Μάχη του ποταμού Τρεβία (218 π.Χ.)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάχη του Τρεβία
Μέρος του Β΄Καρχηδονιακού Πολέμου
Μάχη του Τρεβία
Χρονολογία18 Δεκεμβρίου 218 π.Χ.
ΤόποςΠοταμός Τρέβια, Βόρεια Ιταλία
ΈκβασηΚαρχηδονιακή Νίκη
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Τιβέριος Σεμπρόνιος Λόγγος
Δυνάμεις
40.000 στρατιώτες
30.000 πεζούς
10.000 ιππείς
37 ελέφαντες
42.000 στρατιώτες
18.0000 λεγεωνάριοι
20.000 σύμμαχοι
04.000 ιππείς
Απώλειες
4-5.000 πεζικό
και 36 ελέφαντες
26.000 νεκροί
02.000 τραυματίες
02.000 αιχμάλωτοι

Η μάχη του ποταμού Τρεβία ήταν η πρώτη μεγάλη μάχη του Β' Καρχηδονιακού Πολέμου και έλαβε χώρα στις 18 Δεκεμβρίου του 218 π.Χ. μεταξύ των καρχηδονιακών δυνάμεων του Αννίβα και της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Μετά την συντριβή των Ρωμαίων ο Αννίβας προσάρτησε τα βόρεια της χερσονήσου και προχώρησε προς την κεντρική Ιταλία που είχε ως αποτέλεσμα την φονική μάχη της λίμνης Τρασιμένης.

Στρατηγικό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αννίβας μετά τη δολοφονία του γαμπρού το Ασδούρβα του Μεγαλοπρεπή ανακηρύχθηκε διοικητής των καρχηδονιακών στρατευμάτων στην Ιβηρική χερσόνησο. Πρώτος στόχος ήταν να ολοκληρώσει την προσάρτηση της Ισπανίας πολιορκώντας το Σαγούντο, μια πλούσια πόλη που αποτελούσε βασικό σύμμαχο της Ρώμης. Ύστερα από σκληρή πολιορκία τα τείχη κατέρρευσαν και οι Καρχηδόνιοι κατέστρεψαν την πόλη ολοσχερώς. Η ενέργεια αυτή αποτέλεσε και την αφορμή για την έναρξη του Β΄ Καρχηδονιακού Πολέμου. Η στρατηγική που θα ακολουθούσε ο Αννίβας δεν είχε ως στόχο την άμυνα αλλά την επίθεση με αποτέλεσμα ο τελευταίος και ένα στράτευμα 60.000 Καρχηδόνιων, Λίβυων και Νουμίδων να περάσουν τα Πυρηναία και μέσου της Γαλατίας να εισβάλλουν στην βόρεια Ιταλία. Ύστερα από δύο μήνες εξαντλητικής προέλασης ο Αννίβας έφτασε στις πύλες της Μασσαλίας αλλά οι Ρωμαίοι έδρασαν πιο γρήγορα από ό,τι υπολόγιζε ο τελευταίος έχοντας στείλει δύο λεγεώνες υπο την ηγεσία του ενός από τους δύο υπάτους, τον Κορνήλιο Σκιπίωνα (θείο του Σκιπίωνα του Αφρικανού) με σκοπό να απωθήσουν την προέλασή του. Ο Αννίβας για να αποφύγει κάτι τέτοιο αποφάσισε να εισβάλλει στην Ιταλία διμέσου από τα βουνά των Άλπεων κάτι που του κόστησε γύρω στους 20.000 στρατιώτες και 10 ελέφαντες. Παρ'όλα αυτά κατάφερε να πετύχει μια αξιόλογη νίκη στην μάχη του Τικίνιου παίρνοντας με το μέρος τις περισσότερες γαλατικές φυλές της περιοχής. Η Σύγκλητος με την ήττα του Σκιπίωνα δεν κάμφθηκε και ανακάλεσε την στρατιά της νότιας Ιταλίας που την διοικούσε ο άλλος ύπατος, ο Τιβέριος Σεμπρόνιος Λόγγος που είχε σκοπό την εισβολή στην Αφρική. Ο Αννίβας είχε καταφέρει με μεγάλη επιτυχία όλους τους σκοπούς της στρατηγικής του, να αποτρέψει μια εισβολή στην Αφρική και να φέρει τον ρωμαϊκό στρατό στο πεδίο της μάχης.

Η μάχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Δεκέμβριο του 218 π.Χ η ρωμαϊκή στρατιά του Τιβέριου Σεμπρόνιου Λόγγου ενώθηκε με τα απομεινάρια του Σκιπίωνα και ο πρώτος αποφάσισε να δώσει άμεσα μάχη με τους Καρχηδόνιους ενώ ο δεύτερος πρότεινε να περιμένουν την άνοιξη οπότε και θα ήταν καλύτερα προετοιμασμένοι. Ωστόσο επικράτησε η γνώμη του Σεμπρόνιου ο οποίος στρατοπέδευσε τα στρατεύματά του στην απέναντι όχθη του ποταμού Τρεβία. Ο Αννίβας έφθασε εκεί την νύχτα ενώ την αυγή έστειλε 3.000 ιππείς στο ρωμαϊκό στρατόπεδο προκαλώντας μεγάλη σύγχυση κάτι που εκμεταλλεύτηκε ο πρώτος κρύβοντας ιππικό πίσω από τους βάλτους. Ο Τιβέριος έξαλλος με την ενέργεια του Αννίβα διέταξε τους στρατιώτες του να περάσουν το ποτάμι σε σχηματισμό σκακιέρας πριν ο Αννίβας ολοκληρώσει την παράταξή του. Το εγχείρημα είχε επιτυχία αλλά ο απερίσκεπτος Σεμπρόνιος αγνόησε ότι τα νερά του ποταμού ήταν πολύ κρύα λόγω της εποχής κάτι που κόστισε την μαχητική ικανότητα των στρατιωτών του. Ο Αννίβας ξεκίνησε πρώτος την επίθεση με τους ελέφαντές του στα πλάγια των Ρωμαίων ενώ οι πεζοί του επιτέθηκαν στο ρωμαϊκό κέντρο χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Ο Αννίβας γνωρίζοντας την ανωτερότητα του ρωμαϊκού εξοπλισμού διέταξε το κρυμμένο ιππικό του να επιτεθεί στα νώτα του πεζικού του Σεμπρόνιου Ωστόσο 10.000 Ρωμαίοι έσπασαν του κέντρο των Καρχηδονίων και κατάφεραν να ξεφύγουν. Οι υπόλοιποι τράπηκαν σε φυγή ενώ οι Καρχηδόνιοι στρατιώτες ξεκίνησαν σφοδρή καταδίωξη μέχρι τις όχθες του ποταμού το οποίο οι περισσότεροι Ρωμαίοι προσπάθησαν να διαβούν κάτι που τους κόστισε την ζωή τους.

Οι απώλειες και τα μετέπειτα γεγονότα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ρωμαϊκές απώλειες ήταν τεράστιες σε συνδυασμό με αυτές των Καρχηδόνιων, 30.000 στρατιώτες σκοτώθηκαν ενώ 12.000 κατάφεραν να ξεφύγουν εγκαταλείποντάς τον πολύτιμο εξοπλισμό τους. Οι Καρχηδόνιοι έχασαν 4.000-5.000 στρατιώτες χάνοντας όμως 36 ελέφαντες. Ο Αννίβας μετά την νίκη του προσάρτησε τα βόρεια της χερσονήσσου και προέλασε προς την κεντρική Ιταλία όπου διεξήχθη η μάχη της λίμνης Τρασιμένης.