Ψυχωτική κατάθλιψη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Σημαντική βελτίωση του κειμένου και προσθήκη παραπομπών |
|||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{χωρίς παραπομπές}} |
{{χωρίς παραπομπές}} |
||
Η '''Ψυχωτική κατάθλιψη''' είναι μία από τις πλέον σοβαρές και επικίνδυνες μορφές [[Κατάθλιψη|κατάθλιψης]] καθώς η αυτοκτονικότητα είναι συνήθης σε άτομα στα οποία διαπιστώθηκε ψυχωτική κατάθλιψη. Χαρακτηρίζεται από ένα κράμα καταθλιπτικών και ψυχωτικών συμπτωμάτων. Αν και υπάρχει επιστημονική συζήτηση για το αν αποτελεί ξεχωριστή οντότητα<ref>{{Cite journal|title=Distinctive Clinical Correlates of Psychotic Major Depression: The CRESCEND Study|first3=Jeong-Kyu|first9=Yong Chon|last8=Yim|first8=Hyeon-Woo|last7=Kim|first7=Jung-Bum|last6=Kim|first6=Jae-Min|last5=Lee|first5=Min-Soo|last4=Jun|first4=Tae-Youn|last3=Sakong|last2=Lee|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4124187/|first2=Hwa-Young|last=Park|first=Seon-Cheol|doi=10.4306/pi.2014.11.3.281|issue=3|volume=11|pages=281–289|pmid=25110501|pmc=4124187|issn=1738-3684|date=2014-7|journal=Psychiatry Investigation|last9=Park}}</ref>, η επικρατούσα θεώρηση είναι ότι πρόκειται για σοβαρό μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο στο οποίο εμφανίζονται παραληρητικές ιδέες συχνότερα ή ψευδαισθήσεις σπανιότερα. |
|||
Η '''Ψυχωτική κατάθλιψη''' είναι μία από τις ψυχωτικές διαταραχές μαζί με την [[σχιζοφρένεια]], την [[παραφρένεια]] και την [[διπολική διαταραχή]] με επεισόδια [[Μανία|μανίας]]. Θεωρείται από τις πλέον σοβαρές και επικίνδυνες μορφές [[Κατάθλιψη|κατάθλιψης]] καθώς τάσεις και συμβάντα [[Αυτοκτονία|αυτοκτονίας]] είναι συνήθη σε άτομα στα οποία διαπιστώθηκε ψυχωτική κατάθλιψη. Πρόκειται περί χρόνιας και κυκλικής κατάστασης κατά την οποία ήπια επεισόδια [[κατάθλιψη|κατάθλιψης]] διαδέχονται εκδηλώσεις ακραίας [[Ψύχωση|ψύχωσης]]. Ο πάσχων παρουσιάζει σειρά συμπτωμάτων. Έτσι, μπορεί να βιώνει [[συναισθησία]], να διακατέχεται από παραισθήσεις και [[Αυταπάτη|αυταπάτες]], να εκδηλώνει σπασμωδική συμπεριφορά και παράνοια. Το έντονο άγχος ή/και η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών θεωρούνται ότι μπορούν να συντελέσουν στο ψυχωτικό επεισόδιο. Ψυχωτική κατάθλιψη μπορεί να συμπαρουσιάσουν νοσούντες με ιστορικό [[Κλινική Κατάθλιψη|μείζονος κατάθλιψης]] ή [[μανία|μανίας]] . |
|||
== |
== Συχνότητα ψυχωτικής κατάθλιψης == |
||
Ο συνολικός επιπολασμός της είναι 0,4% και εμφανίζεται στο 14% έως 20% των ατόμων με μείζων καταθλιπτική διαταραχή. Ακόμη υψηλότερη είναι η συχνότητά της στους νοσοκομειακούς ασθενείς όπου υπερβαίνει το 25% σε ενήλικες μεικτής ηλικίας και εμφανίζεται σε έως και 45% των καταθλιπτικών γηριατρικών ασθενών<ref>{{Cite web|url=https://www.psychiatrictimes.com/view/psychotic-depression-underrecognized-undertreatedand-dangerous|title=Psychotic Depression: Underrecognized, Undertreated-and Dangerous|website=Psychiatric Times|accessdate=2021-05-01}}</ref>. |
|||
== Συμπτώματα της ψυχωτικής κατάθλιψης (DSM V)<ref>{{Cite book|title=Diagnostic and statistical manual of mental disorders : DSM-5|last=Internet Archive|publisher=Arlington, VA : American Psychiatric Association|isbn=978-0-89042-554-1|date=2013|url=http://archive.org/details/diagnosticstatis0005unse}}</ref> == |
|||
* Θυμός |
|||
