Χρονικό της Τέταρτης Σταυροφορίας και της κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης

Εξώφυλλο νεώτερης έκδοσης του Χρονικού

Το χρονικό με τίτλο «Σχετικά με την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης» (πρωτ. τίτλος στα γαλλικά De la Conquête de Constantinople) είναι μια από τις πιο σημαντικές πηγές για την Δ΄ Σταυροφορία, αλλά και για τη γαλλική γλώσσα της εποχής και περιγράφει γεγονότα από το 1198 μέχρι το 1207.

Το έγραψε ο Γοδεφρείδος Βιλλεαρδουίνος, στρατάρχης της Καμπανίας και της Ρωμανίας, πιθανότατα μεταξύ 1207 και 1209 στα γαλλικά αντί για τα λατινικά και είναι σήμερα ένα από τα πλέον αξιομνημόνευτα κείμενα όχι μόνο ως αυθεντική πηγή των συμβάντων κατά την άλωση όσο και ως γλωσσικό μνημείο της γαλλικής γλώσσας.

Η εξιστόρηση του Βιλεαρδουίνου είναι ένα από τα τέσσερα κείμενα που μας μεταφέρουν την ιστορία της Δ΄ Σταυροφορίας, το καθένα από τη δική του σκοπιά. Ο Βιλεαρδουίνος καταγράφει μαζί με τα γεγονότα την (μερικές φορές ωραιοποιημένη) άποψη της ανώτερης διοίκησης των Σταυροφόρων, στην οποία ανήκε.

Πρωτότυπο κείμενο

Παρακάτω βρίσκονται οι πρώτες παράγραφοι του πρωτότυπου κειμένου:

Sachiez que mille cent quatre-vinz et dix huit ans après l'incarnation nostre seingnor Jésus Christ, al tens Innocent trois, apostoille de Rome, et Philippe, roi de France, et Richart, roi d’Angleterre, ot un saint home en France qui ot nom Folques de Nuilli. Cil Nuillis siet entre Lagny-sor-Marne et Paris; e il ère prestre et tenoit la paroiche de la ville. Et cil Folques dont je vous di, comença à parler de Dieu par France et par les autres terres entor, et Nostre Sires fist maint miracles por luy.

Sachiez que la renommée de cil saint home alla tant qu’elle vint a l'apostoille de Rome, Innocent; et l’apostoille envoya en France et manda al prod'ome que il empreschast des croiz par s’autorité. Et après y envoia un suen cardonal, maistre Perron de Chappes, croisié, et manda par luy le pardon tel come vos dirai: Tuit cil qui se croisieroient et feroient le service Dieu un an en l’ost, seroient quittes de toz les péchiez que il avoient faiz, dont il seroient confés. Por ce que cil pardons fu issi granz, si s’en esmeurent mult li cuers des gens; et mult s’encroisièrent por ce que li pardons ère si grans.

Σε μετάφραση:

Μάθετε ότι το χιλιοστό εκατοστό ενενηκοστό όγδοο έτος μετά την ενσάρκωση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στα χρόνια του Ιννοκέντιου του τρίτου, πάππα της Ρώμης και του Φιλίππου, βασιλιά της Γαλλίας και του Ριχάρδου, βασιλιά της Αγγλίας, ήταν ένας άγιος άνθρωπος που είχε το όνομα Φόλκ ντε Νουιγί. Αυτό το Νουιγί ήταν μεταξύ του Λανύ-στον-Μάρνη και του Παρισιού; και ήταν παπάς και είχε την ενορία της πόλης. Και αυτός ο Φόλκ για τον οποίο σας λέω, άρχισε να μιλάει για τον Θεό στη Γαλλία και στις γύρω χώρες και ο Κύριός μας έκανε πολλά θαύματα μέσω αυτού.

Μάθετε ότι η φήμη του αγίου αυτού ανθρώπου πήγε τόσο μακριά που έφτασε μέχρι τον πάπα της Ρώμης, τον Ιννοκέντιο και ο πάπας έστειλε στη Γαλλία και διέταξε τον καλό αυτό άνθρωπο να κηρύττει σταυροφορία στο όνομά του. Και μετά έστειλε εκεί έναν καρδινάλιό του, τον Κύριο Περρόν ντε Σάπ ο οποίος είχε ήδη πάρει τον όρκο των Σταυροφόρων και έστειλε μέσω αυτού συγχώρεση, έτσι όπως σας τη λέω: Όλοι όσοι γίνουν Σταυροφόροι και μπουν στην υπηρεσία του Θεού για ένα χρόνο στην Ανατολή, θα απαλλαχτούν από όλες τις αμαρτίες που έχουν εξομολογηθεί. Και συγκίνησε πολύ τις καρδιές των ανθρώπων και πολλοί έγιναν Σταυροφόροι επειδή αυτή η συγχώρεση ήταν τόσο μεγάλη.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Αγγλική μετάφραση του Χρονικού της Τέταρτης Σταυροφορίας και της κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης Αρχειοθετήθηκε 2013-10-11 στο Wayback Machine.
• Το πλήρες κείμενο σε έκδοση Ζαν Αλεξάντρ Μπουσόν, στα Google Books (πρωτότυπο κείμενο μαζί με μεταφρασμένες λέξεις στα μοντέρνα Γαλλικά που έχουν εισαχθεί από τον εκδότη), 1828, Γαλλικά.