Αφότου ο Γκουργκί Χαν και οι συνοδοί του σκοτώθηκαν ενώ βρίσκονταν σε εκδρομή στην εξοχή τον Απρίλιο του 1709, η φυλή Χοτάκ ανέλαβε τον έλεγχο της πόλης και της επαρχίας.[4] Στη συνέχεια οι επαναστατημένοι Παστούν νίκησαν μεγάλο στρατό Κιζιλμπάσηδων και Περσών, που είχαν αποσταλεί στην περιοχή για την ανάκτηση του ελέγχου της.
Αρκετές προσπάθειες που γινόταν με μισή καρδιά για την υποταγή της επαναστατημένης πόλης απέτυχαν, η Περσική Κυβέρνηση έστειλε τον Χοσρόη Χαν, ανιψιό του Γκουργκίν Χαν, με στρατό 30.000 ανδρών για να ανακτήσει τον έλεγχο, αλλά παρά την αρχική επιτυχία, η οποία οδήγησε στην παράδοση των Αφγανών υπό όρους, η ασυμβίβαστη στάση του τους έκανε να πραγματοποιήσουν νέα προσπάθεια, με αποτέλεσμα την ολοκοληρωτική ήττα του περσικού στρατού (εκ των οποίων μόνο 700 διασώθηκαν) και τον θάνατο του στρατηγού τους. Δύο χρόνια αργότερα, το 1713 μ.Χ. ακόμη ένας περσικός στρατός υπό την καθοδήγηση του Ρουστάμ Χαν ηττήθηκε από τους επαναστάτες, οι οποίοι εξασφάλισαν την κατοχή ολόκληρης της επαρχίας του Κανταχάρ.[3]
— Edward G. Browne, 1924
Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Αμπντούλ Αζίζ επιθυμούσε να υπογράψει συνθήκη ειρήνης με τους Πέρσες αλλά οι συμπατριώτες του ήταν αντίθετοι στην ιδέα αυτή και έτσι υποχρέωσαν τον Μαχμούντ Χοτάκ να τον δολοφονήσει το 1717. Ο Μαχμούντ Χοτάκ ήταν αυτός που τον διαδέχθηκε την ίδια χρονιά.
Ο Αμπντούλ Αζίζ έχει ταφεί σε μαυσωλείο δίπλα στον αδερφό του στην περιοχή Κοκαράν της Κανταχάρ στο Αφγανιστάν.[5]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Mirwais Neeka». www.beepworld.de. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 Ewans, Martin· Sir Martin Ewans (2002). Afghanistan: a short history of its people and politics. New York: Perennial. σελ. 30. ISBN 978-0-06-050508-0.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «AN OUTLINE OF THE HISTORY OF PERSIA DURING THE LAST TWO CENTURIES (A.D. 1722–1922)». Edward Granville Browne. London: Packard Humanities Institute. σελ. 29. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Otfinoski, Steven (2004). Afghanistan. USA: Infobase Publishing. σελ. 8. ISBN 978-0-8160-5056-7.
- ↑ «Mir Wais Hotak (1709–1715)». Nancy Hatch Dupree. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2018.