Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά τον πρώτο μεγάλο δούκα της Τοσκάνης. Για τον γενάρχη της δυναστείας των Μεδίκων, δείτε: Κόζιμο ο Πρεσβύτερος.
Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων
Δούκας της Φλωρεντίας και Μέγας Δούκας της Τοσκάνης
Περίοδος15371574
ΠροκάτοχοςΑλέξανδρος των Μεδίκων
ΔιάδοχοςΦραγκίσκος Α΄ των Μεδίκων
Γέννηση12 Ιουνίου 1519
Φλωρεντία
Θάνατος21 Απριλίου 1574 (54 ετών)
Βίλλα ντι Καστέλλο, κοντά στη Φλωρεντία[1]
ΣύζυγοςΕλεονώρα του Τολέδο
ΕπίγονοιΜαρία
Φραγκίσκος Α΄
Ισαβέλλα
Τζοβάνι
Λουκρητία
Γκαρτσία
Φερδινάνδος Α΄
Πέτρος
Βιργινία
(νόθος) Δον Τζοβάνι
ΟίκοςΟίκος των Μεδίκων
ΠατέραςΤζοβάνι νταλε Μπάντε Νέρε
ΜητέραΜαρία Σαλβιάτι
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Κόζιμο Α΄ (ιταλικά: Cosimo I de' Medici‎‎, 12 Ιουνίου 1519 - 21 Απριλίου 1574) από τον Οίκο των Μεδίκων ήταν ο δεύτερος Δούκας της Φλωρεντίας και, στη συνέχεια, ο πρώτος Μέγας Δούκας της Τοσκάνης.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Φλωρεντία και ήταν ο γιος του διάσημου στρατιωτικού Τζοβάννι των Μεδίκων, του επιλεγόμενου «νταλε Μπάντε Νέρε», και της Μαρία Σαλβιάτι, κόρης του Τζάκοπο τραπεζίτη & πολιτικού, και εγγονής του Λαυρεντίου των Μεδίκων.[2]

Με τη δολοφονία του δούκα Αλεξάνδρου των Μεδίκων (1537) δεν υπήρχε κανένας άρρην απόγονος της οικογένειας από τον πρώτο κλάδο της δυναστείας. Τότε θυμήθηκαν τον ξεχασμένο δεύτερο κλάδο, του οποίου εκπρόσωπος τότε ήταν ο μόλις 17χρονος Κόζιμο. Παρόλο που δε ζούσε στη Φλωρεντία αλλά στο Μουτζέλλο της Τοσκάνης, τον ευνόησαν, διότι πίστευαν ότι λόγω του νεαρού της ηλικίας του, θα μπορούσε εύκολα να γίνει "πιόνι". Σύντομα όμως τους διέψευσε, γιατί αποδείχθηκε υπερβολικά ισχυρογνώμων και φιλόδοξος.

Απέρριψε αμέσως την πρόταση να δώσει επιπλέον εξουσίες στο συμβούλιο των 48. Τον Ιούλιο του 1537, οι εξόριστοι βάδιζαν κατά της Τοσκάνης υπό την αρχηγία του Μπερνάρντο Σαλβιάτι και του Πιέρο Στρότσι. Όταν ο Κόζιμο άκουσε ότι πλησιάζουν, έστειλε τον καλύτερο στρατηγό του, τον Αλεσσάντρο Βιτέλλι, να αντιμετωπίσει τον εχθρό. Αφού τους κατανίκησε, πολιόρκησε και το φρούριο, που ο Στρότσι και οι άνδρες του είχαν καταφύγει για να σωθούν. Το φρούριο έπεσε αμέσως και οι συλληφθέντες αιχμάλωτοι αποκεφαλίσθηκαν, ενώ το σώμα τού αρχηγού Στρότσι βρέθηκε με ένα αιματοβαμμένο μαχαίρι δίπλα του.

