Χουάν Βισέντε Γκόμες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χουάν Βισέντε Γκόμες
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση24  Ιουλίου 1857[1][2][3]
Τάτσιρα
Θάνατος17  Δεκεμβρίου 1935[4][1][2]
Μαρακάι[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΒενεζουέλα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙσπανικά[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
πολιτικός[7]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός και στρατιώτης
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Βενεζουέλας (1908–1913)
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος του Καρόλου Γ΄ της Ισπανίας (1922)[8]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Ισαβέλλας της Καθολικής
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λεοπόλδου
Collar of the Order of Pope Pius IX
Τάγμα του Φρανσίσκο ντε Μιράντα
Τάγμα του Ελευθερωτή
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Χουάν Βισέντε Γκόμες (Juan Vicente Gómez, γνωστός επίσης με τα προσωνύμια «Βίσονας» και «Άξιος», Καπάκο - πλέον Ιντεπεντέντσια- Τακίρα, Βενεζουέλα, 24 Ιουλίου 1857 – Μαρακάυ, 18 Δεκεμβρίου 1935) ήταν Κολομβιανής καταγωγής αυτόκλητος στρατηγός της Βενεζουέλας και μετέπειτα δικτάτοράς της επί 27 συνεχόμενα έτη (1908 – 1935). Σε μία χώρα όπου τα στρατιωτικά πραξικοπήματα διαδέχονταν το ένα το άλλο[9] και που συνήθως ήταν ο υπουργός Στρατιωτικών του ενός δικτάτορα εκείνος ο οποίος τον ανέτρεπε για να αναλάβει στη θέση του, επίσης παράνομα, την εξουσία, ο Γκόμεζ ευτύχησε να κρατήσει τα ηνία της Βενεζουέλας περισσότερο από κάθε άλλον, ενώ ήταν από τους ελάχιστους που πέθαναν με φυσικό θάνατο, στο κρεβάτι τους, από καθαρώς παθολογικά αίτια.

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με μία εκδοχή, ο Γκόμεζ είχε γεννηθεί στην πόλη Κούκουτα της γειτονικής Κολομβίας, σε πολύ κοντινή απόσταση από τα σύνορα. Από μικρή ηλικία έως και τα σαράντα του χρόνια, ο Γκόμεζ εργάσθηκε στη γενέτειρά του, σαν βοηθός κρεοπώλη, στην επιχείρηση του Βενεζουελανού πολιτικού εξόριστου Σιπριάνο Κάστρο (1858 – 1924). Ο Κάστρο, που ήταν ιδιοκτήτης μεγάλων εκτάσεων γης, κατάλληλης για την εκτροφή ζώων («εστάνσιας») συγκρότησε ένα μισθοφορικό σώμα ενόπλων ανδρών, αυτοπροσδιορίσθηκε «στρατηγός» κι έχρισε τον Γκόμεζ «συνταγματάρχη». Το 1899 ο στρατός του Κάστρο διέσχισε τα σύνορα και, διανύοντας μία απόσταση περίπου 1.270 χιλιομέτρων υπό αντίξοες συνθήκες, εισήλθαν τελικά στο Καράκας και ανέτρεψαν το καθεστώς του προέδρου – δικτάτορα στρατηγού Αντράδε.

Μέλος της επαναστατικής κυβέρνησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κάστρο έγινε ο νέος «πρόεδρος» της χώρας ενώ ο Γκόμεζ τοποθετήθηκε διοικητής του Ομοσπονδιακού Διαμερίσματος του κράτους. Το 1902 ο Γκόμεζ έλαβε προαγωγή σαν «αντιπρόεδρος» των «Ηνωμένων Πολιτειών της Βενεζουέλας» (όπως ονομάσθηκε το πολίτευμα), μίας Πολιτειακής, δηλαδή, Ομοσπονδίας. Παράλληλα ο ίδιος κατείχε το σημαντικό αξίωμα του υπουργού Στρατιωτικών, το μόνο που του είχε επίσημα ανατεθεί έως τότε.

Στην κορυφή της χώρας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χουάν Γκόμεζ (1911)

Το Σεπτέμβριο του 1908 ο Κάστρο ασθένησε και χρειάστηκε ιατρική βοήθεια (είχε ανάγκη να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, προκειμένου να αποκατασταθεί η υγεία του) και ο Γκόμεζ τον έπεισε να την αναζητήσει στο εξωτερικό και πιο συγκεκριμένα στη Γερμανία. Μόλις όμως, ο πρόεδρος αναχώρησε ατμοπλοϊκώς για την Ευρώπη, αφήνοντας αναπληρωτή του το Γκόμεζ, αυτός τον κατήγγειλε δημόσια σαν τύραννο, τον κήρυξε έκπτωτο δεσμεύοντας, παράλληλα τα κεφάλαιά του που είχαν τηλεγραφικά μεταφερθεί σε Τράπεζα του Βερολίνου και τέθηκε επικεφαλής του καθεστώτος, ως αρχηγός («Χέφε») μίας «Κίνησης Εθνικής Αποκατάστασης». Έχρισε τον εαυτό του σαν «προσωρινό πρόεδρο της Δημοκρατίας» και, με διάταγμά του, υποχρέωσε τον Κάστρο σε μόνιμη εξορία, με τον τελευταίο να μην καταφέρει να επιστρέψει ποτέ, έως το θάνατό του, στη χώρα του.