Τα βασικά συμπτώματα που οδηγούν στη διάγνωση ψυχωτικής κατάθλιψης είναι η ύπαρξη ψυχωτικής συμπτωματολογίας (συντονικής ή μη με τη διάθεση) και πιο συγκεκριμένα '''παραληρήματος ή διαταραχών αντίληψης (ψευδαισθήσεων)''' κατά τη διάρκεια της καταθλιπτικής διαταραχής. Επιπλέον μπορεί να υπάρχει πιο έντονη ψυχοκινητική διαταραχή και βαρύτερο αίσθημα ενοχής από την κατάθλιψη χωρίς ψυχωτικά στοιχεία. Υπέρμετρα ενοχικά στοιχεία και αίσθημα αναξιότητας συχνά χαρακτηρίζουν το θέμα των ψυχωτικών συμπτωμάτων (συντονικών με τη διάθεση). Εφόσον εμφανιστούν ψυχωτικά συμπτώματα, τείνουν να επανεμφανίζονται με κάθε μελλοντικό καταθλιπτικό επεισόδιο. |
|||
* Αισθήματα απελπισίας |
|||
* Σκέψεις, τάσεις και απόπειρες [[Αυτοκτονία|αυτοκτονίας]] |
|||
* Παραισθήσεις |
|||
* [[Αυταπάτη|Αυταπάτες]] |
|||
* Απώλεια λογικής |
|||
* [[Μυθομανία]] |
|||
* Διαταραχή [[Γλώσσα|λόγου]] |
|||
* [[Εμμονή|Εμμονές]] |
|||
* Θρησκοληψία |
|||
* [[Σύνδρομο γονικής αποξένωσης|Γονική Αποξένωση]] |
|||
Στην ψυχωτική κατάθλιψη δύναται να εμφανιστούν κάποια από τα '''κλασικά συμπτώματα''' της μείζονος κατάθλιψης όπως αναφέρονται παρακάτω |
|||
Οι περισσότερες των περιπτώσεων χρήζουν άμεσης ιατρικής θεραπείας λόγω του έντονου και άμεσου κινδύνου απόπειρας αυτοκτονίας από τον πάσχοντα και της εκδήλωσης επιθετικής ή επιπόλαιης συμπεριφοράς. Τα συμπτώματα μανίας ή διπολικότητας της ψυχωτικής κατάθλιψης συχνά παρερμηνεύονται ως κυκλοθυμία. |
|||
* Καταθλιπτική διάθεση, μελαγχολία |
|||
* Απώλεια κινήτρου, μείωση ευχαρίστησης , ανηδονία |
|||
* Αλλαγή στην όρεξη ή το βάρος |
|||
* Διαταραχή ύπνου (αϋπνία ή λιγότερο συχνά υπερυπνία) |
|||
* Ψυχοκινητική ανησυχία ή ψυχοκινητική επιβράδυνση, άγχος |
|||
* Μειωμένη ενεργητικότητα |
|||
* Ιδέες αναξιότητας, αίσθημα ενοχής |
|||
* Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, βραδύτητα στη σκέψη και δυσχέρεια στη λήψη των αποφάσεων |
|||
* Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή ιδέες αυτοκαταστροφής (αυτοκτονικός ιδεασμός) |
|||
Η παρουσία ψύχωσης κατά τη διάρκεια ενός μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου διπλασιάζει τον κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας τόσο κατά τη διάρκεια της ζωής όσο και στην οξεία φάση της διαταραχής.<ref>{{Cite journal|title=Psychotic (delusional) depression and completed suicide: a systematic review and meta-analysis|first3=Giota|first9=Athanasios|last8=Papadopoulou|first8=Athanasia|last7=Christodoulou|first7=Christos|last6=Michopoulos|first6=Ioannis|last5=Michalopoulou|first5=Panayiota G.|last4=Thomadakis|first4=Christos|last3=Touloumi|last2=Tournikioti|url=https://doi.org/10.1186/s12991-018-0207-1|first2=Kalliopi|last=Gournellis|first=Rossetos|doi=10.1186/s12991-018-0207-1|issue=1|volume=17|pages=39|pmid=30258483|pmc=PMC6150953|issn=1744-859X|date=2018-09-21|journal=Annals of General Psychiatry|last9=Douzenis}}</ref> |
|||
Ψυχωτική κατάθλιψη μπορεί να παρουσιάσουν ασθενείς με ιστορικό [[Κλινική Κατάθλιψη|μείζονος κατάθλιψης]] ή διπολικής διαταραχής. Ένας ισχυρός προγνωστικός παράγοντας της ψύχωσης κατά τη διάρκεια μιας διαταραχής της διάθεσης είναι η διπολικότητα.<ref name=":0">{{Cite journal|title=Psychotic Depression: Diagnosis, Differential Diagnosis, and Treatment|language=english|first4=Victoria|last3=Serotte|first3=Jordan C.|last2=Ghosh|first2=Biswarup M.|last=Dubovsky|first=Steven L.|doi=10.1159/000511348|url=https://www.karger.com/Article/FullText/511348|issue=3|volume=90|pages=160–177|pmid=33166960|issn=0033-3190|date=2021|journal=Psychotherapy and Psychosomatics|last4=Cranwell}}</ref> |
