Φαίρμπανκς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 64°50′37″N 147°43′23″W / 64.84361°N 147.72306°W / 64.84361; -147.72306

Φέρμπανκς
Παρωνύμιο: The Golden Heart City
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Φέρμπανκς
64°50′37″N 147°43′23″W
ΧώραΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Διοικητική υπαγωγήFairbanks North Star Borough
Ίδρυση1901
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςDavid Pruhs (από 2022)[1]
Έκταση84,24445 km²[2]
Υψόμετρο136 μέτρα
Πληθυσμός32.515 (1  Απριλίου 2020)[3]
Ταχ. κωδ.99701, 99702, 99705, 99706, 99707, 99708, 99709, 99710, 99711, 99712, 99714, 99716, 99767, 99775-(UAF) και 99790
Τηλ. κωδ.907
Ζώνη ώραςUTC−09:00
UTC−08:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Φαίρμπανκς (αγγλικά: Fairbanks) είναι η μεγαλύτερη πόλη στο εσωτερικό της Αλάσκας (μακριά από τη θάλασσα) και έδρα του «Δήμου» Φαίρμπανκς Νορθ Σταρ (ουσιαστικά επαρχίας, πρόκειται για το αντίστοιχο της κομητείας στις υπόλοιπες ΗΠΑ).[4] Ο πληθυσμός του Φαίρμπανκς είναι 32.469 κάτοικοι (εκτίμηση του 2014), καθιστώντας το τη δεύτερη σε πληθυσμό μητροπολιτική περιοχή της Αλάσκας (μετά το Άνκορεϊτζ). Η πόλη είναι η έδρα της πρώτης πανεπιστημιούπολης του Πανεπιστημίου της Αλάσκας.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώτος καταυλισμός του Φαίρμπανκς, όπως ήταν το 1903.
Το κέντρο της πόλεως το 1955

Το Φαίρμπανκς ιδρύθηκε από τον χρυσοθήρα καπετάνιο Ε.Τ. Μπαρνέτ (E.T. Barnette, 1863-1933) τον Αύγουστο του 1901, στην πορεία του προς το πέρασμα Τάνανα, όπου σκόπευε να ιδρύσει εμπορικό σταθμό. Το ατμοκίνητο ποταμόπλοιο στο οποίο επέβαινε εξώκειλε στον ποταμό Τσένα, εφτά μίλια πάνω από τη συμβολή του με τον ποταμό Τάνανα. Ο καπνός του πλοίου έγινε αντιληπτός από χρυσοθήρες στους λόφους βόρεια της σημερινής πόλης, που ήρθαν και έπεισαν τον Μπαρνέτ για τις δυνατότητες αναπτύξεως του μέρους εκείνου, οπότε ο τελευταίος έστησε έναν εμπορικό σταθμό και εκεί.[5] Σύντομα, ομάδες χρυσοθήρων συγκεντρώθηκαν στην περιοχή και άνοιξαν ορυχεία και εγκαταστάσεις καθαρισμού.[6]

Μετά από κάποιες πιέσεις από τον δικαστή Τζέιμς Γουίκερσαμ (James Wickersham), ο νέος οικισμός πήρε το όνομα του Τσαρλς Φαίρμπανκς, πρώην γερουσιαστή της Ιντιάνα και 26ου αντιπροέδρου των ΗΠΑ (από το 1905 ως το 1909).[7]

Προπολεμικά η κοιλάδα του Τάνανα ήταν σημαντικό αγροτικό κέντρο για τη Αλάσκα, μέχρι τον εποικισμό της κοιλάδας Ματάνουσκα και την ανάπτυξη του Πάλμερ το 1935. Υπήρξαν μεγαλοκτηματίες, όπως οι Πωλ Ρίκερτ[8] και Χάρυ Μ. Μπάτζερ[9] Βέβαια, παρά τις προσπάθειες από την Αγροτική Ένωση της Κοιλάδας Τάνανα και άλλους φορείς για την ενίσχυση των βρώσιμων καλλιεργειών, η παραγωγή της περιοχής δεν μπόρεσε ποτέ να θρέψει τον πληθυσμό της.[10]

Η κατασκευή του Στρατιωτικού Αεροδρομίου Λαντ (Ladd Army Airfield), που άρχισε το 1939, βοήθησε στην οικονομική και πληθυσμιακή ανάπτυξη του Φαίρμπανκς, που συνεχίσθηκε και μεταπολεμικά. Το Λαντ εξελίχθηκε στη στρατιωτική βάση Φορτ Γουέινράιτ το 1960, και η στρατιωτική παρουσία εξακολουθεί να είναι σημαντική στην πόλη. Το 1953-1955 κατασκευάσθηκε και ο μήκους 1.007 χιλιομέτων πετρελαιαγωγός Χάινς-Φαίρμπανκς.[11]

