Πτηνόν (αστερισμός)
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Πτηνόν | |
|---|---|
 πατήστε για μεγαλύτερη εικόνα | |
| Συντομογραφία | Aps |
| Λατινικό όνομα | Apus |
| Γενική | Apodis |
| Έκταση | 206,3 τετ. μοίρες (0,500 %) Κατάταξη 67ος |
| Αριθμός άστρων (μέγεθος ? 6,5) |
39 |
| Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 7°N - 90°S | |
Πτηνόν (Λατινικά: Apus, συντομογραφία: Aps) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1603, από τους Keyser και Houtman στην Ουρανομετρία τους, και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός, αόρατος από την Ελλάδα, και συνορεύει με τους εξής επτά αστερισμούς: Νότιον Τρίγωνον, Διαβήτης, Μυία, Χαμαιλέων, Οκτάς, Ταώς και Βωμός.
Η μορφή Apous, που βρίσκεται στον Καίσιο, είναι πιστότερη στο ελληνικό πρωτότυπο. Η λέξη εννοεί το είδος πουλιού «άπους» της Νέας Γουινέας, γνωστότερο ως Παραδείσιο πτηνό (το πουλί του Παραδείσου), το Paradisaeus Ales του Καισίου. Ο Bayer το αναφέρει ως Apis Indica (= Ινδική Μέλισσα) στην πλανισφαίρα του των νέων νότιων αστερισμών, όπου όμως απεικονίζεται ως πουλί. Στη συντομευμένη γερμανική έκδοση του έργου του Bayer (1720) εμφανίζεται ως Apus Indica και στα γερμανικά Indischer Vogel. Στο παρελθόν εμφανιζόταν και η ονομασία Avis Indica, που επίσης σημαίνει «Το Πτηνόν των Ινδιών».
Σε αγγλόφωνες πηγές, όπως στην πρώτη αγγλική έκδοση της «Λαϊκής Αστρονομίας» του Φλαμαριόν (19ος αι.), το Πτηνόν έχει αποδοθεί ως το οικιακό χελιδόνι, από το είδος Hirundo apus = το πετροχελίδονο.
Στην Κίνα το Πτηνόν εμφανίζεται ως E Cho, δηλαδή το «Περίεργο σπουργίτι», καθώς επίσης και ως το «Μικρό Πτηνό-Θαύμα». Αλλά ο Ιούλιος Σίλερ μετέβαλε εντελώς τον χαρακτήρα του αστερισμού ενώνοντάς τον με τον Χαμαιλέοντα και την Μυία, και σχηματίζοντας από το σύνολο τη βιβλική Εύα.
Οι φωτεινότεροι αστέρες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γκουλντ απέδιδε στον αστερισμό 67 αστέρες μέχρι έβδομου μεγέθους.
- Ο α Πτηνού έχει φαινόμενο μέγεθος 3,83 και φασματικό τύπο K3 IIIa.
- Ο β Πτηνού έχει φαινόμενο μέγεθος 4,24 και φασματικό τύπο K0 III.
- Ο γ έχει φαιν.μέγεθος 3,89 και φασμ.τύπο G8-K0 III. Απέχει, όπως και ο β, περί τα 160 έτη φωτός από τη Γη.
- Ο δ1 έχει φαιν.μέγεθος 4,68 και φασμ.τύπο M5 IIIb.
- Ο ζ έχει φαιν.μέγεθος 4,78 και φασμ.τύπο K2 III.
Αξιοσημείωτα στον αστερισμό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το σφαιρωτό σμήνος NGC 6101 έχει φαιν.μέγεθος 9,3 και φαινόμενη διάμετρο 11΄.
- Το αμυδρότερο σφαιρωτό σμήνος IC 4499 έχει φαιν.μέγεθος 10,6 και φαινόμενη διάμετρο 8΄.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