|||
== Νευροβιολογία == |
|||
Μειωμένο πάχος του φλοιού βρέθηκε σε πέντε δομικά νευρωνικά δίκτυα του εγκεφάλου σε ασθενείς με ψυχωτική κατάθλιψη σε ύφεση και παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ της βαρύτητας της νόσου και του δικτύου μεταιχμιακού συστήματος και νήσου.<ref>{{Cite journal|title=Structural brain networks in remitted psychotic depression|last3=Sotiras|first9=Anthony J.|last8=Alexopoulos|first8=George S.|last7=Meyers|first7=Barnett S.|last6=Flint|first6=Alastair J.|last5=Dickie|first5=Erin W.|last4=Mulsant|first4=Benoit H.|first3=Aristeidis|url=https://www.nature.com/articles/s41386-020-0646-7|last2=Kaczkurkin|first2=Antonia N.|last=Neufeld|first=Nicholas H.|language=en|doi=10.1038/s41386-020-0646-7|issue=7|volume=45|pages=1223–1231|issn=1740-634X|date=2020-06|journal=Neuropsychopharmacology|last9=Rothschild}}</ref> |
|||
== Διαφορική διάγνωση από ψυχωτική διαταραχή == |
|||
Συχνά η κλινική εικόνα προσομοιάζει με εικόνα ψύχωσης. Στην ψυχωτική κατάθλιψη τα ψυχωτικά συμπτώματα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της καταθλιπτικής διαταραχής, ενώ στις ψυχώσεις υφίστανται ανεξαρτήτως της συναισθηματικής κατάστασης και έχουν μεγαλύτερη χρονιότητα. Επιπλέον οι ψυχωτικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια ξεχωρίζουν λόγω του ιστορικού εκδήλωσής τους. |
|||
== Θεραπεία ψυχωτικής κατάθλιψης == |
|||
Οι περισσότερες των περιπτώσεων χρήζουν άμεσης ιατρικής θεραπείας λόγω του έντονου και άμεσου κινδύνου απόπειρας αυτοκτονίας από τον πάσχοντα. Η θεραπεία συνίσταται σε συνδυασμό αντικαταθλιπτικών και αντιψυχωτικών φαρμάκων<ref>{{Cite journal|title=Pharmacological treatment for psychotic depression|first2=Jeroen|first6=Willem A.|last5=Geddes|first5=John|last4=Cipriani|first4=Andrea|last3=Burger|first3=Huibert|last2=Lijmer|last=Wijkstra|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26225902/|first=Jaap|doi=10.1002/14651858.CD004044.pub4|issue=7|pages=CD004044|pmid=26225902|issn=1469-493X|date=2015-07-30|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|last6=Nolen}}</ref>. Σε σοβαρές ή ανθεκτικές περιπτώσεις συνίσταται ηλεκτροσπασμοθεραπεία<ref name=":0" />. |
|||
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι== |
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι== |
||
* [https://kalimeristherapist.com/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%B8%CE%BB%CE%B9%CF%88%CE%B7/ Κατάθλιψη] |
|||
* [https://web.archive.org/web/20190808191633/http://mazi.org.gr/: Ελληνική Εταιρεία Διαταραχών Διάθεσης (ΜΑΖΙ)] |
|||
* [http://www.bipolar.gr Ελληνική Διπολική Οργάνωση (ΕΔΟ)] |
* [http://www.bipolar.gr Ελληνική Διπολική Οργάνωση (ΕΔΟ)] |
||
Έκδοση από την 17:08, 1 Μαΐου 2021
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η Ψυχωτική κατάθλιψη είναι μία από τις πλέον σοβαρές και επικίνδυνες μορφές κατάθλιψης καθώς η αυτοκτονικότητα είναι συνήθης σε άτομα στα οποία διαπιστώθηκε ψυχωτική κατάθλιψη. Χαρακτηρίζεται από ένα κράμα καταθλιπτικών και ψυχωτικών συμπτωμάτων. Αν και υπάρχει επιστημονική συζήτηση για το αν αποτελεί ξεχωριστή οντότητα[1], η επικρατούσα θεώρηση είναι ότι πρόκειται για σοβαρό μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο στο οποίο εμφανίζονται παραληρητικές ιδέες συχνότερα ή ψευδαισθήσεις σπανιότερα.
