Χιλιόμετρο
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το χιλιόμετρο (σύμβολο: km ή χλμ.) είναι μονάδα μέτρησης του μήκους και χρησιμοποιείται για την μέτρηση μεγάλων αποστάσεων σε όλες σχεδόν τις χώρες διεθνώς, με μοναδικές εξαιρέσεις τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου χρησιμοποιείται το μίλι ξηράς, που είναι ίσο με 1.609,344 μέτρα. Το χιλιόμετρο είναι πολλαπλάσιο της μονάδας μέτρο (m) του Διεθνούς Συστήματος Μονάδων (S.I.). Ένα χιλιόμετρο είναι ίσο με χίλια μέτρα: 1 km = 1.000 m.
Το τετραγωνικό χιλιόμετρο (σύμβολο km2 ή χλμ2), είναι μονάδα μέτρησης επιφανείας, αντιστοιχεί σε επιφάνεια που έχει πλάτος ένα χιλιόμετρο και μήκος ένα χιλιόμετρο. (1 km × 1 km = 1 km2). 1 km2 = 106 m2.
Το κυβικό χιλιόμετρο (σύμβολο km3 ή χλμ3) είναι μονάδα μέτρησης του όγκου που ορίζεται με πλάτος ένα χιλιόμετρο, μήκος ένα χιλιόμετρο και ύψος ένα χιλιόμετρο. (1 km × 1 km × 1 km = 1 km3). 1 km3 = 109 m3.
Σε κυβικά χιλιόμετρα υπολογίζονται συνηθέστερα αποθέματα ορυκτών και πετρωμάτων, τα ηφαιστειακά νέφη και η ποσότητα της ηφαιστειακής τέφρας, καθώς και η ολική ποσότητα νερού φυσικών ή τεχνητών λιμνών υδροδότησης.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με διάταγμα της 8ης Μαΐου 1790, η Γαλλική Εθνική Συντακτική Συνέλευση διέταξε τη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών να αναπτύξει ένα νέο σύστημα μέτρησης. Τον Αύγουστο του 1793, η Γαλλική Εθνική Συνέλευση όρισε το μέτρo ως το μοναδικό σύστημα μέτρησης μήκους στη Γαλλική Δημοκρατία και βασίστηκε στο 1/10 εκατομμυριοστό της απόστασης από τους πόλους (είτε Βόρειο είτε Νότιο) έως τον Ισημερινό. Το πρώτο όνομα του χιλιομέτρου ήταν "Millaire". Αν και το μέτρο ορίστηκε επίσημα το 1799, το μυριάμετρο (10.000 μέτρα) προτιμήθηκε από το "χιλιόμετρο" για καθημερινή χρήση. Ο όρος "myriamètre" εμφανίστηκε πολλές φορές στο κείμενο του βιβλίου του Develey: Physique d'Emile: ou, Principes de la science de la nature[1], (δημοσιεύτηκε το 1802), ενώ ο όρος χιλιόμετρο εμφανίστηκε μόνο σε ένα παράρτημα. Οι γαλλικοί χάρτες που δημοσιεύθηκαν το 1835 είχαν κλίμακες που έδειχναν μυριάμετρα και "lieues de Poste" (Ταχυδρομικές λίγκες των 4.288 μέτρων).[2]
Οι Ολλανδοί, από την άλλη, υιοθέτησαν το χιλιόμετρο το 1817, αλλά του έδωσαν την τοπική ονομασία του mijl. Μόλις το 1867 ο όρος "χιλιόμετρο" έγινε η μόνη επίσημη μονάδα μέτρησης στην Ολλανδία που αντιπροσωπεύει 1.000 μέτρα.
Δύο γερμανικά εγχειρίδια που χρονολογούνται το 1842[3][4] και το 1848[5] αντίστοιχα δίνουν ένα στιγμιότυπο της χρήσης του χιλιομέτρου σε όλη την Ευρώπη: το χιλιόμετρο χρησιμοποιούνταν στην Ολλανδία και στην Ιταλία και το μυριαμέτρο χρησιμοποιούνταν στη Γαλλία.
Το 1935, η Διεθνής Επιτροπή Βαρών και Μέτρων (CIPM) κατάργησε επίσημα το πρόθεμα «μύρια-» και μαζί του το «μυριάμετρο», αφήνοντας το χιλιόμετρο ως αναγνωρισμένη μονάδα μήκους για μετρήσεις αυτού του μεγέθους.[6]
Ισοδυναμία με άλλες μονάδες μήκους
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Ισοδυναμίες | |
|---|---|
| 1 km χιλιόμετρο | =1.000 m (μέτρα) |
| ≈3.281 ft (πόδια) | |
| ≈1.094 yd (υάρδες) | |
| ≈0,691 mi (μίλια) | |
| ≈0,540 ναυτικά μίλια | |
| ≈6,68 × AU | |
| ≈1,06 × ly (έτη φωτός) | |
| ≈3,24 × pc (Παρσέκ) | |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Develey, Emmanuel (1802). Physique d'Emile: ou, Principes de la science de la nature. v. 1.
- ↑ «New location». www.mereweather.net. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «Videokonferenz». simplemeeting.de. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «Videokonferenz MEETING». simplemeeting.de. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «Category:Lehrbuch des gesammten Rechnens für die vierte Classe der Hauptschulen in den k.k. Staaten (Franz Mozhnik) - Wikimedia Commons». commons.wikimedia.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ Cunningham, P. The basis of measurement. Vol. 2, Metrication and current practice. Chippenham: Picton Pub. ISBN 0-948251-84-0. 59592938.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Hans-Joachim v. Alberti: Maß und Gewicht. Geschichtliche und tabellarische Darstellungen von den Anfängen bis zur Gegenwart. Akademie-Verlag, Berlin 1957.
- Johannes Hoppe-Blank: Vom metrischen System zum Internationalen Einheitensystem. Physikalisch-Technische Bundesanstalt, Braunschweig 1975, Bericht PTB-ATWD-5.
- Reinhard Kreutzfeldt: Das Archivmeter – Zur Begründung des metrischen Systems vor 200 Jahren. In: Der Vermessungsingenieur. 3/99, Verlag Chmielorz, 1999, S. 156–158.
- Harald Schnatz: Länge – Die SI-Basiseinheit Meter. In: PTB-Mitteilungen. 1/2012, S. 7–22. (online)