Φέκντα
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
 | |
| Αστερισμός | Μεγάλη Άρκτος |
|---|---|
| Συντεταγμένες (εποχή 2000.0): | α = 11h:53m:50s , δ = +53°.41΄.41΄΄ |
| Φαινόμενο μέγεθος | 2,438 |
| Φασματικός τύπος | A0 Ve |
| Απόσταση από τη Γη | 83,2 έτη φωτός |
Φέκντα είναι το ιδιαίτερο όνομα του αστέρα γ Μεγάλης Άρκτου (gamma Ursae Majoris, γ UMa), στον αστερισμό Μεγάλη Άρκτος, στη βάση της «κατσαρόλας» που σχηματίζουν οι κυριότεροι αστέρες του.
Ονομασίες και ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το όνομα αυτό (Phecda), όπως και οι παραλλαγές του Phacd, Phachd, Phad, Phaed, Phekda, Phegda, προέρχεται από την αραβική λέξη Al Fahdh, που σημαίνει «ο μηρός», καθώς ο αστέρας αυτός βρίσκεται στο πόδι της αρκούδας που υποτίθεται ότι παριστάνει ο αστερισμός του.
Σύμφωνα με τον Αλ Μπιρούνι για τους Ινδούς ήταν ο Pulastya, ένας από τους δικούς τους «Επτά Σοφούς», ενώ στην Κίνα ο Φέκντα ήταν γνωστός ως Ke Seuen Ke ή Tien Ke, ένα επιπεδόσφαιρο ή ουρανόσφαιρα (κυκλικός αστρονομικός χάρτης).
Αστρονομικά και αστροφυσικά δεδομένα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Φέκντα είναι ένας μέσος αστέρας της Κύριας Ακολουθίας, παρόμοιος με τον Ήλιο μας αλλά σημαντικά θερμότερος. Η επιφανειακή θερμοκρασία του είναι 9.500 K, ενω η μάζα του εκτιμάται ότι είναι 2,7 φορές μεγαλύτερη της μάζας του Ήλιου και η διάμετρός του τρεις φορές μεγαλύτερη, επομένως ο όγκος του είναι 27 φορές μεγαλύτερος από τον όγκο του Ήλιου. Το απόλυτο μέγεθος του Φέκντα είναι +0,36, που αντιστοιχεί σε πραγματική λαμπρότητα 72 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου.
Ο γ Μεγάλης Άρκτου πλησιάζει το Ηλιακό Σύστημα με ταχύτητα 12,6 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο (47.000 χιλιόμετρα την ώρα) και εμφανίζει ιδία κίνηση 0,108 δευτερόλεπτο της μοίρας ανά έτος. Η κίνησή του στον χώρο και οι παρόμοιες αποστάσεις δείχνουν ότι συναποτελεί με τους άλλους αστέρες της «κατσαρόλας» ένα πραγματικό χαλαρό ανοικτό αστρικό σμήνος, τη λεγόμενη «Κινούμενη Ομάδα της Μεγάλης Άρκτου».
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Allen, R.H.: Star Names: Their Lore and Meaning, Dover Publ. 1963