Συχνότητα ψυχωτικής κατάθλιψης
Ο συνολικός επιπολασμός της είναι 0,4% και εμφανίζεται στο 14% έως 20% των ατόμων με μείζων καταθλιπτική διαταραχή. Ακόμη υψηλότερη είναι η συχνότητά της στους νοσοκομειακούς ασθενείς όπου υπερβαίνει το 25% σε ενήλικες μεικτής ηλικίας και εμφανίζεται σε έως και 45% των καταθλιπτικών γηριατρικών ασθενών[2].
Συμπτώματα της ψυχωτικής κατάθλιψης (DSM V)[3]
Τα βασικά συμπτώματα που οδηγούν στη διάγνωση ψυχωτικής κατάθλιψης είναι η ύπαρξη ψυχωτικής συμπτωματολογίας (συντονικής ή μη με τη διάθεση) και πιο συγκεκριμένα παραληρήματος ή διαταραχών αντίληψης (ψευδαισθήσεων) κατά τη διάρκεια της καταθλιπτικής διαταραχής. Επιπλέον μπορεί να υπάρχει πιο έντονη ψυχοκινητική διαταραχή και βαρύτερο αίσθημα ενοχής από την κατάθλιψη χωρίς ψυχωτικά στοιχεία. Υπέρμετρα ενοχικά στοιχεία και αίσθημα αναξιότητας συχνά χαρακτηρίζουν το θέμα των ψυχωτικών συμπτωμάτων (συντονικών με τη διάθεση). Εφόσον εμφανιστούν ψυχωτικά συμπτώματα, τείνουν να επανεμφανίζονται με κάθε μελλοντικό καταθλιπτικό επεισόδιο.
Στην ψυχωτική κατάθλιψη δύναται να εμφανιστούν κάποια από τα κλασικά συμπτώματα της μείζονος κατάθλιψης όπως αναφέρονται παρακάτω
- Καταθλιπτική διάθεση, μελαγχολία
- Απώλεια κινήτρου, μείωση ευχαρίστησης , ανηδονία
- Αλλαγή στην όρεξη ή το βάρος
- Διαταραχή ύπνου (αϋπνία ή λιγότερο συχνά υπερυπνία)
- Ψυχοκινητική ανησυχία ή ψυχοκινητική επιβράδυνση, άγχος
- Μειωμένη ενεργητικότητα
- Ιδέες αναξιότητας, αίσθημα ενοχής
- Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, βραδύτητα στη σκέψη και δυσχέρεια στη λήψη των αποφάσεων
- Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή ιδέες αυτοκαταστροφής (αυτοκτονικός ιδεασμός)
Η παρουσία ψύχωσης κατά τη διάρκεια ενός μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου διπλασιάζει τον κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας τόσο κατά τη διάρκεια της ζωής όσο και στην οξεία φάση της διαταραχής.[4]
Ψυχωτική κατάθλιψη μπορεί να παρουσιάσουν ασθενείς με ιστορικό μείζονος κατάθλιψης ή διπολικής διαταραχής. Ένας ισχυρός προγνωστικός παράγοντας της ψύχωσης κατά τη διάρκεια μιας διαταραχής της διάθεσης είναι η διπολικότητα.[5]
Νευροβιολογία
Μειωμένο πάχος του φλοιού βρέθηκε σε πέντε δομικά νευρωνικά δίκτυα του εγκεφάλου σε ασθενείς με ψυχωτική κατάθλιψη σε ύφεση και παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ της βαρύτητας της νόσου και του δικτύου μεταιχμιακού συστήματος και νήσου.[6]
Διαφορική διάγνωση από ψυχωτική διαταραχή
Συχνά η κλινική εικόνα προσομοιάζει με εικόνα ψύχωσης. Στην ψυχωτική κατάθλιψη τα ψυχωτικά συμπτώματα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της καταθλιπτικής διαταραχής, ενώ στις ψυχώσεις υφίστανται ανεξαρτήτως της συναισθηματικής κατάστασης και έχουν μεγαλύτερη χρονιότητα. Επιπλέον οι ψυχωτικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια ξεχωρίζουν λόγω του ιστορικού εκδήλωσής τους.
