Συνθήκη Σεβρών
Προτείνεται το λήμμα με τίτλο «Συνθήκη Σεβρών» να μετακινηθεί υπό τον τίτλο «Συνθήκη των Σεβρών». Παρακαλούμε δείτε τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του λήμματος. → (μετονομασία) |
Η Συνθήκη των Σεβρών (10 Αυγούστου 1920) ήταν διεθνής (ευρωπαϊκή) συμφωνία, μία από μία σειρά αντίστοιχων συνθηκών[εκκρεμεί παραπομπή] μεταξύ των νικητριών δυνάμεων που επικράτησαν στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και της ηττημένης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η συνθήκη επέφερε τον διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως επιθυμητή λύση του λεγόμενου Ανατολικού Ζητήματος, όπως την σχεδίαζαν οι δυτικές δυνάμεις.[εκκρεμεί παραπομπή] Οι διαπραγματεύσεις που κατέληξαν στην υπογραφή της διεξήχθησαν στο μικρό Παρισινό προάστιο των Σεβρών[1]από όπου και έλκει την επωνυμία της.
Η Τουρκία, βάσει των όρων της συνθήκης αυτής, θα έχανε περίπου τα 2/3 της έκτασης των προηγούμενων εδαφών της, θα συρρικνούτο δηλαδή, από έκτασης 1.589.540 τετρ. χιλιομέτρων (1914) σε 453.000 τετρ. χιλ. και θα αποτελούνταν πλέον μόνο από την Κωνσταντινούπολη (και μέρος της ενδοχώρας της) και την Ανατολία, ενώ ο πληθυσμός της θα μειωνόταν στα 10.000.000 περίπου[2]. Τη συνθήκη αποδέχτηκε η Κυβέρνηση της Κωνσταντινούπολης. Δεν τη δέχτηκαν όμως οι Τούρκοι εθνικιστές, που υπό την ηγεσία του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ[3]αγωνίστηκαν και πέτυχαν τελικά την μη εφαρμογή της.
Όροι της Συνθήκης των Σεβρών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι εδαφικές και λοιπές απώλειες της Τουρκίας, που προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών, ήσαν οι ακόλουθες:
- Τα Δαρδανέλλια και ο Βόσπορος θα εισέρχονταν σε καθεστώς διεθνούς ελέγχου–διοίκησης, εξασφαλίζοντας έτσι τον ελεύθερο διάπλου των Στενών (πλέον Διεθνές Κανάλι) για εμπορικά αλλά και πολεμικά πλοία, τόσο σε περίοδο ειρήνης, όσο και σε εποχή πολέμου.
- Οι πόλεις Μέκκα, Μεδίνα και ολόκληρο το βιλαέτι της Χετζάζης θα μετατρέπονταν σε ανεξάρτητο βασίλειο, υπό Βρετανική επικυριαρχία. Το Ιράκ και η Παλαιστίνη θα τελούσαν, επίσης, υπό Βρετανική Εντολή, ενώ η Αραβία θα γινόταν Βρετανικό προτεκτοράτο, η δε Αίγυπτος, όπως και η Κύπρος θα επισημοποιούνταν ως Βρετανικές κτήσεις.
- Η Συρία, ο Λίβανος[εκκρεμεί παραπομπή] και η Κιλικία (βιλαέτια Αδάνων, Χαλεπίου και Σεβάστειας) θα τίθονταν υπό καθεστώς Γαλλικής Εντολής.
- Η Ιταλία αποκτούσε επίσημα τα Δωδεκάνησα, ενώ η Τουρκία όφειλε να αναγνωρίσει την Ιταλική κυριαρχία της Τριπολίτιδας. Έπρεπε, ακόμη, να αποδεχτεί οικονομικές παραχωρήσεις προς την Ιταλία στα εδάφη της Νότιας Μικράς Ασίας, αλλά και την προσωρινή κατάληψη αυτών των εδαφών, έως ότου οριστικοποιούνταν οι όροι της συνθήκης ειρήνης.
- Το Κουρδιστάν θα αποκτούσε αυτόνομη κρατική οντότητα, ενώ η (Τουρκική) επαρχία της Αρμενίας θα γινόταν ανεξάρτητο κράτος.
- Η Τουρκική Οικονομία θα έμπαινε κάτω από διεθνή έλεγχο, με τις Αγγλία, Γαλλία και Ιταλία να αναλαμβάνουν τόσο τη μείωση, όσο και τη διαχείριση του Οθωμανικού Χρέους (1881). Τα περιουσιακά στοιχεία της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας στην Τουρκία, θα απαλλοτριώνονταν και θα μεταβιβάζονταν στο Ταμείο της Επιτροπής Πολεμικών Αποζημιώσεων. Γερμανικά κεφάλαια που είχαν επενδυθεί στην Τουρκία θα υπόκεινταν σε ρευστοποίηση.
- Η Τουρκία θα υποχρεωνόταν να διατηρεί μόνο έναν περιορισμένο στρατό (έως και 50.000 ανδρών), υπό καθεστώς διεθνούς επιτήρησης. Σε διεθνή έλεγχο θα περιέρχονταν και όλα τα λιμάνια, όπως και οι σιδηροδρομικές της γραμμές.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ "The Treaty of Sèvres, 1920". Harold B. Library, Brigham Young University
- ↑ Heinz A. Richter, «Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος 1919 - 1922», σελ. 144 – 146, εκδόσεις Γκοβόστη, Αθήνα, Νοέμβριος 2020
- ↑ "Ottoman signatories of Treaty of Sèvres - NZHistory, New Zealand history online". NZHistory.net.nz. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2017