Αεροπειρατεία στο αεροδρόμιο Λάρνακας (1978)
| Αιγυπτιακή επιχείρηση στο αεροδρόμιο Λάρνακας | |||
|---|---|---|---|
| Χρονολογία | 19 Φεβρουαρίου 1978 | ||
| Τόπος | Λάρνακα, Κύπρος 34°52′19″N 33°37′12″E / 34.872°N 33.620°EΣυντεταγμένες: 34°52′19″N 33°37′12″E / 34.872°N 33.620°E | ||
| Στόχοι | αεροπειρατεία | ||
| Έκβαση | Νίκη Ελλήνων [1] | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| |||
| Δυνάμεις | |||
| 2 τρομοκράτες | |||
| Απώλειες | |||
| |||
| Οι δυο οι τρομοκράτες παραδίδονται | |||
Στις 19 Φεβρουαρίου του 1978, Αιγυπτιακές Ειδικές Δυνάμεις εισέβαλλαν στον χώρο του Αεροδρομίου της Λάρνακας με σκοπό να παρέμβουν σε αεροπειρατεία. Νωρίτερα, δύο δράστες σκότωσαν τον διακεκριμένο συντάκτη εφημερίδας Γιουσούφ Σιμπάι ο οποίος ήταν και προσωπικός φίλος του τότε Προέδρου της Αιγύπτου, Ανουάρ Σαντάτ και στη συνέχεια συγκέντρωσαν ως ομήρους αρκετούς Άραβες που συμμετείχαν σε συνέδριο στην Λευκωσία.[2] Καθώς οι κυπριακές δυνάμεις προσπαθούσαν να διαπραγματευτούν με τους τρομοκράτες στο αεροδρόμιο, τα αιγυπτιακά στρατεύματα εξαπέλυσαν τη δική τους επίθεση χωρίς άδεια από τις Κυπριακές αρχές. Η μη εξουσιοδοτημένη επιχείρηση, οδήγησε στην ανταλλαγή πυροβολισμών από τους Αιγύπτιους και τους Κύπριους, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας περισσότερους από 20 Αιγύπτιους κομάντο. Ως συνεπεία της επιχείρησης, η Κύπρος και η Αίγυπτος διέκοψαν τις διπλωματικές σχέσεις για αρκετά χρόνια μετά το συμβάν.[3]
Αεροπειρατεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το απόγευμα της 18ης Φεβρουαρίου 1978, ο Γιουσούφ Σιμπάι, συντάκτης εξέχουσας αιγυπτιακής εφημερίδας και φίλος του Αιγύπτιου προέδρου, Ανουάρ Σαντάτ, δολοφονήθηκε από δύο ένοπλους κατά τη διάρκεια συνεδρίου που πραγματοποιούνταν στο ξενοδοχείο Hilton της Λευκωσίας.[4]
Οι δύο ένοπλοι συγκέντρωσαν ως ομήρους αντιπροσώπους της Αραβικής Συνέλευσης (μεταξύ αυτών, δύο εκπροσώπους της PLO και έναν Αιγύπτιο υπήκοο), ζήτησαν μεταφορά στο Διεθνές Αεροδρόμιο Λάρνακας καθώς και αεροσκάφος για τη διαφυγή τους.[5][6]
Μετά από διαπραγματεύσεις με τις κυπριακές αρχές, τους παραχωρήθηκε ένα Douglas DC-8 των Κυπριακών Αερογραμμών και τους επετράπη να φύγουν εκτός Κύπρου με 11 ομήρους και τέσσερα μέλη πληρώματος. Το αεροσκάφος, ωστόσο, δεν έλαβε άδεια προσγείωσης στην Συρία και τη Σαουδική Αραβία και αναγκάστηκε να επιστρέψει και να προσγειωθεί στην Κύπρο λίγες ώρες αργότερα.[7]
Μεταξύ των ομήρων ήταν και ένας βοηθός του αρχηγού της PLO Γιάσερ Αραφάτ, ο οποίος τηλεφώνησε στον Κύπριο Πρόεδρο Σπύρο Κυπριανού και πρόσφερε τις υπηρεσίες μιας δωδεκαμελούς ομάδας ενόπλων της Force 17.[8] Ο Κυπριανού δέχτηκε και έστειλε αεροσκάφος στη Βηρυτό για να τους παραλάβει. Η ομάδα ωστόσο κρατήθηκε μακριά από το οπτικό πεδίο αλλά εντός του τερματικού σταθμού σε περίπτωση που επιδεινωθεί η κατάσταση με τους αεροπειρατές.[9] Αργότερα, υπήρξαν αναφορές ότι οι άνδρες του Αραφάτ συμμετείχαν στον πυροβολισμό των Αιγυπτίων καταδρομέων, αλλά οι Κυπριακές αρχές επέμειναν ότι η ομάδα της PLO δεν πυροβόλησε ποτέ.[10]
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του περιοδικού Time, ο Σαντάτ δυσαρεστήθηκε από τη δολοφονία του προσωπικού του φίλου και λίγο μετά την κλήση του Αραφάτ, παρακάλεσε τον Πρόεδρο Κυπριανού να σώσει τους ομήρους και να εκδώσει τους τρομοκράτες στο Κάιρο.[11]
Ο Κύπριος πρόεδρος απάντησε υποσχόμενος ότι θα επιβλέπει προσωπικά την επιχείρηση διάσωσης και τυχόν διαπραγματεύσεις και ταξίδεψε ο ίδιος στο αεροδρόμιο. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, ωστόσο, ο Σαντάτ έστειλε την Task Force 777 - μια επίλεκτη μονάδα καταδρομέων - στην Κύπρο με ένα μεταγωγικό αεροσκάφος C-130 Hercules.
Το Κάιρο απλώς ενημέρωσε τον Κυπριανού ότι «άνθρωποι βρίσκονται καθ' οδόν για να βοηθήσουν στη διάσωση των ομήρων» και δεν αποκάλυψε ποιος επέβαινε στο αεροσκάφος ή τις προθέσεις τους.[12] Κατά την προσγείωση στην Κύπρο, η αιγυπτιακή δύναμη άρχισε αμέσως επίθεση, στέλνοντας ένα Jeep με τρεις άνδρες παρά την εμφάνιση 58 (κατά άλλους 74 )στρατιωτών που κινούνταν προς το αεροσκάφος πεζή.[13]
Αιγυπτιακή επίθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Καθώς το τζιπ προχωρούσε γρήγορα προς το DC-8, οι κυπριακές δυνάμεις που το περικύκλωσαν, φέρεται να εξέδωσαν προφορική προειδοποίηση να διακόψουν την επιχείρησή τους. Σύμφωνα με άλλες αναφορές, οι Κύπριοι εξέδωσαν δύο προφορικές ειδοποιήσεις, με τη δεύτερη να απαιτεί επιστροφή των Αιγυπτίων στο αεροσκάφος τους. Ωστόσο, οι επιβαίνοντες του Jeep και οι Κύπριοι στρατιώτες αντάλλαξαν πυρά και το αιγυπτιακό τζιπ χτυπήθηκε από RPG, σκοτώνοντας και τους τρεις επιβαίνοντες.
Εν τέλει οι Κύπριοι και η κύρια αιγυπτιακή δύναμη αντιμετώπισαν ο ένας τον άλλον σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων ανταλάσσοντας σφοδρά πυρά. Οι Κύπριοι άνοιξαν πυρ και κατά του αιγυπτιακού αεροσκάφους C-130H με αντιαρματικό βλήμα 106χιλ., χτυπώντας το στη μύτη και σκοτώνοντας τα τρία μέλη του πληρώματος.[14] Με τα αεροσκάφη τους κατεστραμμένα, η αιγυπτιακή δύναμη και οι κυπριακές ειδικές δυνάμεις αντάλλαξαν σφοδρά πυρά για σχεδόν μια ώρα σε μάχη στην ανοιχτή άσφαλτο. Μερικά από τα αιγυπτιακά στρατεύματα καλύφθηκαν σε ένα κοντινό άδειο αεροσκάφος της Air France.
Ο Κυπριανού, ο οποίος παρακολουθούσε τα γεγονότα από τον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου, αναγκάστηκε να αποσυρθεί από τα παράθυρα και να κρυφτεί καθώς Αιγύπτιοι καταδρομείς πυροβόλησαν τον πύργο με αυτόματα πυρά.[15]
Συνέπειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από την αιγυπτιακή δύναμη καταδρομών, 15 άνδρες σκοτώθηκαν, επιπλέον των τριών μελών του μεταγωγικού αεροσκάφους C-130H Hercules που σκοτώθηκαν όταν χτυπήθηκε από βλήμα.[16] Υπολογίζεται ότι 15-18 ακόμη Αιγύπτιοι καταδρομείς μεταφέρθηκαν τραυματισμένοι στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας με τραύματα από πυροβολισμούς.[17] Μετά την επίθεση, προέκυψε ότι η παράδοση των δύο αεροπειρατών είχε ήδη εξασφαλιστεί τη στιγμή της αποτυχημένης αιγυπτιακής επίθεσης. Οι δύο άνδρες συνελήφθησαν αιχμάλωτοι, αργότερα εκδόθηκαν στην Αίγυπτο, όπου καταδικάστηκαν τελεσιδίκως σε ισόβια.
