Αγαθόκλεια
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Αγαθόκλεια | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ἀγαθόκλεια (Αρχαία Ελληνικά) |
| Γέννηση | 247 π.Χ. (πιθανώς) Αρχαία Αίγυπτος |
| Θάνατος | 203 π.Χ. (περίπου) Αρχαία Αίγυπτος |
| Συνθήκες θανάτου | ανθρωποκτονία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Αίγυπτος |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | χορεύτρια royal mistress |
| Οικογένεια | |
| Σύντροφος | Πτολεμαίος Δ΄ Φιλοπάτωρ |
| Γονείς | Αγαθοκλής και Οινάνθη της Αιγύπτου |
| Αδέλφια | Αγαθοκλής της Αιγύπτου |
Η Αγαθόκλεια (π. 247-225 - 203/202 π.Χ.) ήταν Ελληνίδα της Αιγύπτου, η ευνοούμενη ερωμένη του Πτολεμαίου Δ΄ (βασ. 221-205 π.Χ.) και αδελφή του Αγαθοκλή υιού, υπουργού του βασιλιά αυτού. Ο πατέρας τους ήταν 2ος εξάδελφος του Πτολεμαίου Δ΄.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήταν κόρη του Αγαθοκλή πατρός, ευγενούς της Αιγύπτου και της Οινάνθης, που η καταγωγή της δεν μας είναι γνωστή. Ο πατέρας της ήταν γιος τής Θεοξένας της Νεότερης, κόρης της Θεοξένας της Πρεσβύτερης. Η τελευταία ήταν ετεροθαλής αδελφή του Πτολεμαίου Β΄ (βασ. 283-246 π.Χ.).
Ο Πολύβιος αναφέρει και άλλους συγγενείς της, που υπηρέτησαν τους Πτολεμαίους: τον Νίκωνα ναύαρχο του Πτολεμαίου Δ΄, τον Φίλο και τον Φιλάμμωνα, που διορίστηκε λιβυάρχης της Κυρήνης από τον αδελφό της.
Η Αγαθόκλεια μάλλον ήταν ιδιοκτήτρια ενός πλοίου σιτηρών. Η φιλόδοξη μητέρα τους τους εισήγαγε στον Πτολεμαίο Δ΄ και η Αγαθόκλεια και ο Αγαθοκλής άσκησαν σχεδόν απεριόριστη επιρροή στον βασιλιά. Ο Πολύβιος (15.31.13) αναφέρει, ότι η πρώτη έγινε τροφός του γιού του βασιλιά. Αν και ο Πτολεμαίος Δ΄ νυμφεύτηκε το 220 π.Χ. την αδελφή του Αρσινόη Γ΄, η Αγαθόκλεια συνέχιζε να ήταν η ευνοούμενή του· μάλιστα το 210 π.Χ. μάλλον γέννησε έναν γιο από τη σχέση της με τον βασιλιά, που όμως απεβίωσε σύντομα μετά.
Το 205 π.Χ. απεβίωσε ο Πτολεμαίος Δ΄ και ο Αγαθοκλής και οι φίλοι του το κράτησαν μυστικό, έτσι ίσως είχαν την ευκαιρία να λεηλατήσουν τον βασιλικό θησαυρό. Έκαναν συνωμοσία με τον Σωσίβιο με σκοπό να θέσουν τον Αγαθοκλή στον θρόνο ή τουλάχιστον να τον κάνουν αντιβασιλιά του ανήλικου Πτολεμαίου Ε΄. Με την υποστήριξη τού Σωσίβιου, σκότωσαν την Αρσινόη Γ΄. Έπειτα ο Αγαθοκλής ενεργούσε ως κηδεμόνας του νεαρού βασιλιά.
Το 203/2 π.Χ. οι Αιγύπτιοι και οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας, οργισμένοι από τις εκτροπές του Αγαθοκλή, εξεγέρθηκαν εναντίον του· ο στρατιωτικός διοικητής Τληπτόλεμος τέθηκε επικεφαλής τους. Περικύκλωσαν το ανάκτορο τη νύκτα και εισέβαλαν. Ο Αγαθοκλής και η Αγαθόκλεια μάταια ικέτευαν να τους συγχωρήσουν. Ο πρώτος σκοτώθηκε από τους φίλους του για να γλυτώσει έναν βίαιο θάνατο. Η Αγαθόκλεια, οι δύο αδελφές της και η Οινάνθη είχαν καταφύγει σε ναό, όμως σύρθηκαν έξω και αφού απογυμνώθηκαν, εκτέθηκαν στη μανία του όχλου, που τις έκοψε κομμάτια. Όλοι οι συγγενείς τους και αυτοί που είχαν οποιαδήποτε συμμετοχή στη δολοφονία της Αρσινόης Γ΄, εκτελέστηκαν όμοια.
Ομώνυμη με αυτήν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υπήρχε και μία άλλη Αγαθόκλεια, κόρη ενός Αριστομένη, που είχε γεννηθεί στην Ακαρνανία και ανήλθε σε μεγάλη ισχύ στην Αίγυπτο.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Mason, Charles Peter (1870). "Agathoclea". In Smith, William (ed.). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. 1. p. 63.