Ακάκιος (νεομάρτυρας)

Ακάκιος
Οσιομάρτυρας, νεομάρτυρας
Γέννηση	1792 Νεοχώριον Θεσσαλονίκης
Κοίμηση	1816 Κωνσταντινούπολη
Τιμάται από	Ορθόδοξη Εκκλησία
Μείζον ιερό	Σκήτη Τιμίου Προδρόμου Ιβήρων
Εορτασμός	1 Μαΐου
δεδομένα ()

Ο Ακάκιος ο οσιομάρτυρας ο εκ Νεοχωρίου (1792-1816) είναι μοναχός της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που αγιοποιήθηκε ως νεομάρτυρας.

Γεννήθηκε στο Νεοχώρι της Θεσσαλονίκης, το σημερινό Ασβεστοχώρι, σε χριστιανική οικογένεια με το όνομα Αθανάσιος. Οι γονείς του όμως αναγκάσθηκαν για βιοποριστικούς λόγους να μετοικήσουν το 1805 στις Σέρρες ή στην Κωνσταντινούπολη, όπου παρέδωσαν τον μικρό Αθανάσιο σε κάποιον υποδηματοποιό, για να του διδάξει την τέχνη του. Αλλά η σκληρή συμπεριφορά του τεχνίτη και η κακομεταχείριση, εξώθησαν τον Αθανάσιο να εξισλαμισθεί, για να απαλλαγεί από τις ταλαιπωρίες. Σε αυτό τον παρότρυναν και δύο Μουσουλμάνες, οι οποίες παρακολουθούσαν την απάνθρωπη συμπεριφορά του αφεντικού του προς τον Αθανάσιο, και τον έπεισαν να αλλαξοπιστήσει, ώστε να έχει μια καλύτερη ζωή, πράγμα που έγινε ανήμερα Μεγάλη Παρασκευή. Αλλά και ως Μουσουλμάνος, ο Αθανάσιος δεν ησύχασε: Η μητριά του, καθώς τον έβλεπε να μεγαλώνει και να ανδρώνεται, τον ερωτεύθηκε. Επειδή αυτός δεν υπεχώρησε και δεν υπέκυψε στο πάθος της μητριάς του, συκοφαντήθηκε από αυτή στον θετό πατέρα του, ότι δήθεν εκείνος της είχε επιτεθεί ερωτικά, με αποτέλεσμα ο Αθανάσιος να εκδιωχθεί από αυτόν. Κατέφυγε έτσι στη Θεσσαλονίκη, κοντά στους γονείς του, οι οποίοι είχαν μετοικήσει μόλις πληροφορήθηκαν την αλλαξοπιστία του γιου τους.

Στη συνέχεια, ακολουθώντας τις συμβουλές των γονέων του, μετέβη στο Άγιο Όρος, προκειμένου να μετανοήσει και να ξαναγίνει Χριστιανός. Αυτό και έγινε. Αφού περιπλανήθηκε σε αρκετές μονές, κατέληξε στη Σκήτη Τιμίου Προδρόμου Ιβήρων, στον Γέροντα Νικηφόρο, ο οποίος τον παρέδωσε ως υποτακτικό στον Γέροντα Ακάκιο. Μετά από ένα διάστημα συνεχούς ασκήσεως και αδιάλειπτης προσευχής, ο Αθανάσιος εκάρη μοναχός και μετονομάσθηκε σε Ακάκιο. Κατόπιν όμως θέλησε να ομολογήσει την επιστροφή του στον Χριστιανισμό στις Οθωμανικές αρχές και να μαρτυρήσει έτσι για τον Χριστό. Ξεκίνησε λοιπόν για την Κωνσταντινούπολη στις 10 Απριλίου 1816 έχοντας τις ευλογίες των λοιπών γερόντων, συνοδευόμενος από τον μοναχό Γρηγόριο, ο οποίος είχε συνοδεύσει δύο έτη νωρίτερα και τους Οσιομάρτυρες Ευθύμιο και Ιγνάτιο στην πορεία προς το μαρτύριο.

