Αιγυπτιακά (Μανέθων)
Τα Αιγυπτιακά είναι χρονικό που γράφτηκε από τον Μανέθωνα για την αρχαία αιγυπτιακή πολιτική, τη θρησκεία και την ιστορία κατά τις αρχές του 3ου αι. π.Χ. στη διάρκεια της βασιλείας του Πτολεμαίου Β' Φιλάδελφου στην Ελληνική. Ο συγγραφέας Μανέθων ήταν πιθανώς ιερέας από τον Σεβέννυτο στην Κάτω Αίγυπτο, ο οποίος φαίνεται πως έζησε την εποχή του Φαραώ Πτολεμαίου Α', Πτολεμαίου Β΄ και Πτολεμαίου Γ'. Ο ύστερος χρονογράφος Γεώργιος Σύγγελος φαίνεται πως άντλησε υλικό από το έργο του Μανέθωνα για τη σύνταξη της Χρονογραφίας του.
Χρονολογήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα Αιγυπτιακά είναι σύνθεση δύο αιγυπτιακών τύπων σύνδεσης με το παρελθόν:
- Κατάλογος Φαραώ με χρονολόγηση που φθάνει σε πρώιμες δυναστείες.
- Αφηγήσεις διαφόρων τύπων που ποικίλουν από προφητείες και λογοτεχνικά κείμενα και προέρχονται τόσο από φαραωνικές όσο και μη Φαραωνικές αυτοβιογραφίες[1].
Η ιστορία του Μανέθωνα συντέθηκε με υλικά από διαφορετικά λογοτεχνικά είδη που προϋπήρχαν της έλευσης των Μακεδόνων, ωστόσο φαίνεται πως το έναυσμα για τη σύνθεση ήταν τόσο η έλευση Ελλήνων ρητόρων, όσο και η πρώιμη πολιτισμική ανταλλαγή μεταξύ αρχαίας Αιγύπτου και αρχαίας Ελλάδας[2]. Άλλος σημαντικός λόγος για τη δημιουργία των Χρονικών, ήταν Πιθανώς η επιρροή δύο ιστοριών για την αρχαία Αίγυπτο, που συνέθεσαν οι Έλληνες Ηρόδοτος στο Βιβλίο 2 των Ιστοριών του και ο Εκαταίος ο Αβδηρίτης με τα Αιγυπτιακά του.
Φιλολογική κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σημαντικό πρόβλημα για τα Αιγυπτιακάτου Μανέθωνα είναι ότι δεν επιβιώνουν ως πρωτογενής μαρτυρία. Ο κατάλογος των Φαραώ μεταδόθηκε από μεταγενέστερους συγγραφείς, κυρίως Χριστιανούς, οι οποίοι ήθελαν ένα χρονολογικό πλαίσιο για τη χρονολόγηση γεγονότων από τη Βίβλο σε ανεξάρτητη βάση[3][4]. Ο κατάλογός του ως επί το πλείστον χρησιμεύει μόνον ως οδηγός για το πού περίπου βρίσκονταν οι κύριες αφηγήσεις στο πρωτότυπο έργο του Μανέθωνα. Έτσι, για τις σχετικές αφηγήσεις οι ιστορικοί και οι φιλόλογοι στρέφονται ιστορικό της πρώιμης Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, Ιώσηπο (1ος αι.)
Αποτελούνταν αρχικά από τρία βιβλία που αντιγράφηκαν μερικώς και μεταφράστηκαν από μελετητές και ιστορικούς. Η έλλειψη πρωτότυπων κειμένων του Μανέθωνα ώθησε στην φιλολογική κριτική των διαθέσιμων αντιγράφων. Τα κείμενα του Μανέθωνα θεωρούνται ακρογωνιαίος λίθος της αρχαίας αιγυπτιακής ιστορίας, καθώς αυτός πρώτος καθιέρωσε το χρονοδιάγραμμα της διαδοχής των ηγεμόνων σε 30 τμήματα δυναστείας, τα οποία χρησιμοποιούνται ως βάση χρονολόγησης στην Αιγυπτιολογία.
Σημειώσεις-παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Fraser, P. (1972). Ptolemaic Alexandria. 1. Oxford: The Clarendon Press. σελ. 509.
- ↑ Rutherford, I.. «Kalasiris and Setne Khamwas: A Greek Novel and some Egyptian Models». Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 117: 203-209.
- ↑ Gelzer, H. (1880). Sextus Julius Africanus und die byzantinische Chronographie. II. Leipzig: Druck und Verlag von B.G. Teubner. σελίδες 51–63.
- ↑ Adler, W. (1989). Time Immemorial. Archaic History and its Sources in Christian Chronography from Julius Africanus to George Syncellus. Washington D.C.: Dumbarton Oaks. σελίδες 76-80. ISBN 9780884021766.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Adler, W. (1989). Time Immemorial. Archaic History and its Sources in Christian Chronography from Julius Africanus to George Syncellus. Washington D.C.: Dumbarton Oaks. ISBN 9780884021766.
- Fraser, P. (1972). Ptolemaic Alexandria. 1. Oxford: The Clarendon Press..
- Gelzer, H. (1880). Sextus Julius Africanus und die byzantinische Chronographie. II. Leipzig: Druck und Verlag von B.G. Teubner.
- Rutherford, I.. «Kalasiris and Setne Khamwas: A Greek Novel and some Egyptian Models». Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 117: 203-209.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Manetho (1940). Manetho, with an English translation by W.G. Waddell. London: W. Heinemann.
- Εισαγωγή στις Αιγυπτιακές Αρχαιότητες. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο