Αντιγόνο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μορφοποίηση
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
[[File:Antibody.svg|thumb|255px|Μια απεικόνιση που δείχνει πώς τα αντιγόνα επάγουν την απόκριση του [[ανοσοποιητικό σύστημα|ανοσοποιητικού συστήματος]] αλληλεπιδρώντας με ένα [[αντίσωμα]] που ταιριάζει με το [[μόριο]] ενός αντιγόνου]]
Ως '''αντιγόνο''' ([[αγγλική γλώσσα|αγγλ.]]: ''antigen''), διεθνές σύμβολο '''Ag''', χαρακτηρίζεται γενικά ένα σύνθετο [[μόριο]] ([[πρωτεΐνη]], [[πολυσακχαρίτης]], [[λιπίδιο]] και [[νουκλεϊνικό οξύ]])<ref>{{cite book
|title = Βιοχημεία
|author = J. M. Berg
|author2 = J. L. Tymoczko
|author3 = G. J. Gatto
|author4 = L. Stryer
|publisher = Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
|year = 2015
|page = 82
|url = https://www.cup.gr/book/viochimia-4i-elliniki-ekdosi/?cli_action=1612552253.143
}}{{Dead link|date=Φεβρουαρίου 2021 }}</ref> που μπορεί να αντιδράσει με ένα αντίσωμα<ref>{{cite book |first= Kenneth M. Murphy |coauthors= Paul Travers, Mark Walport |title= Janeway’s Immunobiology |edition= 7η |publisher= Garland Science |year= 2007 |month= November |pages= [https://archive.org/details/janewaysimmunobi00murp/page/807 807] |isbn= 978-0-8153-4123-9 |url= https://archive.org/details/janewaysimmunobi00murp/page/807 }}</ref>. Ιστορικά, η λέξη πήρε την ονομασία της από την ικανότητα του μορίου να παράγει ('''gen'''erate) [[αντισώματα]] ('''anti'''bodies)<ref>Guyton and Hall (2006). Textbook of Medical Physiology, 11th edition. Page 440. Elsevier, Inc. Philadelphia, PA.</ref>. Σήμερα με τον όρο ''αντιγόνο'' νοείται κάθε ξένη ουσία που όταν εισέρχεται σε έναν οργανισμό (π.χ. θηλαστικά) αναγνωρίζεται από τα [[Β λεμφοκύτταρα|B-λεμφοκύτταρα]] και/ή [[Τ λεμφοκύτταρα|Τ-λεμφοκύτταρα]] και μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη της [[Ειδική ανοσία|ειδικής ή επίκτητης ανοσίας]] (adaptive ή specific immunity)<ref>{{cite book |first= Kenneth M. Murphy |coauthors= Paul Travers, Mark Walport |title= Janeway’s Immunobiology |edition= 7η |publisher= Garland Science |year= 2007 |month= November |pages= [https://archive.org/details/janewaysimmunobi00murp/page/1 1-27] |isbn= 978-0-8153-4123-9 |url= https://archive.org/details/janewaysimmunobi00murp/page/1 }}</ref>.


Στην ανοσολογία, ένα '''αντιγόνο''' ('''Ag''') είναι [[μόριο]] ή μοριακή δομή, όπως μπορεί να υπάρχει στο εξωτερικό ενός [[Παθογόνος μικροοργανισμός|παθογόνου μικροοργανισμού]], που μπορεί να δεσμευτεί από ένα ειδικό για αντιγόνο [[αντίσωμα]] ή υποδοχέα αντιγόνου κυττάρου Β.<ref name="gen">{{cite web |title=Antibody |url=https://www.genome.gov/genetics-glossary/Antibody |publisher=National Human Genome Research Institute, US National Institutes of Health |access-date=13 October 2020 |date=2020}}</ref> Η παρουσία αντιγόνων στο σώμα προκαλεί κανονικά ανοσοαπόκριση.<ref name="mlp">{{cite web |title=Immune system and disorders |url=https://medlineplus.gov/immunesystemanddisorders.html |publisher=MedlinePlus, US National Institute of Medicine |access-date=13 October 2020 |date=28 September 2020}}</ref> Η συντομογραφία Ag σημαίνει μια ''γεννήτρια αντισωμάτων''.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=gE6o5ZRJUawC&q=antibody+generator&pg=PA10|title=Immunology|last=Male|first=David K.|date=2006|publisher=Elsevier Health Sciences|isbn=978-0323033992|pages=10|language=en}}</ref> Ιστορικά, η λέξη πήρε την ονομασία της από την ικανότητα του μορίου να παράγει (generate) αντισώματα (antibodies)<ref>Guyton and Hall (2006). Textbook of Medical Physiology, 11th edition. Page 440. Elsevier, Inc. Philadelphia, PA.</ref>
Τα αντιγόνα μπορεί να είναι [[τοξίνες]], όπως το [[δηλητήριο]] των [[φίδι|φιδιών]], ή ακόμη και μόρια στην επιφάνεια των [[κύτταρο|κυττάρων]], (όπως για παράδειγμα τα αντιγόνα Α/Β στα [[ερυθρά αιμοσφαίρια]]).


Τα αντιγόνα "στοχεύονται" από αντισώματα.<ref name=gen/> Κάθε αντίσωμα παράγεται ειδικά από το ανοσοποιητικό σύστημα για να ταιριάζει με ένα αντιγόνο αφού κύτταρα στο ανοσοποιητικό σύστημα έρχονται σε επαφή με αυτό. Αυτό επιτρέπει την ακριβή αναγνώριση ή αντιστοίχιση του αντιγόνου και την έναρξη ενός [[επίκτητη ανοσία|προσαρμοστικής απόκρισης]].<ref name=gen/><ref name=mlp/> Το αντίσωμα λέγεται ότι "ταιριάζει" με το αντιγόνο με την έννοια ότι μπορεί να συνδεθεί με αυτό λόγω προσαρμογής σε θραύσμα σύνδεσης αντιγόνου του αντισώματος.<ref name=gen/> Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα προσαρμοσμένο αντίσωμα μπορεί να αντιδράσει και να δεσμεύσει μόνο ένα συγκεκριμένο αντιγόνο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, τα αντισώματα μπορεί να αντιδράσουν διασταυρούμενα και να δεσμεύουν περισσότερα από ένα αντιγόνα.
==Πηγές==
<references />


Τα αντιγόνα είναι [[πρωτεΐνη|πρωτεΐνες]], [[πεπτίδιο|πεπτίδια]] (αλυσίδες αμινοξέων) και [[πολυσακχαρίτης|πολυσακχαρίτες]] (αλυσίδες μονοσακχαριτών/απλών σακχάρων), τα [[λιπίδιο|λιπίδια]] και τα νουκλεϊκά οξέα γίνονται αντιγόνα μόνο όταν συνδυάζονται με πρωτεΐνες και πολυσακχαρίτες.<ref name="ReferenceA">{{cite journal|last1=Gavin|first1=AL|last2=Hoebe|first2=K|last3=Duong|first3=B|last4=Ota|first4=T|last5=Martin|first5=C|last6=Beutler|first6=B|last7=Nemazee|first7=D|title=Adjuvant-enhanced antibody responses in the absence of toll-like receptor signaling|journal=Science|date=22 December 2006|volume=314|issue=5807|pages=1936–38|pmid=17185603|doi=10.1126/science.1135299|pmc=1868398|bibcode=2006Sci...314.1936G}}</ref>
== Δείτε επίσης ==
*[[Ανοσία]]
*[[Ανοσοποιητικό σύστημα]]


Το αντιγόνο μπορεί να προέρχεται από το σώμα ("αυτοπρωτεΐνη") ή από το εξωτερικό περιβάλλον ("μη αυτοπρωτεΐνη").<ref name=mlp/> Το ανοσοποιητικό σύστημα ταυτοποιεί και επιτίθεται σε "μη-αυτο" εξωτερικά αντιγόνα και συνήθως δεν αντιδρά σε αυτο-πρωτεΐνη λόγω αρνητικής επιλογής των κυττάρων Τ στον [[θύμος αδένας|θύμο]].<ref>{{cite journal|last1=Gallucci|first1=S|last2=Lolkema|first2=M|last3=Matzinger|first3=P|title=Natural adjuvants: endogenous activators of dendritic cells|journal=Nature Medicine|date=November 1999|volume=5|issue=11|pages=1249–55|pmid=10545990|doi=10.1038/15200|s2cid=29090284}}</ref>
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==

{{commonscat}}
Τα [[εμβόλιο|εμβόλια]] είναι παραδείγματα αντιγόνων σε ανοσογόνο μορφή, τα οποία χορηγούνται σκόπιμα σε έναν λήπτη για να προκαλέσουν τη λειτουργία μνήμης του [[επίκτητη ανοσία|επίκτητου ανοσοποιητικού συστήματος]] έναντι αντιγόνων του παθογόνου που εισβάλλει σε αυτόν τον λήπτη. Τα εμβόλια για τον ιό της εποχικής γρίπης είναι ένα συνηθισμένο παράδειγμα.<ref name="cdc">{{cite web |title=Antigenic characterization |url=https://www.cdc.gov/flu/about/professionals/antigenic.htm |publisher=US Centers for Disease Control and Prevention |access-date=13 October 2020 |date=15 October 2019}}</ref>

==Ορολογία==
* Επίτοπος - τα ξεχωριστά επιφανειακά χαρακτηριστικά ενός αντιγόνου, ο ''αντιγονικός καθοριστής'' του.<br/>Τα αντιγονικά μόρια, κανονικά "μεγάλα" βιολογικά πολυμερή, συνήθως παρουσιάζουν επιφανειακά χαρακτηριστικά που μπορούν να λειτουργήσουν ως σημεία αλληλεπίδρασης για συγκεκριμένα αντισώματα. Οποιοδήποτε τέτοιο χαρακτηριστικό αποτελεί επίτοπο. Τα περισσότερα αντιγόνα έχουν τη δυνατότητα να δεσμεύονται από πολλαπλά αντισώματα, καθένα από τα οποία είναι ειδικό για έναν από τους επίτοπους του αντιγόνου. Χρησιμοποιώντας τη μεταφορά "κλειδαριάς και κλειδιού", το αντιγόνο μπορεί να θεωρηθεί ως μια σειρά από κλειδιά (επίτοποι) καθένα από τα οποία ταιριάζει με μια διαφορετική κλειδαριά (αντίσωμα). Διαφορετικό αντίσωμα ''ιδιοτύπων'' ', που το καθένα έχει διαμορφώσει διακριτές περιοχές καθορισμού συμπληρωματικότητας (complementarity-determining regionς).
* Αλλεργιογόνο - Μια ουσία ικανή να προκαλέσει [[αλλεργία]]. Η (επιβλαβής) αντίδραση μπορεί να προκύψει μετά από έκθεση μέσω κατάποσης, εισπνοής, ένεσης ή επαφής με το δέρμα.
* Υπεραντιγόνο - Μια κατηγορία αντιγόνων που προκαλούν μη ειδική ενεργοποίηση Τ-κυττάρων, με αποτέλεσμα πολυκλωνική ενεργοποίηση Τ-κυττάρων και μαζική απελευθέρωση [[κυτταροκίνη|κυτοκίνης]].
* Ανοχογόνο (Tolerogen) - Μια ουσία που προκαλεί μια ειδική ανοσολογική μη αποκρισιμότητα (non-responsiveness) λόγω της μοριακής της μορφής. Εάν η μοριακή της μορφή αλλάξει, ένα ανοχογόνο μπορεί να γίνει ανοσογόνο (immunogen).
* [[Ανοσοσφαιρίνη]] - πρωτεΐνη δέσμευσης - Πρωτεΐνες όπως η πρωτεΐνη Α, η πρωτεΐνη G και η πρωτεΐνη L που είναι ικανές να συνδέονται με αντισώματα σε θέσεις εκτός της θέσης σύνδεσης αντιγόνου. Ενώ τα αντιγόνα είναι ο "στόχος" των αντισωμάτων, οι πρωτεΐνες που προσδένονται στην ανοσοσφαιρίνη "προσβάλλουν" αντισώματα.
* Τ-εξαρτώμενο αντιγόνο - Αντιγόνα που απαιτούν τη βοήθεια των Τ κυττάρων για να προκαλέσουν το σχηματισμό ειδικών αντισωμάτων.
* Τ-ανεξάρτητο αντιγόνο - Αντιγόνα που διεγείρουν τα Β-κύτταρα άμεσα.
* Ανοσοκυρίαρχα αντιγόνα - Αντιγόνα που κυριαρχούν (πάνω σε όλα τα άλλα από έναν [[παθογόνος μικροοργανισμός|παθογόνο μικροοργανισμό]]) στην ικανότητά τους να παράγουν ανοσοαπόκριση. Οι αποκρίσεις των Τ-κυττάρων συνήθως στρέφονται εναντίον σχετικά λίγων ανοσοεξαρτώμενων επιτόπων, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. μόλυνση με το παθογόνο ''[[Πλασμώδιο]]'' της [[ελονοσία]]ς) διασπείρεται σε ένα σχετικά μεγάλο αριθμός αντιγόνων παρασίτων<ref name="pmid12886016">{{cite journal | vauthors = Doolan DL, Southwood S, Freilich DA, Sidney J, Graber NL, Shatney L, Bebris L, Florens L, Dobano C, Witney AA, Appella E, Hoffman SL, Yates JR, Carucci DJ, Sette A | title = Identification of Plasmodium falciparum antigens by antigenic analysis of genomic and proteomic data | journal = Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America | volume = 100 | issue = 17 | pages = 9952–57 | date = August 2003 | pmid = 12886016 | pmc = 187898 | doi = 10.1073/pnas.1633254100 | bibcode = 2003PNAS..100.9952D }}</ref>

Τα αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα εμφανίζουν αντιγόνα με τη μορφή πεπτιδίων σε μόρια ιστοσυμβατότητας. Τα Τ-κύτταρα αναγνωρίζουν επιλεκτικά τα αντιγόνα. Ανάλογα με το αντιγόνο και τον τύπο του μορίου ιστοσυμβατότητας, ενεργοποιούνται διαφορετικοί τύποι Τ-κυττάρων. Για την αναγνώριση του υποδοχέα Τ-κυττάρου (TCR), το πεπτίδιο πρέπει να επεξεργαστεί σε μικρά θραύσματα μέσα στο κύτταρο και να παρουσιαστεί από μείζον σύμπλεγμα ιστοσυμβατότητας (MHC).<ref>Parham, Peter. (2009). ''The Immune System'', 3rd Edition, p. G:2, Garland Science, Taylor and Francis Group, LLC.</ref> Το αντιγόνο δεν μπορεί να προκαλέσει την ανοσοαπόκριση χωρίς τη βοήθεια ενός ανοσοενισχυτικού.<ref name="ReferenceA" /> Παρομοίως, το ανοσοενισχυτικό συστατικό των εμβολίων παίζει ουσιαστικό ρόλο στην ενεργοποίηση του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος.<ref>{{cite journal|last1=Janeway CA|first1=Jr|date=1 November 2013|title=Pillars article: approaching the asymptote? Evolution and revolution in immunology. Cold spring harb symp quant biol. 1989. 54: 1–13|journal=Journal of Immunology|volume=191|issue=9|pages=4475–87|pmid=24141854}}</ref><ref>{{cite journal|last=Gayed|first=PM|date=June 2011|title=Toward a modern synthesis of immunity: Charles A. Janeway Jr. and the immunologist's dirty little secret|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=2|pages=131–38|issn=1551-4056|pmc=3117407|pmid=21698045}}</ref>

Ένα ανοσογόνο είναι μια αντιγονική ουσία (ή προσαγωγός (adduct)) που μπορεί να προκαλέσει χυμική (έμφυτη) ή κυτταρική ανοσοαπόκριση.<ref>Parham, Peter. (2009). ''The Immune System'', 3rd Edition, p. G:11, Garland Science, Taylor and Francis Group, LLC.</ref> Αρχίζει αρχικά μια έμφυτη ανοσοαπόκριση, η οποία στη συνέχεια προκαλεί την ενεργοποίηση της προσαρμοστικής ανοσοαπόκρισης. Ένα αντιγόνο δεσμεύει τα πολύ μεταβλητά προϊόντα ανοσοϋποδοχέα (υποδοχέας Β-κυττάρου ή Τ-κυττάρου) μόλις αυτά έχουν δημιουργηθεί. Τα ανοσογόνα είναι εκείνα τα αντιγόνα που μπορούν να προκαλέσουν ανοσοαπόκριση.<ref>{{cite book|title=Kuby Immunology|publisher=Macmillan|year=2006|isbn=978-1-4292-0211-4|edition= 6th|pages=77}}</ref>

Στο μοριακό επίπεδο, ένα αντιγόνο μπορεί να χαρακτηριστεί από την ικανότητά του να συνδέεται με παρατόπους αντισώματος (paratopes). Διαφορετικά αντισώματα μπορούν να διακρίνουν μεταξύ ειδικών επιτόπων που υπάρχουν στην επιφάνεια του αντιγόνου. Απτένιο (hapten) είναι ένα μικρό μόριο που αλλάζει τη δομή ενός αντιγονικού επιτόπου. Προκειμένου να προκαλέσει ανοσοαπόκριση, πρέπει να προσκολληθεί σε ένα μεγάλο μόριο φορέα όπως [[πρωτεΐνη]] (σύμπλοκο πεπτιδίων). Τα αντιγόνα συνήθως μεταφέρονται από [[πρωτεΐνη|πρωτεΐνες]] και πολυσακχαρίτες, και λιγότερο συχνά, [[λιπίδιο|λιπίδια]]. Αυτό περιλαμβάνει μέρη (καλύμματα, κάψουλες, κυτταρικά τοιχώματα, μαστίγια, κροσσούς και τοξίνες) [[βακτήριο|βακτηρίων]], [[ιός|ιούς]] και άλλους [[μικροοργανισμός|μικροοργανισμούς]]. Τα λιπίδια και τα [[νουκλεϊκό οξύ|νουκλεϊκά οξέα]] είναι αντιγονικά μόνο όταν συνδυάζονται με πρωτεΐνες και πολυσακχαρίτες. Τα μη μικροβιακά μη αυτοαντιγόνα μπορεί να περιλαμβάνουν γύρη, ασπράδι αυγού και πρωτεΐνες από μεταμοσχευμένους ιστούς και όργανα ή στην επιφάνεια των μεταγγισμένων αιμοσφαιρίων.

==Προέλευση==
Τα αντιγόνα μπορούν να ταξινομηθούν ανάλογα με την προέλευσή τους.

===Εξωγενή αντιγόνα===
Τα εξωγενή αντιγόνα είναι αντιγόνα που έχουν εισέλθει στο σώμα από το εξωτερικό, για παράδειγμα, με εισπνοή, κατάποση ή [[ένεση]]. Η απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος σε εξωγενή αντιγόνα είναι συχνά υποκλινική. Με [[ενδοκυττάρωση]] ή [[φαγοκυττάρωση]], τα εξωγενή αντιγόνα λαμβάνονται στα αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα]] (APCs) και επεξεργάζονται σε θραύσματα. Στη συνέχεια, τα APC παρουσιάζουν τα θραύσματα στα Τ βοηθητικά κύτταρα (CD4<sup>+</sup>) με τη χρήση μορίων ιστοσυμβατότητας τάξης II στην επιφάνειά τους. Μερικά Τ κύτταρα είναι ειδικά για το σύμπλοκο πεπτιδίου: MHC. Ενεργοποιούνται και αρχίζουν να εκκρίνουν κυτοκίνες, ουσίες που ενεργοποιούν τα κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα (cytotoxic T lymphocytes ή CTL), εκκρίνοντας αντισώματα Β λεμφοκυττάρων, μακροφάγων και άλλα σωματίδια.
Μερικά αντιγόνα ξεκινούν ως εξωγενή και αργότερα γίνονται ενδογενή (για παράδειγμα, ενδοκυτταρικοί ιοί). Τα ενδοκυτταρικά αντιγόνα μπορούν να επιστρέψουν στην κυκλοφορία κατά την καταστροφή του μολυσμένου κυττάρου

===Ενδογενή αντιγόνα===
Τα ενδογενή αντιγόνα δημιουργούνται εντός φυσιολογικών κυττάρων ως αποτέλεσμα του [[μεταβολισμός|μεταβολισμού]] φυσιολογικών κυττάρων, ή λόγω ιογενών ή ενδοκυτταρικών βακτηριακών [[λοίμωξη|λοιμώξεων]]. Τα θραύσματα στη συνέχεια παρουσιάζονται στην κυτταρική επιφάνεια στο σύμπλοκο με μόρια MHC τάξης Ι. Εάν ενεργοποιηθούν τα κυτταροτοξικά CD8<sup>+</sup>Τ κύτταρα τα αναγνωρίζουν, τα Τ κύτταρα εκκρίνουν διάφορες [[τοξίνη|τοξίνες]] που προκαλούν την λύση ή [[απόπτωση]] του μολυσμένου κυττάρου. Προκειμένου να αποφευχθεί η θανάτωση κυττάρων μόνο για παρουσίαση αυτοπρωτεϊνών από τα κυτταροτοξικά κύτταρα, τα κυτταροτοξικά κύτταρα (αυτοαντιδραστικά Τ κύτταρα) διαγράφονται ως αποτέλεσμα της ανοχής (αρνητική επιλογή). Τα ενδογενή αντιγόνα περιλαμβάνουν ξενογενή (ετερόλογα), αυτόλογα και ιδιότυπα, ή αλλογενή (ομόλογα) αντιγόνα. Μερικές φορές τα αντιγόνα είναι μέρος του ίδιου του ξενιστή σε μια [[αυτοάνοσες ασθένειες|αυτοάνοση ασθένεια]].<ref name=mlp/>

===Αυτοαντιγόνα===
Ένα αυτοαντιγόνο είναι συνήθως μια αυτοπρωτεΐνη ή πρωτεϊνικό σύμπλοκο (και μερικές φορές DNA ή RNA) που αναγνωρίζεται από το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών που πάσχουν από μια ειδική [[αυτοάνοση ασθένεια]]. Υπό κανονικές συνθήκες, αυτές οι αυτοπρωτεΐνες δεν πρέπει να είναι ο στόχος του ανοσοποιητικού συστήματος, αλλά σε αυτοάνοσες ασθένειες, τα συσχετιζόμενα Τ κύτταρα τους δεν διαγράφονται και αντίθετα επιτίθενται.

