Παναφρικανισμός
Ο παναφρικανισμός είναι η κοινωνική και πολιτική κοσμοαντίληψη η οποία πρεσβεύει ότι όλοι οι Αφρικανικοί εντός και εκτός της Αφρικής πρέπει να σχηματίσουν μία παγκόσμια αφρικανική κοινότητα.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο παναφρικανισμός θεωρείται ότι είναι περισσότερο ένα επακόλουθο του δουλεμπορίου και της μεταφοράς γηγενών Αφρικανών προς την Αμερικανική ήπειρο με σκοπό να χρησιμοποιηθούν σαν δούλοι παρά σαν ένα κίνημα που προέκυψε στην ίδια την Αφρική. Οι Αφρικανοί που ζούσαν σαν δούλοι στην αμερικανική ήπειρο προέρχονταν από διαφορετικούς λαούς και είχαν διαφορετικές εθνικές και πολιτιστικές καταβολές άλλα έβλεπαν την κατάστασή τους σαν μία κοινή εμπειρία η οποία τους δημιουργούσε αισθήματα αλληλεγγύης και σαν αιτία αντίστασης στη δουλεία. Αυτή η περίοδος των 500 ετών όπου οι πληθυσμοί της Αφρικής υπέφεραν από την ευρωπαϊκή αποικιοκρατία, το δουλεμπόριο και τους πολέμους αποκαλείται Μάαφα (Maafa) ή Αφρικανικό Ολοκαύτωμα.
Ήδη από το τέλος του 19ου αιώνα και πέρα από τις εξεγέρσεις των δούλων, είχε δημιουργηθεί στην Ευρώπη, την Αμερική και την Αφρική ένα πολιτικό κίνημα με σκοπό την ενοποίηση αυτών των διάσπαρτων κινημάτων σε ένα δίκτυο αλληλεγγύης ώστε τερματιστεί η καταπίεση. Μία από τις πρώτες ομάδες υπήρξε η ομάδα με το όνομα «Γιοι της Αφρικής» (Sons of Africa) που απέστειλε επιστολές σε εξέχουσες πολιτικές φιγούρες της εποχής μεταξύ των οποίων και τον τότε βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας, Γεώργιο Γ'.
Το σύγχρονο παναφρικανικό κίνημα ξεκίνησε στις αρχές του 20ου αιώνα. Η Αφρικανική Ένωση (αργότερα μετονομάστηκε Παναφρικανική Ένωση· African Association και μετά Pan African Association) οργανώθηκε από τον Χένρι Σιλβέστερ-Γουίλιαμς (Henry Sylvester-Williams) γύρω στο 1887 ενώ η πρώτη συνέλευσή της έγινε το 1900. Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα φαινόμενα ρατσιστικού διαχωρισμού όπως το καθεστώς του Απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική επέτειναν τα αισθήματα υπέρ του παναφρικανισμού.
Ο Παναφρικανισμός αναδύθηκε μέσα από 6 συνέδρια Αφρικανών ακτιβιστών που έγιναν σε πόλεις μακριά από την Αφρική μεταξύ 1900 και 1945. Τα συνέδρια άσκησαν πίεση για ανεξαρτητοποίηση των αφρικάνικων αποικιών από την ευρωπαϊκή διοίκηση. Δεν ήταν όμως τόσο αποτελεσματικά. Πιο αποτελεσματική υπήρξε η ίδρυση του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας (ΟΑΕ), το 1963, που προσπάθησε να επιλύσει διαφωνίες και να προωθήσει τη συνεργασία των 53 κρατών-μελών της. Τον Ιούνιο του 2002 εξελίχθηκε στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλαξε το όνομα της σε Αφρικανική Ένωση. [1]
Ιδεολογία και περιεχόμενο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σκοποί του κινήματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένας από τους σκοπούς του κινήματος είναι η επανεξέταση της ιστορίας της Αφρικής από μία περισσότερο αφροκεντρική σκοπιά παρά από την ευρωκεντρική που κυριαρχεί στην ιστορική αφήγηση. Για τον σκοπό αυτό ορισμένοι ακαδημαϊκοί τονίζουν ότι και η αιγυπτιακή ιστορία πρέπει να εξεταστεί σαν μέρος της αφρικανικής. Από τη δεκαετία του 1960 οι αφρικανικές σπουδές έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα αρκετών πανεπιστημίων της Βόρειας Αμερικής.
Κριτική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πιο συχνή κριτική στον παναφρικανισμό αφορά την παράβλεψη των πολιτιστικών, κοινωνικών, πολιτικών και εθνικών διαφορών των αφρικανικών λαών ή των ανθρώπων αφρικανικής καταγωγής που ζουν έξω από την Αφρική.
Εμβλήματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η κόκκινη, μαύρη και πράσινη σημαία είναι το αντιπροσωπευτικό σύμβολο του παναφρικανισμού:
- το κόκκινο συμβολίζει το αίμα που πρέπει να χύσουν οι Αφρικανοί για να κερδίσουν την ελευθερία τους
- το πράσινο συμβολίζει τη βλάστηση της Αφρικής και
- το μαύρο συμβολίζει τους ίδιους τους Αφρικανούς
Οργανώσεις και προσωπικότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πλέον ενεργές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται υπέρ του παναφρικανισμού είναι:
- Η Αφρικανική Ένωση (African Union)
- Το Μέτωπο Ενοποίησης της Αφρικής (African Unification Front)
- Η AWRRTC (Afrikan World Reparations And Repatriation Truth Commission)
- Το Παγκόσμιο Αφρικανικό Κογκρέσο (Global Afrikan Congress)
Στις προσωπικότητες που στηριξαν το κίνημα του παναφρικανισμού περιλαμβάνονται:
- Ο Έντουαρτ Γουίλμοτ Μπλάιντεν (Edward Wilmot Blyden) που έχει χαρακτηριστεί Πατέρας του Παναφρικανισμού όπως επίσης και ο ιστορικός, συγγραφέας και ακτιβιστής Γ. Ε. Μ. Ντι Μπουά (W.E.B. Du Bois).
- Οι πολιτικοί που ενστερνίζονταν το κίνημα του Παναφρικανισμού όπως ο πρώτος πρόεδρος της Κένυας Γιόμο Κενιάτα (Jomo Kenyatta) και ο πρώτος πρόεδρος της Γκάνας Κβάμε Νκρούμαχ (Kwame Nkrumah). Ο αυτοκράτορας της Αιθιοπίας Χαϊλέ Σελασιέ (Haile Sellassie) ήταν επίσης οπαδός του πανφρικανισμού.
- Σε πιο πρόσφατους χρόνους ο πρόεδρος της Λιβύης Μουαμάρ αλ Καντάφι προωθεί ενεργά την ιδέα του Παναφρικανισμού.
Σημειώσεις - Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εθνικισμός, Richard Tames, εκδόσεις Σαββάλας, σελ.50-51
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Πληροφοριες για τον παναφρικανισμό
- Παγκόσμιο Αφρικανικό Κογκρέσο
- Μια πρόταση για οικονομική ενοποίηση[νεκρός σύνδεσμος]