Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νησιά Γκαλίτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νησιά Γκαλίτ
Αεροφωτογραφία των νησιών Γκαλίτ
Γεωγραφία
ΤοποθεσίαΜεσόγειος Θάλασσα
Συντεταγμένες37°31′37″N 08°55′43″E / 37.52694°N 8.92861°E / 37.52694; 8.92861Συντεταγμένες: 37°31′37″N 08°55′43″E / 37.52694°N 8.92861°E / 37.52694; 8.92861
Αριθμός νήσων6[1]
Κύρια νησιάΛα Γκαλίτ (7,5 χμ2)
Λε Γκαλιτόν 0,27 χμ2)
Λα Φουσέλ (0,14 χμ2)
Έκταση8,08 km²
Υψηλότερη κορυφήBout de Somme (391 μ)
Χώρα
Τυνησία
ΚυβερνείοΜπιζέρτα
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τα Νησιά Γκαλίτ (αραβικά: جالطة Τζαλίτα, γαλλικά: La Galite, ιταλικά: Isola della Caletta) είναι μια ομάδα από έξι βραχώδη νησιά ηφαιστειογενούς προέλευσης που ανήκουν στο Κυβερνείο της Μπιζέρτα, βόρεια της Τυνησίας. Βρίσκονται 38 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του ακρωτηρίου Σερράτ (Cape Serrat), που είναι το πλησιέστερο σημείο στην ηπειρωτική χώρα από την οποία τα χωρίζει το Κανάλι Γκαλίτ, περίπου 80 χιλιόμετρα βόρεια-βορειοανατολικά από την πόλη της Ταμπάρκα, και 150 χιλιόμετρα νότια του Ακρωτηρίου Τεουλάντα (Capo Teulada) της νότιας Σαρδηνίας. Το μεγαλύτερο είναι η Γκαλίτ, ενώ υπάρχουν ακόμα 5 μικρότερα νησιά και κάποιοι ύφαλοι.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης των νησιών, 18ος αιώνας.

Τα νησιά έχουν κατοικηθεί Φοίνικες, Ρωμαίους και Ισπανούς[2], αποτέλεσε ενδιάμεσο σταθμό για τους Καρθεγένιους[3], ενώ στο παρελθόν από Τυνήσιους, Σικελούς και κατοίκους από τη Σαρδηνία, κάτι που μπορεί να εξηγεί την προέλευση των ιταλικών ονομάτων των νησιών[4]. Την παρουσία αυτών που πέρασαν από το νησί μαρτυρούν Καρδηδονιακές ταφές, ρωμαϊκά κτήρια, εγκαταλελειμμένες σπηλιές και λατομία, που βρίσκονται στους πρόποδες της κορυφής Πιτόν ντε λ’ Εστ στη Γκαλίτ[5].

Έχουν γίνει εικασίες ότι η Γκαλίτ μπορεί να είναι η αρχαία Εύβοια, που μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους είχε το όνομα Καλάθη (στα λατινικά Galata)[6][7][8][9]

Το 1628 το νησί Γκαλίτ μάλλον κατείχε ένας τυχοδιώκτης Κορσικής καταγωγής, ο Sanson Napoléon, κατόπιν είχε αποδοθεί ως φέουδο στον Λουδοβίκο Α΄ της Ισπανίας όταν ήταν ινφάντε, ενώ στα τέλη του 19ου αιώνα ήρθαν από την Ιταλία Ναπολιτάνοι, οικογένειες Ντάρκο, Βιτιέλλο και Ματσέλλα (Darco, Vitiello, Mazella)[3].

Γεωγραφία-Γεωλογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Γκαλίτ όπως φαίνεται από το ακρωτήριο Σερράτ.
Όνομα Εικόνα Μετάφραση Έκταση[10][11] Υψόμετρο[10][11]
La Galite Γκαλίτ 7,5 τχμ 391 μ.
Le Galiton Γκαλιτόν 0,27 τχμ 158 μ.
La Fauchelle Φουσέλ 0,14 τχμ. 137 μ.
Gallo Γκάλο (κόκορας) 0,09 τχμ. 119 μ.
Gallina Γκαλίνα (κότα) 0,04 τχμ. 75 μ.
Pollastro Πολάστρο (κοτόπουλο) 300 τμ. 20 μ.