Το Φαίρμπανκς υπέφερε από πολλές πλημμύρες μέχρι και τη δεκαετία του 1960, είτε εξαιτίας ισχυρών βροχοπτώσεων, είτε επειδή παρασυρόμενοι πάγοι έφραζαν τον ρου του ποταμού παρακάτω, καθώς το ενιαίο στρώμα πάγου των ποταμών έλιωνε την άνοιξη. Για αυτό η πρώτη ξύλινη γέφυρα του ποταμού Τσένα, που κατασκευάσθηκε για πρώτη φορά το 1904, παρασυρόταν τακτικά, μέχρι που μία πιο μόνιμη (στην οδό Κάσμαν) ανεγέρθηκε το 1917 με πολιτειακούς πόρους.[12] Στις 14 Αυγούστου 1967, μετά από πρωτοφανείς βροχοπτώσεις, ο Τσένα έφθασε να πλημμυρίσει σχεδόν ολόκληρη την πόλη μέσα σε μία νύχτα. Τα αποτελέσματα αυτής της καταστροφής οδήγησαν στη δημιουργία του «Σχεδίου Ελέγχου Πλημμυρών των Λιμνών του Ποταμού Τσένα», που έκτισε και λειτουργεί το ύψους 15 μέτρων Φράγμα του Μουζ Κρηκ και το συνδευτικό υπερχειλιστήριο κανάλι μήκους 13 χιλιομέτρων, που παροχετεύει τις υπερβολικές ποσότητες νερού κατευθείαν στον Τάνανα, παρακάμπτοντας την πόλη.[13]

Τοπογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το δημαρχείο του Φαίρμπανκς

Το Φαίρμπανκς είναι κτισμένο στο μεσαίο τμήμα της Κοιλάδας του Τάνανα και διαρρέεται στην κατεύθυνση βορειοανατολικά-νοτιοδυτικά[14] από τον ποταμό Τσένα. Στα βόρεια της πόλεως υψώνεται μία λοφοσειρά, που υψώνεται βαθμιαία μέχρι τη χαμηλή οροσειρά Λευκά Όρη, πίσω από τα οποία ρέει ο μεγάλος ποταμός Γιούκον. Το νότιο όριο του οικισμού είναι ο ποταμός Τάνανα, νοτίως του οποίου βρίσκεται μεγάλη πεδινή βαλτώδης περιοχή με τυρφώνες, που απλώνεται 170 και πλέον χιλιόμετρα, μέχρι την υψηλή Οροσειρά της Αλάσκας, η οποία είναι ορατή από το Φαίρμπανκς τις καθαρές ημέρες.[15] Στα δυτικά και ανατολικά υπάρχουν κοιλάδες που χωρίζονται από λοφοσειρές ή χαμηλές μικρές οροσειρές.[14]

Σύμφωνα με το Γραφείο Απογραφών των ΗΠΑ η πόλη έχει έκταση 85 τετρ. χιλιομέτρων, από τα οποία το 2,48% καλύπτεται από νερά.

Το Φαίρμπανκς, με γεωγραφικές συντεταγμένες 64° 50′ 37″ Β πλάτος και 147° 43′ 23″ Δ μήκος, περιπου στο ίδιο πλάτος με την παρόμοιου πληθυσμού πόλη Σελέφτεο της Σουηδίας και τη μεγαλύτερη Όουλου της Φινλανδίας. Αν και μόλις 190 χιλιόμετρα νότια του Βόρειου Πολικού Κύκλου, η περιοχή του Φαίρμπανκς διατηρεί δάση χάρη στα σχετικώς θερμά καλοκαίρια της.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κλίμα του Φαίρμπανκς κατατάσσεται ως υποαρκτικό (Dfc)[16], με μακρούς και πολύ κρύους χειμώνες, και σύντομα, ήπια καλοκαίρια, κατά τη διάρκεια των οποίων πέφτουν όλες σχεδόν οι βροχές (τον χειμώνα πέφτει μόνο χιόνι).[17] Περισσότερα χιόνια πέφτουν από τον Οκτώβριο μέχρι τον Ιανουάριο και λιγότερα από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Μάιο. Κατά μέσο όρο το πρώτο χιόνι πέφτει στην πόλη στις 21 Σεπτεμβρίου, ενώ από τις 18 Οκτωβρίου μέχρι τις 23 Απριλίου κατά μέσο όρο η πόλη είναι καλυμμένη με χιόνι.[18]

Το Φαίρμπανκς έχει τη φήμη της ψυχρότερης πόλεως των ΗΠΑ.[19] Οι μέσες ελάχιστες θερμοκρασίες τον χειμώνα κυμαίνονται από −26 μέχρι −32 °C. Η χαμηλότερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία ήταν −54 °C και σημειώθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1934. Η υψηλότερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία ωστόσο, 37 °C στις 28 Ιουλίου 1919, είναι ίσως πιο αξιόλογη, αφού απέχει μόλις μισό βαθμό από την ανώτατη θερμοκρασία που σημειώθηκε ποτέ σε ολόκληρη την Αλάσκα.