Στις 20 Φεβρουαρίου, η Αίγυπτος ανακάλεσε τη διπλωματική της αποστολή και ζήτησε από την Κυπριακή κυβέρνηση να κάνει το ίδιο στο Κάιρο. Η Κύπρος ζήτησε την αποχώρηση του στρατιωτικού ακολούθου της Αιγύπτου.[18] Η Αίγυπτος και η Κύπρος διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις για αρκετά χρόνια μετά το περιστατικό, έως ότου ο Πρόεδρος Ανουάρ Σαντάτ δολοφονήθηκε το 1981. Ο Πρόεδρος Κυπριανού πρόσφερε συμφιλίωση και συγγνώμη, αλλά υποστήριξε ότι η Κύπρος δεν θα μπορούσε να είχε επιτρέψει στους Αιγύπτιους να δράσουν. Άλλες αραβικές χώρες όπως η Συρία και η Λιβύη κατήγγειλαν την ενέργεια της Αιγύπτου.[19] Ως συνέπεια της καταστροφής, η αιγυπτιακή κυβέρνηση σχημάτισε μια ειδική αντιτρομοκρατική μονάδα εντός των Δυνάμεων El-Sa'ka.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ https://www.proquest.com/docview/220895878
- ↑ «1978: Egyptian forces die in Cyprus gunfight». BBC. 19 February 1978. http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/19/newsid_2565000/2565701.stm. Ανακτήθηκε στις 2 February 2008.
- ↑ «The Battle of Larnaca: Egypt's raid on the Cypriot airport in 1978». Daily News Egypt. 29 Μαρτίου 2016.
- ↑ https://www.britishpathe.com/video/VLVAEIG9BM0JJTFOPJE0SZ658WV8S-CYPRUS-ARAB-GUNMEN-RECEIVE-DEATH-SENTENCE-FOR-THE-MURDER-OF/query/Youssef
- ↑ https://www.jta.org/archive/disaster-of-egypts-rescue-mission-in-cyprus-due-to-serious-flaws-in-the-way-its-raid-was-organized
- ↑ https://aussieairliners.org/dc-8/new%20zealand/ZK-NZF/hostageincident.pdf
- ↑ Newsroom. «Μάχη στο αεροδρόμιο της Λάρνακας». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ «Murder and Massacre on Cyprus». Time. 6 March 1978. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-12-20. https://web.archive.org/web/20071220210658/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,915969-2,00.html. Ανακτήθηκε στις 8 August 2021.
- ↑ «Murder and Massacre on Cyprus». Time. 6 March 1978. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-12-20. https://web.archive.org/web/20071220210658/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,915969-2,00.html. Ανακτήθηκε στις 8 August 2021.
- ↑ «Murder and Massacre on Cyprus». Time. 6 March 1978. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-12-20. https://web.archive.org/web/20071220210658/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,915969-2,00.html. Ανακτήθηκε στις 8 August 2021.
- ↑ «Murder and Massacre on Cyprus». Time. 6 March 1978. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-12-20. https://web.archive.org/web/20071220210658/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,915969-2,00.html. Ανακτήθηκε στις 8 August 2021.
- ↑ «Disaster of Egypt's Rescue Mission in Cyprus Due to Serious Flaws in the Way Its Raid Was Organized». 22 Φεβρουαρίου 1978 – μέσω Jewish Telegraphic Agency.
- ↑ «Criminal Occurrence description». Aviation Safety Network. 19 Φεβρουαρίου 1978. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2008.
- ↑ ------1 «Ποιος έκανε λάθος; Κύπρος, Αίγυπτος Ακόμα Παλεύουν για Επιδρομή στο Αεροδρόμιο Λάρνακας» Check
|url=value (βοήθεια). The Desert Sun. 22 Φεβρουαρίου 1978 – μέσω California Digital Newspaper Collection. - ↑ «1978: Egyptian forces die in Cyprus gunfight» (στα αγγλικά). 1978-02-19. http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/19/newsid_2565000/2565701.stm. Ανακτήθηκε στις 2023-01-30.
- ↑ «Up to 15 Egyptian Commandos Die Trying to Free Hostages On Jet When Cypriot Soldiers Open Fire». The New York Times. 20 Φεβρουαρίου 1978.
- ↑ «The Battle of Larnaca: Egypt's raid on the Cypriot airport in 1978». Daily News Egypt. 29 Μαρτίου 2016.
- ↑ Watts, David (21 February 1978). «Angry Egyptians call envoys home as Cyprus dispute grows». The Times (60242): σελ. 1 F. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις September 6, 2003. https://web.archive.org/web/20030906202207/http://www.galeuk.com/times/. Ανακτήθηκε στις 2 May 2008.
- ↑ «Cyprus raid denounced by Libya and Syria». The Times (60242): σελ. 6 D. 21 February 1978. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις September 6, 2003. https://web.archive.org/web/20030906202207/http://www.galeuk.com/times/. Ανακτήθηκε στις 2 May 2008.