Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ
Université de Montpellier
Ίδρυση1289
Φοιτητές49.000 (Σεπτέμβριος 2020), 39.388 (2016), 46.578 (2021), 39.082 (2015), 39.878 (2017), 41.343 (2018), 42.453 (2019) και 46.245 (2020)
ΤοποθεσίαΜονπελιέ, Γαλλία
Ιστότοποςumontpellier.fr

Το Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ (γαλλικά: Université de Montpellier) στην ομώνυμη πόλη της νότιας Γαλλίας, ένα από τα αρχαιότερα γαλλικά πανεπιστήμια, ιδρύθηκε το 1289. Το 1969-1970 αναδιοργανώθηκε σε τρία ξεχωριστά δημόσια Α.Ε.Ι.: το Πανεπιστήμιο Μονπελιέ-Ι, το Πανεπιστήμιο Μονπελιέ-ΙΙ και το Πανεπιστήμιο Πωλ-Βαλερύ-Μονπελιέ-ΙΙΙ. Το 2015 το πανεπιστήμιο του Μονπελιέ επανασυστάθηκε με την ενιαία ονομασία του δια συγχωνεύσεως των πανεπιστημίων Μονπελιέ-Ι και Μονπελιέ-ΙΙ. Για την εν λόγω συνένωση, απονεμήθηκε στο πανεπιστήμιο του Μονπελιέ η διάκριση I-SITE[1]. Παράλληλα, το Πανεπιστήμιο Πωλ-Βαλερύ-Μονπελιέ-ΙΙΙ συνεχίζει ανεξάρτητο στους τομείς τους οποίους θεραπεύει. Εκτός αυτών, το ιδιαίτερου κύρους και φήμης γυμνάσιο Lycée Joffre αποτελεί απευθείας κληρονόμο του συστήματος του Πανεπιστημίου του Μονπελιέ.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ουσία, το Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ είναι αρχαιότερο από την επίσημη ημερομηνία της ιδρύσεώς του, με διάταγμα του Πάπα Νικολάου Δ΄ το 1289, το οποίο απλώς συνένωσε όλες τις προϋπάρχουσες σχολές σε ένα πανεπιστήμιο. Οι αρχαιότερες από αυτές πιθανώς αποτελούσαν ευθεία συνέχεια των σχολών της ρωμαϊκής επαρχίας της Γαλατίας.

Η νομική σχολή ιδρύθηκε από τον Ιταλό δικαστή Πλακεντίνο, της νομικής σχολής του Πανεπιστημίου της Μπολόνια, ο οποίος έφθασε στο Μονπελιέ το 1160, δίδαξε εκεί δύο διαφορετικές περιόδους και απεβίωσε εκεί το 1192. Ανάμεσα στους διάσημους που φοίτησαν στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου του Μονπελιέ ήταν ο Πετράρχης, τον οποίο δίδαξαν εδώ μεταξύ άλλων οι Γκυγιώμ ντε Νογκαρέ και Γκυγιώμ ντε Γκριμοάρ (ο μετέπειτα Πάπας Ουρβανός Ε΄). Με αυτή τη μακρά παράδοση ήταν φυσικό καθηγητές από το Μονπελιέ να έχουν εξέχοντα ρόλο στη σύνταξη του Ναπολεόντειου Κώδικα, του αστικού κώδικα του 1804 που ισχύει ακόμα και σήμερα στη Γαλλία και αποτελεί τη βάση του σύγχρονου δικαίου οπουδήποτε η Γαλλία του Μεγάλου Ναπολέοντα είχε κτήσεις. Η νομική σχολή αναδιοργανώθηκε το 1998.

