Σύνοδοι της Αντιόχειας
Ξεκινώντας με τρεις συνόδους που συγκαλέστηκαν μεταξύ 264 και 269 με το θέμα του Παύλου Σαμοσατέας, περισσότερα από τριάντα συμβούλια πραγματοποιήθηκαν στην Αντιόχεια στην αρχαιότητα. Τα περισσότερα από αυτά ασχολήθηκαν με τα προβλήματα των Αρειανικών και των Χριστολογικών αντιπαραθέσεων.[1] Για παράδειγμα, το άρθρο της Καθολικής Εγκυκλοπαίδειας για τον Παύλο της Αντιόχειας (ή Σαμοσατέας) αναφέρει:
Πρέπει να θεωρηθεί βέβαιο ότι το συμβούλιο που καταδίκασε τον Παύλο απέρριψε τον όρο «ομοούσιος», αλλά φυσικά μόνο με την ψευδή έννοια της λέξης που χρησιμοποίησε ο Παύλος, γιατί φαίνεται ότι εννοούσε από αυτήν την λέξη μια ενότητα υπόστασης και Τριάδας, αλλά επειδή σκόπευε από αυτήν (να εννοήσει) μια κοινή ουσία από την οποία προχώρησαν και οι δύο, Πατέρας και Υιός, ή η οποία χωρίστηκε μεταξύ τους, ούτω ο Άγιος Βασίλειος και Άγιος Αθανάσιος, αλλά η ερώτηση δεν είναι ξεκάθαρη. Οι αντιρρητές στο δόγμα της Νίκαιας τον τέταρτο αιώνα χρησιμοποίησαν άφθονα αυτήν την αποδοκιμασία της λέξης με ένα διάσημο συμβούλιο.[2]
Η πιο διάσημη σύνοδος συγκλήθηκε το καλοκαίρι του 341 στην αφιέρωση της Ντόμους Αουρέα (Domus Aurea, Μεγάλη Εκκλησία) και επομένως καλείται «συμβούλιο αφοσίωσης». Περίπου εκατό ανατολικοί επίσκοποι ήταν παρόντες, αλλά ο επίσκοπος της Ρώμης δεν εκπροσωπήθηκε. Ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος Β´ παρευρέθηκε αυτοπροσώπως.[1]
Η Σύνοδος της Αντιόχειας το 341
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το συμβούλιο ενέκρινε τρία δόγματα.[3] Είτε πρέπει είτε δεν πρέπει η λεγόμενη "τέταρτη φόρμουλα"[4] να αποδοθεί στη συνέχιση αυτής της συνόδου είτε σε μια μεταγενέστερη αλλά ξεχωριστή συνέλευση του ίδιου έτους, ο στόχος της ήταν όπως αυτός των τριών πρώτων, αποκηρύσσοντας ορισμένες Αρειανικές φόρμουλες και αποφεύγοντας τον ορθόδοξο όρο «ομοούσιος» και υποστηρίχθηκε έντονα από τον Αθανάσιο της Αλεξάνδρειας και έγινε δεκτή από την Πρώτη Σύνοδο της Νίκαιας. Ο κάπως άχρωμος συμβιβασμός προήλθε αναμφίβολα από το κόμμα του Ευσέβιου Νικομηδίας, και αποδείχθηκε απαράδεκτη στα περισσότερα ορθόδοξα μέλη της συνόδου.[1]
Οι είκοσι πέντε κανόνες που υιοθετήθηκαν ρυθμίζουν το λεγόμενο μητροπολιτικό σύνταγμα της εκκλησίας. Η εκκλησιαστική εξουσία ανήκει κυρίως στον μητροπολίτη (που αργότερα ονομάστηκε αρχιεπίσκοπος) και στη διετή επαρχιακή σύνοδο (βλ. Nicaea I, canon 5), την οποία καλεί και επί της οποίας προεδρεύει. Κατά συνέπεια, οι εξουσίες των επισκόπων της χώρας (χοροπισκοπή) περιορίζονταν και απαγόρευαν την άμεση προσφυγή στον αυτοκράτορα. Η ποινή ενός δικαστικού πρέπει να τηρείται από άλλα δικαστήρια ισοδύναμου βαθμού. Η επανεκδίκαση μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο πριν από την αρχή στην οποία βρίσκεται τακτικά η προσφυγή.[5] Χωρίς δέουσα πρόσκληση, ο επίσκοπος δεν μπορεί να χειροτονήσει ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο να παρέμβει σε υποθέσεις που βρίσκονται εκτός της κατάλληλης επικράτειάς του, ούτε μπορεί να διορίσει τον διάδοχό του. Επιβάλλονται κυρώσεις για την άρνηση του εορτασμού του Πάσχα σύμφωνα με το διάταγμα της Νίκαιας, καθώς και την έξοδο από εκκλησία πριν ολοκληρωθεί η «θητεία» της Ευχαριστίας.[1]
Οι πολυάριθμες αντιρρήσεις που έγιναν από τους μελετητές τους περασμένους αιώνες σχετικά με τους κανόνες που αποδίδονται σε αυτό το συμβούλιο έχουν αναλυθεί και πιθανώς αντικρούονται από τον Χέφελε. Οι κανόνες αποτελούσαν μέρος του Codex Canonum που χρησιμοποιήθηκε στη Σύνοδο της Χαλκηδόνας το 451 και βρίσκονται σε μεταγενέστερες ανατολικές και δυτικές συλλογές κανόνων.[1]
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Οι κανόνες της Συνόδου του 341 τυπώθηκαν στα Ελληνικά και μεταφράστηκαν.[6][7] Οι τέσσερις δογματικές φόρμουλες δίδονται από τον Τζ. Λούντγουιγκ Χαν.[8]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σύνοδος της Φλωρεντίας
- Σύνοδος του Τρέντο
- Πρώτη Σύνοδος της Νίκαιας
- Πρώτη Σύνοδος της Κωνσταντινούπολης
- Πρώτη Σύνοδος της Τύρου
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Antioch». 1911 Encyclopædia Britannica Volume 2: 132. https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Antioch.
- ↑ Chapman, John (1911). "Paul of Samosata". In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. 11. New York: Robert Appleton Company.
- ↑ Rockwell, William Walker (1911). "Antioch s.v. Synods of Antioch". In Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. 2 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 153-155.
- ↑ Rockwell, William Walker (1911). "Antioch s.v. Synods of Antioch". In Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. 2 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 156.
- ↑ Nicaea I, Κανόνες 4, 5 και 6.
- ↑ Mansi ii. 1307 ff., Bruns i. 80 ff., Lauchert 43 ff.
- ↑ Hefele, Councils, ii. 67 ff. and by H. R. Percival in the Nicene and Post-Nicene Fathers, 2nd series, xiv. 108 ff.
- ↑ Bibliothek der Symbole, 3rd edition (Breslau, 1897), 183 ff.; for translations compare the Nicene and Post-Nicene Fathers, 2nd series, iv. 461 ff., ii. 39 ff., ix. 12, ii. 44, and Hefele, ii. 76 ff.