Τον Ιούνιο του 1537 αναγνωρίστηκε από τον Κάρολο Ε΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ως αρχηγός του φλωρεντινού κράτους, σε αντάλλαγμα πολεμικών υπηρεσιών που του είχε προσφέρει με τη Γαλλία. Επανέφερε έτσι την δύναμη των Μεδίκων, που βασίλεψαν στην Φλωρεντία ως τον Τζαν Γκαστόνε των Μεδίκων (1671 - 1737). Πολιόρκησε τη Σιένα με τη στρατιωτική υποστήριξη του βασιλιά. Η πόλη αντιστάθηκε, αλλά μετά από 15μηνη πολιορκία (1554 - 1555) έπεσε· ο πληθυσμός της μειώθηκε από 40.000 στις 8.000. Φρόντισε ιδιαίτερα για τη ναυτική παρουσία της Τοσκάνης, ιδρύοντας το Τάγμα του Αγίου Στεφάνου, που πολέμησε τους Οθωμανούς και άσκησε πειρατεία στη Μεσόγειο[3]. Το 1569 ανακήρυξε το μεγάλο δουκάτο της Τοσκάνης.

Αυταρχική διακυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν ηγεμόνας δεσποτικός και απολυταρχικός. Παρά όμως την αυταρχικότητα και τους βαρείς φόρους που επέβαλλε, ήταν λάτρης των γραμμάτων και των τεχνών. Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571) και ο φλωρεντινός στόλος που πήρε μέρος σε αυτή ενέπνευσαν τον περίφημο ζωγραφικό πίνακα του Πάολο Βερονέζε. Δημιούργησε πάρα πολλές κατασκευές, περισσότερο για να εξασφαλίσει την άμυνα του κράτους του από τους εχθρούς. Ήταν και λάτρης της αλχημείας, λατρεία που κληρονόμησε από τη μάμμη του Κατερίνα Σφόρτσα. Ο Κάρολος Ε΄ τον βοήθησε να ανεξαρτητοποιηθεί εντελώς και να απαλλαγεί το κράτος του από οποιαδήποτε Ισπανική επιρροή. Ταυτόχρονα φρόντιζε να εξουδετερώνει όλες τις εναντίον του συνωμοσίες πριν δημιουργηθούν, οργανώνοντας τη δολοφονία των ύποπτων γι' αυτό. Ένας από αυτούς ήταν ο Λορεντσίνο (1548), ο τελευταίος Μέδικος διεκδικητής της Φλωρεντίας.

Τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του, συντετριμμένος από το θάνατο δύο γιων του από ελονοσία, παρέδωσε την εξουσία στο γιο του Φραγκίσκο και αποσύρθηκε στη Βίλλα ντι Καστέλλο.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τον πρώτο του γάμο με την Ελεονώρα του Τολέδο (1519 - 1562), κόρη του μαρκησίου Πέδρο Άλβαρεθ της Βιγιαφράνκα, παιδιά του ήταν:

Πριν τον γάμο του είχε ένα μη νόμιμο τέκνο από μία άγνωστη:

Το 1562 απεβίωσε η Ελεονόρα και με την ερωμένη του Ελεονόρα ντέλι Αλμπίτσι έκανε ένα φυσικό γιο:

Με τον 2ο γάμο του (1570) με την Καμίλλα Μαρτέλλι παιδί του ήταν:

Πρόγονοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Cosimo I, granduca di Toscana». Enciclopedie on line (στα Ιταλικά). Treccani, La cultura italiana. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  2. Elena Fasano Guarini (1984). «Cosimo I de' Medici, duca di Firenze, granduca di Toscana». Dizionario Biografico degli Italiani 30 (στα Ιταλικά). Treccani, La cultura italiana. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  3. Αλεξάνδρα Κραντονέλλη, Ιστορία της Πειρατείας στους μέσους χρόνους της Τουρκοκρατίας 1538-1699, 2η Έκδοση, Αθήνα 2014, σσ. 136 κε
Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων
Οίκος των Μεδίκων
κλάδος: Τοσκάνης
Γέννηση: 12 Ιουνίου 1519 Θάνατος: 21 Απριλίου 1574
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Αλέξανδρος

δούκας της Τοσκάνης

1537 - 1569
μεγάλος δούκας της Τοσκάνης<br>1569-1574
Διάδοχος
Φραγκίσκος Α΄