Ψήνα Ιωαννίνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°34′55.70″N 20°41′40.70″E / 39.5821389°N 20.6946389°E / 39.5821389; 20.6946389

Ψήνα
Ψήνα is located in Greece
Ψήνα
Ψήνα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
ΔήμοςΔωδώνης, Τοπική Κοινότητα Ψήνας
Δημοτική ΕνότηταΔωδώνης
Δημοτική ΚοινότηταΨήνας
Γεωγραφία
ΝομόςΙωαννίνων
Υψόμετρο660 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος74
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας455 00
Τηλ. κωδικός2651

Η Ψήνα είναι ορεινό χωριό της πρώην επαρχίας Δωδώνης της Ηπείρου στο νομό Ιωαννίνων.[1]

Γεωγραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ψήνα είναι κτισμένη στους νοτιοανατολικές πλαγιές του βουνού Προφήτης Ηλίας[2] σε υψόμετρο 660 μέτρων[3]. Το χωριό βρίσκεται 37 χλμ. (οδικά) ΝΔ. από την πόλη των Ιωαννίνων 28 χλμ., 60 χλμ. Α.-ΒΑ. από την Ηγουμενίτσα και 11 χλμ. βόρεια από τον κόμβο Τύριας της Εγνατίας Οδού[4]. Στη τοποθεσία «Καστρί» υπάρχουν ίχνη αρχαίας ακρόπολης που έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος[5] αλλά δεν έχει ανασκαφεί ακόμα. Πιθανολογείται ότι πρόκειται για την ακρόπολη της αρχαίας πόλης Λύγγου. Η ευρύτερη περιοχή, την περίοδο της τουρκοκρατίας - γύρω στα 1800, ανήκε στην Ιερά Μονή Παναγίας της Ελεούσας (του νησιού Ιωαννίνων), η οποία οικοδόμησε το σχολείο και την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (1880 με 1882), που αποτελούν σημερινά αξιοθέατα του χωριού. Για την προέλευση της ονομασίας του υπάρχουν τρεις εκδοχές. Η πρώτη ότι προέρχεται από κάποιον Γιαννιώτη με όνομα ή παρατσούκλι Ψήνας που είχε μεγάλη περιουσία στην περιοχή. Η δεύτερη ότι είναι από την βυζαντινή περίοδο και τη λέξη «καρβούνοψις» που σημαίνει αυτός που έχει όψη σαν κάρβουνο, δηλ. καρβουνιάρης και η τρίτη ότι είναι σλαβικής προέλευσης από την περίοδο της καθόδου των Σλάβων στην περιοχή της Ηπείρου μετά το 550[2].

Διοικητικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την απελευθέρωση, το 1919 με το ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919, ο οικισμός Ψήνα ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας[6]. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί τη τοπική κοινότητα Ψήνας που ανήκει στη δημοτική ενότητα Δωδώνης του Δήμου Δωδώνης και σύμφωνα με την απογραφή 2011 ο οικισμός έχει πληθυσμό 66 κατοίκους[7].

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 280, τομ. 35. 
  2. 2,0 2,1 User, Super. «Δ.Ε. Δωδώνης». dodoni.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021. 
  3. «Ψήνα ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, Δήμος ΔΩΔΩΝΗΣ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021. 
  4. «Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ πόλεων, χωριών - apostaseis.gr». www.apostaseis.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2018. 
  5. Nikos, Kapetanakos E. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2018. 
  6. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2018. 
  7. «Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2017.