Η μεγάλου κύρους ιατρική σχολή ιδρύθηκε πιθανώς από αποφοίτους των ισπανικών ιατρικών σχολών, σε κάθε περίπτωση πάντως είναι βέβαιο ότι ήδη το 1137 υπήρχαν εξαιρετικοί ιατροί στη σχολή του Μονπελιέ. Πρόκειται για την αρχαιότερη ιατρική σχολή της ανθρωπότητας που λειτουργεί μέχρι σήμερα και εκτιμάται ότι οφείλει την επιτυχία της σε μία πολιτική των τοπικών αρχόντων Guilhem, σύμφωνα με την οποία οποιοσδήποτε ιατρός με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος μπορούσε να διδάξει εκεί: χωρίς καθορισμένο όριο στον αριθμό των διδασκόντων, τα μαθήματα πολλαπλασιάσθηκαν, παρέχοντας έτσι μία μεγάλη επιλογή διδασκόντων και ειδικοτήτων από ιατρούς που έρχονταν από ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου (πράξη του Guilhem VIII του Ιανουαρίου 1181).[2] Το καταστατικό που δόθηκε το 1220 από τον καρδινάλιο Κόνραντ φον Ούραχ, λεγάτο του Πάπα Ονώριου Γ΄, το οποίο επικυρώθηκε και επεκτάθηκε το 1240, έθεσε την ιατρική σχολή υπό τη διεύθυνση του επισκόπου του Μονπελιέ («Επισκοπή της Μαγελόνης»), ωστόσο η σχολή απελάμβανε μεγάλη de facto αυτονομία.

Η ιατρική σχολή του Μονπελιέ έγινε γνωστή τον 14ο αιώνα επειδή υποστήριξε ότι ο «μαύρος θάνατος» οφειλόταν σε ένα «μίασμα» που εισερχόταν από τους πόρους του δέρματος, επικαλούμενη θεωρίες του Γαληνού. Οι γιατροί που είχαν σπουδάσει στο Μονπελιέ ήταν εναντίον των λουτρών, επειδή υπεστήριζαν ότι το μπάνιο άνοιγε τους πόρους του σώματος, καθιστώντας τον λουόμενο πιο ευάλωτο στην ασθένεια[3]. Το 1529, μετά από λίγα χρόνια εργασίας ως φαρμακοποιός, ο νεαρός Νοστράδαμος εισάχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ για να εκπονήσει ένα διδακτορικό στην ιατρική. Αποβλήθηκε όμως λίγο αργότερα, όταν αποκαλύφθηκε ότι είχε εργασθεί ως φαρμακοποιός, ένα «χειρωνακτικό επάγγελμα» που απαγορευόταν ονομαστικά από το καταστατικό της σχολής. Το έγγραφο της αποβολής του (BIU Montpellier, Register S 2, folio 87) σώζεται ακόμα στη βιβλιοθήκη της σχολής. Δύο άλλοι διάσημοι απόφοιτοι της ιατρικής σχολής υπήρξαν ο Φρανσουά Ραμπελαί (του οποίου το πορτρέτο κρέμεται ανάμεσα σε αυτά των παλαιών καθηγητών) και ο Αδαμάντιος Κοραής.

Ο Βοτανικός Κήπος του Μονπελιέ (Jardin des plantes de Montpellier) ανήκε επίσης στην ιατρική σχολή και είναι ο παλαιότερος της Γαλλίας, καθώς ιδρύθηκε το 1593. Στην ίδια σχολή πρωτοεμφανίσθηκε η βιολογική θεωρία του βιταλισμού, διατυπωμένη από τον Π. Μπαρτέζ (1734–1806). Αντίθετα από το υπόλοιπο πανεπιστήμιο, η ιατρική σχολή δεν διέκοψε τη λειτουργία της κατά τη Γαλλική Επανάσταση, όπως συνέβη με το υπόλοιπο πανεπιστήμιο. Μάλιστα το 1795 η μονή των Βενεδικτίνων που είχε μετατραπεί στο ανάκτορο του επισκόπου, δόθηκε για τη στέγαση της σχολής.