=== Νεοαντιγόνα ===
Τα νεοαντιγόνα είναι αυτά που απουσιάζουν εντελώς από το φυσιολογικό ανθρώπινο γονιδίωμα. Σε σύγκριση με τις μη μεταλλαγμένες αυτοπρωτεΐνες, τα νεοαντιγόνα έχουν σχέση με τον έλεγχο του όγκου, καθώς η ποιότητα της δεξαμενής Τ κυττάρων που είναι διαθέσιμη για αυτά τα αντιγόνα δεν επηρεάζεται από την ανοχή των κεντρικών Τ κυττάρων. Η τεχνολογία για τη συστηματική ανάλυση της αντιδραστικότητας των Τ κυττάρων έναντι των νεοαντιγόνων έγινε διαθέσιμη μόλις πρόσφατα.<ref name="ss15">{{cite journal| journal=Science |date= April 3, 2015 |volume= 348 |issue= 6230 |pages= 69–74 |doi= 10.1126/science.aaa4971 |title=Neoantigens in cancer immunotherapy |first=Ton N. |last1=Schumacher |first2=Robert D. |last2=Schreiber |pmid=25838375|bibcode= 2015Sci...348...69S |doi-access=free }}</ref> Τα νεοαντιγόνα μπορούν να ανιχνευθούν και να ποσοτικοποιηθούν άμεσα μέσω μιας μεθόδου που ονομάζεται MANA-SRM που αναπτύχθηκε από μια εταιρεία μοριακής διάγνωσης, την Complete Omics Inc., μέσω της συνεργασίας με μια ομάδα στην<ref name="ss16">{{cite journal| journal=Cancer Immunol Res. |date= September 16, 2019 |volume= 7 |issue= 11 |pages= 1748–54 |doi= 10.1158/2326-6066.CIR-19-0107 |title=Direct Detection and Quantification of Neoantigens|first=Qing. |last1=Wang |first2=Jacqueline |last2=Douglass |pmid=31527070|pmc= 6825591 }}</ref>

==== Ιικά αντιγόνα ====
Για όγκους που σχετίζονται με ιούς, όπως ο [[καρκίνος του τραχήλου της μήτρας]] και ένα υποσύνολο των καρκίνων της κεφαλής και του λαιμού]], οι [[επίτοποι]] που προέρχονται από ιογενή ανοιχτά πλαίσια ανάγνωσης συμβάλλουν στην ομάδα των νεοαντιγόνων.<ref name=ss15/>

====Αντιγόνα όγκων====
Τα ''αντιγόνα όγκου'' είναι εκείνα τα αντιγόνα που παρουσιάζονται από μόρια MHC τάξης I ή II στην επιφάνεια των [[νεόπλασμα|νεοπλασμάτων]]. Τα αντιγόνα που βρίσκονται μόνο σε τέτοια κύτταρα ονομάζονται ογκοειδικά αντιγόνα (tumor-specific antigens ή TSAs) και γενικά προκύπτουν από μια ογκοειδική [[μετάλλαξη]]. Πιο συνηθισμένα είναι τα αντιγόνα που παρουσιάζονται από κύτταρα όγκου και φυσιολογικά κύτταρα, που ονομάζονται ογκοσχετιζόμενα αντιγόνα (tumor-associated antigens ή TAAs). Τα κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα που αναγνωρίζουν αυτά τα αντιγόνα μπορεί να είναι ικανά να καταστρέψουν καρκινικά κύτταρα.<ref name=ss15/>

Τα αντιγόνα όγκου μπορούν να εμφανιστούν στην επιφάνεια του όγκου με τη μορφή, για παράδειγμα, ενός μεταλλαγμένου υποδοχέα, σε αυτήν την περίπτωση αναγνωρίζονται από Β κύτταρα.<ref name=ss15/>

Για ανθρώπινους όγκους χωρίς ιική αιτιολογία, τα νέα [[πεπτίδιο|πεπτίδια]] (νεοεπιτόπα) δημιουργούνται από ογκοειδικές αλλοιώσεις DNA.<ref name=ss15/>

=====Διαδικασία=====
Ένα μεγάλο κλάσμα μεταλλάξεων ανθρώπινων όγκων είναι αποτελεσματικά ασθενοειδικός. Επομένως, τα νεοαντιγόνα μπορεί επίσης να βασίζονται σε μεμονωμένα γονιδιώματα όγκων. Οι τεχνολογίες βαθιάς αλληλούχισης μπορούν να αναγνωρίσουν μεταλλάξεις στο τμήμα κωδικοποίησης πρωτεΐνης του [[γονιδίωμα|γονιδιώματος]] (το εξονίωμα) και να προβλέψουν πιθανά νεοαντιγόνα. Σε πρότυπα ποντικών, για όλες τις νέες πρωτεϊνικές αλληλουχίες, προβλέφθηκαν πιθανά πεπτίδια που δεσμεύονται με MHC. Το προκύπτον σύνολο πιθανών νεοαντιγόνων χρησιμοποιήθηκε για την εκτίμηση της αντιδραστικότητας των Τ κυττάρων. Οι βασισμένες στο εξονίωμα αναλύσεις εκμεταλλεύτηκαν σε κλινικό περιβάλλον, για να εκτιμηθεί η αντιδραστικότητα σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία είτε με κυτταρική θεραπεία λεμφοκυττάρων διήθησης όγκου (tumor-infiltrating lymphocyte ή TIL) ή αποκλεισμού σημείων ελέγχου. Η αναγνώριση νεοαντιγόνου ήταν επιτυχής για πολλαπλά πειραματικά συστήματα προτύπων και ανθρώπινες κακοήθειες.<ref name="ss15" />

Το ψευδώς-αρνητικό ποσοστό της αλληλουχίας εξωτικών καρκίνου είναι χαμηλό - δηλαδή: η πλειονότητα των νεοαντιγόνων συμβαίνει εντός εξωνικής αλληλουχίας με επαρκή κάλυψη. Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα των μεταλλάξεων στα εκφρασμένα γονίδια δεν παράγουν νεοαντιγόνα που να αναγνωρίζονται από αυτόλογα Τ κύτταρα.<ref name="ss15" />

Μέχρι το 2015, η ανάλυση φασματομετρίας μάζας δεν επαρκεί για τον αποκλεισμό πολλών λανθασμένων θετικών στοιχείων από την ομάδα πεπτιδίων που μπορεί να παρουσιαστούν από μόρια MHC. Αντ 'αυτού, χρησιμοποιούνται οι αλγόριθμοι για τον προσδιορισμό των πιο πιθανών υποψηφίων. Αυτοί οι αλγόριθμοι λαμβάνουν υπόψη παράγοντες όπως η πιθανότητα επεξεργασίας [[πρωτεάσωμα|πρωτεασώματος]], η μεταφορά στο [[ενδοπλασματικό δίκτυο]], η συγγένεια για τα σχετικά [[αλληλόμορφα]] MHC τάξης Ι και η έκφραση γονιδίου ή τα επίπεδα μετάφρασης πρωτεΐνης.<ref name="ss15" />

