Τζαχάς
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Τζαχάς | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 11ος αιώνας |
| Θάνατος | 1092 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | ναύαρχος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Τζαχάς (ή Ζαχάς ή Τσακά) ήταν Τούρκος εμίρης του 11ου αιώνα, που δημιούργησε ένα κράτος στη δυτική Μικρά Ασία με πρωτεύουσα τη Σμύρνη.
Ο Τζαχάς έδρασε στη Μικρά Ασία τα ταραγμένα χρόνια μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ. Αιχμαλωτίστηκε και φυλακίστηκε από τους Βυζαντινούς, ενώ έκανε επιδρομές στη Μικρά Ασία. Πιθανότατα δεν ήταν υπό τις διαταγές του σουλτάνου των Μεγάλων Σελτζούκων, αλλά δρούσε ανεξάρτητα. Ενώ ήταν φυλακισμένος, κατάφερε να μάθει να μιλά ελληνικά μέσα σε λίγους μήνες. Στη διάρκεια της βασιλείας του Νικηφόρου Γ΄ Βοτανειάτη, του δόθηκαν κάποιες ελευθερίες και μεταφέρθηκε στο αυτοκρατορικό Παλάτι. Μάλιστα τιμήθηκε από τον Νικηφόρο Γ΄ με τίτλο της βυζαντινής αυλής.
Όταν ο Αλέξιος Α' Κομνηνός ανέτρεψε τον Νικηφόρο Γ΄ και έγινε Αυτοκράτορας, ο Τζαχάς αφέθηκε ελεύθερος. Η παραμονή του στην Κωνσταντινούπολη μεγάλωσε τις φιλοδοξίες του σε τέτοιο βαθμό, ώστε να σκεφτεί ότι και αυτός θα μπορούσε να ανέβει στον θρόνο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Εγκατέστησε την πρωτεύουσά του στη Σμύρνη, και με τη βοήθεια ενός Βυζαντινού πλοιοκτήτη, δημιούργησε πολεμικό στόλο. Με αυτόν κατάφερε να καταλάβει τα νησιά Λέσβο, Χίο, Σάμο και Ρόδο και γενικά να κυριαρχήσει στις δυτικές μικρασιατικές ακτές. Το 1090 συμμάχησε με τους Πετσενέγκους, έναν τουρκικό λαό που ζούσε στις στέπες βόρεια του Δούναβη, για συνδυασμένη πολιορκία της Κωνσταντινούπολης. Ο Αλέξιος Α΄ κινητοποίησε μεγάλες δυνάμεις για να αποκρούσει τον στόλο του Τζαχά, και να καταστρέψει ένα τμήμα του.
Μάχη του Λεβουνίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1091, λίγο έξω από την Κωνσταντινούπολη, διεξήχθη η μάχη στο Λεβούνιο. Ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Αλέξιος Α' ο Κομνηνός στρατολογώντας 50.000 Έλληνες από τη Θράκη, τη Μακεδονία, τη Στερεά Ελλάδα, την Πελοπόννησο και τα νησιά του Β. Αιγαίου, πληρώνοντας 5.000 Δυτικούς Μισθοφόρους, και με τη βοήθεια 40.000 Κουμάνων (πρόκειται για μια ιδιόμορφη κοινοπολιτεία ευρω-ασιατικών νομαδικών και ημινομαδικών φυλών που είχαν φήμη ικανών πολεμιστών, οι οποίοι ήταν εύστοχοι με βέλη) νίκησε του Πετσενέγκους, που αριθμούσαν 110.000 πολεμιστές. Η συντριπτική ήττα των Πετσενέγκων από τους Βυζαντινούς και τους Κουμάνους στη μάχη του Λεβουνίου χάλασε τα σχέδια του Τζαχά.
Μετά το τέλος της μάχης, 100.000 Πετσενέγκοι κείτονταν νεκροί, ενώ οι απώλειες για τον Αυτοκρατορικό στρατό ήταν 12.500 άνδρες και για τους Κουμάνους 6.500. Η μάχη στο Λεβούνιο ήταν η αρχή του τέλους για τους Πετσενέγκους. Η νίκη των Βυζαντινών και η ολοκληρωτική ήττα των Πετσενέγκων σταμάτησε οριστικά τις επιδρομές τους και τα σχέδια του Τούρκου εμίρη της Σμύρνης, Τζαχά, ο οποίος το 1090 είχε συνεργαστεί με τους Πετσενέγκους με απώτερο σκοπό την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης με τη βοήθειά τους. Το 1092 ο Τζαχάς πάντρεψε την κόρη του με το σουλτάνο του Ρουμ, Κιλίτζ Αρσλάν Α΄, σε μια προσπάθεια να σχηματίσει μία νέα συμμαχία εναντίον των Βυζαντινών. Ο Αλέξιος, όμως, επέτυχε να στρέψει τον Κιλίτζ Αρσλάν Α΄ εναντίον του. Το 1094, κατά τη διάρκεια ενός συμποσίου στη Σμύρνη, ο Κιλίτζ Αρσλάν Α΄ δολοφόνησε τον μεθυσμένο Τζαχά. Τον Τζαχά διαδέχθηκε ο γιος του, που όμως έχασε τα εδάφη του από τους Βυζαντινούς μετά τη μάχη του Δορυλαίου (1097).
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Τα αντίστοιχα άρθρα στη γαλλόφωνη και στην αγγλόφωνη wikipedia.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Tzachas στο Wikimedia Commons