Άντζελο Αμορεβόλι

Άντζελο Αμορεβόλι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	16 Σεπτεμβρίου 1716; Βενετία
Θάνατος	15 Νοεμβρίου 1798; Δρέσδη
Χώρα πολιτογράφησης	Βενετική Δημοκρατία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μονωδός
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Ο Άντζελο Μαρία Αμορεβόλι (ιταλ. Angelo Maria Amorevoli, 16 Σεπτεμβρίου 1716 – 15 Νοεμβρίου 1798) ήταν σημαντικός Ιταλός τενόρος της όπερας του μπαρόκ.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άντζελο Αμορεβόλι γεννήθηκε στη Βενετία και άρχισε να τραγουδά όπερα σέρια σε ηλικία μόλις 13 ετών: το 1729 τραγούδησε σε αναβιώσεις των μελοδραμάτων Amore e gratitudine (πιθανώς έργο του Φλάβιο Κάρλο Λαντσιάνι) και Ottone in villa (του Βιβάλντι). Το επόμενο έτος ερμήνευσε στη Ρώμη τις όπερες του Νικόλα Πορπόρα Μιθριδάτης και Σύφαξ, και στη Βενετία την Dalisa του Γιόχαν Άντολφ Χάσε στην παγκόσμια πρεμιέρα του έργου. Από το 1731 μέχρι το 1735 συμμετείχε σε μεγάλες παραγωγές όπερας στο Τορίνο, το Μιλάνο και άλλες πόλεις της βόρειας Ιταλίας. Από το 1736 to 1740 παρέμεινε στη Νάπολη, όπου έλαβε μέρος σε 11 πρεμιέρες, μία από τις οποίες ήταν η όπερα Ο Αχιλλεύς στη Σκύρο του Ντομενίκο Σάρρο, σε μια παράσταση με την οποία εγκαινιάσθηκε το νέο Θέατρο του Αγίου Καρόλου στις 4 Νοεμβρίου 1737, που παραμένει η παλαιότερη σε συνεχή λειτουργία λυρική σκηνή της οικουμένης.

Το 1739 ο Αμορεβόλι ταξίδεψε στη Βιέννη, όπου προσέλκυσε πολλή προσοχή, ιδίως με την ερμηνεία του στην όπερα Φέρασπις του Βιβάλντι. Στις 26 Δεκεμβρίου 1740 έλαβε μέρος στα εγκαίνια του νέου Βασιλικού Θεάτρου του Τορίνου, τραγουδώντας στην όπερα του Φραντσέσκο Φέο Αρσάκης. Το 1741 πρωτοτραγούδησε στη Φλωρεντία και στο Λονδίνο, παραμένοντας στη δεύτερη πόλη μέχρι τον Μάιο του 1743. Ο τενόρος επέστρεψε στην Ιταλία για τη σεζόν 1744-1745, κατά την οποία τραγουδούσε στο Μιλάνο. Απεφάσισε τότε να εγκατασταθεί στη Δρέσδη προκειμένου να έχει την ευκαιρία να ερμηνεύει τακτικά όπερες του Γιόχαν Άντολφ Χάσε. Εκεί ο Γερμανός συνθέτης τού έδωσε την ικανοποίηση να ερμηνεύσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς στην ομώνυμη όπερά του (Solimano) σε παγκόσμια πρεμιέρα το 1753.

Το 1748 ο Αμορεβόλι επισκέφθηκε και πάλι τη Βιέννη, όπου συνάντησε τον περίφημο λιμπρετίστα και καταξιωμένο ποιητή Πιέτρο Μεταστάζιο, που επαίνεσε την ικανότητά του στο τραγούδι. Εκεί ο τενόρος έλαβε μέρος σε τρίτα εγκαίνια θεάτρου, του Μπούργκτεατερ, τραγουδώντας στην όπερα του Γκλουκ Σεμίραμις αποκαλυφθείσα (Semiramide Riconosciuta). Τα επόμενα χρόνια έζησε στο Μιλάνο (το 1748-1749 και από το 1759 έως το 1764). Το 1764 απεφάσισε να αποσυρθεί από τη σκηνή. Επέστρεψε οριστικά στη Δρέσδη, όπου προσλήφθηκε από την Αυλή της Σαξονίας, αλλά μόνον ως τραγουδιστής μουσικής δωματίου και εκκλησιαστικών ύμνων, ερμηνεύοντας μέχρι περίπου το 1771. Ο Αμορεβόλι πέθανε στη Δρέσδη σε ηλικία 82.