Η πλειονότητα των ανθρώπινων νεοαντιγόνων που αναγνωρίζονται σε αμερόληπτες οθόνες εμφανίζουν υψηλή προβλεπόμενη συγγένεια δέσμευσης MHC. Μικρά αντιγόνα ιστοσυμβατότητας, μια εννοιολογικά παρόμοια κατηγορία αντιγόνων αναγνωρίζονται επίσης σωστά από αλγόριθμους δέσμευσης MHC. Ένα άλλο πιθανό φίλτρο εξετάζει εάν η μετάλλαξη αναμένεται να βελτιώσει τη δέσμευση MHC. Η φύση των κεντρικών εκτεθειμένων σε TCR υπολειμμάτων δεσμευμένων με MHC πεπτιδίων σχετίζεται με την ανοσογονικότητα των πεπτιδίων.<ref name="ss15"/>

===Φυσικότητα===
Ένα φυσικό αντιγόνο είναι ένα αντιγόνο που δεν έχει ακόμη υποβληθεί σε επεξεργασία από ένα APC (αντιγονοπαρουσιαστικό κύτταρο) σε μικρότερα μέρη. Τα Τ κύτταρα δεν μπορούν να δεσμεύσουν εγγενή αντιγόνα, αλλά απαιτούν την επεξεργασία τους από APC, ενώ τα Β κύτταρα μπορούν να ενεργοποιηθούν από εγγενή.

==Αντιγονική εξειδίκευση==
Η αντιγονική εξειδίκευση είναι η ικανότητα των κυττάρων ξενιστών να αναγνωρίζουν ένα αντιγόνο ειδικά ως μια μοναδική μοριακή οντότητα και να το διακρίνουν από ένα άλλο με εξαιρετική ακρίβεια. Η εξειδίκευση του αντιγόνου οφείλεται κυρίως στις διαμορφώσεις πλευρικής αλυσίδας του αντιγόνου. Είναι μετρήσιμο και δεν χρειάζεται να είναι γραμμικό, ή με βήμα περιορισμένου ρυθμού, ή εξίσωση .<ref name=mlp/><ref name=cdc/> Τόσο τα Τ κύτταρα όσο και τα Β κύτταρα είναι κυτταρικά συστατικά της [[επίκτητη ανοσία|προσαρμοστικής ανοσίας]].<ref name=mlp/><ref>{{cite book |last1=K. Abbas |first1=Abul |last2=Lichtman |first2=Andrew |last3=Pillai |first3=Shiv |title=Cellular and molecular immunology |date=2018 |publisher=Elsevier|location=Philadelphia |isbn=978-0-323-52324-0 |page=97 |edition= Ninth }}</ref>

==Παραπομπές==
{{Reflist}}
{{Authority control}}


[[Κατηγορία:Ανοσοποιητικό σύστημα]]
[[Κατηγορία:Ανοσοποιητικό σύστημα]]
[[Κατηγορία:Βιολογικοί όροι]]
[[Κατηγορία:Βιομόρια]]
[[Κατηγορία:Βιομόρια]]

Έκδοση από την 05:43, 27 Ιουλίου 2021

Μια απεικόνιση που δείχνει πώς τα αντιγόνα επάγουν την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος αλληλεπιδρώντας με ένα αντίσωμα που ταιριάζει με το μόριο ενός αντιγόνου

Στην ανοσολογία, ένα αντιγόνο (Ag) είναι μόριο ή μοριακή δομή, όπως μπορεί να υπάρχει στο εξωτερικό ενός παθογόνου μικροοργανισμού, που μπορεί να δεσμευτεί από ένα ειδικό για αντιγόνο αντίσωμα ή υποδοχέα αντιγόνου κυττάρου Β.[1] Η παρουσία αντιγόνων στο σώμα προκαλεί κανονικά ανοσοαπόκριση.[2] Η συντομογραφία Ag σημαίνει μια γεννήτρια αντισωμάτων.[3] Ιστορικά, η λέξη πήρε την ονομασία της από την ικανότητα του μορίου να παράγει (generate) αντισώματα (antibodies)[4]

Τα αντιγόνα "στοχεύονται" από αντισώματα.[1] Κάθε αντίσωμα παράγεται ειδικά από το ανοσοποιητικό σύστημα για να ταιριάζει με ένα αντιγόνο αφού κύτταρα στο ανοσοποιητικό σύστημα έρχονται σε επαφή με αυτό. Αυτό επιτρέπει την ακριβή αναγνώριση ή αντιστοίχιση του αντιγόνου και την έναρξη ενός προσαρμοστικής απόκρισης.[1][2] Το αντίσωμα λέγεται ότι "ταιριάζει" με το αντιγόνο με την έννοια ότι μπορεί να συνδεθεί με αυτό λόγω προσαρμογής σε θραύσμα σύνδεσης αντιγόνου του αντισώματος.[1] Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα προσαρμοσμένο αντίσωμα μπορεί να αντιδράσει και να δεσμεύσει μόνο ένα συγκεκριμένο αντιγόνο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, τα αντισώματα μπορεί να αντιδράσουν διασταυρούμενα και να δεσμεύουν περισσότερα από ένα αντιγόνα.

Τα αντιγόνα είναι πρωτεΐνες, πεπτίδια (αλυσίδες αμινοξέων) και πολυσακχαρίτες (αλυσίδες μονοσακχαριτών/απλών σακχάρων), τα λιπίδια και τα νουκλεϊκά οξέα γίνονται αντιγόνα μόνο όταν συνδυάζονται με πρωτεΐνες και πολυσακχαρίτες.[5]

Το αντιγόνο μπορεί να προέρχεται από το σώμα ("αυτοπρωτεΐνη") ή από το εξωτερικό περιβάλλον ("μη αυτοπρωτεΐνη").[2] Το ανοσοποιητικό σύστημα ταυτοποιεί και επιτίθεται σε "μη-αυτο" εξωτερικά αντιγόνα και συνήθως δεν αντιδρά σε αυτο-πρωτεΐνη λόγω αρνητικής επιλογής των κυττάρων Τ στον θύμο.[6]

Τα εμβόλια είναι παραδείγματα αντιγόνων σε ανοσογόνο μορφή, τα οποία χορηγούνται σκόπιμα σε έναν λήπτη για να προκαλέσουν τη λειτουργία μνήμης του επίκτητου ανοσοποιητικού συστήματος έναντι αντιγόνων του παθογόνου που εισβάλλει σε αυτόν τον λήπτη. Τα εμβόλια για τον ιό της εποχικής γρίπης είναι ένα συνηθισμένο παράδειγμα.[7]

