Σάκκο και Βαντσέτι (ταινία)
| Σάκκο και Βαντσέτι (Sacco e Vanzetti) | |
|---|---|
.jpg) Κινηματογραφική αφίσα | |
| Σκηνοθεσία | Τζουλιάνο Μοντάλντο[1][2][3] |
| Παραγωγή | Arrigo Colombo και Τζόρτζιο Πάπι |
| Σενάριο | Τζουλιάνο Μοντάλντο και Οτάβιο Τζέμα |
| Πρωταγωνιστές | Τζιάν Μαρία Βολοντέ[2], Ρικάρντο Κουτσιόλα[1][3], Σίριλ Κούζακ[1], Ροσάνα Φρατέλο[1], Αρμένια Μπαλντούτσι[1], Σέρτζιο Φαντόνι[4], Τζέφρεϊ Κιν[1], Μάιλο Οσί[1], Κλωντ Μαν[1], Γουίλιαμ Πρινς[1], Έντουαρντ Τζιούσμπερι[1], Τζον Χάρβεϊ[1], Κλάουντιο Γκόρα[5], Φράνκο Οντοάρντι[5], Μαρίσα Φάμπρι[5] και Βαλεντίνο Μάκι[5] |
| Μουσική | Έννιο Μορρικόνε |
| Φωτογραφία | Σιλβάνο Ιπολίτι |
| Μοντάζ | Νίνο Μπαράλι |
| Ενδυματολόγος | Ενρίκο Σαμπατίνι |
| Διανομή | TV Globo |
| Πρώτη προβολή | 1971 |
| Διάρκεια | 120 λεπτά και 122 λεπτά[6] |
| Προέλευση | Ιταλία[6] και Γαλλία |
| Γλώσσα | Ιταλικά και Αγγλικά |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Το Σάκκο και Βαντσέτι (ιταλικά: Sacco e Vanzetti) είναι δραματική ταινία του 1971 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Τζουλιάνο Μοντάλντο, βασισμένη στα γεγονότα γύρω από τη δίκη και την εκτέλεση του Νικόλα Σάκκο και του Μπαρτολομέο Βαντσέτι, δύο αναρχικών ιταλικής καταγωγής οι οποίοι καταδικάστηκαν σε θάνατο για τις δολοφονίες ενός φρουρού και ενός υπεύθυνου μισθοδοσίας κατά τη διάρκεια της ένοπλης ληστείας στις 15 Απριλίου 1920 στην εταιρεία υποδημάτων Σλέιτερ & Μόριλλ στο Μπρέιντρι της Μασαχουσέτης των Ηνωμένων Πολιτειών. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους είναι ο Τζιάν Μαρία Βολοντέ ως Μπαρτολομέο Βαντσέτι και ο Ρικάρντο Κουτσιόλα ως Νικόλα Σάκκο.
Την μουσική συνέθεσε και διηύθυνε ο Ένιο Μορικόνε, με την μπαλάντα να ερμηνεύει η Τζόαν Μπαέζ. Η ταινία είναι γυρισμένη κυρίως έγχρωμη, αν και ξεκινά και τελειώνει σε μαύρο και άσπρο πλάνο, και περιλαμβάνει επίσης ασπρόμαυρα δελτία ειδήσεων εκείνης της περιόδου. Είναι μια ιταλική και γαλλική συμπαραγωγή, που γυρίστηκε επιτόπου στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας και κυκλοφόρησε σε ξεχωριστές εκδόσεις στην ιταλική και αγγλική γλώσσα αντίστοιχα.
Πλοκή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]1920, Μασαχουσέτη. Δύο αναρχικοί μετανάστες που συνελήφθησαν κατά λάθος στο δρόμο - ο Νικόλα Σάκκο και ο Μπαρτολομέο Βαντσέτι - κατηγορούνται ότι σκότωσαν δύο ανθρώπους σε μια ληστεία σε ένα εργοστάσιο υποδημάτων. Στους συλληφθέντες βρέθηκαν πιστόλια και σφαίρες, όπου σύμφωνα με τον εισαγγελέα Κάτζμαν, χρησιμοποιήθηκαν για τη διάπραξη του εγκλήματος. Κατά την ανάκριση τους οι Σάκκο και Βαντσέτι θα πέσουν σε αντιφάσεις, μην μπορώντας να δικαιολογήσουν τα όπλα που βρέθηκαν πάνω τους, με τον γνωστό δικηγόρο Φρεντ Μουρ να αναλαμβάνει να υπερασπιστεί τους κατηγορούμενους. Σταδιακά, καθώς η υπόθεση γίνεται ολοένα και πιο γνωστή στο ευρύ κοινό, η δίκη των Σάκκο και Βαντσέτι αποκτά χαρακτηριστικά πολιτικής δίκης.