Θεραπεία ψυχωτικής κατάθλιψης
Οι περισσότερες των περιπτώσεων χρήζουν άμεσης ιατρικής θεραπείας λόγω του έντονου και άμεσου κινδύνου απόπειρας αυτοκτονίας από τον πάσχοντα. Η θεραπεία συνίσταται σε συνδυασμό αντικαταθλιπτικών και αντιψυχωτικών φαρμάκων[7]. Σε σοβαρές ή ανθεκτικές περιπτώσεις συνίσταται ηλεκτροσπασμοθεραπεία[5].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
| |||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ Park, Seon-Cheol; Lee, Hwa-Young; Sakong, Jeong-Kyu; Jun, Tae-Youn; Lee, Min-Soo; Kim, Jae-Min; Kim, Jung-Bum; Yim, Hyeon-Woo και άλλοι. (2014-7). «Distinctive Clinical Correlates of Psychotic Major Depression: The CRESCEND Study». Psychiatry Investigation 11 (3): 281–289. doi:. ISSN 1738-3684. PMID 25110501. PMC 4124187. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4124187/.
- ↑ «Psychotic Depression: Underrecognized, Undertreated-and Dangerous». Psychiatric Times. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2021.
- ↑ Internet Archive (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders : DSM-5. Arlington, VA : American Psychiatric Association. ISBN 978-0-89042-554-1.
- ↑ Gournellis, Rossetos; Tournikioti, Kalliopi; Touloumi, Giota; Thomadakis, Christos; Michalopoulou, Panayiota G.; Michopoulos, Ioannis; Christodoulou, Christos; Papadopoulou, Athanasia και άλλοι. (2018-09-21). «Psychotic (delusional) depression and completed suicide: a systematic review and meta-analysis». Annals of General Psychiatry 17 (1): 39. doi:. ISSN 1744-859X. PMID 30258483. PMC PMC6150953. https://doi.org/10.1186/s12991-018-0207-1.
- ↑ 5,0 5,1 Dubovsky, Steven L.; Ghosh, Biswarup M.; Serotte, Jordan C.; Cranwell, Victoria (2021). «Psychotic Depression: Diagnosis, Differential Diagnosis, and Treatment» (στα english). Psychotherapy and Psychosomatics 90 (3): 160–177. doi:. ISSN 0033-3190. PMID 33166960. https://www.karger.com/Article/FullText/511348.
- ↑ Neufeld, Nicholas H.; Kaczkurkin, Antonia N.; Sotiras, Aristeidis; Mulsant, Benoit H.; Dickie, Erin W.; Flint, Alastair J.; Meyers, Barnett S.; Alexopoulos, George S. και άλλοι. (2020-06). «Structural brain networks in remitted psychotic depression» (στα αγγλικά). Neuropsychopharmacology 45 (7): 1223–1231. doi:. ISSN 1740-634X. https://www.nature.com/articles/s41386-020-0646-7.
- ↑ Wijkstra, Jaap; Lijmer, Jeroen; Burger, Huibert; Cipriani, Andrea; Geddes, John; Nolen, Willem A. (2015-07-30). «Pharmacological treatment for psychotic depression». The Cochrane Database of Systematic Reviews (7): CD004044. doi:. ISSN 1469-493X. PMID 26225902. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26225902/.