Ορολογία

  • Επίτοπος - τα ξεχωριστά επιφανειακά χαρακτηριστικά ενός αντιγόνου, ο αντιγονικός καθοριστής του.
    Τα αντιγονικά μόρια, κανονικά "μεγάλα" βιολογικά πολυμερή, συνήθως παρουσιάζουν επιφανειακά χαρακτηριστικά που μπορούν να λειτουργήσουν ως σημεία αλληλεπίδρασης για συγκεκριμένα αντισώματα. Οποιοδήποτε τέτοιο χαρακτηριστικό αποτελεί επίτοπο. Τα περισσότερα αντιγόνα έχουν τη δυνατότητα να δεσμεύονται από πολλαπλά αντισώματα, καθένα από τα οποία είναι ειδικό για έναν από τους επίτοπους του αντιγόνου. Χρησιμοποιώντας τη μεταφορά "κλειδαριάς και κλειδιού", το αντιγόνο μπορεί να θεωρηθεί ως μια σειρά από κλειδιά (επίτοποι) καθένα από τα οποία ταιριάζει με μια διαφορετική κλειδαριά (αντίσωμα). Διαφορετικό αντίσωμα ιδιοτύπων ', που το καθένα έχει διαμορφώσει διακριτές περιοχές καθορισμού συμπληρωματικότητας (complementarity-determining regionς).
  • Αλλεργιογόνο - Μια ουσία ικανή να προκαλέσει αλλεργία. Η (επιβλαβής) αντίδραση μπορεί να προκύψει μετά από έκθεση μέσω κατάποσης, εισπνοής, ένεσης ή επαφής με το δέρμα.
  • Υπεραντιγόνο - Μια κατηγορία αντιγόνων που προκαλούν μη ειδική ενεργοποίηση Τ-κυττάρων, με αποτέλεσμα πολυκλωνική ενεργοποίηση Τ-κυττάρων και μαζική απελευθέρωση κυτοκίνης.
  • Ανοχογόνο (Tolerogen) - Μια ουσία που προκαλεί μια ειδική ανοσολογική μη αποκρισιμότητα (non-responsiveness) λόγω της μοριακής της μορφής. Εάν η μοριακή της μορφή αλλάξει, ένα ανοχογόνο μπορεί να γίνει ανοσογόνο (immunogen).
  • Ανοσοσφαιρίνη - πρωτεΐνη δέσμευσης - Πρωτεΐνες όπως η πρωτεΐνη Α, η πρωτεΐνη G και η πρωτεΐνη L που είναι ικανές να συνδέονται με αντισώματα σε θέσεις εκτός της θέσης σύνδεσης αντιγόνου. Ενώ τα αντιγόνα είναι ο "στόχος" των αντισωμάτων, οι πρωτεΐνες που προσδένονται στην ανοσοσφαιρίνη "προσβάλλουν" αντισώματα.
  • Τ-εξαρτώμενο αντιγόνο - Αντιγόνα που απαιτούν τη βοήθεια των Τ κυττάρων για να προκαλέσουν το σχηματισμό ειδικών αντισωμάτων.
  • Τ-ανεξάρτητο αντιγόνο - Αντιγόνα που διεγείρουν τα Β-κύτταρα άμεσα.
  • Ανοσοκυρίαρχα αντιγόνα - Αντιγόνα που κυριαρχούν (πάνω σε όλα τα άλλα από έναν παθογόνο μικροοργανισμό) στην ικανότητά τους να παράγουν ανοσοαπόκριση. Οι αποκρίσεις των Τ-κυττάρων συνήθως στρέφονται εναντίον σχετικά λίγων ανοσοεξαρτώμενων επιτόπων, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. μόλυνση με το παθογόνο Πλασμώδιο της ελονοσίας) διασπείρεται σε ένα σχετικά μεγάλο αριθμός αντιγόνων παρασίτων[8]

Τα αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα εμφανίζουν αντιγόνα με τη μορφή πεπτιδίων σε μόρια ιστοσυμβατότητας. Τα Τ-κύτταρα αναγνωρίζουν επιλεκτικά τα αντιγόνα. Ανάλογα με το αντιγόνο και τον τύπο του μορίου ιστοσυμβατότητας, ενεργοποιούνται διαφορετικοί τύποι Τ-κυττάρων. Για την αναγνώριση του υποδοχέα Τ-κυττάρου (TCR), το πεπτίδιο πρέπει να επεξεργαστεί σε μικρά θραύσματα μέσα στο κύτταρο και να παρουσιαστεί από μείζον σύμπλεγμα ιστοσυμβατότητας (MHC).[9] Το αντιγόνο δεν μπορεί να προκαλέσει την ανοσοαπόκριση χωρίς τη βοήθεια ενός ανοσοενισχυτικού.[5] Παρομοίως, το ανοσοενισχυτικό συστατικό των εμβολίων παίζει ουσιαστικό ρόλο στην ενεργοποίηση του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος.[10][11]

Ένα ανοσογόνο είναι μια αντιγονική ουσία (ή προσαγωγός (adduct)) που μπορεί να προκαλέσει χυμική (έμφυτη) ή κυτταρική ανοσοαπόκριση.[12] Αρχίζει αρχικά μια έμφυτη ανοσοαπόκριση, η οποία στη συνέχεια προκαλεί την ενεργοποίηση της προσαρμοστικής ανοσοαπόκρισης. Ένα αντιγόνο δεσμεύει τα πολύ μεταβλητά προϊόντα ανοσοϋποδοχέα (υποδοχέας Β-κυττάρου ή Τ-κυττάρου) μόλις αυτά έχουν δημιουργηθεί. Τα ανοσογόνα είναι εκείνα τα αντιγόνα που μπορούν να προκαλέσουν ανοσοαπόκριση.[13]

Στο μοριακό επίπεδο, ένα αντιγόνο μπορεί να χαρακτηριστεί από την ικανότητά του να συνδέεται με παρατόπους αντισώματος (paratopes). Διαφορετικά αντισώματα μπορούν να διακρίνουν μεταξύ ειδικών επιτόπων που υπάρχουν στην επιφάνεια του αντιγόνου. Απτένιο (hapten) είναι ένα μικρό μόριο που αλλάζει τη δομή ενός αντιγονικού επιτόπου. Προκειμένου να προκαλέσει ανοσοαπόκριση, πρέπει να προσκολληθεί σε ένα μεγάλο μόριο φορέα όπως πρωτεΐνη (σύμπλοκο πεπτιδίων). Τα αντιγόνα συνήθως μεταφέρονται από πρωτεΐνες και πολυσακχαρίτες, και λιγότερο συχνά, λιπίδια. Αυτό περιλαμβάνει μέρη (καλύμματα, κάψουλες, κυτταρικά τοιχώματα, μαστίγια, κροσσούς και τοξίνες) βακτηρίων, ιούς και άλλους μικροοργανισμούς. Τα λιπίδια και τα νουκλεϊκά οξέα είναι αντιγονικά μόνο όταν συνδυάζονται με πρωτεΐνες και πολυσακχαρίτες. Τα μη μικροβιακά μη αυτοαντιγόνα μπορεί να περιλαμβάνουν γύρη, ασπράδι αυγού και πρωτεΐνες από μεταμοσχευμένους ιστούς και όργανα ή στην επιφάνεια των μεταγγισμένων αιμοσφαιρίων.

Προέλευση

Τα αντιγόνα μπορούν να ταξινομηθούν ανάλογα με την προέλευσή τους.