Αυτές οι μεγάλες θερμοκρασιακές διαφορές οφείλονται στη μεγάλη απόσταση από τη θάλασσα, στις έντονες θερμοκρασιακές αναστροφές τον χειμώνα (εξαιτίας της μορφολογίας της περιοχής) και στη διεύθυνση των ανέμων.[20]

Ιδιάζοντα μετεωρολογικά φαινόμενα αποτελούν η πυκνή παγομίχλη τον χειμώνα και η συσσώρευση του καπνού από δασικές πυρκαγιές το θέρος.[21][22][23]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ www.fairbanksalaska.us/directory-listing/david-pruhs. Ανακτήθηκε στις 3  Απριλίου 2023.
  2. ↑ 2,0 2,1 United States Census Bureau: «2016 U.S. Gazetteer Files» (Αγγλικά) United States Census Bureau. Ουάσινγκτον. 2016.
  3. ↑ Απογραφές των Ηνωμένων Πολιτειών 2020. data.census.gov/cedsci/table?t=Populations+and+People&g=0100000US%2C%241600000&y=2020. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2022.
  4. ↑ «Find a County». National Association of Counties. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 2011-06-07. 
  5. ↑ Aurora WebMasters. «History of Fairbanks». Fairbanks-alaska.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2012. 
  6. ↑ «Gold Rush History». Explore Fairbanks. Fairbanks Convention and Visitors Bureau. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2013. 
  7. ↑ «Vice Presidents of the United States: Charles W. Fairbanks» (PDF). Senate.gov. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2012. 
  8. ↑ Atwood, Evangeline· DeArmond, Robert N. (1977). Who's Who in Alaskan Politics. Portland, Oregon: Binford & Mort for the Alaska Historical Commission. σελ. 84. 
  9. ↑ Atwood and DeArmoun: Who's Who in Alaskan Politics, σελ. 4
  10. ↑ Like a Tree to the Soil: A History of Farming in Alaska's Tanana Valley, 1903 to 1940, by Josephine E. Papp and Josie A. Phillips
  11. ↑ «The Haines-Fairbanks Pipeline» (PDF). Arlis.org. Απρίλιος 2003. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2015. 
  12. ↑ Matheson, Janet· Haldeman, F. Bruce (1981). «Gilmore Trail». Historic Resources in the Fairbanks North Star Borough. Fairbanks: Fairbanks North Star Borough Planning Department. σελ. 19. 
  13. ↑ «Fixing the Fatal Flaw of Fairbanks , Alaska Science Forum». Gi.alaska.edu. 11 Σεπτεμβρίου 2003. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2012. 
  14. ↑ 14,0 14,1 U.S. Geological Survey: Bulletin – United States Geological Survey, τεύχος 284, U.S. Geological Survey. 1906, σελ. 110.
  15. ↑ [1] Αρχειοθετήθηκε 29 June 2011[Date mismatch] στο Wayback Machine.
  16. ↑ University of Melbourne. “World map of Köppen-Geiger climate classification” Αρχειοθετήθηκε March 25, 2009, στο Wayback Machine.. climate.gi.alaska.edu.
  17. ↑ Ritter, Michael E. “The Physical Environment: an Introduction to Physical Geography” Αρχειοθετήθηκε 11 October 2009[Date mismatch] στο Wayback Machine., University of Wisconsin–Stevens Point, 2006.
  18. ↑ Staff Report. "Snow forecast for Fairbanks-area hills" Αρχειοθετήθηκε 25 September 2009[Date mismatch] στο Wayback Machine., Fairbanks Daily News-Miner, 22 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2009.
  19. ↑ The Daily Beast. «America's 25 Coldest Cities». Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρ. 2015.
  20. ↑ Alaska Climate Research Center. «Fairbanks weather» Αρχειοθετήθηκε 9 June 2010[Date mismatch] στο Wayback Machine., climate.gi.alaska.edu. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2009.
  21. ↑ Mowry, Tim. »Wildfires send worst air of the summer across Fairbanks» Αρχειοθετήθηκε August 1, 2009, στο Wayback Machine., Fairbanks Daily News-Miner, 31/7/2009. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2009.
  22. ↑ Staff Report. «Dense smoke cancels flights at Fairbanks airport» Αρχειοθετήθηκε 8/8/2009, στο Wayback Machine., Fairbanks Daily News-Miner, 6 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2009.
  23. ↑ Cole, Dermot. "Dispelling some foggy notions about ice fog, inversions and Fairbanks weather"[νεκρός σύνδεσμος], Fairbanks Daily News-Miner, 4 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2009.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Cole, Dermot: Fairbanks: A Gold Rush Town that Beat the Odds. Fairbanks. University of Alaska Press, 1999, ISBN 978-1-60223-030-9
  • Dixon, Mim: What Happened to Fairbanks? The Effects of the Trans-Alaska Oil Pipeline on the Community of Fairbanks, Alaska, Westview Press, Boulder, Colorado 1978.
  • Hedrick, Basil and Savage, Susan. Steamboats on the Chena, Epicenter Press, Fairbanks 1988, ASIN B000OM7YIK
  • Shulski, Martha & Wendler, Gerd: The Climate of Alaska, University of Alaska Press, 2007, ISBN 978-1-60223-007-1

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φαίρμπανκς&oldid=9200041"