Παρόλα αυτά όμως ο Κάτζμαν καταφέρνει να πετύχει καταδικαστική απόφαση για τους κατηγορούμενους, που οδηγεί τον συνήγορο Μουρ στην παραίτηση και την ανάληψη της υπεράσπισης από τον έμπειρο Γουίλιαμ Τόμσον, ο οποίος προσπαθεί να βρει τους πραγματικούς ενόχους. Αν και ο Τόμσον εντοπίζει νέα στοιχεία που αθωόνουν τους δύο κατηγορούμενους, ο δικαστής Θάιλερ ωστόσο τα απορίπτει. Οι διαδηλώσεις σε όλες τις ΗΠΑ παίρνουν μεγάλες διαστάσεις και ο Τόμσον κάνει μια ύστατη προσπάθεια, ζητώντας ακρόαση από τον κυβερνήτη της Μασαχουσέτης Φούλερ, προκειμένου να δώσει χάρη στους Σάκκο και Βαντσέτι. Παρόν στην συνάντηση όμως θα είναι και ο εισαγγελέας Κάτζμαν, ο οποίος πείθει τον κυβερνήτη για την ενοχή των δύο κατηγορούμενων.
Μετά από εφτά χρόνια αναμονής στις φυλακές, το 1927 ο πρώτος που θα οδηγηθεί στην ηλεκτρική καρέκλα θα είναι ο Νικόλα Σάκκο και θα ακολουθήσει ο Μπαρτολομέο Βαντσέτι.
Διανομή ρόλων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Τζιάν Μαρία Βολοντέ ως Μπαρτολομέο Βαντσέτι
- Ρικάρντο Κουτσιόλα ως Νικόλα Σάκκο
- Σίριλ Κιούζακ ως Εισαγγελέας Φρέντερικ Κάτζμαν
- Ροζάνα Φρατέλο ως Ρόζα Σάκκο
- Τζεφρι Κιν ως δικαστής Γουέμπστερ Θάιλερ
- Μίλο Ο΄Σέα ως δικηγόρος Φρεντ Μουρ
- Γουίλιαμ Πρινς ως δικήγορος Γουίλιαμ Τόμσον
- Κλοντ Μαν ως δημοσιογράφος
- Έντουαρντ Τζουσμπέρι ως κυβερνήτης Άλβαν Φούλερ
- Αρμένια Μπαλντούτσι ως Βιρτζίνια Βαντσέτι
- Βαλεντίνο Όρφεο ως Σελεστίνο Μαδέϊρος
Παραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μουσική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το soundtrack της ταινίας συνέθεσε και διεύθυνε ο Ένιο Μορικόνε, σε στίχους της Αμερικανίδας τραγουδίστριας Τζοάν Μπαέζ. Για τους στίχους του "The Ballad of Sacco and Vanzetti Part 1", η Μπαέζ χρησιμοποίησε το σονέτο της Έμμα Λάζαρους "The New Colossus" (1883), οι στίχοι του οποίου εμφανίζονται γραμμένοι σε μια χάλκινη πλάκα στο βάθρο του Αγάλματος της Ελευθερίας.[7]
Στο τέλος της ταινίας η Μπαέζ ερμηνεύει το τραγούδι "Here's to You" οι στίχοι του οποίου[8] προέρχονται από μια δήλωση που αποδίδεται στον Βαντσέτι από τον Φίλιπ Στρονγκ, δημοσιογράφο της "North American Newspaper Alliance" που επισκέφτηκε τον Βαντσέτι στη φυλακή τον Μάιο του 1927, τρεις μήνες πριν από την εκτέλεσή του:
«Αν δεν υπήρχαν αυτά τα πράγματα, μπορεί να είχα ζήσει τη ζωή μου μιλώντας στις γωνίες των δρόμων σε ζητιάνους. Μπορεί να είχα πεθάνει, χωρίς ίχνος, άγνωστος, αποτυχημένος. Τώρα δεν είμαστε αποτυχημένοι. Αυτή είναι η καριέρα και ο θρίαμβός μας. Ποτέ στην κανονική ζωή μας δεν θα μπορούσαμε να ελπίζουμε να κάνουμε τέτοιο έργο για την ανοχή, για τη δικαιοσύνη, για την κατανόηση του ανθρώπου από τον άνθρωπο, όπως κάνουμε τυχαία τώρα. Τα λόγια μας - οι ζωές μας - οι πόνοι μας - τίποτα! Η αφαίρεση της ζωής μας—της ζωής ενός καλού τσαγκάρη και ενός φτωχού ιχθυοπώλη—όλα! Αυτή η τελευταία στιγμή ανήκει σε εμάς - αυτή η αγωνία είναι ο θρίαμβός μας.»[9]
Το τραγούδι "Here's to You" περιλαμβάνεται επίσης σε πολλές μεταγενέστερες ταινίες, ιδίως στο σχεδόν ντοκιμαντέρ του 1978 "Γερμανικό φθινόπωρο", όπου συνοδεύει πλάνα από την κηδεία των μελών της ακροαριστερής οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός Αντρέας Μπάαντερ, Γκούντρουν Ένσλιμ και Γιαν-Καρλ Ράσπε, οι οποίοι είχε αυτοκτονήσει στη φυλακή.
Υποδοχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κριτικές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο κριτικός κινηματογράφου των Chicago Sun-Times Ρότζερ Ίμπερτ χαρακτήρισε την ταινία ως «μια από τις καλύτερες» της χρονιάς. Ο Ίμπερτ επέστησε ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο ο Μοντάλντο χειριζόταν τις σκηνές του δικαστηρίου του: «Μια δύσκολη περιοχή για κάθε σκηνοθέτη, αλλά μια περιοχή που ο σκηνοθέτης χειρίζεται με ενδιαφέρον και ίσως ακόμη και ολοκαίνουργιο τρόπο». Ο Ίμπερτ ανέφερε στην κριτική του:
«Ο Μοντάλντο μας έχει ήδη ενημερώσει για το πλήθος που φουντώνει έξω από το δικαστικό μέγαρο και [στις σύγχρονες ενότητες των ειδησεογραφικών δελτίων] στους δρόμους των παγκόσμιων πρωτευουσών. Στη συνέχεια, μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου, μένει μακριά από τις συμβατικές κατευθείαν λήψεις των θεατών. Αντίθετα, οι άνθρωποι στην άλλη πλευρά του κιγκλιδώματος φαίνονται σε γωνιακές μακρινές λήψεις, έτσι ώστε όταν γίνονται ξεσπάσματα και ταραχές, το ίδιο το κιγκλίδωμα της αίθουσας του δικαστηρίου να λειτουργεί σαν αστυνομική γραμμή και το πλήθος φαίνεται να αντιδρά εναντίον του. Χωρίς να το κάνει ποτέ πολύ, ο Μοντάλντο εξισώνει οπτικά την εσωτερική και την εξωτερική δράση και λειτουργεί.»
Όσον αφορά την ιστορική ακρίβεια της ταινίας, ο Ίμπερτ θεώρησε ότι η ταινία είναι:
«...άλλοτε ακριβής, άλλοτε μεροληπτική και άλλοτε ακόμη και φανταστική στην αφήγηση της ιστορίας, αλλά δεν έχει σημασία. Οι εκδοχές της «αλήθειας» στην υπόθεση Σάκκο-Βαντζέτι είναι τόσο διαφορετικές, ούτως ή άλλως, που μια πραγματική επανάληψη θα ήταν μάλλον πέρα από τις δυνατότητες μιας ταινίας μεγάλου μήκους. Ο Σάκκο και ο Βαντζέτι δεν μπορούν να βοηθηθούν από οποιαδήποτε ταινία, για αυτό το θέμα, και ο σκοπός αυτής της ταινίας...είναι περισσότερο για να μας δείξει για το πώς ο νόμος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αμβλύ όργανο της πολιτικής [από άλλες σύγχρονες ταινίες της εποχής].[10]
Παρά την κριτική των συναδέλφων του ότι η ταινία ήταν «απλώς μια άλλη αριστερή, ευρωπαϊκή έκρηξη στις Ηνωμένες Πολιτείες», ο Βίνσεντ Κάνμπι, σε μια κριτική για τους New York Times, επαίνεσε την ταινία, αν μη τι άλλο από το να επιστήσει «την προσοχή μας σε ένα τρομερό κεφάλαιο στην αμερικανική ιστορία». Ο Κάνμπι, ωστόσο, απέρριψε την ταινία ως απλοποίηση που:
...παίρνει τη μορφή όχι ιδιαίτερα στιλάτης πολιτικής γελοιογραφίας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους υποστηρικτικούς ρόλους που είχαν ο Σίριλ Κιούζακ ως εισαγγελέας Κάτζμαν και ο Τζέφρι Κιν, ως δικαστής Θάιλερ, ο οποίος προήδρευσε στη δίκη και, σύμφωνα με το νόμο της Μασαχουσέτης, είχε το ατυχές δικαίωμα να αποφανθεί αν υπάρξει δεύτερη δίκη (έφεση) όταν του παρουσιάστηκαν νέα στοιχεία. Είναι ανόητα κακοί, κομψές φιγούρες, όπως και όλοι οι εκφοβισμένοι μάρτυρες, οι μεγαλομανείς θεατές και οι πολιτικοί καιροσκόποι που εμφανίζονται στην ταινία.