Η θεολογική σχολή γεννήθηκε μέσα από τα μαθήματα-διαλέξεις στα κοινόβια, που δίνονταν από προσωπικότητες όπως οι Αντώνιος της Πάδοβας, Ραϋμόνδος Λουλ, και ο Δομινικανός Βερνάρδος της Τριλίας, μεταξύ άλλων. Δύο επιστολές του βασιλέως Ιωάννη Β΄ αποδεικνύουν ότι στο Μονπελιέ υπήρχε θεολογική σχολή ανεξάρτητα από τα μοναστήρια τον Ιανουάριο του 1350. Με διάταγμα (βούλλα) της 17ης Δεκεμβρίου 1421 ο Πάπας Μαρτίνος Ε΄ επεκύρωσε εκκλησιαστικά την ίδρυση της θεολογικής σχολής, συνδέοντάς τη στενά με τη νομική.

Τον 16ο αιώνα ο τοπικός θρίαμβος του Καλβινισμού διέκοψε τη λειτουργία της κάπως υπνώττουσας ρωμαιοκαθολικής θεολογικής σχολής, η οποία επαναλειτούργησε το 1622. Αλλά οι αντιδικίες μεταξύ Δομινικανών και Ιησουιτών επηρέασαν σοβαρά την ευδοκίμηση της σχολής, η οποία καταργήθηκε από τη Γαλλική Επανάσταση.

Γενικώς, όπως και όλα τα επαρχιακά πανεπιστήμια της Γαλλίας, το Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ έπαυσε να λειτουργεί μετά την επικράτηση της Γαλλικής Επανάστασης, το 1793. Οι σχολές των φυσικών επιστημών και η φιλοσοφική επανιδρύθηκαν το 1810. Μετά από τη φοιτητική εξέγερση και τις ταραχές του «Μάη του '68», το Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ αναδιοργανώθηκε το 1969 και επανιδρύθηκε ως τρία ξεχωριστά Α.Ε.Ι.: το Πανεπιστήμιο Μονπελιέ 1, το Μονπελιέ 2 και το Πανεπιστήμιο «Πωλ Βαλερύ» - Μονπελιέ III.

Την 1η Ιανουαρίου 2015, τα Πανεπιστήμια Μονπελιέ 1 και Μονπελιέ 2 επανενώθηκαν ως Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ. Το ανανεωμένο του καταστατικό βρίσκεται σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2022[4].

Η σημερινή κατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σύγχρονο Πανεπιστήμιο Μονπελιέ 1 (958 μέλη Δ.Ε.Π., 21.200 φοιτητές) διατηρεί τον γενικό του χαρακτήρα. Το Μονπελιέ 2 (2564 μέλη Δ.Ε.Π., 16.200 φοιτητές) επικεντρώνεται στις φυσικές επιστήμες και στην τεχνολογία, ενώ το «Πωλ Βαλερύ» (627 μέλη Δ.Ε.Π., 18.400 φοιτητές), που ονομάσθηκε έτσι από τον ποιητή και στοχαστή Πωλ Βαλερύ (απόφοιτο του παλαιού Πανεπιστημίου Μονπελιέ), διδάσκει κυρίως τις τέχνες, τις φιλολογίες και τις κοινωνικές επιστήμες. Την 1η Ιανουαρίου 2015, τα Πανεπιστήμια Μονπελιέ 1 και Μονπελιέ 2 επανενώθηκαν ως Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ[5].


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Évaluation des Initiatives d'excellence (IDEX) et Initiatives Science-Innovation-Territoire-Economie (I-SITE) du programme d'investissements d'avenir (PIA)». Agence nationale de la recherche (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2022. 
  2. Gad Freudenthal, Samuel S. Kottek, Paul Fenton (2002): Mélanges d'histoire de la médecine hébraïque, BRILL, ISBN 90-04-12522-1
  3. http://books.google.com/books?id=oK4HTBcdSJsC&lpg=PA112&pg=PA112#v=onepage&q&f=false
  4. «Décret no 2021-1207 du 20 septembre 2021 portant création de l'Université de Montpellier et approbation de ses statuts» (PDF). Statuts de l'Université de Montpellier (στα Γαλλικά). Journal officiel de la République française. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2022. 
  5. «Histoire de l'Université». Université de Montpellier (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]