Άβριτος

Άβριτ(τ)ος

Συντεταγμένες	43.52209°N 26.55292°E / 43.52209; 26.55292

Η Άβριτος ή Άβριττος (λατ. Abrittus) ή και Άβριτον/Άβρυτον ήταν μια εντυπωσιακή αρχαία ρωμαϊκή πόλη με τείχη, ένα από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα στη ρωμαϊκή Επαρχία Κάτω Μοισία. Τα ερείπιά της είναι σήμερα ενταγμένα στο Αρχαιολογικό Πάρκο της πόλεως Ραζγκράντ της Βουλγαρίας.

Ιστορία

Δείτε επίσης: Μάχη της Αβρίττου

Στη βόρεια όχθη του ποταμού Μπέλι Λομ βρέθηκε ένας οικισμός των Θρακών του 4ου και 3ου αιώνα π.Χ. και ένας ρωμαϊκός καταυλισμός τον επεξέτεινε κατά τον ύστερο 1ο αι. μ.Χ. ή στις αρχές του 2ου. Αργότερα δημιουργήθηκε ένα ρωμαϊκό στρατόπεδο και τον 2ο αιώνα η Κοόρτις II (η επονομαζόμενη Lucensium) της Ενδέκατης Λεγεώνας (επονομαζόμενης «Κλαυδίας» με βάση το Δουρόστορο) ήταν μονίμως σταθμευμένη στην Άβριττο.

Το 251 μ.Χ., κατά τη διάρκεια των Γοτθικών εισβολών, οι Ρωμαίοι υπέστησαν μια καταστροφική ήττα, που συνοδευόμενη από τον θάνατο του Αυτοκράτορα Δεκίου και του γιου του Ερεννίου Ετρούσκου στη Μάχη της Αβρίττου, που έλαβε χώρα περί τα 15 χιλιόμετρα βορειοδυτικώς της πόλεως, στην κοιλάδα του ποταμού Μπέλι Λομ, στα νότια του σημερινού χωριού Ντρυάνοβετς.

Η οχύρωση της Αβρίτου με τα ογκώδη τείχη που παρατηρούμε σήμερα, πάχους τριών μέτρων και ύψους 12 μέτρων, κτίσθηκαν μετά από την παραπάνω μάχη, το 320-330 μ.Χ., επί Μεγάλου Κωνσταντίνoυ, από ό,τι φαίνεται για προστασία από μετανάστες «Βαρβάρους» (τους φοιδεράτους), ως μέρος ωστόσο μιας γενικότερης πολιτικής κατευνασμού τους.

Ακόμα και αυτά τα ογκώδη τείχη δεν άνθεξαν κατά την καταστροφή της πόλεως στους Γοτθικούς Πολέμους το 376-378, το 447 από τους Ούννους και τη δεκαετία του 480, πάλι από τους Γότθους. Αλλά κάθε φορά η πόλη ξανακτιζόταν και κατά τον 5ο και 6ο αιώνα η Άβριτος ήταν μία από τις μεγαλύτερες πόλεις στην Επαρχία της και έδρα Χριστιανού επισκόπου. Οι πύλες των τειχών στενεύθηκαν επί Ιουστινιανού (527-565) προκειμένου να παρέχουν καλύτερη ασφάλεια. Ωστόσο η πόλη καταστράφηκε μια τελευταία φορά από τους Αβάρους το 586.

Αργότερα κτίσθηκε στη θέση της Αβρίτου ένας βουλγαρικός μεσαιωνικός οικισμός, που υπήρχε μέχρι τον 10ο αιώνα.

Η πρώτη αρχαιολογική έρευνα διεξάχθηκε το 1887 από τον Ανανία Γιαβάσοφ, ενώ συστηματικές ανασκαφές διεξάχθηκαν από το 1953 και μετά.

Ο αρχαιολογικος χώρος

Τα τείχη περιέκλειαν μια έκταση 150 στρεμμάτων και είχαν 35 προμαχώνες, που πρόβαλλαν προς τα έξω από το τείχος. Το νότιο τείχος ήταν περισσότερο τρωτό από τα άλλα, καθώς έξω από αυτό υψωνόταν μια πλαγιά. Για τον λόγο αυτόν, η νότια πύλη ήταν τοποθετημένη αρκετά μέτρα πιο μέσα και το τείχος ήταν πιο πλατύ στη θέση αυτή, ενώ υπήρχε και τάφρος για πρόσθετη ασφάλεια. Δύο από τους προμαχώνες είχαν υπερδομές με άλλο τόσο ύψος, ώστε να τονίζουν το εντυπωσιακό μέγεθος των τειχών.