Το μεγαλύτερο νησί Γκαλίτ έχει έκταση περίπου 7,5 τχμ., με μήκος 5,4 χιλιόμετρα από ανατολικά-δυτικά και πλάτος 2,9 βόρεια-νότια στο ανατολικό μέρος του νησιού. Η μεγαλύτερη κορυφή ονομάζεται Bout de Somme (Μεγάλη Κορυφή) με 391 μέτρα, ενώ ακόμα μια κορυφή υψώνεται στα 360 μέτρα στο πιο νοτιοανατολικό μέρος του νησιού, η Piton de l' Esτ (Ανατολική Κορυφή). Νοτιοδυτικά της Γκαλίτ βρίσκονται τα δύο επόμενα μεγαλύτερα νησιά, οι Galitons de l' Ouest (Δυτικές Γκαλιτόν), η Γκαλιτόν και η Φουσέλ, ενώ στα βόρειο ανατολικά βρίσκονται οι Galitons de l' Est (Ανατολικές Γκαλιτόν), που ονομάζονται επίσης και Les Chiens (Σκυλιά), που περιλαμβάνουν τα μικρότερα νησιά Γκάλο, Γκαλίνα και Πολάστρο.

Τα νησιά αποτελούνται στο μεγαλύτερο μέρος τους από ηφαιστιογενή πετρώματα και φλύσχη νησιών Γκαλίτ [12]

Οι πλαγιές στα νότια και τα ανατολικά είναι απότομες και γυμνές από βλάστηση, ενώ οι βόρειες είναι λιγότερο απότομες με πυκνή θαμνώδη βλάστηση[2]

Τα νησιά αναφέρονται εξειδικευμένα στον καθορισμό θαλάσσιων συνόρων, λόγω της γεωγραφικής της τους θέσης στα όρια της δικαιοδοσίας της Τυνησίας, της Αλγερίας και της Ιταλίας[13]

Κατοίκηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γραμματόσημο της Τυνησίας για την 6η επέτειο από την εξορία του Μπουργκίμπα στη Γκαλίτ, 1958

.

Ο φάρος πάνω στο νησί Γκαλιτόν.

Κατά το 18ο αιώνα το νησί είχε πολλά κοπάδια, και οι πολλοί του κάτοικοι ασχολούνταν με το μαλλί από αυτά, είτε ήταν σφουγγαράδες[14]

Στις αρχές του 20ου αιώνα στα νησιά Γκαλίτ υπήρχε «αναρχική» κοινότητα περίπου 100 ατόμων, αποτέλεσμα πειραματισμών για τη δημιουργία ελεύθερου κοινοβίου από άτομα αναρχικής ιδεολογίας[15], ενώ μόνιμο πληθυσμό απέκτησε με τη δημιουργία στην Τυνησία Γαλλικού προτεκτοράτου, και το 1906 κατοικούσαν στο μεγαλύτερο νησί 174 κάτοικοι, 67 Γάλλοι και 107 Ιταλοί[5].

Από το 1952 ως το 1954 ως το οι γαλλικές αρχές είχαν εξορίσει στη Γκαλίτ τον Χαμπίμπ Μπουργκίμπα, μέλλοντα πρώτο πρόεδρο της Τυνησίας[16]

Το νησί «εκκενώθηκε» το 1964 με την κρατικοποίηση των γεωργικών γαιών που κατείχαν ξένοι, ενώ μέχρι τότε ζούσαν εκεί περίπου 200 άτομα[3]. Σήμερα στη Γκαλιτόν υπάρχει φάρος και μετεωρολογικός σταθμός, ενώ στη Γκαλίτ καμιά δεκαριά σπίτια για την Εθνοφρουρά και το στρατό[10]

Πανίδα και χλωρίδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τη Γκαλίτ έχουν σίγουρα επισκεφτεί από την αρχαιότητα αλιείς κοραλλιών, ενώ Γάλλοι, Πιζανοί και Γενουάτες επισκέφτηκαν επίσης τα νησιά για την αλίευση κοραλλιών, που αποτελούν και σήμερα μέρος του θαλάσσιου πλούτου των νησιών.[3].

