Ραντιβότζ Κάσανιν
| Ραντιβότζ Κάσανιν | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 21 Μαΐου 1892 Μπέλι Μάναστιρ |
| Θάνατος | 30 Οκτωβρίου 1989 Βελιγράδι |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου[1] Πανεπιστήμιο της Βιέννης Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μαθηματικός |
Ο Ραντιβότζ Κάσανιν ή Ραντιβόγιε Κάσανιν ("Μπέλι Μάναστιρ", τότε μέρος της μοναρχίας των Αψβούργων, 21 Μαΐου 1892 - Βελιγράδι, Γιουγκοσλαβία, 30 Οκτωβρίου 1989) ήταν Σέρβος μαθηματικός[2], καθηγητής πανεπιστημίου και μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Δάσκαλός του ήταν ο φημισμένος Βαλκάνιος μαθηματικός Μιχάιλο Πέτροβιτς Άλας[3] Ο Ραντιβότζ Κάσανιν θεωρείται ταλαντούχος μαθηματικός και μελετητής των φυσικών επιστημών με ευρεία επιστημονική καλλιέργεια. Όσον αφορά τις βαθιές και ποικίλες γνώσεις του σε πολλούς τομείς των μαθηματικών, της μηχανικής και της αστρονομίας, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ο τελευταίος εγκυκλοπαιδιστής της Σερβίας. Ο Ραντιβότζ Κάσανιν σημείωσε επιτυχία σε πολλούς τομείς του επαγγέλματός του: θεωρία των διαφορικών εξισώσεων, θεωρία των μιγαδικών συναρτήσεων, ανάλυση, γεωμετρία, παρεμβολή και προσέγγιση, μηχανική, αστρονομία και γεωφυσική και σε καθέναν από τους αναφερόμενους τομείς του έργου του δημοσίευσε εργασίες που έτυχαν ευρείας αναγνώρισης.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ραντιβότζ Κάσανιν φοίτησε στο σερβικό δημοτικό σχολείο της γενέτειράς του από το 1892 έως το 1902. Ολοκλήρωσε τις τρεις πρώτες τάξεις του κλασικού γυμνασίου στο Όσιγιεκ και στη συνέχεια μετακόμισε στο Νόβι Σαντ, όπου τελείωσε την τέταρτη τάξη και έδωσε τις τελικές εξετάσεις. Το 1910 ξεκίνησε τις σπουδές του στα μαθηματικά και την αστρονομία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και στη συνέχεια, το 1911, στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ, όπου παρέμεινε για δύο χρόνια πριν εγγραφεί στο Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης το 1913.[4] Ο Μεγάλος Πόλεμος διέκοψε τις σπουδές του στη Βουδαπέστη, όταν το 1914 κινητοποιήθηκε από τον αυστροουγγρικό στρατό. Αμέσως στάλθηκε στο ρωσικό μέτωπο, όπου επέζησε των εχθροπραξιών και με το τέλος του πολέμου πήγε στο Παρίσι για να συνεχίσει τις ανώτερες σπουδές του στη Σορβόννη το 1921. Το 1924 υποστήριξε με επιτυχία τη διατριβή του και έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα στα μαθηματικά. Διορίστηκε βοηθός στην Τεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου το 1922, βοηθός καθηγητής το 1926, αναπληρωτής καθηγητής το 1930 και τακτικός καθηγητής το 1939. Εξελέγη πρύτανης της Τεχνικής Σχολής για δύο θητείες, το 1950 και το 1951.
Επίσης, εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών στις 2 Μαρτίου 1946 και πλήρες μέλος στις 10 Ιουνίου 1955. Διετέλεσε διευθυντής του Ινστιτούτου Μαθηματικών από το 1951 έως το 1958 και πρόεδρος του Συμβουλίου του από το 1958 έως το 1961. Το 1950 εκδόθηκαν τα Πρακτικά του Ινστιτούτου Μαθηματικών και κατά τη διάρκεια των επόμενων δέκα ετών, ο Ραντιβότζ Κάσανιν ήταν ο αρχισυντάκτης τους. Από την 1η Οκτωβρίου 1957 έως τις 12 Ιανουαρίου 1959 ο Ραντιβότζ Κάσανιν διετέλεσε αναπληρωτής αντιπρόεδρος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών. Αφιέρωσε τα τελευταία του χρόνια στη μαθηματική ερμηνεία της κοσμογονικής θεωρίας του Πάβλε Σάβιτς[4].