Εξωγενή αντιγόνα

Τα εξωγενή αντιγόνα είναι αντιγόνα που έχουν εισέλθει στο σώμα από το εξωτερικό, για παράδειγμα, με εισπνοή, κατάποση ή ένεση. Η απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος σε εξωγενή αντιγόνα είναι συχνά υποκλινική. Με ενδοκυττάρωση ή φαγοκυττάρωση, τα εξωγενή αντιγόνα λαμβάνονται στα αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα]] (APCs) και επεξεργάζονται σε θραύσματα. Στη συνέχεια, τα APC παρουσιάζουν τα θραύσματα στα Τ βοηθητικά κύτταρα (CD4+) με τη χρήση μορίων ιστοσυμβατότητας τάξης II στην επιφάνειά τους. Μερικά Τ κύτταρα είναι ειδικά για το σύμπλοκο πεπτιδίου: MHC. Ενεργοποιούνται και αρχίζουν να εκκρίνουν κυτοκίνες, ουσίες που ενεργοποιούν τα κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα (cytotoxic T lymphocytes ή CTL), εκκρίνοντας αντισώματα Β λεμφοκυττάρων, μακροφάγων και άλλα σωματίδια. Μερικά αντιγόνα ξεκινούν ως εξωγενή και αργότερα γίνονται ενδογενή (για παράδειγμα, ενδοκυτταρικοί ιοί). Τα ενδοκυτταρικά αντιγόνα μπορούν να επιστρέψουν στην κυκλοφορία κατά την καταστροφή του μολυσμένου κυττάρου

Ενδογενή αντιγόνα

Τα ενδογενή αντιγόνα δημιουργούνται εντός φυσιολογικών κυττάρων ως αποτέλεσμα του μεταβολισμού φυσιολογικών κυττάρων, ή λόγω ιογενών ή ενδοκυτταρικών βακτηριακών λοιμώξεων. Τα θραύσματα στη συνέχεια παρουσιάζονται στην κυτταρική επιφάνεια στο σύμπλοκο με μόρια MHC τάξης Ι. Εάν ενεργοποιηθούν τα κυτταροτοξικά CD8+Τ κύτταρα τα αναγνωρίζουν, τα Τ κύτταρα εκκρίνουν διάφορες τοξίνες που προκαλούν την λύση ή απόπτωση του μολυσμένου κυττάρου. Προκειμένου να αποφευχθεί η θανάτωση κυττάρων μόνο για παρουσίαση αυτοπρωτεϊνών από τα κυτταροτοξικά κύτταρα, τα κυτταροτοξικά κύτταρα (αυτοαντιδραστικά Τ κύτταρα) διαγράφονται ως αποτέλεσμα της ανοχής (αρνητική επιλογή). Τα ενδογενή αντιγόνα περιλαμβάνουν ξενογενή (ετερόλογα), αυτόλογα και ιδιότυπα, ή αλλογενή (ομόλογα) αντιγόνα. Μερικές φορές τα αντιγόνα είναι μέρος του ίδιου του ξενιστή σε μια αυτοάνοση ασθένεια.[2]

Αυτοαντιγόνα

Ένα αυτοαντιγόνο είναι συνήθως μια αυτοπρωτεΐνη ή πρωτεϊνικό σύμπλοκο (και μερικές φορές DNA ή RNA) που αναγνωρίζεται από το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών που πάσχουν από μια ειδική αυτοάνοση ασθένεια. Υπό κανονικές συνθήκες, αυτές οι αυτοπρωτεΐνες δεν πρέπει να είναι ο στόχος του ανοσοποιητικού συστήματος, αλλά σε αυτοάνοσες ασθένειες, τα συσχετιζόμενα Τ κύτταρα τους δεν διαγράφονται και αντίθετα επιτίθενται.

Νεοαντιγόνα

Τα νεοαντιγόνα είναι αυτά που απουσιάζουν εντελώς από το φυσιολογικό ανθρώπινο γονιδίωμα. Σε σύγκριση με τις μη μεταλλαγμένες αυτοπρωτεΐνες, τα νεοαντιγόνα έχουν σχέση με τον έλεγχο του όγκου, καθώς η ποιότητα της δεξαμενής Τ κυττάρων που είναι διαθέσιμη για αυτά τα αντιγόνα δεν επηρεάζεται από την ανοχή των κεντρικών Τ κυττάρων. Η τεχνολογία για τη συστηματική ανάλυση της αντιδραστικότητας των Τ κυττάρων έναντι των νεοαντιγόνων έγινε διαθέσιμη μόλις πρόσφατα.[14] Τα νεοαντιγόνα μπορούν να ανιχνευθούν και να ποσοτικοποιηθούν άμεσα μέσω μιας μεθόδου που ονομάζεται MANA-SRM που αναπτύχθηκε από μια εταιρεία μοριακής διάγνωσης, την Complete Omics Inc., μέσω της συνεργασίας με μια ομάδα στην[15]

Ιικά αντιγόνα

Για όγκους που σχετίζονται με ιούς, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και ένα υποσύνολο των καρκίνων της κεφαλής και του λαιμού]], οι επίτοποι που προέρχονται από ιογενή ανοιχτά πλαίσια ανάγνωσης συμβάλλουν στην ομάδα των νεοαντιγόνων.[14]

Αντιγόνα όγκων

Τα αντιγόνα όγκου είναι εκείνα τα αντιγόνα που παρουσιάζονται από μόρια MHC τάξης I ή II στην επιφάνεια των νεοπλασμάτων. Τα αντιγόνα που βρίσκονται μόνο σε τέτοια κύτταρα ονομάζονται ογκοειδικά αντιγόνα (tumor-specific antigens ή TSAs) και γενικά προκύπτουν από μια ογκοειδική μετάλλαξη. Πιο συνηθισμένα είναι τα αντιγόνα που παρουσιάζονται από κύτταρα όγκου και φυσιολογικά κύτταρα, που ονομάζονται ογκοσχετιζόμενα αντιγόνα (tumor-associated antigens ή TAAs). Τα κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα που αναγνωρίζουν αυτά τα αντιγόνα μπορεί να είναι ικανά να καταστρέψουν καρκινικά κύτταρα.[14]

Τα αντιγόνα όγκου μπορούν να εμφανιστούν στην επιφάνεια του όγκου με τη μορφή, για παράδειγμα, ενός μεταλλαγμένου υποδοχέα, σε αυτήν την περίπτωση αναγνωρίζονται από Β κύτταρα.[14]

Για ανθρώπινους όγκους χωρίς ιική αιτιολογία, τα νέα πεπτίδια (νεοεπιτόπα) δημιουργούνται από ογκοειδικές αλλοιώσεις DNA.[14]

Διαδικασία

Ένα μεγάλο κλάσμα μεταλλάξεων ανθρώπινων όγκων είναι αποτελεσματικά ασθενοειδικός. Επομένως, τα νεοαντιγόνα μπορεί επίσης να βασίζονται σε μεμονωμένα γονιδιώματα όγκων. Οι τεχνολογίες βαθιάς αλληλούχισης μπορούν να αναγνωρίσουν μεταλλάξεις στο τμήμα κωδικοποίησης πρωτεΐνης του γονιδιώματος (το εξονίωμα) και να προβλέψουν πιθανά νεοαντιγόνα. Σε πρότυπα ποντικών, για όλες τις νέες πρωτεϊνικές αλληλουχίες, προβλέφθηκαν πιθανά πεπτίδια που δεσμεύονται με MHC. Το προκύπτον σύνολο πιθανών νεοαντιγόνων χρησιμοποιήθηκε για την εκτίμηση της αντιδραστικότητας των Τ κυττάρων. Οι βασισμένες στο εξονίωμα αναλύσεις εκμεταλλεύτηκαν σε κλινικό περιβάλλον, για να εκτιμηθεί η αντιδραστικότητα σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία είτε με κυτταρική θεραπεία λεμφοκυττάρων διήθησης όγκου (tumor-infiltrating lymphocyte ή TIL) ή αποκλεισμού σημείων ελέγχου. Η αναγνώριση νεοαντιγόνου ήταν επιτυχής για πολλαπλά πειραματικά συστήματα προτύπων και ανθρώπινες κακοήθειες.[14]