Ερμηνευτικά χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άντζελο Αμορεβόλι θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους τενόρους του α΄ μισού του 18ου αιώνα και ηγέτης, μαζί με τον Αννιμπάλε Πίο Φάμπρι (και τον Φραντσέσκο Μποροζίνι), της λεγόμενης «εκδικήσεως των τενόρων» στον κόσμο του μπαρόκ μελοδράματος. Πριν από αυτούς, ο τενόρος, που επεδείκνυε τότε χαρακτηριστικά της φωνής του βαρύτονου, ερμήνευε τριτεύοντες ρόλους και κατόπιν ρόλους στην όπερα Μπούφα, συχνά ρόλους ηλικιωμένων γυναικών. Με την εμφάνιση της νέας τάξεως τενόρων υπό τον Αμορεβόλι τα πράγματα μεταβλήθηκαν: η περιοχή της φωνής παρέμεινε αρκετά «βαρυτονική», αλλά η πρωτάκουστη (κυριολεκτικά) επιδεξιότητα κολορατούρας της νέας γενιάς τενόρων απέδειξε την ισοτιμία τους με τους άλλους τραγουδιστές και επέτρεψε έτσι την άνοδο των τενόρων, που τελικώς κατέκτησαν πρωταγωνιστικούς ρόλους στις μπαρόκ όπερες. Ανέλαβαν αρκετούς μακρούς ρόλους πατέρων, ηγετών και «κακών» (το είδος ρόλων που αργότερα θα περνούσαν στον σύγχρονο βαρύτονο). Στον νέο αυτόν χώρο ο Αμορεβόλι ανέλαβε την ηγεσία, οπουδήποτε στην Ευρώπη και αν τραγουδούσε, με τη συγκατάνευση των μεγαλύτερων μουσικών της εποχής του, όπως ήταν ο Βιβάλντι και ο Χάσε. Ο Αμορεβόλι συνεργάσθηκε πολλά χρόνια με τον Χάσε στη Δρέσδη. Η συνεργασία τους έφθασε στο αποκορύφωμά της με το αλέγκρο της Σεγέστης «Solcar pensa un mar sicuro», από την εκδοχή της όπερας Αρμίνιος, που παρουσιάσθηκε στη Δρέσδη το 1745. Αυτή ήταν η πλέον δεξιοτεχνική άρια κολορατούρα που είχε έως τότε εκχωρηθεί ποτέ σε ανδρική φωνή.^[2]

Πρώτη ερμηνεία ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμορεβόλι ερμήνευσε για πρώτη φορά στην ιστορία τους αρκετούς ρόλους έργων όπερας. Ο ακόλουθος κατάλογος τέτοιων ρόλων δεν είναι πλήρης.