Η περιοχή έχε μεγάλη ποικιλομορφία σε ψάρια και οστρακοειδή, η υπεραλίευση των οποίων όμως στο παρελθόν έχει επιφέρει επιπτώσεις στους πληθυσμούς τους[3].

Αποτελεί προστατευμένη περιοχή ως φυσικό καταφύγιο από το 1980[17], και το ψάρεμα έχει απαγορευτεί από τότε σε απόσταση 3,5 χιλιομέτρων γύρω από τα νησιά[4]. Φιλοξενεί πολλά είδη θαλάσσιας πανίδας και χλωρίδας, κάποια από τα οποία είναι προστατευόμενα και απειλούμενα είδη[17], όπως η Μεσογειακή φώκια και το Μαυροπετρίτη, όπου μια έρευνα το 1999 βρήκε 180 ενήλικα πουλιά στα νησιά Γκαλίτ, στα οποία μαζί με δύο τα μικρά νησάκια Φρατέλλι αποτελούν τα μόνα μέρη στην Τυνησία όπου απαντάται το σπάνιο αυτό είδος πουλιού[10]

Εικόνες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Χάρτης των νησιών, 1732
    Χάρτης των νησιών, 1732
  • Κόλπος στη Γκαλίτ, αρχές 20ου αιώνα
    Κόλπος στη Γκαλίτ, αρχές 20ου αιώνα
  • Το σπίτι στο οποίο έμενε κατά την εξορία του ο Μπουργκίμπα
    Το σπίτι στο οποίο έμενε κατά την εξορία του ο Μπουργκίμπα
  • Σπίτια στη Γκαλίτ
    Σπίτια στη Γκαλίτ
  • Κόλπος στη Γκαλίτ
    Κόλπος στη Γκαλίτ
  • Κόλπος στη Γκαλίτ
    Κόλπος στη Γκαλίτ
  • Γκαλίνα (δεξιά) και Πολλάστρο (αριστερά)
    Γκαλίνα (δεξιά) και Πολλάστρο (αριστερά)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Συν κάποιοι ύφαλοι και μια ομάδα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας
  2. ↑ 2,0 2,1 «Atlas des Paysagesde la Tunisie, 2005, σελ. 120» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2018. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Quel avenir pour l'île de la Galite?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2018. 
  4. ↑ 4,0 4,1 The Tunisian Mediterranean Seawater and islands. “Naming issues”, Naïma Friha, σελ. 119[νεκρός σύνδεσμος]
  5. ↑ 5,0 5,1 «La Galite: On the balcony of dreams». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2018. 
  6. ↑ Greek Identity in the Western Mediterranean: Papers in Honour of Brian Shefton, Brian Benjamin Shefton, ed. Kathryn Lomas, σελ. 332
  7. ↑ Travelling Heroes, Robin Lane Fox, σελ. 137
  8. ↑ Itineraria Phoenicia, Edward Lipiński, σελ. 388
  9. ↑ Γεωγραφία Παλαιά και Νέα, Μελέτιος, σελ. 592
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Number of Eleonora’s Falcon in Tunisia, Hichem Azafzaf, 2004, σελ. 1, σελ. 3[νεκρός σύνδεσμος]
  11. ↑ 11,0 11,1 Is the European Leaf-toed geckoEuleptes europaeaalso an African?Its occurrence on the Western Mediterranean landbrige islets and itsextinction rate M. Delaugerre et al, 2011, σελ. 128
  12. ↑ La Galite Archipelago (Tunisia, North Africa): Stratigraphic and petrographic revision and insights for geodynamic evolution of Maghrebian Chain, H. Belayouni et al, 2010, σελ. 16[νεκρός σύνδεσμος]
  13. ↑ International Maritime Boundaries, Τόμος 5, σελ. 3928-3931
  14. ↑ A Philosophical and Political History of the Settlements and Trade ..., Τόμος 4, Guillaume-Thomas-François, σελ. 22
  15. ↑ Η καθημερινή ζωή των αναρχικών στη Γαλλία, Αντρέ Νατάφ, σελ 296[νεκρός σύνδεσμος]
  16. ↑ Bourguiba&f=false Habib Bourguiba of Tunisia: The Tragedy of Longevity, Derek Hopwood, Sue Mi Terry, 1992, σελ. 72
  17. ↑ 17,0 17,1 The Galite

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νησιά_Γκαλίτ&oldid=10775321"