Το ψευδώς-αρνητικό ποσοστό της αλληλουχίας εξωτικών καρκίνου είναι χαμηλό - δηλαδή: η πλειονότητα των νεοαντιγόνων συμβαίνει εντός εξωνικής αλληλουχίας με επαρκή κάλυψη. Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα των μεταλλάξεων στα εκφρασμένα γονίδια δεν παράγουν νεοαντιγόνα που να αναγνωρίζονται από αυτόλογα Τ κύτταρα.[14]

Μέχρι το 2015, η ανάλυση φασματομετρίας μάζας δεν επαρκεί για τον αποκλεισμό πολλών λανθασμένων θετικών στοιχείων από την ομάδα πεπτιδίων που μπορεί να παρουσιαστούν από μόρια MHC. Αντ 'αυτού, χρησιμοποιούνται οι αλγόριθμοι για τον προσδιορισμό των πιο πιθανών υποψηφίων. Αυτοί οι αλγόριθμοι λαμβάνουν υπόψη παράγοντες όπως η πιθανότητα επεξεργασίας πρωτεασώματος, η μεταφορά στο ενδοπλασματικό δίκτυο, η συγγένεια για τα σχετικά αλληλόμορφα MHC τάξης Ι και η έκφραση γονιδίου ή τα επίπεδα μετάφρασης πρωτεΐνης.[14]

Η πλειονότητα των ανθρώπινων νεοαντιγόνων που αναγνωρίζονται σε αμερόληπτες οθόνες εμφανίζουν υψηλή προβλεπόμενη συγγένεια δέσμευσης MHC. Μικρά αντιγόνα ιστοσυμβατότητας, μια εννοιολογικά παρόμοια κατηγορία αντιγόνων αναγνωρίζονται επίσης σωστά από αλγόριθμους δέσμευσης MHC. Ένα άλλο πιθανό φίλτρο εξετάζει εάν η μετάλλαξη αναμένεται να βελτιώσει τη δέσμευση MHC. Η φύση των κεντρικών εκτεθειμένων σε TCR υπολειμμάτων δεσμευμένων με MHC πεπτιδίων σχετίζεται με την ανοσογονικότητα των πεπτιδίων.[14]

Φυσικότητα

Ένα φυσικό αντιγόνο είναι ένα αντιγόνο που δεν έχει ακόμη υποβληθεί σε επεξεργασία από ένα APC (αντιγονοπαρουσιαστικό κύτταρο) σε μικρότερα μέρη. Τα Τ κύτταρα δεν μπορούν να δεσμεύσουν εγγενή αντιγόνα, αλλά απαιτούν την επεξεργασία τους από APC, ενώ τα Β κύτταρα μπορούν να ενεργοποιηθούν από εγγενή.

Αντιγονική εξειδίκευση

Η αντιγονική εξειδίκευση είναι η ικανότητα των κυττάρων ξενιστών να αναγνωρίζουν ένα αντιγόνο ειδικά ως μια μοναδική μοριακή οντότητα και να το διακρίνουν από ένα άλλο με εξαιρετική ακρίβεια. Η εξειδίκευση του αντιγόνου οφείλεται κυρίως στις διαμορφώσεις πλευρικής αλυσίδας του αντιγόνου. Είναι μετρήσιμο και δεν χρειάζεται να είναι γραμμικό, ή με βήμα περιορισμένου ρυθμού, ή εξίσωση .[2][7] Τόσο τα Τ κύτταρα όσο και τα Β κύτταρα είναι κυτταρικά συστατικά της προσαρμοστικής ανοσίας.[2][16]

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Antibody». National Human Genome Research Institute, US National Institutes of Health. 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2020. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 «Immune system and disorders». MedlinePlus, US National Institute of Medicine. 28 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2020. 
  3. ↑ Male, David K. (2006). Immunology (στα Αγγλικά). Elsevier Health Sciences. σελ. 10. ISBN 978-0323033992. 
  4. ↑ Guyton and Hall (2006). Textbook of Medical Physiology, 11th edition. Page 440. Elsevier, Inc. Philadelphia, PA.
  5. ↑ 5,0 5,1 Gavin, AL; Hoebe, K; Duong, B; Ota, T; Martin, C; Beutler, B; Nemazee, D (22 December 2006). «Adjuvant-enhanced antibody responses in the absence of toll-like receptor signaling». Science 314 (5807): 1936–38. doi:10.1126/science.1135299. PMID 17185603. Bibcode: 2006Sci...314.1936G. 
  6. ↑ Gallucci, S; Lolkema, M; Matzinger, P (November 1999). «Natural adjuvants: endogenous activators of dendritic cells». Nature Medicine 5 (11): 1249–55. doi:10.1038/15200. PMID 10545990. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Antigenic characterization». US Centers for Disease Control and Prevention. 15 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2020. 
  8. ↑ «Identification of Plasmodium falciparum antigens by antigenic analysis of genomic and proteomic data». Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 100 (17): 9952–57. August 2003. doi:10.1073/pnas.1633254100. PMID 12886016. Bibcode: 2003PNAS..100.9952D. 
  9. ↑ Parham, Peter. (2009). The Immune System, 3rd Edition, p. G:2, Garland Science, Taylor and Francis Group, LLC.
  10. ↑ Janeway CA, Jr (1 November 2013). «Pillars article: approaching the asymptote? Evolution and revolution in immunology. Cold spring harb symp quant biol. 1989. 54: 1–13». Journal of Immunology 191 (9): 4475–87. PMID 24141854. 
  11. ↑ Gayed, PM (June 2011). «Toward a modern synthesis of immunity: Charles A. Janeway Jr. and the immunologist's dirty little secret». The Yale Journal of Biology and Medicine 84 (2): 131–38. ISSN 1551-4056. PMID 21698045. 
  12. ↑ Parham, Peter. (2009). The Immune System, 3rd Edition, p. G:11, Garland Science, Taylor and Francis Group, LLC.
  13. ↑ Kuby Immunology (6th έκδοση). Macmillan. 2006. σελ. 77. ISBN 978-1-4292-0211-4. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 14,8 Schumacher, Ton N.; Schreiber, Robert D. (April 3, 2015). «Neoantigens in cancer immunotherapy». Science 348 (6230): 69–74. doi:10.1126/science.aaa4971. PMID 25838375. Bibcode: 2015Sci...348...69S. 
  15. ↑ Wang, Qing.; Douglass, Jacqueline (September 16, 2019). «Direct Detection and Quantification of Neoantigens». Cancer Immunol Res. 7 (11): 1748–54. doi:10.1158/2326-6066.CIR-19-0107. PMID 31527070. 
  16. ↑ K. Abbas, Abul· Lichtman, Andrew· Pillai, Shiv (2018). Cellular and molecular immunology (Ninth έκδοση). Philadelphia: Elsevier. σελ. 97. ISBN 978-0-323-52324-0. 
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αντιγόνο&oldid=8959406"