Άγαλμα του Έμπι-Ιλ
Το άγαλμα του Έμπι-Ιλ (Ebih-Il) χρονολογείται περίπου στο 2500 π.Χ. Αναπαριστά μία ανδρική μορφή σε ευλαβική στάση που προσεύχεται. Είναι ο Έμπι-Ιλ, αξιωματούχος της αρχαίας πόλης-κράτους Μάρι που βρίσκεται στην ανατολική Συρία, στο σημερινό Τελ Χαρίρι, λίγα χιλιόμετρα δυτικά της δυτικής όχθης του Ευφράτη. Ανακαλύφθηκε στον ναό της Ιστάρ στο Μάρι, στη διάρκεια των ανασκαφών που διηύθυνε ο Γάλλος αρχαιολόγος Αντρέ Παρρότ. Είναι κατασκευασμένο από γύψο με ενθέματα σχιστόλιθου, κοχυλιών και λάπις λάζουλι. Είναι ένα αριστουργηματικό έργο, και εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου.[1]
Σύντομη περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το άγαλμα έχει ύψος 52.5 εκ., πλάτος 20.6 εκ. και βάθος 30 εκ. Είναι φτιαγμένο από σχεδόν διαφανές λείο αλάβαστρο. Απεικονίζει τον Έμπι-Ιλ καθισμένο σε ψάθινο κάθισμα. Βρίσκεται σε στάση λατρείας με τα χέρια σφιχτά ενωμένα μπροστά από το στήθος του, φανερώνοντας την αφοσίωσή του στη θεότητα.[1]
Το κεφάλι του είναι ξυρισμένο. Κάθετοι βόστρυχοι σχηματίζουν τη μακριά γενειάδα του, όπου έχουν ανοιχθεί οπές, στις οποίες αρχικά υπήρχε ένθετο κάποιο άλλο υλικό που σήμερα δεν σώζεται.[1] Η γενειάδα τονίζει τις παρειές του προσώπου και τα καλοσμιλεμένα χείλη του στα οποία διακρίνεται ένα αμυδρό χαμόγελο. Τα ορθάνοιχτα μπλε μάτια της μορφής φτιάχτηκαν με ιδιαίτερη φροντίδα και προσοχή στη λεπτομέρεια. Για τις βλεφαρίδες και τα βλέφαρα, τον κερατοειδή και την ίριδα, χρησιμοποιήθηκε αντίστοιχα ένας συνδυασμός από σχιστόλιθο, κοχύλια και λάπις λάζουλι.[2] Το λάπις λάζουλι που χρησιμοποιήθηκε για την ίριδα των ματιών είναι μία πρώτη ύλη εισηγμένη στη Συρία από το μακρυνό Αφγανιστάν.[1]
Ο άνδρας φορά μακρύ ένδυμα στο κάτω μέρος του σώματος και είναι γυμνός από τη μέση και πάνω. Έχει τα χέρια λυγισμένα στο στήθος, με την αριστερή παλάμη μέσα στη δεξιά.[2] Το μοναδικό ένδυμα του άνδρα είναι η σουμεριακή φούστα που ονομάζεται καυνάκης (ή γαυνάκης) την οποία φορούσαν σε τελετουργίες. Το περίεργο αυτό είδος φούστας φαίνεται πως φτιαχνόταν από δέρμα ζώου (πιθανώς προβάτου ή γίδας) όπως υποδηλώνει η παρουσία μίας ουράς στο πίσω μέρος του ενδύματος.[1]
Τα πόδια του αγαλμάτιου δεν σώθηκαν, όμως διατηρείται ακόμη κάτω από τη φούστα το ανώτερο τμήμα τους.[2]
Στην πίσω πλευρά του αγάλματος υπάρχει επιγραφή σε σφηνοειδή γραφή η οποία ταυτίζει το έργο:
" Άγαλμα του Έμπι-Ιλ, του επιστάτη, αφιερωμένο στην Ιστάρ".[1]
Ανασκαφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το αγαλμάτιο ανακαλύφθηκε σε δύο τμήματα από τη γαλλική ανασκαφική ομάδα του Αντρέ Παρρότ.[3] Το κεφάλι βρέθηκε στον δρόμο της εξωτερικής αυλής του ναού της Ιστάρ.[2] Το σώμα βρέθηκε σε απόσταση μερικών μέτρων πιο μακριά από το κεφάλι μαζί με ένα μικρότερο αγαλματίδιο του βασιλιά Lamgi του Μάρι.[3] Όταν βρέθηκε, το άγαλμα του Έμπι-Ιλ είχε σπασμένο το αριστερό χέρι και τον αγκώνα, ενώ ο δεξιός αγκώνας ήταν στη βάση του θρυμματισμένος.[2] Τα αγάλματα αυτά ήταν η πρώτη μεγάλη ανακάλυψη στις ανασκαφές της θέσης Μάρι, οι οποίες ξεκίνησαν τον χειμώνα του 1933.[4]
Λεπτομέρειες του αγάλματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Η εκφραστικότητα του προσώπου του Έμπι-Ιλ. Τα χέρια στο στήθος σε στάση προσευχής. -
Προφίλ του Έμπι-Ιλ που προσεύχεται. Φορά την τελετουργική φούστα καυνάκης από δέρμα προβάτου. -
Λεπτομέρεια των ματιών του Έμπι-Ιλ που αποδίδονται με μοναδική εκφραστικότητα και χρήση ένθετου λάπις λάζουλι στην ίριδα. -
Επιγραφή σε σφηνοειδή γραφή στο πίσω μέρος του αγάλματος με αφιέρωση του Έμπι-Ιλ στη θεά Ιστάρ. -
Λεπτομέρεια του πλεκτού ψάθινου καθίσματος του Έμπι-Ιλ. -
Το άγαλμα του Έμπι-Ιλ στο Μουσείο του Λούβρου.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]• Cluzan, Sophie; Lecompte, Camille; Musée du Louvre. Département des antiquités orientales (2011). Ebih-Il (in French). Paris: Louvre éditions. ISBN 9782757205099
• Parrot, André (1935). "Les fouilles de Mari (Première campagne)" (PDF). Syria (in French). Institut français du Proche-Orient. 16 (1): 1–28