Πολιορκία της Ρόδου (305-304 π.Χ.)
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Πολιορκία της Ρόδου | |||
|---|---|---|---|
| Πόλεμοι των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου | |||
 Το νησί της Ρόδου | |||
| Χρονολογία | 305 π.Χ.-304 π.Χ. | ||
| Τόπος | Ρόδος | ||
| Έκβαση | Νίκη των Ροδίων | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| Δυνάμεις | |||
| |||
Η πολιορκία της Ρόδου ξεκίνησε το 305 π.Χ. και ολοκληρώθηκε ένα χρόνο αργότερα, ανάμεσα στο Δημήτριο τον επονομαζόμενο Πολιορκητή και τους Ρόδιους στη Ρόδο.
Προοίμιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 307 π.Χ. ξεκίνησε ο Τέταρτος Πόλεμος των Διαδόχων. Ο Πτολεμαίος και ο Κάσσανδρος εναντιώθηκαν απέναντι στο Δημήτριο τον Πολιορκητή και τον Αντίγονο. Τον επόμενο χρόνο (306 π.Χ.) ο Δημήτριος πέτυχε συντριπτική νίκη απέναντι στον Πτολεμαίο στη Σαλαμίνα της Κύπρου. Μετά από αυτή την ολοκληρωτική του νίκη, ο ίδιος και ο πατέρας του αναγνωρίστηκαν βασιλείς. Όμως, το προχωρημένο της ηλικίας του Αντίγονου έκανε τον τελευταίο να αναθέτει τις πολεμικές επιχειρήσεις στο γιο του, μια από τις οποίες ήταν και κατάληψη της πόλης της Ρόδου, η οποία είχε αρνηθεί τη βοήθειά της σε προηγούμενη εκστρατεία του Αντίγονου στην Αίγυπτο. Η Ρόδος ήταν πλούσια πόλη, διέθετε μεγάλο στόλο και έλεγχε την είσοδο του Αιγαίου. Διατηρούσε καλές σχέσεις με τον Πτολεμαίο και συναγωνίζονταν τις πιο ισχυρές ναυτικές δυνάμεις.
Η πολιορκία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Δημήτριος, υπό την προτροπή του πατέρα του, κατευθύνθηκε στα Λώρυμα όπου συγκέντρωσε 200 πολεμικά και 170 μεταγωγικά πλοία το 305 π.Χ. Ακόμη διέθετε 1.000 πειρατικά και εμπορικά πλοία και 40.000 άνδρες. Ο στόλος έπλευσε στον κόλπο του Ιαλυσού όπου και αποβιβάστηκε. Εκεί, ο Δημήτριος οργάνωσε το στρατόπεδό του και δημιούργησε τριπλή τάφρο. Οι Ρόδιοι πήραν τα αναγκαία μέτρα ζητώντας επίσης βοήθεια από τους αντιπάλους του Δημήτριου. Συνολικά, οι Ρόδιοι που μπορούσαν να πολεμήσουν ήταν 6.000 άνδρες. Η πόλη της Ρόδου ήταν κτισμένη στο βόρειο άκρο του νησιού και ανατολικά της πόλης βρίσκονταν τρία λιμάνια. Σε αυτά ξεκίνησε η πολιορκία με την επίθεση του Δημήτριου. Οι μηχανικοί του είχαν κατασκευάσει ισχυρές πολιορκητικές μηχανές. Μεταξύ δύο πολιορκητικών μηχανών ο Δημήτριος έδεσε δύο φορτηγά πλοία και κατασκεύασε μια διπλή «χελώνα» για την κάλυψη των ανδρών του. Όταν οι Ρόδιοι εκτόξευαν βέλη, η χελώνα μπορούσε να τα αποκρούει. Ακόμη διέθετε κάποιο αριθμό Κρήτων τοξοτών. Οι Ρόδιοι, ως απάντηση, αύξησαν το ύψος των τειχών τόσο ώστε να μην είναι μεγαλύτεροι οι πύργοι του Δημητρίου από τα τείχη της πόλης. Κατά το βράδυ, ο Δημήτριος αποβίβασε 400 άνδρες του και αρκετές μηχανές. Την επόμενη ημέρα, ο στόλος του έφερε καταπέλτες οι οποίοι εκτόξευαν καθημερινά ογκώδεις πέτρες ώσπου τα τείχη απέκτησαν ρωγμές. Πολλοί στρατιώτες προσπάθησαν να μπουν στην πόλη με σκάλες, αλλά οι Ρόδιοι αντιστάθηκαν γενναία. Ακόμη πυρπόλησαν τα πλοία του Δημήτριου