Στρατώνες υπήρχαν κοντά στη βόρεια πύλη του τείχους και στη θέση αυτή ανακαλύφθηκαν αρχαία όπλα.

Είναι γνωστά δύο υδραγωγεία: Το ένα του 2ου αιώνα, ξεκινούσε από μία πηγή κοντά στο Περόιστε, 6 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλεως, με το νερό να διέρχεται μέσα από πήλινους σωλήνες και να εισέρχεται στην πόλη κάτω από τη νότια πύλη. Το άλλο ερχόταν από το Νέντοκλαν, 3 χιλιόμετρα στα βορειοανατολικά.

Ο μεγαλύτερος θησαυρός χρυσών νομισμάτων από την ύστερη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία σε όλη τη Βουλγαρία ανακαλύφθηκε στην εσωτερική πλευρά του ανατολικού τείχους της Αβρίτου. Αποτελείται από 835 χρυσά νομίσματα με συνολική μάζα 4 χιλιόγραμμα, που χρονολογούνται από τον 5ο αιώνα μ.Χ. και πιθανώς αποκρύφθηκαν κατά τη διάρκεια της εισβολής των Γότθων του 487.

Εικόνες

• 
  Η βόρεια πύλη της Αβρίτου (με μεταγενέστερη μερική φραγή)
• 
  Περίστυλο κτήριο
• 
  Περίστυλο κτήριο
• 
  Αρχαιολογική ανασκαφή
• 
  Η νότια πύλη της Αβρίτου
• 
  Πύργος των τειχών της Αβρίτου
• 
  Σχέδιο της Αβρίτου στο επίπεδο του εδάφους
• 
  Χάρτης των αρχαιολογικών θέσεων γύρω από την Άβριτο

Πηγές και εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Dinu Adameșteanu: «Abrittus (Razgrad) Bulgaria», The Princeton Encyclopedia of Classical Sites, επιμ. Stillwell, Richard, MacDonald, William L., McAlister, Marian Holland, Princeton University Press, Princeton 1976
• Jean-Philippe Carrié & Dominic Moreau: «The Archaeology of the Roman Town of Abritus: The Status Quaestionis in 2012», στο Limes XXII: Proceedings of the 22nd international Congress of Roman Frontier Studies (Ρούζε Βουλγαρίας, Σεπτέμβριος 2012), επιμ. L. Vagalinski & N. Sharankov, NAIM, Σόφια 2015 (Bulletin of the National Archaeological Institute, 42), σσ. 601-610
• Teofil Ivanov: Archäologische Forschungen in Abrittus: (1953-1961), εκδ. BAN, Σόφια 1963
• Teofil Ivanov & Stoyan Stoyanov: ABRITVS - Its History and Archaeology, Cultural and Historical Heritage Directorate, Razgrad 1985
• Alexander P. Kazhdan: Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, Οξφόρδη 1991
• Brahim M'Barek & Dominic Moreau: «The Plan of Abritus (Moesia Secunda/Inferior). Status Quaestionis in 2015», Limes XXIII. Proceedings of the 23rd International Congress of Roman Frontier Studies, Ingolstadt 2015 - Akten des 23. Internationalen Limeskongresses in Ingolstadt 2015, επιμ. C. Sebastian Sommer & Suzana Matešić, Mainz 2018 (Beiträge zum welterbe Limes. Sonderband 4/II), σσ. 1087-1091
• Dominic Moreau & Jean-Philippe Carrié: «L’agglomération romaine d’Abritus (Mésie inférieure / Mésie seconde): sources textuelles et bilan archéologique», Mélanges d'histoire romaine et d'Antiquité tardive offerts à Jean-Michel Carrié, επιμ. Chr. Freu, S. Janniard & A. Ripoll, Brepols, Turnhout 2017 («Bibliothèque de l'Antiquité tardive», τόμ. 31), σσ. 229-256.
• Abritus Archaeological Reserve, Razgrad Αρχειοθετήθηκε 2012-05-05 στο Wayback Machine. στο Bulgariatravel.org (επίσημη τουριστική πύλη της Βουλγαρίας), ανακτήθηκε στις 21/4/2012.