Ο καπετάνιος του πλοίου που τους μετέφερε, όταν έμαθε τον σκοπό του ταξιδιού του Ακακίου, υποσχέθηκε στον Γρηγόριο να μεριμνήσει για την εξαγορά του λειψάνου του μετά το μαρτυρικό του τέλος και να το μεταφέρει ο ίδιος στο Άγιο Όρος. Ύστερα από 13 ημέρες έφθασαν στην Κωνσταντινούπολη, όπου φιλοξενήθηκαν από κάποιον παντοπώλη, γνώριμο του Γρηγορίου. Το Σάββατο 29 Απριλίου, ο Ακάκιος, αφού προετοιμάσθηκε κατάλληλα μεταλαμβάνοντας, φόρεσε τουρκικά ρούχα και, με την καθοδήγηση του αδελφού του καπετάνιου, πήγε στου ιεροδικαστή, όπου ομολόγησε ενώπιον όλων των παρισταμένων την επάνοδό του στην πατρώα πίστη. Εξαιτίας αυτής του της ομολογίας φυλακίσθηκε. Κατά τη φυλακίσή του προσπάθησαν επανειλημμένα, είτε με κολακείες και υποσχέσεις, είτε με βασανιστήρια και εκφοβισμούς, να τον μεταπείσουν. Ενισχύθηκε όμως και προετοιμάσθηκε για να αντιμετωπίσει το μαρτύριο, όταν έλαβε τη Θεία Κοινωνία που του μετέφερε κρυφά στην φυλακή ο αδελφός του καπετάνιου, με την ευλογία του μοναχού Γρηγορίου, από το ναό της Παναγίας της Καταφιανής. Οι Τούρκοι προύχοντες, βλέποντας το σταθερό φρόνημα του Ακακίου, κατάλαβαν πως μάταια κοπιάζουν, για αυτό και απεφάσισαν την θανάτωσή του σύντομα.

Κατόπιν αυτού, «εις τόπον καλούμενον Δακτυλόπορταν», ο Άγιος Νεομάρτυρας Ακάκιος παρέδωσε το πνεύμα του αποκεφαλιζόμενος την 1η Μαΐου του 1816. Την τρίτη ημέρα, σύμφωνα με την επικρατούσα συνήθεια, ο μοναχός Γρηγόριος εξαγόρασε το λείψανο του Μάρτυρος με χρήματα που συγκέντρωσε από τους παντοπώλες του Γαλατά και το μετέφερε στη νήσο Πρίγκηπο, όπου επιβιβάστηκαν στο πλοίο με το οποίο είχαν έλθει στην Κωνσταντινούπολη, με προορισμό το Άγιο Όρος. Στις 9 Μαΐου αποβιβάσθηκαν στο λιμανάκι της μονής Ιβήρων και από εκεί μετέφεραν το τίμιο λείψανο στην Καλύβη του Αγίου Νικολάου, όπου το ενταφίασαν στο παρεκκλήσιο των οσιομαρτύρων Ευθυμίου και Ιγνατίου μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, σύμφωνα με την επιθυμία του Οσιομάρτυρα. Σήμερα η κάρα (κρανίο) του Αγίου Ακακίου βρίσκεται στη Μονή Αγίου Παντελεήμονος του Αγίου Όρους, ενώ μέρος των λειψάνων του βρίσκεται στη Σκήτη Τιμίου Προδρόμου.

Μαρτύριο του Αγίου συνέγραψε ο Καισαρείας Μελέτιος. Ακολουθία κοινή με τους συνασκητές του Αγίου, δηλαδή τον Ευθύμιο από τη Δημητσάνα και τον Ιγνάτιο από την παλαιά Ζαγορά, που μαρτύρησαν στην Κωνσταντινούπολη το 1814, συνέγραψε ο Ιβηρίτης Ονούφριος και εκδόθηκε στην Αθήνα το 1862. Η μνήμη και των τριών αυτών Νεομαρτύρων εορτάζεται στη Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου την 1η Μαΐου, ημέρα εορτασμού της μνήμης του Αγίου Ακακίου και από την Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία έχει ωστόσο διαφορετικές ημερομηνίες για τους άλλους δύο Αγίους.

Πηγές

• Το λήμμα «Ακάκιος» για τους αγίους με αυτό το όνομα (9ο από 11 πρόσωπα) στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 3 (1967), σελ. 215
• Οι Άγιοι Ακάκιος, Ευθύμιος και Ιγνάτιος ο νέος στο saint.gr