Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φέκντα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φέκντα (γ Μεγάλης Άρκτου)
ΑστερισμόςΜεγάλη Άρκτος
Συντεταγμένες
(εποχή 2000.0):
α = 11h:53m:50s , δ = +53°.41΄.41΄΄
Φαινόμενο μέγεθος2,438
Φασματικός τύποςA0 Ve
Απόσταση από τη Γη83,2 έτη φωτός

Φέκντα είναι το ιδιαίτερο όνομα του αστέρα γ Μεγάλης Άρκτου (gamma Ursae Majoris, γ UMa), στον αστερισμό Μεγάλη Άρκτος, στη βάση της «κατσαρόλας» που σχηματίζουν οι κυριότεροι αστέρες του.

Ονομασίες και ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα αυτό (Phecda), όπως και οι παραλλαγές του Phacd, Phachd, Phad, Phaed, Phekda, Phegda, προέρχεται από την αραβική λέξη Al Fahdh, που σημαίνει «ο μηρός», καθώς ο αστέρας αυτός βρίσκεται στο πόδι της αρκούδας που υποτίθεται ότι παριστάνει ο αστερισμός του.

Σύμφωνα με τον Αλ Μπιρούνι για τους Ινδούς ήταν ο Pulastya, ένας από τους δικούς τους «Επτά Σοφούς», ενώ στην Κίνα ο Φέκντα ήταν γνωστός ως Ke Seuen Ke ή Tien Ke, ένα επιπεδόσφαιρο ή ουρανόσφαιρα (κυκλικός αστρονομικός χάρτης).

Αστρονομικά και αστροφυσικά δεδομένα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φέκντα είναι ένας μέσος αστέρας της Κύριας Ακολουθίας, παρόμοιος με τον Ήλιο μας αλλά σημαντικά θερμότερος. Η επιφανειακή θερμοκρασία του είναι 9.500 K, ενω η μάζα του εκτιμάται ότι είναι 2,7 φορές μεγαλύτερη της μάζας του Ήλιου και η διάμετρός του τρεις φορές μεγαλύτερη, επομένως ο όγκος του είναι 27 φορές μεγαλύτερος από τον όγκο του Ήλιου. Το απόλυτο μέγεθος του Φέκντα είναι +0,36, που αντιστοιχεί σε πραγματική λαμπρότητα 72 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου.

Ο γ Μεγάλης Άρκτου πλησιάζει το Ηλιακό Σύστημα με ταχύτητα 12,6 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο (47.000 χιλιόμετρα την ώρα) και εμφανίζει ιδία κίνηση 0,108 δευτερόλεπτο της μοίρας ανά έτος. Η κίνησή του στον χώρο και οι παρόμοιες αποστάσεις δείχνουν ότι συναποτελεί με τους άλλους αστέρες της «κατσαρόλας» ένα πραγματικό χαλαρό ανοικτό αστρικό σμήνος, τη λεγόμενη «Κινούμενη Ομάδα της Μεγάλης Άρκτου».


  • Allen, R.H.: Star Names: Their Lore and Meaning, Dover Publ. 1963