Εσωτερική πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με ζητούμενο την άμεση αντιμετώπιση των μεγάλων εμφύλιων συρράξεων που ταλάνιζαν τη Βενεζουέλα, ο Γκόμεζ προχώρησε στη λήψη μίας σειράς ριζοσπαστικών μέτρων, τα οποία κατέληξε, ωστόσο, να εξυπηρετούν τον ίδιο και το περιβάλλον του, ενώ φρόντισε να συσσωρεύσει μία τεράστια περιουσία. Πιο συγκεκριμένα, απαγόρευσε τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων και μείωσε το στράτευμα στον αριθμό των 10.000 ανδρών, εκ των οποίων οι 7.000 υπηρετούσαν σαν προσωπική του σωματοφυλακή. Απαγόρευσε με επιβολή αυστηρών ποινών την οπλοφορία για τους πολίτες και τους ξένους, καταπολεμώντας έτσι, τη μεγάλη εγκληματικότητα που μάστιζε, ακόμη και για λόγους ψυχαγωγίας, τη Βενεζουέλα. Ανέλαβε εκστρατεία κατά του αναλφαβητισμού (ο ίδιος ήταν παντελώς αμόρφωτος), ενίσχυσε τις στρατιωτικές υποδομές, πραγματοποίησε μεγάλα δημόσια έργα και παρείχε φθηνή κατοικία στα εργατικά στρώματα. Επίσης έκανε προσπάθεια για να ελέγξει τη μετανάστευση, αναμόρφωσε τη γεωργική και την κτηνοτροφική παραγωγή και κατάργησε (υποκριτικά) τα τυχερά παίγνια, αλλά και το κρατικό μονοπώλιο. Προχώρησε ακόμη, σε εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, σε εκβιομηχάνιση της οικονομίας και ανήγγειλε την αναδιανομή του πλούτου, προς όφελος των αδυνάτων. Σύντομα η προσωπική του περιουσία ανήλθε στο ύψος των 800 εκατομμυρίων «μπολίβαρες» (εθνικό νόμισμα) ενώ κάθε προσπάθεια εναντίωσής του, καταπνίγονταν με αμείλικτο τρόπο. Η εξουσία του εδραιώθηκε με τη δύναμη της τρομοκρατικής καταστολής και των διώξεων, ενώ όργανά του ήταν υπεύθυνα για συλλήψεις, κακοποιήσεις, βασανισμούς και δολοφονίες πολιτικών του αντιπάλων.Όσοι φοιτητές, τέλος, συλλαμβάνονταν για ανατρεπτική δράση, στέλνονταν να εργασθούν υπό άθλιες συνθήκες σε κάτεργα, από όπου ελάχιστοι επέστρεφαν ζωντανοί. Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική που εφάρμοσε, αυτή είχε χαρακτηριστικά απομονωτισμού, ενώ μετέφερε την έδρα του από την πρωτεύουσα Καράκας στο Μαρακάυ, όπου και δεχόταν τις διπλωματικές αποστολές.

Συνταγματικές αυθαιρεσίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1929 ο Γκόμεζ «εκλέχθηκε» για δεύτερη φορά στον προεδρικό θώκο, όμως αποσύρθηκε από την προεδρία και τοποθετώντας στη θέση αυτή έναν συνταξιούχο νομικό, το Χουάν Μπαουτίστα, ο ίδιος ανέλαβε το υπουργείο Στρατιωτικών. Δύο χρόνια μετά εκδίωξε τον πρόεδρο και έγινε ο ίδιος «συνταγματικός» ηγέτης.

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκόμεζ παρέμεινε άγαμος για όλη τη διάρκεια του βίου του, είχε όμως πλήθος από ερωμένες, με τις οποίες απέκτησε 94 παιδιά, τα οποία αναγνώρισε όλα. Υπάρχουν διαδόσεις σχετικά με την υγεία του, αφού πολλοί υποστήριξαν ότι έπασχε από λέπρα ή κάποιο άλλο δερματικό νόσημα. Μερικά χρόνια μετά το θάνατό του, που ήρθε όταν είχε φτάσει σε ηλικία 78 (ή 76) ετών από κάποια αδιευκρίνιστη ασθένεια, διαδόθηκε η φήμη ότι σε νεαρή ηλικία είχε συνευρεθεί με μία Ρωσίδα που ακολούθως έφερε στον κόσμο τον γενικό γραμματέα του ΚΚΣΕ, Ιωσήφ Στάλιν, με τον οποίο ο Γκόμεζ παρουσίαζε εμφανέστατη φυσιογνωμική (και όχι μόνο) ομοιότητα [10].

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb121636398. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Juan-Vicente-Gomez. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 11401920. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb121636398. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  8. BOE-A-1922-6594.
  9. ««Βενεζουέλα: Πως φτάσαμε μέχρι εδώ» Ανακτήθηκε στις 12/2/2020». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  10. «Βίσων, ο κρεοπώλης - δικτάτωρ» Ανακτήθηκε στις 12/2/2020