Ρόλος	Όπερα	Είδος	Συνθέτης	Πόλη και θέατρο	Ημερομηνία
Μάξιμος	Έτσιο	μελόδραμα	Ρικκάρντο Μπρόσκι	Βασιλικό Θέατρο του Τορίνου	26 Δεκεμβρίου 1730
Οδυσσέας^[3]	Ο Αχιλλεύς στη Σκύρο	μελόδραμα (όπερα σέρια)	Ντομενίκο Ν. Σάρρο	Νεάπολη, νέο Θέατρο του Αγίου Καρόλου (εγκαίνια)	4 Νοεμβρίου 1737
Κλεισθένης	Η Ολυμπιάς	μελόδραμα	Λεονάρντο Λέο	Νεάπολη, νέο Θέατρο του Αγίου Καρόλου	19 Δεκεμβρίου 1737
Λύκας/Δίας	Ο γάμος της Ψυχής με τον Έρωτα	festa teatrale	Λεονάρντο Λέο	Νεάπολη, νέο Θέατρο του Αγίου Καρόλου	23 Ιουνίου 1738
Φοινίκιος^[4]	Δημήτριος	ηρωική όπερα (παστίς, 3η εκδοχή)	Λεονάρντο Λέο (Πράξη 1 & μέρος της 2ης), Λορέντσο Φάγκο, Τζαν Φραντσέσκο ντε Μάτζο, Νικόλα Λογκροσίνο (Πράξη 2), Ρικκάρντο Μπρόσκι (Act 3)	Νεάπολη, νέο Θέατρο του Αγίου Καρόλου	30 Ιουνίου 1738
Χοσρόης	Ο Αδριανός στη Συρία	μελόδραμα	Τζοβάννι Αλμπέρτο Ριστόρι	Νεάπολη, Βασιλικό Θέατρο του Αγίου Καρόλου	19 Δεκεμβρίου 1739
Λατίνος	Ο θρίαμβος της Καμίλας	μελόδραμα (ηρωική όπερα, 1η εκδοχή)	Νικόλα Πορπόρα	Νεάπολη, Βασιλικό Θέατρο του Αγίου Καρόλου	20 Ιανουαρίου 1740
Μιθράνης	Αρσάκης	όπερα σέρια σε 3 πράξεις	Φραντσάσκο Φέο	Νέο Βασιλικό Θέατρο του Τορίνου (εγκαίνια)	26 Δεκεμβρίου 1740
Αρτάβανος	Αρταξέρξης	μελόδραμα	Τζουζέππε Αρένα	Νέο Βασιλικό Θέατρο του Τορίνου	21 Ιανουαρίου 1741
Υρκανός	Σεμίραμις αποκαλυφθείσα	μελόδραμα	Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ	Βιέννη, Μπούργκτεατερ (εγκαίνια)	14 Μαΐου 1748
Μανίλιος	Αττίλας ο Βασιλεύς	μελόδραμα	Γιόχαν Άντολφ Χάσε	Δρέσδη, Όπερα Ζέμπερ (Hoftheater)	12 Ιανουαρίου 1750
Δάφνις	Ευρυδίκη	favola pastorale per musica (παστίς)	Νικολό Τζομμέλλι, Αντρέα Μπερνασκόνι, Γκέοργκ Βάγκενζαϊλ, Ίγκνατς Χόλτσμπαουερ, Γιόχαν Άντολφ Χάσε και Μπαλντασάρε Γκαλούπι	Βιέννη, Hof-Burgtheater	26 Ιουλίου 1750
Σουλεϊμάν	Σουλεϊμάν	μελόδραμα (1η εκδοχή)	Γιόχαν Άντολφ Χάσε	Δρέσδη, Hoftheater	5 Φεβρουαρίου 1753

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

S. Caruselli (επιμ.): Grande enciclopedia della musica lirica, Longanesi & C. Periodici S.p.A., Ρώμη, τόμ. 4, σσ. 1196/1197
R. Celletti: Storia del belcanto, Discanto Edizioni, Φιέζολε 1983
S. Hansell, K. Lipton: New Grove Dictionary of Music and Musicians (το αντίστοιχο λήμμα)
W.C. Holmes: Opera Observed: Views of a Florentine Impresario in the Early Eighteenth Century, Σικάγο 1993
S. Mamy: Les grands castrats napolitains à Venise au XVIIIe siècle, Λιέγη 1994, σσ. 41, 120
Τάσος Ν. Πετρής: Το λήμμα «Αμορεβόλι Άγγελος» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 4, σελ. 733
E. Selfridge-Field: Pallade veneta: Writings on Music in Venetian Society 1650-1750, Βενετία 1985, σελ. 310
G. Zechmeister: Die Wiener Theater nächst der Burg und nächst dem Kärntnertor von 1747 bis 1776, Βιέννη 1971

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ www.operone.de/repro/reproa.php?seite=10. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
↑ R. Celletti, όπ. π., σελ. 129
↑ Reinhard Strohm: Dramma Per Musica: Italian Opera Seria of the Eighteenth Century, σελ. 109
↑ Σύμφωνα με το αρχικό λιμπρέτο, που εκδόθηκε από τον Francesco Ricciardo στη Νάπολη το 1738 (πρβλ. Internet Culturale Αρχειοθετήθηκε 2016-10-05 στο Wayback Machine. and Italianopera.org)

[3db88d828d2520e89d1e0f4a518bf7e2e1be31eb-1] www.operone.de/repro/reproa.php?seite=10. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.

[2] R. Celletti, όπ. π., σελ. 129

[3] Reinhard Strohm: Dramma Per Musica: Italian Opera Seria of the Eighteenth Century, σελ. 109

[4] Σύμφωνα με το αρχικό λιμπρέτο, που εκδόθηκε από τον Francesco Ricciardo στη Νάπολη το 1738 (πρβλ. Internet Culturale Αρχειοθετήθηκε 2016-10-05 στο Wayback Machine. and Italianopera.org)

[1]

[2]

[3]

[4]