Ο Ραντιβότζ Κάσανιν πέθανε στο Βελιγράδι στις 30 Οκτωβρίου 1989, όπου και κηδεύτηκε.
Επιστημονική εργασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δημοσίευσε 28 επιστημονικές εργασίες σε θέματα μαθηματικής ανάλυσης (θεωρία συναρτήσεων, διαφορικές εξισώσεις), μηχανικής και αστρονομίας. Μαζί με τον ακαδημαϊκό Pavlo Savić δημοσίευσε αρκετές εργασίες στη γεωφυσική, οι οποίες αφορούσαν τη θεωρία της συμπεριφοράς της ύλης υπό πολύ υψηλές πιέσεις και θερμοκρασίες. Ανήκε στη μειοψηφία των λόγιων-εγκυκλοπαιδιστών - δεν υπήρχε τομέας των μαθηματικών και των συναφών επιστημών που να μην κατέχει τέλεια. Η " Βιβλιογραφία του..." που δημοσιεύθηκε στην έκδοση "Biografie i bibliografie" (2002) αποτελείται από 51 προτάσεις, ενώ παραμένουν 14 τμήματα του χειρογράφου, τα οποία φυλάσσονται στο αρχείο SANU[5].
Είναι ο συγγραφέας του βιβλίου "Ανώτερα Μαθηματικά" σε τρεις εκδόσεις (1946, 1949 και 1950), το οποίο χρησίμευσε ως εξαιρετικό εγχειρίδιο για πολλές γενιές φοιτητών. Κέρδισε το βραβείο Vlade FNRJ (1949), τιμήθηκε με το Τάγμα του Συμβουλίου με το Κόκκινο Λάβαρο. Του απονεμήθηκε το βραβείο Οκτωβρίου του Βελιγραδίου (1963) και το βραβείο Sedmojulske Srbije (1968). Το 1973 του απονεμήθηκε ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορα του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου για τις μεγάλες του υπηρεσίες στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου και σε όλες τις τεχνικές σχολές του, και ιδίως στη Σχολή ηλεκτρολόγων .
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εδώ περιλαμβάνονται μόνο μαθηματικά εγχειρίδια, ενώ τα υπόλοιπα μπορούν να βρεθούν σε μια πεντασέλιδη βιβλιογραφία στα σερβικά και τα αγγλικά[6].
- "Viša matematika I", Grafički zavod "Slavija", sv. 1, Beograd, 1932, str. 80
- "Viša matematika I, sv. 1", Izdavačka knjižarnica Gece Kona, Beograd, 1933, str. 160
- "Viša matematika I", Beograd, 1934, str. 627
- "Viša matematika I", Centralno udruženje studenata tehnike, Beograd, 1946, str. 791 (2. prer. i dop. izdanje)
- "Viša matematika I", Beograd, 1949, str. 847 (3. izdanje)
- "Viša matematika II", knj. 1, Beograd, 1949, str. 624 * "Viša matematika II", knj. 2, Beograd, 1950, str. 679
- "Zbirka rešenih zadataka više matematike I, knj. 2", Geografski institut JNA, Beograd, 1952, str. 526
- "Zbirka rešenih zadataka više matematike I, knj. 1", Geografski institut JNA, Beograd, 1956, str. 588+(4)
- "Zbirka rešenih zadataka više matematike I, knj. 3", Geografski institut JNA, Beograd, 1959, str. 164+(4)
- "Viša matematika I", Sarajevo, 1969, str. 836 (4. izdanje)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
- ↑ Lives and work of the Serbian scientists. Srpska akademija nauka i umetnosti. 8 Ιουλίου 1996. ISBN 9788670252837 – μέσω Google Books.
- ↑ Robson, Eleanor· Stedall, Jacqueline (8 Ιουλίου 2009). The Oxford Handbook of the History of Mathematics. OUP Oxford. ISBN 978-0-19-921312-2 – μέσω Google Books.
- ↑ 4,0 4,1 http://elibrary.matf.bg.ac.rs/bitstream/handle/123456789/598/ViseAutoraPrisutnaProslost.PDF?sequence=1
- ↑ «Portrait of Radivoj Kašanin · Digital Archive of the Mathematical Institute SANU». misanuarc.omeka.net. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2023.
- ↑ http://www.mi.sanu.ac.rs/novi_sajt/biography/Kasanin.pdf