και εκμεταλλευόμενοι μια καταιγίδα που ξέσπασε, κατάφεραν να ανοίξουν τους δρόμους εφοδιασμού τους, τους οποίους είχε κλείσει ο Δημήτριος. Οι Ρόδιοι ενισχύθηκαν από την Αίγυπτο, με αρχηγό τον Αθηναγόρα. Μετά από αποτυχίες, ο Δημήτριος εγκατέλειψε τις θαλάσσιες επιχειρήσεις και θέλησε να επιτεθεί από την ξηρά. Έτσι, οι μηχανικοί του Επίμαχος και Ηγήτορας κατασκεύασαν μια μεγάλη ελέπολη, η οποία είχε ύψος 45 μέτρα και διέθετε 9 ορόφους, συνολικής χωρητικότητας 3.400 ανδρών. Από τα ανοίγματα που υπήρχαν οι στρατιώτες είχαν τη δυνατότητα να πετούν πέτρες και βέλη. Εντωμεταξύ, ο Δημήτριος επιτέθηκε στο τείχος, αλλά η ακινησία του στόλου έκανε τους Ρόδιους να διενεργούν αιφνιδιαστικές επιθέσεις στα πλοία του. Η επίθεση των Ροδίων στα πλοία του αντιπάλου είχε ανατεθεί στους Αμύντα, Δαμόφιλο και Μενέδημο, οι οποίοι κατέλαβαν και μια τριήρη που περιείχε επιστολές από τη γυναίκα του Δημήτριου, τη Φίλα. Την άνοιξη του 304 π.Χ., ο Δημήτριος συνέλαβε ένα τολμηρό σχέδιο που προέβλεπε τη δημιουργία σήραγγας για την επίθεση στην πόλη. Τα σχέδιά του όμως προδώθηκαν και οι Ρόδιοι μαθαίνοντάς το επιχείρησαν να κατασκευάσουν κι εκείνοι μια σήραγγα για να συναντήσουν και να απωθήσουν τους αντιπάλους τους. Έτσι, οι δύο αντίπαλοι πολέμησαν μεταξύ τους και κάτω από το έδαφος. Ο αρχηγός των αιγυπτιακών ενισχύσεων Αθηναγόρας, προσποιούμενος ότι ήθελε να παραδώσει την πόλη στον Αλέξανδρο, στρατηγό του Δημήτριου, τον έπιασε αιχμάλωτο. Τότε, ο Δημήτριος επικεντρώθηκε στην πολιορκία των τειχών στη στεριά. Κατόρθωσε και πάλι να δημιουργήσει ρήγμα, αλλά βρέθηκε μπροστά στο δεύτερο τείχος της πόλης. Το βράδυ επιχείρησε να πολιορκήσει και το δεύτερο τείχος, αλλά και πάλι οι Ρόδιοι είχαν πάρει τα μέτρα τους. Οι συνεχιζόμενες αποτυχίες ώθησαν το Δημήτριο να παύσει την πολιορκία.
Μετά την πολιορκία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά από τη μεσολάβηση των Αθηναίων οι δύο δυνάμεις σύναψαν συμμαχία με τον εξής όρο: οι Ρόδιοι θα ήταν σύμμαχοι του Αντίγονου και του Δημήτριου και θα τους βοηθούσαν σε κάθε επιχείρησή τους, εκτός από επίθεση κατά των Πτολεμαίων. Έτσι έλαβε τέλος η πολιορκία της Ρόδου η οποία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες της αρχαιότητας κι όχι μόνο. Χάρη στη γενναιότητά τους, οι Ρόδιοι άντεξαν έναν ολόκληρο χρόνο. Ο Δημήτριος έλαβε το προσωνύμιο «Πολιορκητής» για τα πολεμικά μέσα με τα οποία πολιόρκησε τη Ρόδο. Μάλιστα, οι Ρόδιοι ζήτησαν μερικές από αυτές πολεμικές μηχανές που διέθετε σε ανάμνηση της εφευρετικότητάς του. Οι πόλεμοι των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου συνεχίστηκαν με αποκορύφωμα τη μεγάλη σύγκρουση της Ιψού.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Στρατιωτική Ιστορία, εκδόσεις Περισκόπιο, τεύχος 111, Νοέμβριος 2005
- Στρατιωτική Ιστορία, εκδόσεις Περισκόπιο, τεύχος 66, Φεβρουάριος 2002
- Εγκυκλοπαίδεια της Αρχαίας Ελλάδας, Εκδόσεις Άγκυρα
- Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Δημήτριος και Αντώνιος