Προσωπικό καταστρώματος

Το προσωπικό καταστρώματος είναι αρμόδιο για την ασφαλή παραλαβή, φόρτωση και μεταφορά του φορτίου του πλοίου

Στην κατηγορία προσωπικό καταστρώματος του προσωπικού πλοίων σύμφωνα με το άρθρο 73 του Κ.Δ.Ν.Δ. χορηγούνται γενικά τα εξής Αποδεικτικά ναυτικής ικανότητας που αποτελούν και τις επίσημες ειδικότητες του κλάδου:

• Δίπλωμα Πλοιάρχου Α΄, Β΄, και Γ΄ τάξεως (με κατώτερο το Γ΄ τάξεως).
• Δίπλωμα Πρακτικού Πλοιάρχου.
• Πτυχίο Ναυκλήρου
• Πτυχίο Κυβερνήτου Α΄, Β΄, και Γ΄ τάξεως (που πρόκειται για μικρά σκάφη).
• Πτυχίο Κυβερνήτου Ρυμουλκών και
• Άδεια ναύτη.

Σε κάθε πλοίο το προσωπικό καταστρώματος διακρίνεται σε Αξιωματικούς Καταστρώματος, σε Υπαξιωματικούς Καταστρώματος και σε Πλήρωμα Καταστρώματος.

Βαθμοί και διακριτικά των αξιωματικών του Ελληνικού και Κυπριακού Εμπορικού Ναυτικού

Χειμερινά διακριτικά αξιωματικών

Αξιωματικοί καταστρώματος
Πλοίαρχος
Ύπαρχος
Υποπλοίαρχος
Ανθυποπλοίαρχος
Δόκιμος Πλοίαρχος

Κύρια καθήκοντα

Οι εργαζόμενοι σε πλοίο που ανήκουν στο προσωπικό καταστρώματος κατά τη διάρκεια του πλου εκτελούν τις ακόλουθες εργασίες:

Εργασίες γεφύρας κατά φυλακές

Εργασίες κατά βάρδιες (συνήθως τετραωρίες) σε κάθε μια των οποίων συμμετέχει ένας Αξιωματικός (Υποπλοίαρχος ή Ανθυποπλοίαρχος), ένας ναύτης πηδαλιούχος και ένας ναύτης οπτήρας. Ο Αξιωματικός Γεφύρας, με την είσοδό του στη γέφυρα, ενημερώνεται αμέσως από τον αποχωρούντα Αξιωματικό για οτιδήποτε κρίνεται απαραίτητο, για την θέση του πλοίου και στη συνέχεια προσέχει για την σωστή λειτουργία των φανών ναυσιπλοΐας, την τήρηση της πορείας του πλοίου, χειριζόμενος τα ναυτιλιακά όργανα και τις συσκευές ναυτιλίας του πλοίου, δίνοντας ανάλογες εντολές στον πηδαλιούχο. Επίσης το πρωί (πριν την ανατολή, κατά το λυκαυγές), το μεσημέρι (στη μεσουράνηση του ήλιου) και το απόγευμα (στο λυκόφως) υπολογίζει το γεωγραφικό στίγμα του πλοίου το οποίο και μεταφέρει στον ναυτικό χάρτη πορείας. Παράλληλα διενεργεί μετεωρολογικές παρατηρήσεις και συγχρόνως εποπτεύει των εργασιών καταστρώματος (κατά την ημέρα) ή των καθαρισμών των κυτών (στα δεξαμενόπλοια που γίνονται σε όλο το 24ωρο) και της καλής κατάστασης των φορτίων. Όλων των παραπάνω κάνει σχετική μνεία στο Ημερολόγιο Γεφύρας.

Ο Πηδαλιούχος με την είσοδό του στη γέφυρα ενημερώνεται για την ακολουθητέα πορεία του πλοίου, επαναλαμβάνοντας και επιβεβαιώνοντας αυτή, την οποία και συνεχίζει να ακολουθεί εκτελώντας τις εντολές του Αξιωματικού Γεφύρας στους ακριβείς χειρισμούς του πηδαλίου.

Ο Οπτήρας ναύτης με την είσοδό του στη γέφυρα ενημερώνεται και αυτός σχετικά από τον προηγούμενο για τυχόν στόχους, ή άλλου συμβάντος, στη συνέχεια παρακολουθεί την πορεία του πλοίου, τον γύρω θαλάσσιο χώρο, τους πλοϊκούς φανούς, αναφέροντας στον Αξιωματικό Γεφύρας παν ότι αντιληφθεί.

Ο Οπτήρας εκτελεί παράλληλα και καθήκοντα αγγελιαφόρου.

Γενικές εργασίες του σκάφους

Εκτός των παραπάνω απασχολουμένων οι υπόλοιποι εκτός βαρδιών ασχολούνται με καθαρισμούς, λιπάνσεις, σφυροκρούσεις (ματσακόνι), βαφές, προετοιμασία κυτών για επικείμενη φόρτωση κ.λπ.

Κατά την παραμονή του πλοίου εντός λιμένα ή σε όρμο ή σε αγκυροβόλιο, το προσωπικό καταστρώματος ασχολείται, επίσης κατά βάρδιες, σε γενικές εργασίες, καθώς και με την φύλαξη του σκάφους και τον έλεγχο του περί την αγκυροβολία θαλάσσιου χώρου.