Άγιος Ευβοίας
Συντεταγμένες: 38°54′15″N 23°3′38″E / 38.90417°N 23.06056°E
Ο Άγιος είναι χωριό του δήμου Ιστιαίας - Αιδηψού της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας (να μην συγχέεται με τον Άγιος Μεσσαπίων Εύβοιας του δήμου Διρφύων–Μεσσαπίων της κοινότητας Καμαρίτσης). Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 801 κατοίκους και είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της βόρειας Εύβοιας. Είναι κτισμένος σε υψόμετρο 100 μ.[1] σε λόφους βρίσκονται ανάμεσα στην Ιστιαία και την Αιδηψό. Απέχει 114 χιλιόμετρα από τη Χαλκίδα και βρίσκεται 9 χιλιόμετρα βόρεια από τα Λουτρά Αιδηψού.[2]
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1835 ο Άγιος προσαρτήθηκε στον δήμο Αιδηψίων. Με την κατάργηση των δήμων το 1912 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας. Από το 1934 μέχρι το 1947 ανήκε στον δήμο Λουτρών Αιδηψού, όμως έπειτα ορίστηκε ξανά έδρα της κοινότητας Αγίου. Με το πρόγραμμα Καποδίστριας η κοινότητα προσαρτήθηκε στον δήμο Αιδηψού και με το πρόγραμμα Καλλικράτης στον δήμο Ιστιαίας Αιδηψού.[3]
Απογραφές πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πορεία του πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:
| Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 1.116[1] | 1.281[1] | 1.296[1] | 1.165[1] | 1.185[1] | 1.070[1] | 949[1] | 917 | 801 |
Σημεία ενδιαφέροντος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο χωριό σώζονται ακόμα μερικά παλιά πετρόκτιστα σπίτια ανάμεσα στις νεότερες κατασκευές. Ο κεντρικός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στην Παναγία Ευαγγελιστρία.[4] Ακόμη στο χωριό συναντά κανείς τις εκκλησίες του Αγίου Σάββα[5] και του Αγίου Γεωργίου. Επίσης στο χωριό υπάρχει πέτρινο γεφύρι. Νότια του οικισμού βρίσκεται ο ερειπωμένος βυζαντινός ναός του Αγίου Δημητρίου που έχει κηρυχθεί ως ιστορικό διατηρηταίο μνημείο[6]. Στη θέση Παλαιομονάστηρο βρίσκεται ο ναός της Παναγίας, πιθανόν καθολικό βυζαντινής μονής, ενώ κοντά βρίσκεται το εξωκλήσι της Αγίας Αικατερίνης, και αυτό πιθανόν καθολικό διαλυμένης μονής.[2]
Το 2006 ιδρύθηκε στον Άγιο Λαογραφικό Μουσείο, το οποίο εγκαινιάσθηκε την 1η Ιουνίου 2013.[7][3] Στεγάζεται σε νεόχτιστο, νέο-κλασικό κτίριο. Η συλλογή του αριθμεί 1000 περίπου εκθέματα, ενώ δίνεται η σπάνια ευκαιρία για Μουσείο στους επισκέπτες να περιεργαστούν σημαντικό μέρος των εκθεμάτων. Όλα τα εκθέματα προέρχονται από δωρεές των κατοίκων του χωριού και της ευρύτερης περιοχής.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Σταματελάτος, Μιχαήλ· Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2006). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Αθήνα: Ερμής. σελ. 17. ISBN 9603201332.
- ↑ 2,0 2,1 «Άγιος». servitoros.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ 3,0 3,1 «Άγιος (Ευβοίας)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ «Άγιος > Προορισμοί/Αξιοθέατα». www.diakopes.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2019.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ HTML-2. «Άγιος Σάββας (ο Ηγιασμένος)». diavlosnews.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ «Υπουργική Απόφαση 153249/6217πε». ΦΕΚ Β (121): 971. 1958-04-29. http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19580200120. Ανακτήθηκε στις 2022-07-15. «13) Τα εν Αιδηψώ ερείπια του ναού "Αγιος Δημήτριος" εις θέσιν "Άγιος"».
- ↑ «Απ' το σεντούκι της γιαγιάς στο Λαογραφικό Μουσείο Αγίου». PalmosEv.Gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2022.
| ||||||||||||||||||||