Ο Κάνμπι αποδοκίμασε επίσης το soundtrack της ταινίας, το οποίο περιέγραψε ως «απολύτως φρικτό», με τη φωνή της Τζόαν Μπαέζ «που χρησιμοποιήθηκε για να πιστοποιήσει τις ευγενείς προθέσεις της ταινίας, αλλά με το φθηνότερο μέσο».[11]
Βραβεία & Υποψηφιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Οργάνωση | Κατηγορία | Υποψήφιος | Αποτέλεσμα |
|---|---|---|---|
| Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών | Χρυσός Φοίνικας | Τζουλιάνο Μοντάλντο | Υποψηφιότητα |
| Καλύτερος Α' Ανδρικός Ρόλος | Ρικάρντο Κουτσιόλα[12] | Νίκη | |
| Νάστρο ντ' Αρτζέντο | Καλύτερος Α' Ανδρικός Ρόλος | Ρικάρντο Κουτσιόλα | Νίκη |
| Καλύτερη Νέα Ηθοποιός | Ροζάνα Φρατέλο[13] | Νίκη | |
| Καλύτερη Μουσική | Ένιο Μορικόνε | Νίκη | |
| Καλύτερο Σενάριο | Τζουλιάνο Μοντάλντο, Φαμπρίτσιο Ονόφρι, Οτάβιο Τζέμμα | Υποψηφιότητα |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 www
.imdb .com /title /tt0067698 /. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2016. - ↑ 2,0 2,1 www
.filmaffinity .com /es /film429701 .html. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2016. - ↑ 3,0 3,1 itunes
.apple .com /ky /movie /sacco-vanzetti /id964671751. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2016. - ↑ www
.imdb .com /title /tt0067698 /fullcredits. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2016. - ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
- ↑ 6,0 6,1 sacco-and-vanzetti.
- ↑ Watts, Emily Stipes. The Poetry of American Women from 1632 to 1945. Austin: University of Texas Press, 1977: 123. (ISBN 0-292-76450-2)
- ↑ Baez, Joan. «Here's to You». Joan Baez Lyrics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2015. More than one of
|archiveurl=και|archive-url=specified (βοήθεια); More than one of|archivedate=και|archive-date=specified (βοήθεια); More than one of|accessdate=και|access-date=specified (βοήθεια) - ↑ Sacco, Nicola· Vanzetti, Bartolomeo (2007). The Letters of Sacco and Vanzetti
. London: Penguin. σελ. l. ISBN 978-0-14-310507-7.
- ↑ Ebert, Roger (1 Νοεμβρίου 1971). «Sacco and Vanzetti». Reviews. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2015.
- ↑ Canby, Vincent (7 Οκτωβρίου 1971). «Sacco and Vanzetti (1971) Film: A Moving 'Sacco and Vanzetti': Lawyers' Statements Have Current Validity». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2015.
- ↑ «Festival de Cannes: Sacco e Vanzetti». festival-cannes.com. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2009.
- ↑ Lancia., Enrico (1998). I premi del cinema. Gremese Editore. ISBN 88-7742-221-1.
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Sharrett, Christopher (2001). «Sacco and Vanzetti» (στα English). Cineaste 26 (2): σελ. 51. ISSN 0009-7004. http://link.galegroup.com/apps/doc/A75099699/BIC?u=nypl&sid=BIC&xid=91dece69.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σάκκο και Βαντσέτι στην IMDb
- Σάκκο και Βαντσέτι στο AllMovie
- Sacco and Vanzetti Commemoration Society
- Sacco & Vanzetti, on iTunes
- Kristian Buchna: "That agony is our triumph", Ein Blog zur Geschichte des 19./20. Jahrhunderts im Film, 3 May 2012
